Spis treści
1. List Przewodniczącej Rady Nadzorczej
5. Wyniki finansowe, adekwatność kapitałowa i instrumenty finansowe
6. Kierunki rozwoju oraz działalność ING Banku Hipotecznego S.A.
7. Wewnętrzne uwarunkowania działalności
8. Struktura organizacyjna oraz władze ING Banku Hipotecznego S.A.
9. Ład korporacyjny i informacje dla inwestorów
10. Oświadczenie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Szanowni Państwo,
w roku 2021 notowaliśmy kontynuację wpływu pandemii spowodowanej wirusem COVID19. Powyższy wpływ dotyczył nie tylko sektora finansowego ale i całej gospodarki. Na skutek rosnącej inflacji pod koniec roku sprawozdawczego doszło również do wzrostowego trendu stóp procentowych. Na tle zaistniałych zmian Bank wykazuje bardzo dobrą sytuację płynnościową oraz kapitałową, przewyższając znacznie wymagane poziomy regulacyjne.
Celem Banku jest kontynuacja działań zmierzających do pozyskiwania, a następnie stopniowego zwiększania udziału długoterminowego finansowania poprzez emisję listów zastawnych. Powyższe działania muszą być jednak dostosowane do sytuacji zewnętrznej oraz możliwości rynku.
Zachodzące na rynku zmiany na skutek zewnętrznych czynników są na bieżąco analizowane przez Zarząd Banku. Dotyczy to również rynku listów zastawnych jak i zmian w otoczeniu regulacyjnym oraz gospodarczym, a także sytuacji klientów.
W minionym okresie sprawozdawczym Bank nabył portfel kredytów hipotecznych w wysokości ponad 0,7 mld zł. W ramach kontynuacji działań zmierzających do dywersyfikacji źródeł finansowania Bank w 2021 r. przeprowadził kolejne emisje obligacji własnych w łącznej wysokości 654 mln zł. Bank w roku sprawozdawczym, zgodnie z rekomendacją S, oraz celem ograniczania ryzyka zmiennej stopy procentowej wprowadził w połowie roku w swojej ofercie produkt na stałą stopę procentową umożliwiając tym samym swoim dotychczasowym klientom posiadającym kredyt oparty o zmienną stopę dokonania konwersji.
Rada Nadzorcza sprawując stały nadzór nad działalnością Banku analizowała zarówno sytuację finansową jak i realizowane przez Zarząd działania. W powyższych czynnościach funkcję wspierającą pełnił Komitet Audytu i Ryzyka, w którego skład wchodzą Członkowie Rady Nadzorczej.
W okresie od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku miało miejsce 5 posiedzeń stacjonarnych Rady Nadzorczej oraz 5 posiedzeń stacjonarnych Komitetu Audytu i Ryzyka. Rada Nadzorcza Banku realizując swoje obowiązki statutowe oraz wynikające z przepisów prawa, uchwał i rekomendacji organu nadzoru finansowego prowadziła m.in. bieżący monitoring wyników finansowych banku, obszarów zarządzania ryzykiem rynkowym, płynnością oraz adekwatnością kapitałową.
Z poważaniem,
Bożena Graczyk
Przewodnicząca Rady Nadzorczej
Szanowni Państwo,
przekazujemy Państwu raport roczny ING Banku Hipotecznego S.A. (dalej: Bank) za rok 2021. Pomimo kolejnego roku działania Banku w niekorzystnym dla gospodarki środowisku zewnętrznym oraz obserwowanych zmian wskaźników makroekonomicznych osiągnięte zostały dobre wyniki finansowe. Bank ma solidne podstawy i jest w bardzo dobrej sytuacji zarówno płynnościowej jak i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane przez regulatora poziomy.
Bank kontynuował działania wynikające z założonego celu jakim jest nabywanie portfela kredytowego, a następnie w oparciu o powyższe zabezpieczenie zwiększanie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Banku poprzez emisję listów zastawnych. Powyższy cel uwzględniony w strategii Banku rozłożony jest w czasie, a jego stopień realizacji uzależniony jest od otocznia i rynku.
W związku z rosnącą inflacją oraz podejmowanymi przez RPP działaniami mającymi na celu jej ograniczenie końcówkę roku sprawozdawczego charakteryzował wzrostowy trend stóp procentowych, co w perspektywie obecnych i kolejnych okresów oznacza wzrost poziomu spłacanych rat kapitałowo odsetkowych przez klientów posiadających kredyt. Bank na bieżąco prowadził analizę ryzyka związanego z potencjalnym wzrostem opóźnienia w spłatach kredytów. Analizował również potencjalny spadek cen nieruchomości. Jednocześnie zgodnie z rekomendacją S, Bank w połowie roku sprawozdawczego wdrożył i udostępnił klientom Banku produkt na stałą stopę procentową celem zabezpieczenia jego Klientów przed potencjalnym wzrostem stóp procentowych, a zarazem wzrostem obciążenia ich budżetu na skutek wzrostu poziomu spłacanych rat kapitałowo odsetkowych.
Z uwagi na prowadzony model biznesowy Banku opierający się na outsourcingu dozwolonych prawem czynności w zakresie w jakim jest to uzasadnione z punktu widzenia efektywnej działalności Banku, Zarząd na bieżąco monitorował także zdolność wykonywania usług przez dostawców. W powyższym zakresie, zgodnie jednocześnie ze stanowiskiem i oczekiwaniami Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), zostały dostosowane umowy z dostawcami do wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EBA).
W okresie sprawozdawczym Bank nabył portfel kredytów hipotecznych w wysokości ponad 0,7 mld zł tworząc jednocześnie podstawę pod planowane przyszłe emisje listów zastawnych, które z uwagi na trwające niekorzystne warunki zewnętrzne planowane są w okresie późniejszym. Był to również okres, w którym Bank kontynuował działania zmierzające do utrzymywania zdywersyfikowanych źródeł finansowania emitując obligacje własne o łącznie wartości nominalnej 654 mln zł.
W roku 2022 Zarząd zamierza kontynuować podjęte działania wspierające realizację celu Banku. Chcemy być godnym zaufania partnerem dla naszych klientów i inwestorów, dzięki czemu liczymy na utrzymanie z nimi długotrwałych relacji.
Pragniemy podziękować naszym inwestorom i klientom za zaufanie, a pracownikom Banku za ich wkład i zaangażowanie w budowaniu pozycji Banku.
Z wyrazami szacunku
Mirosław Boda
Prezes Zarządu
ING Bank Hipoteczny S.A. (dalej Bank) powstał 26 lutego 2018 r. po uzyskaniu decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 stycznia 2018 roku zezwalającej na utworzenie Banku.
ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na dzień 31 grudnia 2021 posiadał 100% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Hipotecznego S.A. Bank wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania jako Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A. (Grupa).
Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku, kapitał zakładowy ING Banku Hipotecznego S.A. wynosił 380.000.000 PLN i został w całości objęty przez ING Bank Śląski S.A. Akcje ING Banku Hipotecznego S.A. zostały pokryte wkładem pieniężnym.
ING Bank Hipoteczny S.A. działa w oparciu o strategiczną współpracę z ING Bankiem Śląskim S.A. nabywając wierzytelności z tytułu umów o kredyty zabezpieczone hipoteką. Strategicznym celem Banku jest dostarczenie Grupie długoterminowego, stabilnego finansowania w drodze emisji hipotecznych listów zastawnych.
Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne jak również na sam Bank. W 2021 roku działalność operacyjna, biznesowa oraz finansowa Banku pozostawała nadal pod wpływem epidemii koronawirusa COVID-19. Na przestrzeni całego 2021 roku Bank prowadził m.in. monitoring liczby i wolumenu kredytów, w przypadku których kredytobiorcy zawnioskowali o zawieszenie spłaty rat kredytu (oferta Banku) lub o zawieszenie wykonywania umowy kredytu (tzw. „moratoria ustawowe”) oraz monitoring wpływu oferowanych klientom rozwiązań na kwestie związane z zabezpieczeniem emisji listów zastawnych, koszty ryzyka i wynik Banku. Bank również w sposób ciągły analizuje sytuację rynkową dotyczącą listów zastawnych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym i gospodarczym. Ponadto na bieżąco monitorowana jest zdolność wykonywania usług przez dostawców.
W momencie identyfikacji ryzyka związanego z pandemią COVID19 Bank podjął wszelkie działania w celu zachowania ciągłości operacyjnej, w tym bieżącej obsługi klientów. Podjęto również działania o charakterze prewencyjnym, celem zapewnienia ochrony zdrowia pracowników, wprowadzając m.in. pracę zdalną. Bank jest w dobrej sytuacji płynnościowej i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane poziomy regulacyjne.
Bank dotychczas nie notuje istotnego pogorszenia jakości portfela.
Dalszy rozwój sytuacji i jej wpływ na prowadzoną działalność Banku jest na ten moment trudny do oszacowania z uwagi na obserwowaną dynamikę zmian w otoczeniu zewnętrznym, dlatego też Bank podchodząc konserwatywnie na bieżąco kontynuuje procesy monitorowania i analiz.
Produkt krajowy brutto
Wstępny szacunek GUS wskazuje na wzrost gospodarczy w 2021 roku na poziomie 5,7%, po recesji rzędu 2,5% w 2020 roku. Dynamicznemu wzrostowi konsumpcji prywatnej (6,2%) oraz odbiciu inwestycji (8%) towarzyszył spadek stanu zapasów (~2,6 pkt. proc.) oraz negatywny wpływ eksportu netto (-1,9 pkt. proc.).
W oparciu o dane za cały 2021 oraz wcześniej opublikowane dane za pierwsze 3kw 2021 ekonomiści ING Banku Śląskiego S.A. oszacowali PKB i jego strukturę w 4kw21. W ostatnim kwartale ubiegłego roku wzrost PKB był zbliżony do 7%r/r, przy dynamicznym (8%r/r) wzroście konsumpcji prywatnej oraz dwucyfrowym wzroście inwestycji (blisko 12%r/r). Aż 4 pkt. proc. ze wzrostu PKB w 4kw21 można przypisać zmianie stanu zapasów. Z kolei handel zagraniczny obniżył roczne tempo wzrostu PKB w ostatnim kwartale ubiegłego roku o nieco ponad 3 pkt. proc.
Wyniki gospodarki w 4kw21 wskazują, że jest ona rozgrzana, a koniunktura jest wysoce korzystna. Takie otoczenie sprzyja utrzymywaniu się presji inflacyjnej.
Podwyższona niepewność globalnie i szybki wzrost stóp procentowych w Polsce
Pomimo postępujących programów szczepień przeciw Covid-19, niepewność gospodarcza utrzymywała się na podwyższonym poziomie w trakcie 2021 roku. Problemy z dostępem do szczepionek przeciw Covid-19 w I połowie 2021 roku zostały zastąpione przez podobnie, jeśli nie bardziej, dotkliwą barierę po stronie popytu. Wynikała ona z niechęci pokaźnego odsetka obywateli do akcji szczepień oraz wstrzemięźliwości niektórych rządów w promowaniu kampanii profilaktycznej. Kraje czy regiony wprowadzały obostrzenia sanitarne w sposób mało skoordynowany. Polityka Zero-Covid władz chińskich skutkowała wstrzymaniem działalności portów i lockdownami niektórych regionów, co przy nierównym odbiciu popytu na rynkach światowych i zastępowaniem mniej niedostępnych usług towarami, skutkowało zaburzeniami w globalnych łańcuchach dostaw. Kilkukrotnie wzrosły koszty transportu międzynarodowego, co przełożyło się szybko na ceny producenta i stopniowo na ceny konsumenta.
Polskie władze monetarne szybko i zdecydowanie zareagowały na wybuch pandemii w 2020 roku, ale wstrzymywały się z reakcją w sytuacji ożywienia koniunktury i szybkiego narastania presji inflacyjnej, wywołanej przez szoki zewnętrzne (wzrost cen surowców energetycznych, żywności, uprawnień do emisji CO2 w UE). Czechy i Węgry rozpoczęły cykl zacieśniania polityki pieniężnej w połowie 2021, natomiast RPP w październiku 2021 roku. W poprzednich miesiącach stopniowo wygaszono skup z rynku wtórnego obligacji emitowanych i gwarantowanych przez Skarb Państwa, a z końcem roku program został wstrzymany. W odpowiedzi na szybko przyśpieszającą inflację i podwyższenie prognoz inflacyjnych, również cykl podwyżek stóp NBP odbywał się w szybkim tempie. Od października 2021 do lutego 2022 roku, stopa referencyjna po pięciu podwyżkach wzrosła z 0,1% do 2,75%, a RPP jasno zakomunikowała dalsze podwyżki w kolejnych miesiącach.
Ekonomiści ING Banku Śląskiego S.A. uważają, że stopy będą podnoszone w Polsce (w marcu spodziewają się kolejnej podwyżki o 50pb) do docelowego poziomu stopy referencyjnej 4,5% na koniec 2022 roku. Gospodarka uodporniła się na kolejne fale pandemii. Piąta fala zakażeń, choć rekordowa jeśli chodzi o liczbę zakażeń, w porównaniu z poprzednimi falami, nie przekłada się tak istotnie na liczbę hospitalizacji i zgonów. To pozwala na uniknięcie wprowadzania ograniczeń działalności gospodarczej. W ostatnim okresie wzrosła determinacja NBP w walce z inflacją. Podniesieniu podstawowych stóp procentowych to poziomów powyżej tych sprzed pandemii towarzyszyło przywrócenie przedpandemicznej stopy rezerwy obowiązkowej 3,5% oraz zapowiedź działań na rzecz umocnienia złotego, takich jak częściowa wymiana budżetowych środków walutowych na złote na rynku walutowym a nie w banku centralnym. Interwencje walutowe nie są wykluczone, gdyby zmiany kursu złotego były nadmierne.
Międzynarodowe otoczenie gospodarcze
Gospodarka światowa wychodzi z pandemicznej zapaści w sposób nierównomierny. Czynnikiem, który od początku 2020 roku zdeterminował przebieg koniunktury na świecie jest pandemia COVID-19. O ile Chinom już w 2020 roku udało się powrócić do poziomu realnego PKB sprzed pandemii, o tyle gospodarka amerykańska osiągnęła ten poziom w połowie 2021 roku, a gospodarkom strefy euro zajmuje to znacznie dłużej. Wprawdzie Francja wróciła do PKB sprzed pandemii w 3 kwartale, ale gospodarka niemiecka rozczarowała swoimi wynikami w 4 kwartale i prawdopodobnie także w 1 kwartale br. i poziom PKB sprzed pandemii zostanie osiągnięty dopiero w 2 kwartale 2022 r. Ma to związek z jej silnym nastawieniem eksportowym i zaburzeniami w globalnych łańcuchach dostaw, w szczególności z niedoborem półprzewodników w sektorze samochodowym. Od połowy 2021 roku przyśpieszająca inflacja stała się kluczowym problemem w gospodarce światowej. Stopy inflacji notowane w USA (około 7% w ujęciu rocznym) są najwyższe od 40 lat, natomiast ponad 5% inflacja w strefie euro jest najwyższa od czasu wprowadzenia wspólnej waluty europejskiej ponad 20 lat temu. O ile wysoka inflacja w USA jest związana z silną koniunkturą i zbliżeniem się do poziomu pełnego zatrudnienia, o tyle wysoka inflacja w strefie euro wynika z wysokich cen surowców energetycznych i nośników energii, w szczególności gazu ziemnego, oraz rekordowo wysokich cen uprawnień do emisji CO2, przy przygaszonej koniunkturze w większości gospodarek strefy euro.
Dysproporcje te przekładają się na oficjalne zapowiedzi Fed i EBC dotyczące normalizacji polityki pieniężnej. Już pod koniec 2021 roku Fed zapowiedział wygaszenie programu QE do marca 2022 roku oraz rozpoczęcie cyklu podwyżek stóp procentowych najprawdopodobniej również w marcu. Ekonomiści Grupy ING spodziewają się nawet 5 podwyżek stóp procentowych w tym roku. Jednocześnie Prezes Fed zasugerował, że program zacieśnienia pieniężnego, polegający na redukcji bilansu Fed, będzie szybszy niż miało to miejsce po kryzysie finansowym z 2008 roku. Szybkie zacieśnienie parametrów polityki pieniężnej w USA i wzrost rentowności Treasuries byłoby wsparciem dla kursu dolara w tym roku i spowodowałoby napływ inwestycji do USA.
Choć ożywienie gospodarcze w strefie euro jest umiarkowane, a w gospodarce niemieckiej silniejsze odbicie jest wciąż wyczekiwane dzięki złagodzeniu w napięć w handlu międzynarodowym, to wysoka inflacja bieżąca i podwyższone prognozy inflacyjne na początku 2022 r. wymusiły jastrzębi zwrot w retoryce EBC. Jednocześnie EBC zapowiedział przyśpieszone wygaszenie programów skupu aktywów i zasugerował podwyżki stóp procentowych wcześniej niż wyceniały to instrumenty rynkowe.
Komunikaty ze strony EBC z początku 2022 roku skłoniły uczestników rynku do zmiany oczekiwań odnośnie do przyszłych stóp procentowych w strefie euro. Obecnie nie jest wykluczone rozpoczęcie cyklu podwyżek już na przełomie 2022/23 roku, co wynika z obaw o trwale podniesienie oczekiwań inflacyjnych w związku z szokami zewnętrznymi. Gospodarce europejskiej służyć będzie uruchomienie dodatkowych inwestycji finansowych z Funduszu Odbudowy. Scenariusz umiarkowanie szybkich podwyżek stóp procentowych w strefie euro ogranicza przestrzeń dla umocnienia dolara, która powstałaby przy szybkiej funkcji reakcji Fed. Niemniej jednak ekonomiści ING Banku Śląskiego spodziewają się, że pod koniec 2022roku kurs EUR/USD powinien spaść w okolice 1,05.
Słabsze euro może ograniczać przestrzeń do umocnienia złotego i innych walut regionu, w szczególności węgierskiego forinta. Polska i Węgry należą do nielicznej grupy kilku krajów UE, które nie uzyskały akceptacji swoich krajowych planów odbudowy. Blokada KPO z powodu sporu prawnego o praworządność stanowi ograniczenie dla aprecjacji złotego i komplikuje walkę z rekordową inflacją. To prawdopodobnie z tego powodu kurs EUR/PLN z trudnością przebił 4,50 i spada stosunkowo wolno pomimo wyraźnego jastrzębiego zwrotu w retoryce i działaniach NBP.
Należy jednocześnie nadmienić, iż otoczenie zewnętrzne podobnie jak i wskaźniki makroekonomiczne mogą być pod dużą presją rozwoju sytuacji na granicy wschodniej Polski stanowiącej jednocześnie wschodnią granicę Unii Europejskiej.
|
||||||
|
2019 |
2020 |
2021 |
2022P |
2023P |
|
Wzrost PKB (%) |
4.7 |
-2.5 |
5.7 |
4.5 |
4.2 |
|
Dług sektora general government wg metodologii UE (% PKB) |
45.9 |
57.4 |
54.2 |
50.4 |
51.2 |
|
Inflacja (CPI) średnia w roku (%) |
2.3 |
3.4 |
5.1 |
9.0 |
6.1 |
|
Stopa bezrobocia (%) |
5.2 |
6.3 |
5.5 |
4.8 |
4.4 |
|
Kurs USD/PLN (koniec roku) |
3.80 |
3.76 |
4.06 |
4.03 |
3.79 |
|
Kurs EUR/PLN (koniec roku) |
4.30 |
4.44 |
4.58 |
4.48 |
4.40 |
|
WIBOR 3M (koniec roku) |
1.71 |
0.21 |
2.54 |
4.65 |
4.65 |
|
W 2021 r. rynek nieruchomości mieszkaniowych stał się dla sporej grupy nabywców alternatywą dla innych lokat kapitału. Coraz zamożniejsi Polacy próbowali ochronić swe oszczędności przed utratą wartości spowodowanej inflacją. Dlatego udział w popycie kupujących mieszkania na własne potrzeby był najprawdopodobniej najniższy od wielu lat. W 2021 r. miała miejsce też, niespotykana od 2007 r., skrajna nierównowaga pomiędzy szybko rosnącym popytem, a z trudem nadążającą za nim podażą. Polacy dążyli do poprawy dotychczasowych warunków mieszkaniowych w związku z popularyzacją modelu pracy zdalnej lub hybrydowej. Po stronie podażowej obserwowano natomiast zahamowanie spowodowane spowolnieniem pracy jednostek administracji samorządowej, destabilizacją związaną z podwyżkami cen kluczowych materiałów budowlanych oraz ograniczeniami w związku z brakiem dostępu do terenów inwestycyjnych. Reasumując, z powodu pandemii popyt stał się w 2021 r. wyraźnie większy, zaś dostępna podaż mniejsza niż byłaby wówczas, gdyby pandemii nie było.
W 2021 r. oferta nowych lokali dostępnych w biurach sprzedaży spółek deweloperskich osiągnęła historyczne minimum. Pandemia w istotny sposób wydłużyła proces wprowadzania nowych inwestycji mieszkaniowych, co przy niesłabnącym popycie ograniczyło wybór. Klienci nie wycofali się z zakupów mimo podwyżek cen.
Do października 2021 r. stopy procentowe, a co za tym idzie oprocentowanie depozytów i kredytów było, pomimo rosnącej inflacji, na bardzo niskim poziomie. W tym okresie popyt był wspierany akcją kredytową o rekordowo wysokim poziomie w kwotach nominalnych i rekordowo wysoką liczbą udzielonych kredytów.
Zgodnie z opinią ekspertów rynku mieszkaniowego szybki wzrost stóp procentowych, który zaczął się w ostatnich miesiącach 2021 roku, powinien spowodować zmianę trendu koniunkturalnego. Z dużą pewnością można przewidzieć wyraźne zwolnienie akcji kredytowej.
Rynek pierwotny
Zgodnie z raportem firmy Jones Lang LaSalle (JLL) za IV kw. 2021 r., największy wzrost średnich cen mieszkań wprowadzonych do sprzedaży w IV kw. 2021 r. na sześciu analizowanych rynkach (Warszawa, Kraków, Wrocław, Trójmieście, Poznań i Łódź) odnotowano w Warszawie (o 15%). Wyraźnie mniejszy był on w Łodzi (5%) i Trójmieście (3%). W pozostałych trzech miastach ceny były niższe niż w III kw. 2021 r.: o 9% we Wrocławiu, 7% w Poznaniu i 6% w Krakowie. W porównaniu z cenami mieszkań wprowadzonymi na rynek w IV kw. 2020 r. wyraźne wzrosty miały miejsce we wszystkich miastach. Najwyższy, o 33%, odnotowano w Warszawie, zaś najniższy, o 12%, we Wrocławiu. Polityka cenowa deweloperów w odniesieniu do nowej podaży była w wielu firmach bardzo dynamiczna. Często w ciągu kwartału kilkakrotnie podnoszono ceny. Częstym zjawiskiem było również wprowadzanie do sprzedaży pul lokali (zamiast całej inwestycji) i weryfikacja reakcji po stronie popytu. Szybki wzrost cen był związany zarówno z przewagą popytu nad podażą jak i wzrostem kosztów realizacji inwestycji.
Dane publikowane przez NBP wskazują, że w IV kw. 2021 r. notowano dalsze wzrosty cen mieszkań r/r we wszystkich analizowanych miastach (Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gdynia, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra), wzrosły też dynamiki cen. Średnia transakcyjna cena jednostkowa na rynku pierwotnym w 2021 r. dla tychże miast wyniosła 7896,80 zł/m2, najniższa, na poziomie 5871,20 zł/m2 wystąpiła w Zielonej Górze, natomiast najwyższa, na poziomie 10 989,20 zł/m2 wystąpiła w Warszawie. Najwyższy wzrosty cen r/r (2021/2020) miały miejsce w Gdyni i w Szczecinie, natomiast najmniejsze różnice cen r/r były obserwowane w Opolu.
Według danych firmy JLL w całym 2021r. łącznie na rynku pierwotnym w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Poznaniu i Łodzi sprzedano 69 tys. lokali. Więcej mieszkań w jednym roku kalendarzowym sprzedano tylko w roku 2017. Tak dobre wyniki były rezultatem wyjątkowo wysokiej sprzedaży w pierwszych dwóch kwartałach roku. W drugim półroczu w większości miast liczba transakcji była wyraźnie niższa. Na trzech rynkach: w Trójmieście, Poznaniu i Łodzi roczna sprzedaż odnotowana w 2021 r. była najwyższym wynikiem w historii.
Bardzo dobry wynik sprzedaży odnotowany w I poł. 2021 r. może być w pewnej części realizacją popytu odłożonego w okresie pierwszych dwóch fal pandemii w 2020 r. Sprzedaż w drugiej połowie roku, choć nadal wysoka, była już zbliżona do poziomów z 2016 r.
W 2021 r. zaobserwowano także najwyższe w okresie ostatnich kilkunastu lat zaawansowanie sprzedaży obecnie realizowanych inwestycji. Taka sytuacja pozwalała deweloperom na obserwowanie i akceptację niższego tempa sprzedaży, przy utrzymaniu obecnych cen w realizowanych inwestycjach i wprowadzanie kolejnych, za podobne ceny.
W 2021 r. następował systematyczny wzrost kosztów budowy nieruchomości mieszkaniowych, co podwyższyło presję na wzrost cen nieruchomości na rynku pierwotnym.
Koszty budowy (bez kosztu gruntu) wybranych obiektów według bieżących stawek kosztorysowych SEKOCENBUD w III kw. 2021 r. wzrosły w granicach 6,6-12,7% r/r., w zależności od obiektu. Dla porównania w II kw. 2021 wzrost ten utrzymywał się w granicach 3,2-4,4% r/r. Zgodnie z danymi GUS cena 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania w III kw. 2021 r. wzrosła o 6,26% w stosunku do IV kw. 2020 r. (5347zł III kw. 2021 r./5012zł IV kw. 2020 r.). Tendencja wzrostowa wynika z utrzymującego się silnego wzrostu stawek robocizny oraz cen materiałów i wynajmu sprzętu. Drożeją praktycznie wszystkie materiały budowlane, a wzrost ten jest dużo szybszy od inflacji. Dodatkowo, wzrost kosztów energii wpłynął na koszty we wszystkich fazach procesu budowlanego. Coraz więcej rozpoczynanych inwestycji będzie musiało spełniać nowe normy dotyczące oszczędności energii. To wprawdzie ograniczy przyszłe koszty zużycia energii i ślad węglowy w fazie użytkowania budynku, ale będzie kosztowało więcej w fazie budowy.
Rynek wtórny
Z danych o cenach nieruchomości mieszkaniowych na rynku wtórnym, opublikowanych przez NBP wynika, że w 2021 r. w większości segmentów utrzymywała się wysoka dynamika wzrostu cen. Na rynku wtórnym w III kw. 2021 r. obserwowano wzrost cen ofertowych i transakcyjnych we wszystkich grupach miast. Ceny transakcyjne na rynku wtórnym wzrosły zwłaszcza w Łodzi, Gdańsku i Warszawie. W III kw. 2021 ceny transakcyjne na rynku wtórnym w większości miast wojewódzkich były zbliżone do poprzedniego kwartału, w 6 miastach wzrosły o 5-12% kw./kw. W III kw. 2021 na rynku wtórnym w porównaniu z III kw. 2020 r. ceny transakcyjne wzrosły we wszystkich stolicach województw (w tym w 9 stolicach dwucyfrowo w granicach 11-22%).
Zgodnie z najnowszymi danymi NBP średnia transakcyjna cena jednostkowa na rynku wtórnym za cały 2021 r. dla 17 analizowanych miast (Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gdynia, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra) wyniosła 7108 zł/m2, najniższa cena na poziomie 5 220 zł/m2 wystąpiła w Zielonej Górze, natomiast najwyższa, na poziomie 11 054 zł/m2 wystąpiła w Warszawie. Najwyższy wzrost cen r/r (2021/2020) miał miejsce w Krakowie, natomiast najmniejsze różnice cen r/r były obserwowane w Poznaniu.
Podaż i popyt na rynku nieruchomości mieszkalnych
W latach poprzedzających wybuch pandemii (2014–2019) obserwowaliśmy systematyczny wzrost aktywności sektora budownictwa mieszkaniowego. Z roku na rok rosła liczba wydanych pozwoleń na budowę, liczba mieszkań których budowę rozpoczęto oraz liczba mieszkań oddanych do użytkowania. Restrykcje związane z okresowym zamrożeniem aktywności społeczno-gospodarczej w 2020 r. wpłynęły na ograniczenie aktywności uczestników sektora budownictwa mieszkaniowego, jednak znaczący spadek tej aktywności ograniczony był tylko w okresie pierwszych 2-3 miesięcy po wybuchu pandemii.
W 2021 r. wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia budowy 340,6 tys. mieszkań, tj. o 23,3% więcej niż w 2020 r. Pozwolenia na budowę największej liczby mieszkań otrzymali deweloperzy (213 tys., wzrost o 23,9% r/r) oraz inwestorzy indywidualni (123,2 tys., wzrost o 21,4%). Łącznie, w ramach tych form budownictwa otrzymano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia budowy z projektem budowlanym dla 98,7% ogółu mieszkań. W pozostałych formach budownictwa odnotowano 4474 mieszkania, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym (2756 mieszkań w roku ubiegłym).
W 2021 r. najwyższe wartości dla mieszkań oddanych do użytkowania, mieszkań których budowę rozpoczęto oraz, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym, odnotowano w województwie mazowieckim (odpowiednio 44,6 tys., 50,7 tys. i 62,4 tys. mieszkań). Wysokie wartości zanotowano również w województwie wielkopolskim (27,3 tys., 29,5 tys. i 37,2 tys.) oraz dolnośląskim (24,8 tys., 25,2 tys. i 28,9 tys.).
W 2021 r. rozpoczęto budowę 277,4 tys. mieszkań, tj. o 23,9% więcej niż przed rokiem. Deweloperzy rozpoczęli budowę 166,3 tys. mieszkań (o 27,7% więcej), a inwestorzy indywidualni 106,1 tys. (o 17,5% więcej). Łącznie, udział tych form budownictwa wyniósł 98,2% ogólnej liczby mieszkań. W pozostałych formach budownictwa rozpoczęto budowę 5072 mieszkań (wobec 3325 w roku poprzednim). Szacuje się, że na koniec 2021 r. w budowie pozostawało 871,3 tys. mieszkań, tj. o 5,2% więcej niż na koniec roku 2020.
W III kw. 2021 r. oddano do użytkowania w Polsce rekordową roczną liczbę 234,7 tys. mieszkań, tj. o 6,3% więcej niż przed rokiem, co było efektem aktywności deweloperów z ubiegłych lat. Jednak liczba sprzedanych kontraktów na budowę mieszkań na największych rynkach pierwotnych spadła w stosunku do II kw. 2021 r., a roczna sprzedaż kontraktów wróciła do poziomów notowanych w 2018 r. Spadek sprzedaży kontraktów jest związany ze spadkiem rozmiarów oferty rynkowej u deweloperów. Istotnie wzrosły koszty budowy mieszkań, zwłaszcza materiałów. Obserwowano także wzrost średnich cen transakcyjnych mkw. mieszkań zarówno na rynku pierwotnym, jak i wtórnym oraz wzrost stawek transakcyjnych najmu.
Wolumeny opisujące aktywność sektora budownictwa mieszkaniowego są o tyle istotne, że dane te (w szczególności liczba wydanych pozwoleń na budowę mieszkań i rozpoczętych budów mieszkań) są uważane za najbardziej wrażliwe wskaźniki koniunktury na rynku nieruchomości mieszkaniowych (wyprzedzające w stosunku do zmian cen).
Wskaźnik szacowanej dostępności mieszkań w siedmiu dużych miastach (Gdańsk, Gdynia, Kraków, Łódź, Poznań, Warszawa, Wrocław), bazujący na przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw zmniejszył się nieznacznie w omawianym kwartale, jednak nadal był o ok. 0,3 mkw. wyższy względem minimum notowanego w III kw. 2007 r. Wskaźnik szacowanego maksymalnego dostępnego kredytu mieszkaniowego również zmniejszył się nieznacznie dla przeciętnego gospodarstwa domowego, podobnie jak wskaźnik szacowanej kredytowej dostępności mieszkania. Głównym czynnikiem powodującym bieżące spadki wskaźników dostępności były rosnące ceny mieszkań.
Zgodnie z danymi NBP w III kw. 2021 r. wyniki sprzedaży deweloperów mieszkaniowych były niższe niż w rekordowych dwóch poprzednich kwartałach, ale wciąż historycznie wysokie. Potwierdzeniem spadku kontraktacji w III kw. 2021 r. są wyniki sprzedażowe kilkunastu największych deweloperów mieszkaniowych notowanych na rynku Catalyst, którzy od lipca do września 2021 r. sprzedali 5186 lokali, tj. o 16% mniej niż w II kw. 2021 r. (6190 lokali). Osłabienie popytu na rynku mieszkaniowym w III kw. 2021 r. w dużym stopniu było efektem zmniejszenia podaży (wejścia deweloperów z niższą ofertą i rozpoczęcia budowy mniejszej liczby lokali) oraz zaostrzenia kryteriów udzielania kredytów mieszkaniowych przez banki. Niższa dostępność ofert mieszkań oraz narastanie czynników kosztowych po stronie podaży (wzrost cen materiałów budowlanych, robocizny i ziemi) skutkowały dalszym wzrostem cen mieszkań na wszystkich lokalnych rynkach.
W całym 2021 r. różnica pomiędzy mieszkaniami sprzedanymi, a wprowadzonymi na rynek wyniosła 11 tys. Tak dużej nierównowagi nie notowano od 2013 r.
Na koniec grudnia 2021 r. w ofercie deweloperów znajdowało się 37,4 tys. mieszkań. W ciągu roku oferta zmalała o ponad 22% i znalazła się na poziomie notowanym ostatnio w 2010 r. Największy spadek oferty nastąpił w I kw. 2021, w kolejnych dwóch kwartałach wahania poziomu oferty były już relatywnie nieduże.
Zakupy nieruchomości mieszkaniowych finansowane są z oszczędności gospodarstw domowych oraz ze środków pochodzących z kredytów hipotecznych. Według danych NBP szacunkowy udział zakupów gotówkowych mieszkań na rynku pierwotnym na siedmiu najpłynniejszych rynkach lokalnych w III kw. 2021 roku wynosił 50%. Tak niski udział środków własnych w III kw. 2021 r. względem poprzednich trzech kwartałów wiąże się z wysoką wypłatą kredytów mieszkaniowych względem liczby sprzedanych mieszkań. W okresie ostatnich trzech lat (2019-2021) szacunkowy udział zakupów mieszkań na rynku pierwotnym na siedmiu największych rynkach ze środków własnych wahał się w przedziale 32–73%. Należy podkreślić że spadek szacowanego udziału zakupów mieszkań na rynku pierwotnym w siedmiu najpłynniejszych rynkach z udziałem środków własnych, notowany w II kw. 2020 r., wiąże się z bardzo niską sprzedażą mieszkań w tym okresie, związaną z pandemicznymi ograniczeniami w przemieszczaniu się.
Zgodnie z przewidywaniami w kolejnych kwartałach 2022 r. planowane jest osłabienie wzrostu cen mieszkań. Oceniamy, że w ciągu roku ceny mieszkań wzrosną o ok. 5%. Jednak czynnikami, które będą hamować wzrostowy trend cen będą kolejne podwyżki stóp procentowych, przekładające się na wzrost ceny kredytu. Ponadto, prawdopodobne będą dalsze zaostrzenia polityki kredytowej banków oraz pogorszenie dostępności mieszkań przy szybszym wzroście cen niż dochodów ludności. Z uwagi na duży portfel mieszkań w budowie z terminem oddania do użytku w 2022 r. i później, możemy również obserwować zahamowanie trendu wzrostowego cen. Z kolei, przesłankami dalszego wzrostu cen będą ujemne realne stopy procentowe nadal motywujące do lokowania oszczędności na rynku nieruchomości, wciąż niska podaż mieszkań i strukturalne czynniki wzrostu kosztów budowy – wysokie ceny działek, wysokie koszty materiałów, a także presja płacowa.
Na 30 listopada 2021 roku należności banków z tytułu kredytów mieszkaniowych w Polsce wyniosły 503,5 mld zł i wzrosły o 6,6% r/r – zgodnie z danymi opublikowanymi przez NBP. Saldo kredytów udzielonych w złotych wzrosło o 12,7% r/r. i wyniosło 399,7 mld zł.
Polski rynek kredytów hipotecznych praktycznie w całości jest zdominowany przez kredyty na zmienną stopę procentową. Aktualnie, w związku z kolejnymi podwyżkami stóp procentowych, coraz większym zainteresowaniem klientów cieszą się kredyty na stałą stopę procentową.
ING Bank Śląski S.A. będący strategicznym partnerem Banku na koniec grudnia zajmował drugą pozycję na rynku pod kątem nowej sprzedaży oraz trzecią pozycję pod kątem wielkości posiadanego portfela kredytów hipotecznych w PLN.
Potrzeby mieszkaniowe Polaków w dużej mierze nadal pozostają niezaspokojone, jednak dalszy wzrost rynku kredytów hipotecznych jest uzależniony od rozwoju sytuacji zewnętrznej w tym m.in. kształtowania się poziomu inflacji oraz stóp procentowych.
Na koniec grudnia 2021 roku w Polsce prowadziło działalność pięć banków hipotecznych:
o PKO Bank Hipoteczny S.A.,
o mBank Hipoteczny S.A.,
o Pekao Bank Hipoteczny S.A.,
o Millennium Bank Hipoteczny S.A.,
o ING Bank Hipoteczny S.A.
Polski rynek listów zastawnych jest niewielki w porównaniu do rozwiniętych gospodarek UE, gdzie listy zastawne stanowią ważne źródło finansowania kredytów hipotecznych. Emitenci z Polski plasują listy zastawne zarówno na rynku krajowym jak i rynkach zagranicznych. Dominują emisje publiczne, w Polsce na zmienną stopę procentową i zagraniczne na stopę stałą. W okresie pandemii rozwój rynku listów zastawnych w Polsce został spowolniony w związku z niepewną sytuacją gospodarczą. W kolejnych latach dużą szansą na rozwój rynku są również nowe regulacje związane z czynnikami ESG.
Na koniec czwartego kwartału 2021 roku w Polsce łączna wartość pozostających w obrocie hipotecznych listów zastawnych wynosiła około 21,1 mld zł, co oznacza spadek o 5,2 mld zł w stosunku do grudnia 2020 roku. PKO Bank Hipoteczny jest aktualnie największym emitentem listów zastawnych w Polsce. Wskaźnik finansowania kredytów hipotecznych listami zastawnymi nadal pozostaje na niskim poziomie.
Działalność banków hipotecznych pozwala na: wzmocnienie stabilności finansowania w ramach grupy kapitałowej, dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania portfela detalicznych kredytów hipotecznych, lepsze dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie (polskie banki zasadniczo finansują długoterminowe kredyty hipoteczne krótkoterminowymi depozytami) oraz obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Istotne zmiany prawne, które weszły w życie 2021 roku, mające wpływ na działalność Banku dotyczą w szczególności zmian w zakresie Prawa bankowego oraz Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach, jak również związanych z wprowadzeniem nowych instrumentów i obowiązków banków w ramach procesu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.
W szczególności w tym zakresie należy wymienić:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 680).
Celem ustawy jest w szczególności dokonanie niezbędnych zmian w krajowym porządku prawnym w związku z wejściem w życie regulacji prawnych Unii Europejskiej dotyczących wymogów kapitałowych dla instytucji finansowych, tzw. CRD V/CRR II. Zmiany wynikające z dyrektywy CRD V obejmują m.in.: Politykę wynagrodzeń; Wprowadzenie obowiązku KNF dokonywania oceny spełniania wymogów przez członków zarządu i rady nadzorczej banku; Upoważnienie dla KNF do odwołania członka zarządu lub rady nadzorczej banku, w przypadku, gdy dana osoba nie spełnia wymogów niezbędnych do pełnienia danej funkcji; Doprecyzowanie środków nadzorczych przysługujących KNF: Podwyższenie wysokości kar (do 21 312 000 zł), które mogą być nakładane przez KNF. Jednocześnie możliwość nałożenia takich kar została rozszerzona na członków rady nadzorczej banku; Stosowanie przez banki wewnętrznych systemów oceny ryzyka stopy procentowej albo standardowej metodyki lub w przypadku małych i niezłożonych instytucji - uproszczonej standardowej metodyki; doprecyzowanie zakresu BION, a także wprowadzenie możliwości wydawania zaleceń przez KNF w zakresie utrzymywania oczekiwanego poziomu funduszy własnych ponad wymogi regulacyjne, w wyniku oceny BION, w której badany był kapitał wewnętrzny; Zmiany dotyczące informowania na żądanie KNF o kredytach, pożyczkach pieniężnych, gwarancjach bankowych oraz poręczeniach udzielonych osobom związanym z Bankiem lub osobami pełniącymi funkcje kierownicze.
Zmiany związane z rozporządzeniem CRR II dotyczą m.in. wprowadzenia odpowiednich odesłań w Prawie bankowym i obowiązku przeciwdziałania ryzyku nadmiernej dźwigni.
Ustawa wprowadza również rozszerzenie zakresu nadzoru nad rynkiem finansowym, sprawowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego o nadzór w zakresie przewidzianym przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych.
2. Rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń w bankach (Dz. U. 2021 poz. 1045)
Rozporządzenie weszło w życie 11 czerwca 2021 r. Nowe przepisy zastępują rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 6 marca 2017 r. w zakresie związanym z systemem zarządzania ryzykiem, systemem kontroli wewnętrznej i polityką wynagrodzeń. Rozporządzenie określa sposób funkcjonowania w bankach systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, w tym tryb anonimowego zgłaszania wskazanemu członkowi zarządu lub rady nadzorczej naruszeń prawa oraz obowiązujących w banku procedur i standardów etycznych, a także szczegółowy zakres polityki wynagrodzeń stosowanej w ograniczonym zakresie i sposób jej ustalania. Zmiany dotyczące systemu zarządzania ryzykiem obejmują doprecyzowanie przepisów o systemie zarządzania ryzykiem; wprowadzenie strategicznego limitu na poziomie banku dla każdego istotnego ryzyka. Przyjęte rodzaje limitów oraz ich wysokość zatwierdza zarząd banku lub odpowiednie komitety powołane przez zarząd banku., a w przypadku strategicznych limitów decyzja zarządu jest przekazywana radzie nadzorczej.
Zmiany dotyczące polityki wynagrodzeń dotyczyły m.in. wskazania, że polityka wynagrodzeń wszystkich pracowników banku powinna być neutralna pod względem płci; okresu odroczenia zmiennych składników wynagrodzeń oraz zasad stosowania polityki wynagrodzeń w ograniczonym zakresie. W przepisach dotyczących systemu kontroli wewnętrznej zmiany dotyczą m.in. listy rodzajów mechanizmów kontrolnych, którą rozszerzono o zabezpieczenia prawne oraz ubezpieczenia - obowiązkowe lub niezbędne dla bezpiecznego i niezakłóconego prowadzenia działalności banku.
Większość przepisów rozporządzenia weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
3. Ustawa z dnia 8 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 1598)
Ustawa weszła w życie w dniu 15 września 2021 r. i ma na celu implementację przepisów dyrektywy BRRD II (ang. Bank recovery and resolution directive II). Zmiany obejmują w szczególności wprowadzenie nowych terminów „podmiot podlegający przymusowej restrukturyzacji” (resolution entity) oraz „grupa podlegająca przymusowej restrukturyzacji” (resolution group), które są ustalane przy preferowanej strategii przymusowej restrukturyzacji, a tym samym determinują sposób przeprowadzania procesu przymusowej restrukturyzacji. Ustawa wprowadza wymóg dotyczący minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL), w tym również tzw. wewnętrznego (internal) MREL utrzymywanego przez spółkę córkę i nabywanego (co do zasady) przez spółkę matkę (podmiot podlegający przymusowej restrukturyzacji) oraz precyzuje uprawnienia BFG związane z umorzeniem lub konwersją instrumentów kapitałowych i zobowiązań). Ma . Nowelizacja nadaje BFG uprawnienia do nakładania na podmioty ograniczeń w dystrybuowaniu wypracowanych zysków w przypadku gdy nie jest spełniony wymóg połączonego bufora w skutek braku instrumentów pozwalających na spełnienie MREL. Jakkolwiek zasady te mają warunkowy charakter albowiem ustawa utrzymuje zasadę zwolnienia przez BFG banków hipotecznych spełniających wskazane w ustawie warunki z wymogu utrzymywania minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych – nowelizacja doprecyzowała dodatkowe okoliczności tego zwolnienia. Takie banki hipoteczne nie będą mogły być częścią skonsolidowanej grupy podlegającej przymusowej restrukturyzacji, a w konsekwencji, jako jednostki zależne, podwyższać wymogu MREL przez podmiot dominujący (na polskim rynku banki komercyjne). Zmiana wynika z konieczności osiągnięcia spójności z art. 45a ust. 2 BRRD2.
Ponadto ustawa wprowadziła tzw. pre-resolution moratorium, tj. przyznanie BFG uprawnienia do tymczasowego zawieszania realizacji niektórych zobowiązań wobec określonych wierzycieli podmiotu na etapie przed wszczęciem procesu przymusowej restrukturyzacji, ale po uznaniu banku za będący u progu upadłości. Ustawa Wprowadza obowiązek zastosowania klauzuli dotyczącej możliwości umorzenia lub konwersji zobowiązań przez BFG dotyczy emisji instrumentu finansowego lub zaciągnięcia zobowiązania, dla których prawem właściwym jest prawo państwa trzeciego, a które nie podlegają wyłączeniu z zakresu umorzenia i konwersji.
Pozostałe zmiany i prace w otoczeniu regulacyjno-prawnym:
1. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 r. Banki zobligowane były do dostosowania istniejących już umów outsourcingowych do „Wytycznych w sprawie outsourcingu” wydanych przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego (EBA) w dniu 25 lutego 2019 r. Dostosowanie dotyczyło obowiązku uzupełnienia dokumentacji wszystkich istniejących umów outsourcingu (a zawartych przez Banki przed datą wejścia w życie przedmiotowych Wytycznych), innych niż umowy outsourcingu zawarte z dostawcami usług w chmurze, zgodnie z wymaganiami EBA. Bank podjął i zakończył z tą datą czynności dostosowawcze w powyższym zakresie.
2. Najpóźniej do dnia 30 czerwca 2021 r. Banki zobligowane zostały do wdrożenia Rekomendacji S dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie. Znowelizowana Rekomendacja S wskazuje, że bank powinien umożliwić klientowi detalicznemu zmianę formuły oprocentowania kredytu ze zmiennej stopy procentowej na stałą stopę procentową lub okresowo stałą stopę procentową – dotyczy to również umów kredytowych zawartych przed wejściem w życie niniejszej Rekomendacji. Ponadto, znowelizowana Rekomendacja S wprowadza postanowienia dotyczące kredytów z opcją zwolnienia ze zobowiązania wobec banku z tytułu ekspozycji kredytowej zabezpieczonej hipotecznie na nieruchomości mieszkalnej w przypadku przeniesienia przez kredytobiorcę na bank własności do kredytowanej nieruchomości, określanych dalej jako kredyty z opcją „klucz za dług”.
3. Na dzień 1 stycznia 2022 r. ustalony został przez KNF termin dostosowania się przez banki do Rekomendacji Z. Stanowi ona zbiór dobrych praktyk w zakresie zasad ładu wewnętrznego. Na ład wewnętrzny składają się w szczególności: system zarządzania bankiem, organizacja banku, zasady działania, uprawnienia, obowiązki i odpowiedzialność oraz wzajemne relacje rady nadzorczej, zarządu i osób pełniących kluczowe funkcje w banku. Rekomendacja Z stanowi uzupełnienie, uszczegółowienie i rozwinięcie zagadnień z zakresu ładu wewnętrznego w bankach, które zostały już uregulowane w prawie i dokumentach KNF. Postanowienia Rekomendacji Z zostały opracowane przede wszystkim z uwzględnieniem wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) oraz EUNB i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW). W Rekomendacji uwzględnione zostały wybrane zalecenia z wytycznych innych organizacji międzynarodowych.
4. Komisja Nadzoru Finansowego 15 kwietnia 2021 r. wydała Rekomendację R. Znowelizowana Rekomendacja R stanowi zbiór dobrych praktyk dotyczących klasyfikacji ekspozycji kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych, zgodnie z przyjętą i obowiązującą w bankach polityką rachunkowości oraz zarządzania ryzykiem kredytowym. Konieczność jej opracowania wynikała z wejścia w życie MSSF 9 – Instrumenty Finansowe, który wniósł ze sobą zmiany w obszarze zarządzania bankiem. Rekomendacja R wchodzi w życie 1 stycznia 2022 r.
5. Komisja Europejska wyznaczyła zamiennik dla LIBOR CHF
Z końcem 2021 r. z obrotu na światowym rynku finansowym znika wskaźnik referencyjny LIBOR CHF. W dniu 22 października 2021 r. w Dzienniku Urzędowym UE opublikowane zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji Europejskiej wyznaczające ustawowe zamienniki dla wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR CHF. W Unii Europejskiej zastąpi go wskaźnik referencyjny SARON. Komisja Europejska wyznaczyła zamiennik, aby zapewnić możliwości wykonywania umów kredytowych stosujących ten wskaźnik. Od 1 stycznia 2022 r. we wszystkich umowach kredytowych, w których stosowane są wskaźniki z grupy LIBOR CHF, będą stosowane wskaźniki referencyjne z grupy SARON. Wprowadzenie SARON do trwających umów kredytowych nie będzie wymagało zmieniania ich treści (aneksowania). Kredytobiorcy będą kontynuować spłatę swoich zobowiązań z zastosowaniem SARON-u, przy zachowaniu pozostałych zasad.
6. Dnia 15 maja 2021 r. weszła w życie Ustawa z dnia 30 marca 2021 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 815)
Zmiany dotyczą m.in.: listy instytucji obowiązanych, a także definicji beneficjenta rzeczywistego, grupy, osób zajmujących eksponowane stanowiska polityczne. Ponadto uzupełniono przepisy dotyczące środków bezpieczeństwa finansowego w zakresie trustów, a także wymiany walut wirtualnych. Znowelizowano przepisy dotyczące identyfikacji oraz weryfikacji tożsamości klienta i beneficjanta rzeczywistego. W przypadku nawiązywania stosunków gospodarczych lub przeprowadzania transakcji okazjonalnej z klientem podlegającym obowiązkowi rejestracji informacji o beneficjentach rzeczywistych instytucje obowiązane będą musiały uzyskać potwierdzenie rejestracji albo odpis z Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych lub rejestru prowadzonego we właściwym państwie członkowskim. Rozszerzono katalog okoliczności świadczących o wyższym ryzyku prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a w zakresie listy państw wysokiego ryzyka, wobec których należy stosować wzmożone środki bezpieczeństwa wprowadzono odesłanie do delegowanego aktu Komisji Europejskiej.
Dla sektora bankowego istotna jest zmiana regulacji związanych z obowiązkiem zachowania poufności przez instytucje obowiązane, dopuszczająca co do zasady wymianę takich informacji między podmiotami z grupy (instytucjami kredytowymi i finansowymi).
Rozszerzono również katalog instytucji zobowiązanych do dokonania i aktualizacji wpisów w Centralnym Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Ponadto nałożono na beneficjentów rzeczywistych obowiązek dostarczenia podmiotom zobowiązanym do dokonywania zgłoszeń w CRBR informacji i dokumentów niezbędnych do zgłoszenia informacji o beneficjencie rzeczywistym i jej aktualizacji w terminie oraz pod rygorem kary pieniężnej do 50.000,0 zł.
7. Ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021 poz. 2106)
W dniu 8 grudnia 2021 weszła w życie ustawa z dnia 14 października 2021 o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw dostosowująca obowiązujące przepisy w zakresie sprawozdawczości i rewizji finansowej do aktualnej sytuacji prawnej i gospodarczej oraz do nowych możliwości technologicznych. W ustawie o rachunkowości wprowadzono obowiązek sporządzania przez emitentów sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności w jednym formacie elektronicznym, tj. XHTML. Dla pozostałych jednostek, stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej, przyjęto rozwiązanie prowadzące do większego ujednolicenia formatów oraz zwiększenia użyteczności sprawozdań finansowych, jak również sprawozdań z działalności (możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentu oraz porównania, analizowania i interpretowania danych). Wprowadzono także ułatwienia dotyczące podpisywania sprawozdań finansowych.
8. EBA opublikowała również nowe Wytyczne dotyczące należytej staranności wobec klienta oraz czynniki, które instytucje kredytowe i finansowe powinny wziąć pod uwagę przy ocenie ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu związanego z indywidualnymi relacjami biznesowymi i okazjonalnymi transakcjami („Wytyczne w sprawie czynników ryzyka ML/TF''), które zastępują dokument z 2017 roku.
Wytyczne określają czynniki, które firmy powinny wziąć pod uwagę przy ocenie ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu związanego ze stosunkiem biznesowym lub okazjonalną transakcją. Ponadto dostarczają wskazówek, w jaki sposób instytucje finansowe mogą dostosować swoje środki należytej staranności wobec klienta, aby złagodzić zidentyfikowane przez siebie ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, tak aby były one bardziej odpowiednie i proporcjonalne. Wytyczne będą obowiązywać trzy miesiące po publikacji we wszystkich językach urzędowych UE.
Bieżący rok obfitował także w inicjatywy projektodawcze oraz legislacyjne mogące istotnie wpłynąć na zakres funkcjonowania Banku. Inicjatywy te obejmują swoim zakresem zasadnicze obszary prawno–organizacyjnego funkcjonowania Banku i dotyczą następujących ustaw:
1. W dniu 9 marca 2022 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 2019).
Ustawa ma na celu wdrożenie postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2162 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywę 2009/65/WE i 2014/59/UE („dyrektywa 2019/2162”), stanowiącej wraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2160 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającym rozporządzenie (UE) 575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych („rozporządzenie 2019/2160”), część pakietu regulacyjnego dotyczącego obligacji zabezpieczonych.
W ramach wdrożenia do krajowego systemu prawnego zmian wynikających z ww. aktów prawa UE do najważniejszych zmian należą m.in. nowa definicja listu zastawnego, odwołującą się do mechanizmu podwójnego regresu, który zapewnia inwestorom możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów listów zastawnych, jak i z puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych oraz określenie zasady i przesłanek stosowania przez banki krajowe oznaczeń „europejski list zastawny” i „europejski list zastawny (premium)”.
Zmiana ma także na celu rozszerzenie kategorii aktywów stanowiących podstawę emisji publicznego listu zastawnego, przy jednoczesnym określeniu dodatkowych wymogów w tym zakresie, wprowadzenie zmian polegających na rezygnacji z limitu dotyczącego ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego z tytułu udzielanych i nabywanych przez banki hipoteczne wierzytelności, przy jednoczesnym zachowaniu wymogu ustawowego, zgodnie z którym wartość pojedynczego kredytu nie może przekroczyć bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości, oraz uchylenie obecnego wymogu dotyczącego wpisu w księdze wieczystej informacji o dokonaniu wpisu do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Ustawa została przekazana do Senatu celem dalszych prac legislacyjnych.
2. W dniu 9 lutego 2022 Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 1515).
Ustawa przewiduje wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa prawa grup spółek, zwane również prawem holdingowym lub prawem koncernowym. Zmiany dotyczą również rad nadzorczych spółek kapitałowych. Chodzi m.in. o wyposażenie ich w możliwość samodzielnego (tzn. bez udziału zarządu) wyboru i zatrudnienia zewnętrznego doradcy, czy wprowadzenie zasady biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule). Prawo holdingowe będzie regulować relacje prywatno-prawne pomiędzy spółką dominującą i jej spółkami zależnymi. Będzie się to odbywać w sposób uwzględniający interes wierzycieli, członków organów oraz drobnych wspólników (akcjonariuszy), zwłaszcza spółki zależnej. Przewidziano odpowiedzialność spółki dominującej za skutki wydania wiążącego polecenia wykonanego następnie przez spółkę zależną uczestniczącą w grupie spółek. Uregulowano odpowiedzialność odszkodowawczą spółki dominującej względem wierzycieli spółki zależnej. W ustawie ujęto także bezpośrednią odpowiedzialność spółki dominującej względem wspólników (akcjonariuszy) spółki zależnej. Projekt zakłada ponadto wzmocnienie nadzoru realizowanego przez właścicieli oraz rady nadzorcze w spółkach kapitałowych. Wprowadzono prawo wyboru doradcy rady nadzorczej bez udziału zarządu oraz możliwość zawarcia z takim doradcą umowy przez radę nadzorczą.
Ustawa została przekazana do Senatu celem dalszych prac legislacyjnych.
Rok 2021 był dla ING Banku Hipotecznego S.A. trzecim rokiem działalności operacyjnej. Na koniec okresu sprawozdawczego Bank posiadał ok. 3,9 mld portfela kredytów hipotecznych stanowiących w zasadniczej części potencjalne zabezpieczenie pod przyszłe emisje listów zastawnych. W ramach realizowanej strategii, Bank pozyskał portfel kredytów hipotecznych od ING Banku Śląskiego S.A. W roku 2021 nowo nabyty portfel kredytów hipotecznych wyniósł ponad 0,7 mld zł. Nabywane portfele finansowane były zasadniczo zaciągniętym w spółce macierzystej kredytem oraz emisją zielonych hipotecznych listów zastawnych w wysokości 400 mln zł. W 2021 roku w ramach dywersyfikacji źródeł finansowania Bank wyemitował również obligacje własne o łącznej wartości nominalnej 654 mln zł. Powyższe zdarzenia stanowiły podstawowe czynniki kształtujące wyniki finansowe Banku.
Poniżej prezentowane są podstawowe informacje na temat sytuacji finansowej Banku za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.
|
|
|
|
stan na |
stan na |
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%) |
0,50% |
0,52% |
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%) |
4,41% |
4,29% |
DR - wskaźnik ogólnego zadłużenia (%) |
87,95% |
87,89% |
TCR - łączny współczynnik kapitałowy (%) |
30,43% |
32,22% |
LR - wskaźnik dźwigni (%) |
11,67% |
12,30% |
LCR - wskaźnik pokrycia wypływów netto (%) |
131% |
8555% |
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach – stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu aktywów z 5 kolejnych kwartałów.
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału – stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu kapitałów własnych z 5 kolejnych kwartałów.
DR – wskaźnik ogólnego zadłużenia – stosunek zobowiązań ING Banku Hipotecznego S.A. do stanu aktywów na dzień 31.12.2021.
TCR – łączny współczynnik kapitałowy – stosunek funduszy własnych ING Banku Hipotecznego S.A. do aktywów ważonych ryzykiem na dzień 31.12.2021.
LR – wskaźnik dźwigni – stosunek kapitału Tier I do ekspozycji wskaźnika dźwigni na dzień 31.12.2021.
LCR – wskaźnik pokrycia wypływów netto – stosunek aktywów płynnych do wypływów netto na dzień 31.12.2021.
|
|
|
||||
|
|
|
dane w tys. PLN |
|||
|
numer noty |
stan na |
stan na |
|||
31.12.2021 |
31.12.2020 |
|||||
Należności od banków |
7.7 |
46 828,4 |
65 823,7 |
|||
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
7.8 |
49 640,8 |
50 186,9 |
|||
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
7.8 |
14 995,6 |
0,0 |
|||
Kredyty i inne należności od klientów |
7.9 |
3 882 999,5 |
3 690 920,7 |
|||
Rzeczowe aktywa trwałe |
7.10 |
1 207,1 |
739,4 |
|||
Wartości niematerialne |
7.11 |
0,1 |
824,8 |
|||
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
|
1 115,5 |
942,2 |
|||
Inne aktywa |
7.12 |
2 413,7 |
3 781,4 |
|||
Aktywa razem |
|
3 999 200,7 |
3 813 219,1 |
|||
|
|
|
|
|||
Zobowiązania wobec banków |
7.13 |
2 453 682,8 |
1 969 597,2 |
|||
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji |
7.14 |
654 660,0 |
975 131,6 |
|||
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych |
7.15 |
399 876,9 |
399 480,6 |
|||
Rezerwy |
7.16 |
823,6 |
775,8 |
|||
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
444,6 |
98,8 |
|||
Inne zobowiązania |
7.17 |
7 725,8 |
6 351,7 |
|||
Zobowiązania razem |
|
3 517 213,8 |
3 351 435,7 |
|||
Kapitał akcyjny |
7.19 |
380 000,0 |
380 000,0 |
|||
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej |
|
62 002,2 |
62 002,2 |
|||
Skumulowane inne całkowite dochody |
7.20 |
-554,1 |
-46,4 |
|||
Zyski zatrzymane |
7.21 |
40 538,8 |
19 827,6 |
|||
Kapitał własny razem |
|
481 986,9 |
461 783,4 |
|||
Zobowiązania i kapitał własny razem |
|
3 999 200,7 |
3 813 219,1 |
|||
|
|
|
|
|||
Wartość księgowa |
|
481 986,9 |
461 783,4 |
|||
Liczba akcji |
|
380 000 |
380 000 |
|||
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN) |
|
1 268,39 |
1 215,22 |
|||
|
|
|
|
|||
Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Szczegółowe informacje dotyczące sprawozdania z sytuacji finansowej Banku zaprezentowano w notach 7.7 do 7.21 Sprawozdania Finansowego.
|
|
|
|
|||||
|
|
|
dane w tys. PLN |
|||||
|
numer noty |
okres |
okres |
|||||
|
|
od 01.01.2021 |
od 01.01.2020 |
|||||
|
|
do 31.12.2021 |
do 31.12.2020 |
|||||
Przychody odsetkowe, w tym: |
7.1. |
83 394,1 |
108 806,1 |
|||||
obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej |
7.1. |
83 394,1 |
108 806,1 |
|||||
Koszty odsetkowe |
7.1. |
-28 779,9 |
-56 717,4 |
|||||
Wynik z tytułu odsetek |
7.1. |
54 614,2 |
52 088,7 |
|||||
Przychody z tytułu opłat i prowizji |
7.2. |
447,3 |
523,9 |
|||||
Koszty prowizji |
7.2. |
-1 149,3 |
-447,7 |
|||||
Wynik z tytułu prowizji |
7.2. |
-702,0 |
76,2 |
|||||
Wynik z pozycji wymiany |
|
-31,8 |
-52,5 |
|||||
Wynik na pozostałej działalności podstawowej |
|
-151,9 |
-31,4 |
|||||
Wynik na działalności podstawowej |
|
53 728,5 |
52 081,0 |
|||||
Koszty działania, w tym: |
7.3. |
-27 839,1 |
-24 629,5 |
|||||
koszty operacyjne |
7.3. |
-22 700,5 |
-23 645,0 |
|||||
koszty regulacyjne |
7.3. |
-5 138,6 |
-984,5 |
|||||
Odpis z tytułu strat oczekiwanych |
7.4. |
854,3 |
-2 755,9 |
|||||
Podatek od niektórych instytucji finansowych |
7.4. |
-63,2 |
0,0 |
|||||
Zysk (strata) brutto |
|
26 680,5 |
24 695,6 |
|||||
Podatek dochodowy |
7.5. |
-5 969,3 |
-4 868,0 |
|||||
Zysk (strata) netto |
|
20 711,2 |
19 827,6 |
|||||
|
|
|
|
|||||
Liczba akcji |
|
380 000 |
380 000 |
|||||
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - podstawowy (w PLN) |
|
54,50 |
52,18 |
|||||
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - rozwodniony (w PLN) |
|
54,50 |
52,18 |
|||||
|
|
|
|
|||||
W okresie zakończonym 31 grudnia 2021 roku ani w analogicznym okresie roku ubiegłego nie wystąpiła w ING Banku Hipotecznym SA działalność zaniechana.
Rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Szczegółowe noty do poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat znajdują się w Sprawozdaniu Finansowym – noty 7.1 do 7.6.
Zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:
o z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka operacyjnego – metodą wskaźnika bazowego (BIA),
o z tytułu ryzyka rynkowego (ryzyko walutowe) – metodą podstawową.
Na 31 grudnia 2021 roku Bank wykazuje zerowe wartości dla wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz rynkowego. W związku z powyższym na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych na datę przedmiotowego sprawozdania składał się wymóg z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.
Wymogi w zakresie funduszy własnych |
31.12.2021 |
Ryzyko kredytowe (mln PLN) |
117,35 |
Ryzyko operacyjne (mln PLN) |
3,90 |
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych (mln PLN) |
121,25 |
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) |
30,43% |
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1) |
30,43% |
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
30,43% |
Szczegółowe informacje na temat Filara I prezentowane są w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w części 7.32 dotyczącej Łącznego Współczynnika Kapitałowego.
Bank utrzymuje fundusze własne na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości:
a. wymóg kapitałowy,
b. kapitał wewnętrzny
Zarządzanie kapitałem
Proces zarządzania kapitałem prowadzony jest w Banku w oparciu o zaimplementowaną Politykę Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., która powstała na bazie obowiązujących przepisów.
Zarządzanie kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu umożliwić i ułatwić rozwój Banku zgodnie z przyjętą strategią i modelem biznesowym, przy zachowaniu w sposób ciągły funduszy własnych na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Banku, z uwzględnieniem wymogów nadzorczych. Ponadto pozwala aktywnie zarządzać kapitałem mając na uwadze wielkość jak i dynamiki zmian, zarówno obecnie jak i w przyszłości.
Nadrzędnym celem tego procesu jest posiadanie wystarczającej i efektywnej kapitalizacji Banku do spełnienia strategii biznesowej i planów rozwojowych sformułowanych w planach finansowych, przy jednoczesnym spełnianiu wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych wymogów kapitałowych. Oznacza to elastyczność finansową w obecnym i przyszłym otoczeniu w celu dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych. W tym względzie działania z zakresu zarządzania kapitałem wykorzystują dostępne kapitałowe instrumenty i transakcje zarówno w scenariuszu bazowym jak również w scenariuszu szokowym.
Zachowanie odpowiedniego poziomu adekwatności kapitałowej regulują przepisy zewnętrzne. Główne ograniczenia kapitałowe wynikają z wewnętrznej odporności na ryzyko ocenianej m.in. w testach warunków skrajnych, wymagań nadzorczych (SREP), regulacyjnych minimalnych poziomów współczynników kapitałowych i dźwigni oraz wewnętrznego apetytu na ryzyko.
Zarządzanie to obejmuje:
o Filar I: minimalne wymogi kapitałowe określone w przepisach,
o Filar II: kapitał wewnętrzny, wyznaczony za pomocą modeli własnych Banku, dla rodzajów ryzyka uznanych za istotne oraz trwale istotne,
o Filar III: ujawnienia na temat profilu ryzyka i poziomu kapitalizacji w sprawozdaniu finansowym.
W ramach zarządzania kapitałem Bank:
a. prowadzi identyfikację i ocenę istotności rodzajów ryzyka występujących w jego działalności;
b. prowadzi działania mające na celu szacowanie i monitorowanie kapitału wewnętrznego, wymogu kapitałowego oraz funduszy własnych;
c. monitoruje potencjalne zagrożenia dla adekwatności kapitałowej;
d. dokonuje alokacji kapitału wewnętrznego;
e. ustala limity wewnętrzne w celu ograniczania generowanych wymogów kapitałowych oraz kapitału wewnętrznego;
f. prowadzi politykę dywidendową wynikającą z długoterminowego celu kapitałowego oraz preferowanej struktury kapitału;
g. planuje kapitał wewnętrzny i wymóg kapitałowy oraz fundusze własne;
h. przygotowuje awaryjne plany kapitałowe definiujące kroki postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia spadku adekwatności kapitałowej poniżej poziomów „niedopuszczalnych”;
i. prowadzi analizy wpływu czynników makroekonomicznych na adekwatność kapitałową zgodnie z „Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
Na 31 grudnia 2021 roku łączny współczynnik kapitałowy Banku wyniósł 30,43%.
Zgodnie z obowiązującą legislacją kapitał wewnętrzny definiowany jest jako oszacowana przez bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka.
W Banku prowadzony jest proces szacowania kapitału wewnętrznego. Jest on integralną częścią systemu zarządzania kapitałem oraz zarządzania Bankiem zapewniając prawidłową identyfikację, pomiar, monitorowanie, agregację podejmowanego ryzyka, umożliwiając utrzymanie funduszy własnych na wymaganym poziomie, a także w sposób efektywny i ostrożny zarządzać ryzykiem i kapitałem.
Powyższy proces obejmuje:
a. Identyfikację oraz ocenę istotności rodzajów ryzyka wpływających na działalność Banku,
b. pomiar i kontrolę ryzyka,
c. szacowanie i agregację kapitału wewnętrznego, w oparciu o narzędzia i metodologie zatwierdzone przez Zarząd lub właściwe komitety,
d. monitorowanie kapitału wewnętrznego,
e. alokację, planowanie oraz raportowanie kapitału wewnętrznego.
Kapitał wewnętrzny dla Banku szacuje się na ryzyka istotne i trwale istotne przypisane do następujących kategorii:
a. a. ryzyko kredytowe obejmujące ryzyko braku spłaty i ryzyko kontrahenta, ryzyko koncentracji, ryzyko rezydualne, ryzyko pozostałych nie kredytowych aktywów – dla ryzyka braku spłaty i ryzyka kontrahenta oraz ryzyka rezydualnego ekonomiczny wymóg kapitałowy wyznaczany jest z wykorzystaniem zmodyfikowanej metody AIRB (INCAP), wymóg z tytułu ryzyka rozliczenia/dostawy jest wyliczany zgodnie z Rozporządzeniem CRR. Ryzyko rezydualne związane jest ze stosowaniem technik redukcji ryzyka kredytowego, kwantyfikowane w postaci miary ryzyka – LGD z okresu dekoniunktury. Kapitał wewnętrzny z tytułu ryzyka koncentracji jest szacowany jako różnica pomiędzy całkowitym zaangażowaniem wobec danej grupy klientów a maksymalnym zaangażowaniem (wewnętrznym limitem ustalonym przez bank) pomniejszona o odpisy aktualizujące;
b. ryzyko rynkowe obejmujące ryzyko stóp procentowych w księdze bankowej - ryzyko strat na pozycjach w księgach bankowych spowodowane zmianami stóp procentowych. Wymóg kapitałowy kalkulowany jest za pomocą metody opartej na VaR;
c. ryzyko biznesowe obejmujące ryzyko makroekonomiczne - metodologia wyznaczania wymogu kapitałowego bazuje na wewnętrznych testach warunków skrajnych dla scenariusza łagodnej recesji oraz pożądanego poziomu miar adekwatności kapitałowej;
d. ryzyko płynności i finansowania - ryzyko polegające na niemożności spełnienia, przy racjonalnej cenie, zobowiązań pieniężnych wynikających z pozycji bilansowych
i pozabilansowych. Bank utrzymuje płynność w taki sposób, aby zobowiązania pieniężne mogły być zawsze realizowane przy pomocy dostępnych środków, wpływów z zapadających transakcji, dostępnych źródeł finansowania po cenach rynkowych i/lub z likwidacji zbywalnych aktywów. Kapitał ekonomiczny stanowi wartość kosztu pozyskania dodatkowego finansowania pozwalającego na przywrócenie poziomów miary LCR w przypadku ich naruszenia;
e. ryzyko operacyjne obejmujące ryzyko błędów kontroli; ryzyko niedozwolonych działań, ryzyko błędów w przetwarzaniu; ryzyko niewłaściwych praktyk kadrowych i bezpieczeństwa miejsca pracy, ryzyko informacji, ryzyko oszustw wewnętrznych i zewnętrznych, ryzyko zakłócenia ciągłości działalności, ryzyko naruszenia bezpieczeństwa osób i zasobów, ryzyko braku zgodności/compliance oraz ryzyko prawne; zakres zarządzania ryzykiem operacyjnym uwzględnia również możliwość wystąpienia ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk), ryzyka utraty reputacji oraz ryzyka koncentracji (w odniesieniu do ryzyka operacyjnego)) - wymóg kapitałowy wyznaczany metodą wskaźnika bazowego;
f. ryzyko modeli - Bank tworzy wymogi kapitałowe albo bezpośrednio w ramach ryzyka modeli albo poprzez nakładanie narzutów kapitałowych bezpośrednio na wyniki modeli lub jako dodatkowy narzut kapitałowy wewnętrzny na ryzyka, w obszarze, którym model jest wykorzystywany.
Łączny kapitał wewnętrzny stanowi sumę wysokości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia wszystkich istotnych lub trwale istotnych dla Banku rodzajów ryzyka. Szacując łączny kapitał wewnętrzny Bank przyjmuje ostrożne podejście i nie wykorzystuje efektu dywersyfikacji.
Struktura kapitału wewnętrznego |
31.12.2021 |
Na pokrycie ryzyka kredytowego |
56,2% |
Na pokrycie ryzyka rynkowego |
37,4% |
Na pokrycie ryzyka biznesowego |
0% |
Na pokrycie ryzyka płynności i finansowania |
0% |
Na pokrycie ryzyka operacyjnego |
6,4% |
Na pokrycie ryzyka modeli |
0% |
Razem |
100,0% |
Raz w roku przeprowadzany jest przegląd procesu adekwatności kapitału wewnętrznego (ang. ICAAP – internal capital adequacy assessment process), a raport z przeglądu przekazywany jest do Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku. Dodatkowo Stanowisko Audytu Wewnętrznego okresowo przeprowadza niezależny audyt procesu ICAAP.
Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności Banku, Bank ujawnia w sprawozdaniu finansowym wybrane informacje na temat adekwatności kapitałowej. Informacje dotyczą w szczególności:
o celów i strategii w zakresie zarządzania ryzykiem,
o funduszy własnych zgodnie z artykułem 437 Rozporządzenia CRR, z uwzględnieniem przepisów przejściowych określonych w artykule 492 Rozporządzenia CRR,
o przestrzegania wymogów w zakresie funduszy własnych zgodnie z artykułem 438 Rozporządzenia CRR,
o przestrzegania wymogów w zakresie bufora antycyklicznego zgodnie z artykułem 440 Rozporządzenia CRR,
o wskaźnika dźwigni finansowej oraz zarządzania ryzykiem nadmiernej dźwigni finansowej zgodnie z artykułem 451 Rozporządzenia CRR,
o ekspozycji Banku na ryzyko kredytowe i ryzyko rozmycia zgodnie z artykułem 442 Rozporządzenia CRR oraz Rekomendacją R[1],
o stosowanych przez Bank technik ograniczenia ryzyka kredytowego zgodnie z artykułem 453 Rozporządzenia CRR,
o ryzyka operacyjnego, zgodnie z wymogami zawartymi w Rekomendacji M,
o płynności zgodnie z artykułem 451a Rozporządzenia CRR, a także systemu zarządzania ryzykiem płynności oraz pozycji płynności, zgodnie z Rekomendacją P,
o ekspozycji objętych działaniami stosowanymi w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez COVID-19 zgodnie z wymogami zawartymi w Wytycznych EBA/GL/2020/07,
o wymogów, o których mowa w art. 111a Prawo bankowe oraz w Rekomendacji H,
o polityki w zakresie wynagrodzeń osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Bank zgodnie z wymogami opisanymi w artykule 450 Rozporządzenia CRR oraz rekomendacji 30.1 zawartej w Rekomendacji Z.
Informacje dotyczące przyjętej w Banku polityki zarządzania konfliktami interesów, w tym informacje na temat sposobu zarzadzania istotnymi konfliktami oraz konfliktami, które mogłyby powstać z powodu przynależności Banku do grupy lub transakcji zawieranych z innymi podmiotami w grupie zostały opisane w „Polityce przeciwdziałania konfliktom interesów”. Informacje te są podawane do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie na stronie internetowej
Bank każdorazowo dokonuje oceny adekwatności ujawnianych informacji w kontekście dostarczenia uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka Banku. Jeżeli ocena ta wykaże, że ujawniane informacje o charakterze jakościowym i ilościowym nie dostarczają uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka, Bank podaje do publicznej wiadomości inne niezbędne informacje. Zmiana zakresu lub odstępstwo od ujawniania informacji podlega każdorazowo akceptacji przez Głównego Księgowego.
Bank, działając w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., dostarcza również informacje podmiotowi dominującemu w celu ujęcia ich w danych skonsolidowanych.
Szczegółowe informacje o zakresie ujawnianych informacji, sposobie ich weryfikacji oraz publikacji zawiera dokument: „Polityka ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku Bank lokował swoje przejściowe nadwyżki środków na rachunkach lokat krótkoterminowych w ING Banku Śląskim S.A. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.7. W okresie sprawozdawczym Bank zawierał również transakcje na papierach wartościowych. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.8. W 2021 roku Bank nie stosował rachunkowości zabezpieczeń.
Działalność związana z nabywaniem wierzytelności kredytowych od ING Banku Śląskiego S.A. docelowo będzie finansowana poprzez emisję listów zastawnych. W okresie sprawozdawczym nabyte wierzytelności kredytowe od ING Banku Śląskiego S.A. były finansowane przede wszystkim środkami z: (i) linii kredytowych, (ii) emisji listów zastawnych oraz (iii) wyemitowanych obligacji własnych. Bank przestrzegał norm zdefiniowanych w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych dotyczących dozwolonego poziomu zobowiązań wynikających z zaciągania kredytów i pożyczek (w tym zobowiązań z tytułu nabytych wierzytelności) oraz wyemitowanych obligacji w relacji do funduszy własnych Banku. W 2021 roku Bank nie emitował listów zastawnych, natomiast w celu dalszej dywersyfikacji dotychczasowych źródeł finansowania dokonał kolejnych emisji krótkoterminowych serii obligacji w ramach ustanowionego programu emisji obligacji własnych.
W przypadku przyszłych emisji listów zastawnych ewentualne ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe zostaną zabezpieczone odpowiednimi instrumentami pochodnymi. Bank planuje także w przyszłości stosowanie rachunkowości zabezpieczeń.
W ocenie Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2021 roku nie wystąpiły przesłanki mogące świadczyć o ryzyku nieterminowej spłaty zobowiązań zaciągniętych przez Bank.
Celem strategicznym Banku Hipotecznego S.A. jest pozyskiwanie a następnie zwiększanie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Grupy ING Banku Śląskiego S.A. poprzez emisję listów zastawnych.
Osiągnięcie założonego celu umożliwi:
o wzmocnienie stabilności finansowania w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania obecnego portfela detalicznych kredytów hipotecznych,
o dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Nabywanie portfeli wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w celu emisji hipotecznych listów zastawnych jest głównym elementem prowadzenia działalności biznesowej ING Banku Hipotecznego S.A. Bank nabywa wierzytelności wyłącznie od ING Banku Śląskiego S.A. Nabywanie wierzytelności odbywa się na podstawie zawartej w 2019 roku Ramowej umowy przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych.
W 2021 roku Bank przeprowadził 1 transakcję nabycia portfela wierzytelności zabezpieczonych hipoteką od ING Banku Śląskiego S.A. Kapitał na moment przeniesienia nabytego portfela wyniósł 710,2 mln zł. W związku z emisją zielonych listów zastawnych przeniesione do Banku w ramach tego portfela wierzytelności w całości zostały sklasyfikowane jako zielone.
W procesie nabywania wierzytelności ING Bank Hipoteczny S.A. stosuje kryteria wynikające z Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, a także ustala dodatkowe warunki, które muszą spełniać nabywane wierzytelności. Główne z tych kryteriów zostały przedstawione w poniższej tabeli:
Kryterium |
Wartość |
Kwota nabywanej wierzytelności / Bankowo Hipoteczna Wartość Nieruchomości |
Max. 100% |
Zabezpieczenie kredytu |
Ustanowiona hipoteka na pierwszym miejscu |
Waluta kredytu |
PLN |
Przeznaczenie kredytu |
Cele mieszkaniowe |
Tytuł prawny do nieruchomości |
Własność lub użytkowanie wieczyste |
Opóźnienia w spłacie lub przesłanki utraty wartości |
Brak |
Struktura portfela kredytowego według LtV (Loan to Value) – 31.12.2021 r.:
LTV (BHWN) |
Struktura % |
(0-50> |
26,6% |
(50-60> |
17,6% |
(60-70> |
20,5% |
(70-75> |
9,7% |
(75-80> |
8,6% |
(80-100> |
17,0% |
Suma |
100,0% |
LTV wg wyceny rynkowej |
Struktura % |
(0-50> |
38,8% |
(50-60> |
25,0% |
(60-70> |
23,8% |
(70-75> |
12,0% |
(75-80> |
0,4% |
(80-100> |
0,0% |
Suma |
100,0% |
Średnie LtV BHWN ważone kapitałem wynosiło 61, 52%, zaś średnie LtV rynkowe 52,52%.
Według stanu na 31 grudnia 2021 r. wartość bilansowa portfela wierzytelności z tytułu umów kredytów zabezpieczonych hipoteką wynosiła 3 883 mln zł. Wierzytelności z tytułu nabytych umów kredytów oparte są w zdecydowanej większości o zmienną stopę procentową WIBOR 6M. Od 30 czerwca 2021 r. zgodnie z wymaganiami Rekomendacji S KNF, Bank umożliwił kredytobiorcom zmianę formuły oprocentowania ze stopy zmiennej na okresowo stałą. Na 31 grudnia 2021 r. konwersji oprocentowania podlegały 3 umowy z łączną wartością kapitału 0,56 mln zł.
W związku z pandemią COVID-19 Bank kontynuował wdrożone w 2020 r. działania mające na celu pomoc klientom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej.
Klienci nadal korzystali w wprowadzonego od 24 czerwca 2020 r. zawieszenia wykonania umowy kredytu (na mocy znowelizowanej ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID–19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych). W ramach tego działania, na wniosek klienta Bank przez okres od 1 do 3 miesięcy zawiesza spłatę pełnej raty kredytu, nie naliczając odsetek za okres, oraz - stosownie do okresu zawieszania - wydłuża okres spłaty kredytu. W 2021 roku z zawieszenia wykonania umowy kredytu skorzystało 13 kredytobiorców, przy czym na koniec roku zawieszeniem objętych było tylko 3 klientów Banku – to z kolei stanowiło 0,02% wartości całego portfela.
Bank na bieżąco monitoruje liczbę i wolumen kredytów objętych zawieszeniem spłaty kredytów oraz ich wpływ na zapewnienie zgodnego z przepisami zabezpieczenia emisji listów zastawnych. Mając na uwadze wysokie nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych (na 31 grudnia 2021 r. do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych wpisane zostały wierzytelności o wartości 2 987,4 mln zł), sytuacja Banku jest bezpieczna, co pozwala na bieżąco regulować zobowiązania wobec inwestorów.
W 2021 roku, w związku z niekorzystnym otoczeniem rynkowym, w tym m.in. notowanej w sektorze bankowym bardzo wysokiej nadpłynności , będącej konsekwencją rządowych programów pomocowych uruchomionych w odpowiedzi na negatywne skutki spowodowane wybuchem pandemii, Bank nie przeprowadził emisji listów zastawnych. Według stanu na 31 grudnia 2021 r. nominalna wartość wyemitowanych przez Bank i pozostających w obrocie listów zastawnych nie zmieniła się w stosunku do stanu na koniec 2020 r. i wynosiła 400 mln zł.
Hipoteczne listy zastawne Banku są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Luksemburgu oraz na rynku równoległym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Listy zastawne Banku mogą stanowić zabezpieczenie dla kredytu lombardowego, technicznego i operacji repo prowadzonych przez Narodowy Bank Polski.
Rating dla wyemitowanych przez Bank listów zastawnych w PLN nadal pozostaje na najwyższym możliwym do osiągniecia przez emitenta z Polski poziomie „Aa1” (wg. oceny agencji ratingowej Moody’s), co potwierdza wysoką jakość portfela kredytów hipotecznych stanowiących zabezpieczenie dla w/w papierów dłużnych.
Kolejne emisje listów zastawnych będą uzależnione od warunków rynkowych oraz poziomu obserwowanej obecnie w sektorze finansowym nadpłynności.
Decyzją agencji ratingowej Moody’s Investor Service (Agencja) z dn. 13 lipca 2021 r. długoterminowe ratingi Banku, zostały podwyższone o 1 notch. Podwyższenie wybranych ratingów i ocen Banku odzwierciedla zmianę metodologii Agencji w zakresie oceny ryzyk dla podmiotów silnie zintegrowanych. W wyniku dokonanej oceny Agencja uznała, że prawdopodobieństwo, iż podmiot dominujący - tj. ING Bank Śląski S.A. - w sytuacji stresowej może zmienić priorytety w zakresie realizacji swoich zobowiązań w sposób niekorzystny dla Banku jest niewielkie.
Aktualna ocena ratingowa ING Banku Hipotecznego S.A. oraz jego listów zastawnych przedstawia się następująco:
Agencja w swoim komunikacie podkreśliła, że rating Banku odzwierciedla:
o 100% własność ING Banku Śląskiego S.A. i jego stabilną perspektywę rozwoju,
o Istotne strategiczne znaczenie Banku oraz jego operacyjną integrację w ramach struktur Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o Zobowiązanie ze strony ING Bank Śląskiego S.A. do wsparcia pozycji kapitałowej i płynnościowej ING Banku Hipotecznego S.A. w celu spełnienia wymagań regulacyjnych.
Zasadniczo formuła działalności Banku Hipotecznego S.A. bazuje na wykorzystaniu efektu synergii pomiędzy Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A., jako strategicznym partnerem outsourcingowym Banku Hipotecznego S.A., w szczególności poprzez:
o outsourcing dozwolonych prawem czynności do ING Banku Śląskiego S.A. w zakresie w jakim jest to uzasadnione z punktu widzenia efektywnej działalności Banku, w oparciu o istniejące rozwiązania wypracowane w ramach Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o współdzielenie infrastruktury informatycznej i systemów IT wykorzystywanych przez Grupę Kapitałową ING Banku Śląskiego S.A.,
o ukształtowanie struktury organizacyjnej Banku Hipotecznego w sposób zapewniający możliwość efektywnego kontrolowania usług powierzonych do ING Banku Śląskiego S.A. oraz realizację czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie Banku w tym m.in. czynności związanych z podejmowaniem decyzji czy procesami zarządzania ryzykiem,
o odwzorowanie bieżących procesów obsługi kredytów istniejących w ING Banku Śląskim S.A. przy uwzględnieniu niezbędnych modyfikacji, w tym modyfikacji wynikających z porządku prawnego.
Tym samym podstawową kwestią warunkującą zasady współpracy pomiędzy obydwoma podmiotami jest umowa outsourcingowa, w której kluczowymi elementami są:
o zagwarantowanie pozostawienia czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie ING Banku Hipotecznego S.A. w tym m.in. czynności decyzyjnych czy procesów zarządzania ryzykiem, a w przypadku procesów zautomatyzowanych lub częściowo zautomatyzowanych oparcie tych procesów na warunkach określonych przez Bank,
o powierzenie ING Bankowi Śląskiemu S.A.: (i) pośrednictwa w zakresie niektórych czynności bankowych oferowanych przez Bank, w szczególności przy administrowaniu i obsłudze posprzedażowej wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką nabytych przez Bank; oraz (ii) czynności faktycznych związanych z działalnością bankową Banku,
o uwzględnienie ograniczeń wynikających z art. 6a ust. 3 ustawy Prawo bankowe (dalej „Prawo Bankowe” lub „PB”), tj. zapewnienie, aby powierzenie wykonywania czynności nie obejmowało: (i) zarządzania bankiem w rozumieniu art. 368 § 1 KSH, w szczególności zarządzania ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności bankowej, w tym zarządzania aktywami i pasywami, dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego; oraz (ii) przeprowadzania audytu wewnętrznego banku,
o zapewnienie, aby ewentualne dalsze powierzenie czynności przez ING Bank Śląski S.A. podmiotom trzecim spełniało wymogi art. 6a ust. 7 PB – a w poszczególnych przypadkach – aby zawierane były bezpośrednie umowy pomiędzy takimi podmiotami trzecimi a Bankiem,
o przygotowanie i aktualizowanie, zarówno po stronie ING Banku Śląskiego S.A., jak i Banku, planów działania zapewniających ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową outsourcingową,
o zapewnienie Bankowi narzędzi skutecznego monitorowania i kontrolowania wykonywania umowy przez ING Bank Śląski S.A.
Z perspektywy klienta, którego kredyt hipoteczny zostanie przekazany w ramach przelewów wierzytelności do ING Banku Hipotecznego S.A., zarówno proces obsługi kredytu jak i poziom kosztów kredytowych i około-kredytowych pozostają bez zmian.
Zasady i zakres współpracy pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A. zostały szczegółowo określone w zawartej pomiędzy podmiotami Umowie o współpracy.
I. Cele systemu kontroli wewnętrznej
Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:
1) Skuteczności i efektywności działania Banku;
2) Wiarygodności sprawozdawczości finansowej;
3) Przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem Banku;
4) Zgodności działania Banku z przepisami prawa, wymogami nadzorczymi, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi .
W ramach realizacji celów ogólnych system kontroli wewnętrznej zapewnia również:
1) badanie zgodności działalności Banku i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez osoby powiązane, z regulacjami rynków, na których działa Bank, regulacjami Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A., izb rozliczeniowych i rozrachunkowych, o których mowa w art. 68a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz giełdowych izb rozrachunkowych, o których stanowi art. 2 pkt 4 ustawy o giełdach towarowych, których uczestnikiem jest Bank,
2) dobrze zorganizowane i bezpieczne prowadzenie działalności,
3) funkcjonowanie odpowiednich procedur administracyjnych i księgowych,
4) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przepływu informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenia dostępu do nich,
5) wiarygodność sprawozdań niefinansowych,
6) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących rozpatrywania reklamacji i wniosków klientów oraz prowadzenia rejestru reklamacji,
7) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
8) prowadzenie przez Bank inwestycji zgodnie z wymogami i standardami oraz w sposób adekwatny do skali ryzyka tych inwestycji.
Rada Nadzorcza w ramach swoich zadań określonych m.in. w Statucie Banku oraz w Regulaminie Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. związanych z monitorowaniem i nadzorem nad systemem kontroli wewnętrznej po uprzednim zarekomendowaniu przez Komitet Audytu i Ryzyka:
1) zatwierdza Politykę – System kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A.;
2) zatwierdza kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zaproponowane przez Zarząd;
3) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem i zapewnianiem funkcjonowania adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej;
4) monitoruje skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w oparciu o informacje otrzymywane od Zarządu, Komitetu Audytu i Ryzyka oraz Komórki ds. Zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego;
5) dokonuje corocznej oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, w tym adekwatności i skuteczności funkcji kontroli realizowanej w pierwszej i drugiej linii obrony, Komórki ds. Zgodności oraz Stanowiska Audytu Wewnętrznego, a także spełniania przez Zarząd Banku obowiązków, o których mowa w części B Rekomendacji H;
6) zatwierdza zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, obejmujących co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne;
7) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych Rada Nadzorcza:
o nadzoruje wykonywanie obowiązków przez Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem braku zgodności,
o zatwierdza Politykę zgodności ING Banku Hipotecznego S.A.,
o co najmniej raz w roku ocenia stopień efektywności zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank.
Zarząd Banku w ramach procesu zarządzania Bankiem:
1) projektuje, wprowadza oraz zapewnia funkcjonowanie adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej;
2) podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej;
3) ustanawia kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej;
4) określa rodzaje działań podejmowanych w celu usunięcia nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, w tym środki naprawcze i dyscyplinujące;
5) akceptuje zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej obejmujących, co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne;
6) zatwierdza kryteria wyboru procesów istotnych oraz ich listę wraz z ich powiązaniem z celami ogólnymi i szczegółowymi;
7) zapewnia regularny przegląd wszystkich funkcjonujących procesów w Banku pod kątem ich istotności;
8) akceptuje Politykę - System kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A., zapewnia jej okresowy przegląd i aktualizację a także przedstawia wyniki tego przeglądu Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej;
9) zapewnia dostęp pracowników Komórki ds. zgodności, oraz pracownika na Stanowisku Audytu Wewnętrznego a także pracownika na Stanowisku Ryzyka Operacyjnego oraz pozostałych jednostek koordynujących realizację celów ogólnych do niezbędnych dokumentów źródłowych, w tym zawierających informacje poufne, w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych;
10) ustanawia zasady projektowania, zatwierdzania i wdrażania mechanizmów kontrolnych we wszystkich procesach funkcjonujących w Banku oraz określa rolę jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za opracowanie projektu mechanizmu kontrolnego, jego zatwierdzenie i wdrożenie;
11) odpowiada za zapewnienie adekwatności i skuteczności mechanizmów kontrolnych w procesach funkcjonujących w Banku;
12) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych odpowiada za opracowanie polityki zgodności, zapewnienie jej przestrzegania i składanie Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej raportów w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności;
13) ustanawia odpowiedni zakres i kryteria niezależnego monitorowania przestrzegania mechanizmów kontrolnych obejmującego weryfikację bieżącą i testowanie;
14) zapewnia funkcjonowanie matrycy funkcji kontroli wraz z przypisaniem zadań związanych z zapewnieniem jej funkcjonowania;
15) ustanawia zasady raportowania, co najmniej o skuteczności kluczowych mechanizmów kontrolnych oraz wynikach testowania pionowego;
Jednocześnie Zarząd Banku informuje Radę Nadzorczą, nie rzadziej niż raz w roku, o sposobie wypełnienia zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej ze szczególnym uwzględnieniem:
a) adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej w zapewnianiu osiągania każdego z celów systemu kontroli wewnętrznej,
b) skali i charakterze nieprawidłowości znaczących i krytycznych oraz najważniejszych działaniach zmierzających do usunięcia tych nieprawidłowości, w tym o podjętych środkach naprawczych i dyscyplinujących,
c) zapewniania niezależności Komórki ds. zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
d) zapewniania odpowiednich zasobów kadrowych niezbędnych do skutecznego wykonywania zadań oraz koniecznych środków finansowych do systematycznego podnoszenia kwalifikacji, zdobywania doświadczenia i umiejętności przez pracowników Komórki ds. zgodności i na Stanowisku Audytu Wewnętrznego.
III. Schemat trzech linii obrony w ramach struktury organizacyjnej Banku
Pierwsza linia Obrony |
|
Druga linia Obrony |
|
Trzecia linia Obrony |
Jednostki biznesowe oraz organizacyjne Banku wspierające operacyjnie i technologicznie Biznes |
|
1) Jednostki z obszaru: • ryzyka operacyjnego • ryzyka braku zgodności (compliance) • ryzyka prawnego • ryzyka kredytowego i rynkowego • finansów • zarządzania zasobami ludzkimi oraz 2) Stanowisko walidacji modeli |
|
Stanowisko Audytu Wewnętrznego |
Pierwsza linia obrony odpowiedzialna jest za przestrzeganie zasad wynikających z zatwierdzonych polityk, regulaminów, instrukcji i procedur. W zakres odpowiedzialności pierwszej linii obrony wchodzi między innymi analiza, kontrola oraz zarządzanie ryzykami w procesach, w tym również w odniesieniu do działań zleconych na zewnątrz (outsourcing). Zadania pierwszej linii obrony realizuje wyższe rangą kierownictwo, jak i jednostki organizacyjne przez nie nadzorowane, realizujące cele biznesowe oraz bezpośrednio je wspierające. Pierwszą linię obrony stanowią jednostki organizacyjne Banku niewskazane w drugiej i trzeciej linii obrony.
Realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów systemu kontroli wewnętrznej.
Odpowiada za:
o zatwierdzanie decyzji pierwszej linii obrony dotyczących wdrażania, modyfikacji lub usuwania mechanizmów kontrolnych,
o monitorowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o monitorowanie poziome przestrzegania mechanizmów kontrolnych w ramach drugiej linii obrony,
o monitorowanie pionowe pierwszej linii obrony w zakresie przestrzegania mechanizmów kontrolnych.
Jednostki drugiej linii obrony mają uprawnienia do eskalacji problemów na wyższy szczebel zarządzania (do Zarządu Banku i Rady Nadzorczej), przedstawiając swoje opinie do decyzji biznesowych obarczonych nieakceptowalnym ryzykiem.
Jednostki podlegające Wiceprezesowi ds. Ryzyka oraz Komórka ds. Zgodności, w monitorowanych przez siebie obszarach i w sposób nie naruszający – wynikającej z przepisów prawa - niezależności określonych jednostek w Banku (np. Stanowiska Audytu Wewnętrznego), są upoważnione do rekomendowania działań naprawczych odnośnie mechanizmów kontroli oraz mechanizmów kontroli ryzyka wszystkim jednostkom.
Role, uprawnienia, zakres i charakter pracy, zakres odpowiedzialności Audytu Wewnętrznego oraz zasady współpracy jednostek organizacyjnych Banku z SAW są uregulowane w Polityce – Karta Audytu Wewnętrznego ING Banku Hipotecznego S.A. (Karta Audytu).
W ramach funkcji kontroli wyodrębniono procesy istotne dla Banku, w których wskazane zostały kluczowe mechanizmy funkcji kontroli.
V. Zasady oceny skuteczności i adekwatności systemu kontroli wewnętrznej
o wyników / opinii audytów ze zrealizowanego rocznego planu audytów. Do przygotowania rocznego planu audytów SAW wykorzystuje informacje o systemie kontroli wewnętrznej, które są zawarte w matrycy funkcji kontroli;
o wyników / opinii z badania przeprowadzonego przez audytora zewnętrznego wraz z uwzględnieniem zaleceń regulatora otwartych na dzień wydawania oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o zidentyfikowanych ryzyk krytycznych i wysokich w trakcie roku ze szczególnym uwzględnieniem otwartych ryzyk na dzień oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o terminowości i postępu w realizacji działań ograniczających zidentyfikowane ryzyka.
o ocenę Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
o informację Zarządu o sposobie wykonywania zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o okresowe raporty Komórki ds. Zgodności,
o istotne, z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, informacje uzyskane od podmiotu dominującego,
o ustalenia dokonane przez biegłego rewidenta lub audytora zewnętrznego,
o ustalenia wynikające z czynności nadzorczych wykonywanych przez uprawnione do tego instytucje (np. KNF, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów),
o istotne z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, oceny i opinie dokonywane przez podmioty zewnętrzne, jeżeli były wydawane.
W I półroczu 2021 roku Rada Nadzorcza dokonała oceny systemu kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2020 rok, biorąc pod uwagę powyższe czynniki i oceniając iż system kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A. był skuteczny i adekwatny do modelu biznesowego oraz skali działalności Banku.
Ocena skuteczności i efektywności systemu kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2021 rok jest w trakcie zatwierdzania, a wykonane analizy wskazują, że system kontroli wewnętrznej był w 2021 roku skuteczny i adekwatny.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu zapewnienie skutecznej kontroli ryzyka i jego utrzymania w warunkach zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego i prawnego w ramach zaakceptowanego przez Bank apetytu na ryzyko, z uwzględnieniem założonego poziomu działalności biznesowej. Zakładany poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. opiera się w szczególności na następujących zasadach:
o proces zarządzania ryzykiem, w tym proces kredytowy, jest określony i regulowany przez strategie, polityki i procedury przyjęte przez Zarząd i Radę Nadzorczą ING Banku Hipotecznego S.A.,
o Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka bankowego i przeprowadza proces ICAAP (Internal Capital Adequacy Assessment Proces) przy czym:
o proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka oraz na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,
o metody zarządzania ryzykiem, modele i ich systemy pomiaru ryzyka oraz ich założenia są dostosowane do skali i złożoności ryzyka oraz okresowo weryfikowane i walidowane,
o struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem zapewnia niezależność obszaru ryzyka, w tym niezależność wyceny nieruchomości i podejmowania decyzji kredytowych od działalności biznesowej,
o proces zarządzania ryzykiem jest zintegrowany z procesami planistycznymi i controllingowymi oraz wspiera realizację strategii Banku, przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie apetytu na ryzyko,
o proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., w tym również w zakresie wykorzystania grupowych modeli ryzyka, dostosowanych do specyfiki działania ING Banku Hipotecznego S.A. oraz zatwierdzonych przez właściwe organy ING Banku Hipotecznego S.A.,
o testy warunków skrajnych są przeprowadzane w Banku w oparciu o uprzednio zaakceptowane scenariusze. Wyniki testów warunków skrajnych są dyskutowane na posiedzeniach komitetów oraz Zarządu Banku. Raportowanie źródeł i czynników ryzyka a także pomiaru poziomu ryzyka i jego kosztów umożliwia podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych i naprawczych.
Proces zarzadzania ryzykiem jest nadzorowany przez Radę Nadzorczą Banku, która regularnie otrzymuje informacje o profilu ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. oraz najważniejszych działaniach podejmowanych w zakresie zarządzania ryzykiem.
Zarząd Banku odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za nadzorowanie i monitorowanie działań podejmowanych przez Bank w tym zakresie. Zarząd Banku podejmuje najważniejsze decyzje mające wpływ na poziom ryzyka Banku oraz uchwala przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem.
Zarządzanie ryzykiem jest realizowane w trzech, wzajemnie niezależnych liniach obrony.
Cele, zasady i organizacja zarządzania ryzykiem, a także szczegółowy sposób zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka opisane zostały w sprawozdaniu finansowym ING Banku Hipotecznego S.A.
ING Bank Hipoteczny S.A. realizuje wyznaczone zadania w zakresie zabezpieczeń kredytowych w oparciu o następujące zewnętrzne i wewnętrzne akty prawne:
o Ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
o Ustawę o księgach wieczystych i hipotece,
o Ustawę Prawo bankowe,
o Zalecenia i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego,
o w tym w szczególności rekomendacje F, S i J,
o Zapisy wewnętrznych regulacji bankowych w szczególności Regulamin ustalania Bankowo Hipotecznej Wartości Nieruchomości (dalej: BHWN).
Bank posiada i stosuje Regulamin ustalania Bankowo Hipotecznej Wartości Nieruchomości, zatwierdzony 4 stycznia 2019 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego. Regulamin zawiera wytyczne wskazane w Rekomendacji F, dotyczące podstawowych kryteriów stosowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu regulaminów ustalania bankowo- hipotecznej wartości nieruchomości wydawanych przez banki hipoteczne.
BHWN to ustalona na podstawie ekspertyzy zgodnie przepisami ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych wartość, która w ocenie Banku odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia spłaty nabytych przez Bank kredytów.
Ustalenie BHWN na podstawie ekspertyzy służy jako podstawa do podjęcia decyzji, czy wierzytelność może być nabyta przez Bank. Bankowo-Hipoteczna wartość nieruchomości ustalana jest w sposób ostrożny z uwzględnieniem parametrów mających długookresowy charakter.
ING Bank Hipoteczny S.A. ustala BHWN w oparciu o ekspertyzę Bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Ekspertyza bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości wykonywana jest z zachowaniem należytej staranności i ostrożności. Uwzględnia ona jedynie te parametry nieruchomości, które będą miały trwały charakter i przy założeniu racjonalnej eksploatacji będą możliwe do uzyskania przez każdego posiadacza nieruchomości. Uwzględnia możliwie wszystkie rodzaje ryzyka, które w wyniku posiadanych doświadczeń i analiz może mieć negatywny wpływ na BHWN. W ekspertyzie, sporządzonej na określoną datę, udokumentowane są założenia i parametry przyjęte do analizy, proces ustalania BHWN i wynikająca z niego propozycja BHWN.
Ekspertyza uwzględnia analizy i prognozy dotyczące parametrów specyficznych dla danej nieruchomości, które mają istotny wpływ na ocenę ryzyka kredytowego związanego z przyjęciem nieruchomości jako zabezpieczenia, a także czynniki o charakterze ogólnym w tym: cykle koniunkturalne, zmiany wartości nabywczej pieniądza, demografię, stopę bezrobocia, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Proces ustalania BHWN realizowany jest w Banku przez dedykowany zespół w Obszarze Zarządzania Ryzykiem niezależny od funkcji biznesowych banku.
W przypadku nabywania wierzytelności proces ustalania bankowo–hipotecznej wartości nieruchomości składa się z czterech etapów:
Weryfikacja stanu prawnego nieruchomości |
ING Bank Śląski S.A. w ramach Umowy outsourcingowej |
Przeprowadzenie inspekcji z zewnętrznymi oględzinami nieruchomości oraz z badaniem lokalnego rynku |
Rzeczoznawca Majątkowy, który posiada odpowiednie doświadczenie oraz umiejętność szacowania ryzyka bankowego w zakresie zabezpieczania kredytów mieszkaniowych |
Sporządzenie ekspertyzy BHWN |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
Sprawdzenie ekspertyzy BHWN I ustalenie Bankowo - Hipotecznej Wartości Nieruchomości |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
Procesy sporządzania ekspertyzy BHWN oraz ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości opisane powyżej realizowane są przez dwie niezależne od siebie osoby.
ING Bank Hipoteczny S.A. prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (dalej: Rejestr). Rejestr jest prowadzony zgodnie z wymogami określonymi w poniższych dokumentach:
o Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. 2020 poz. 415),
o Uchwała Nr 633/2015 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 1 grudnia 2015 roku w sprawie określenia wzoru rejestru zabezpieczenia listów zastawnych,
o Rekomendacja K Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 9 lutego 2016 roku, dotycząca zasad prowadzenia przez banki hipoteczne rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Do Rejestru Bank wpisuje nabyte wierzytelności z tytułu umów kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipoteką oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także dodatkowe środki, które stanowią nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. Listy zastawne są zabezpieczone wierzytelnościami Banku zabezpieczonymi hipoteką z najwyższym pierwszeństwem.
Dodatkowo podstawę emisji listów zastawnych mogą stanowić środki Banku wskazane w art. 18 ust. 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
Wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz innych środków, o których mowa w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych na 31 grudnia 2021 roku wyniosła
3 000,6 mln PLN, co przekładało się na łączny poziom zabezpieczenia listów zastawnych równy 750,16%.
Struktura Rejestru na tę datę przedstawiała się następująco (dane w mln zł):
Obligacje Skarbu Państwa o wartości 15 mln zł zabezpieczają w części płatność odsetek od listów zastawnych za okres 6 miesięcy (kwota 1 735 mln zł). Łączna wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz zabezpieczenia zastępczego (w części niewykorzystanej na pokrycie płatności odsetek od listów zastawnych) przekładała się na ogólny poziom zabezpieczenia listów zastawnych równy 750,16%.
W związku z faktem, że wierzytelności zabezpieczone hipoteką oraz wyemitowane listy zastawne były dopasowane pod kątem waluty i stopy procentowej na koniec 2021 roku Rejestr nie zawierał transakcji zabezpieczających.
Bieżący nadzór nad prowadzeniem Rejestru sprawuje Powiernik.
Podstawowe dane dotyczące Rejestru według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku zostały zaprezentowane w poniższej tabeli:
|
31.12.2021 |
Rejestr zabezpieczenia listów zastawnych Wierzytelności zabezpieczone hipoteką (mln PLN) 2 987,4 Obligacje Skarbu Państwa (mln PLN) 15,0 |
|
Bufor płynności (tys. PLN) |
1 735 |
Liczba kredytów |
16 798 |
Średnia wartość kredytu (tys. PLN) |
178 |
Średni termin zapadalności (mies.) |
235 |
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do wyceny rynkowej) |
50,49% |
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do BHWN) |
59,19% |
|
|
Zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Ustawa) przy każdym banku hipotecznym powołuje się powiernika oraz co najmniej jednego zastępcę powiernika. Do zadań powiernika należy sprawdzenie czy:
o zobowiązania wynikające ze znajdujących się w obrocie listów zastawnych zabezpieczone są przez bank hipoteczny zgodnie z przepisami ustawy,
o przyjęta przez bank hipoteczny Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości ustalona została zgodnie z regulaminem,
o bank hipoteczny przestrzega wymogów zdefiniowanych w art. 18 Ustawy,
o wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności potwierdzają, że wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, wystarczają na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych,
o sposób prowadzenia przez bank hipoteczny rejestru zabezpieczenia listów zastawnych odpowiada warunkom Ustawy,
o bank hipoteczny zapewnia zgodnie z przepisami Ustawy zabezpieczenie dla planowanej emisji listów zastawnych oraz kontrolę, czy dokonane zostały odpowiednie wpisy do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Po rozpatrzeniu wniosku Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 4 stycznia 2019 roku powołała na okres 6 lat Panią Grażynę Zielińską na powiernika przy ING Banku Hipotecznym S.A. oraz Pana Krzysztofa Brejdaka, jako zastępcę powiernika.
Bank prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia listów zastawnych, do którego wpisywane są w odrębnych pozycjach wierzytelności Banku oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także środki stanowiące nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy.
Powiernik oraz Zastępca Powiernika sprawują stałą kontrolę nad prowadzeniem rejestru.
Działając zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych ING Bank Hipoteczny S.A. monitoruje limity związane z działalnością banku hipotecznego.
Limity ustawowe i poziom ich wykorzystania na 31 grudnia 2021 roku przedstawiały się następująco:
Lp. |
Limit ustawowy |
Wartość ustawowa limitu |
Wykonanie limitu |
Podstawa prawna |
|
1. |
Maksymalna kwota wierzytelności Banku w części przekraczającej 60% BHWN w stosunku do ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipoteką. |
30% |
10,36% |
|
art. 13 ust. 1 ulzbh |
2. |
Udział wierzytelności, dla których stosunek wysokości pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką w dniu nabycia wierzytelności do BHWN przekracza 100% |
0% |
0% |
|
art. 13 ust. 2 ulzbh |
3. |
Maksymalny stosunek refinansowania nabytych wierzytelności (w części do 80% wartości BHWN) środkami uzyskanymi z emisji listów zastawnych |
100% |
10,46% |
|
art. 14 ulzbh |
4. |
Maksymalna wysokość wolumenu nabytych i objętych akcji lub udziałów innych podmiotów w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego |
10% |
0% |
|
art. 15 ust. 1 pkt. 5 |
5. |
Maksymalna krotność sumy zaciągniętych kredytów i pożyczek, wyemitowanych obligacji w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego (w pierwszych 5 latach) |
10 |
6,74 |
|
art. 15 ust. 2 pkt. 1 |
6. |
Maksymalna krotność łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych Banku hipotecznego do funduszy własnych banku hipotecznego |
40 |
0,87 |
|
art. 17 ust. 1 ulzbh |
7. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką oraz innymi środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) |
110% |
750,16% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
8. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką |
85% |
746,84% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
9. |
Minimalny stosunek dochodu banku hipotecznego z tytułu wierzytelności oraz innych środków (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) w stosunku do kosztów z tytułu odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych |
100% |
2 354,04% |
|
art. 18 ust. 2 ulzbh |
10. |
Stosunek pokrycia środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP) kwoty nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. |
100% |
100% |
|
art. 18 ust. 3a ulzbh |
11. |
Maksymalny stosunek wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych. |
10% |
0% |
|
art. 23 ust. 1 ulzbh |
12. |
Maksymalny stosunek wierzytelności zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych. |
1% |
0% |
|
art. 23 ust. 2 ulzbh |
Poza monitorowaniem limitów ustawowych, Bank - zgodnie z ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych - przeprowadza za każdy dzień roboczy rachunek zabezpieczenia listów zastawnych. Test równowagi pokrycia jest przeprowadzany nie rzadziej niż co 6 miesięcy, a test płynności nie rzadziej niż co 3 miesiące.
Mając na względzie ostrożnościowe podejście do zarządzania Bank przeprowadza testy równowagi pokrycia i płynności za każdy dzień roboczy.
W całym okresie objętym niniejszym sprawozdaniem ING Bank Hipoteczny S.A. nie przekroczył żadnego ze wskazanych w tabeli limitów, a także uzyskał pozytywne wyniki przeprowadzanego rachunku zabezpieczenia listów zastawnych oraz wykonanych testów równowagi pokrycia oraz płynności.
Zarządzanie ING Bankiem Hipotecznym S.A. jest realizowane na bazie struktury organizacyjnej przedstawionej na poniższym schemacie oraz w ramach określonych w dalszej części niniejszego rozdziału obowiązków Organów Banku.
Struktura organizacyjna ING Banku Hipotecznego S.A. w obszarach funkcjonalnych
Kompetencje Organów Banku określone są przepisami Prawa bankowego, Kodeksu spółek handlowych, oraz innymi przepisami prawa i postanowieniami Statutu Banku jak również właściwymi dla tych organów Regulaminami.
Do kompetencji Walnego Zgromadzania Banku należy w szczególności:
o rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów Banku z wykonania przez nich obowiązków,
o powoływanie oraz odwoływanie członków Rady Nadzorczej,
o podejmowanie uchwał w sprawach ustalania zasad wynagradzania członków Rady Nadzorczej, oraz innych sprawach przewidzianych przepisami prawa, Statutu albo wnoszonych przez Radę Nadzorczą, Zarząd lub uprawnionych akcjonariuszy,
o podejmowanie uchwał w sprawie roszczeń o naprawienie szkody, wyrządzonej przy zawiązywaniu Banku lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru,
o ustalanie trybu umorzenia akcji oraz wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje oraz wyrażanie zgody na nabycie akcji Banku w celu ich umorzenia,
o tworzenie i likwidacja funduszy specjalnych tworzonych z zysku netto,
o podejmowanie uchwał w sprawie emisji obligacji zamiennych na akcje lub innych instrumentów uprawniających do nabycia lub objęcia akcji Banku,
o podejmowanie uchwał o likwidacji, zbyciu lub wydzierżawieniu przedsiębiorstwa Banku lub jego zorganizowanej części oraz ustanowieniu na nich ograniczonego prawa rzeczowego.
Do kompetencji Rady Nadzorczej Banku należy w szczególności:
o ocena sprawozdania Zarządu oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym,
o ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty,
o składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
o dokonywanie rewizji majątku Banku i kontroli finansowej,
o zatwierdzanie zasad ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem oraz opracowanej przez Zarząd strategii Banku i dokonywanie okresowych przeglądów i weryfikacji jej realizacji, jak również zatwierdzanie opracowanych przez Zarząd wieloletnich planów rozwoju Banku i rocznych planów finansowych działalności Banku,
o zatwierdzanie akceptowalnych poziomów ryzyka w obszarach działalności Banku,
o zatwierdzanie wniosków Zarządu Banku dotyczących tworzenia i likwidacji jednostek organizacyjnych Banku za granicą,
o wyrażanie zgody na nabycie lub zbycie przez Bank akcji i praw z akcji lub udziałów innych osób prawnych, o ile wartość aktywów przekracza jednorazowo równowartość w złotych polskich kwoty 1.000.000,0 EUR lub czynność dotyczy aktywów stanowiących co najmniej 50% kapitału zakładowego innej osoby prawnej; zgoda Rady nie jest wymagana w przypadku zaangażowania Banku wynikającego z zamiany wierzytelności, realizacji przyjętego przez Bank zabezpieczenia,
o powoływanie i odwoływanie członków Zarządu Banku,
o zawieranie z członkami Zarządu Banku umów dotyczących wykonania powierzonych im funkcji oraz ustalanie wynagrodzeń wynikających z tych umów, jak również wyrażanie zgody na pobieranie przez członków Zarządu innych świadczeń od Banku lub podmiotów z nim powiązanych,
o zatwierdzanie Regulaminu Zarządu, Regulaminu Organizacyjnego oraz systemu kontroli wewnętrznej Banku,
o dokonywanie wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego Banku, na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu i Ryzyka Rady oraz wyrażanie opinii w sprawie rozwiązania umowy z tym podmiotem,
o wyrażanie zgody na zawieranie transakcji pomiędzy Bankiem a jego akcjonariuszami lub ich podmiotami powiązanymi lub członkami władz Banku, jeżeli wartość tej transakcji przekracza 1.000.000,0 EUR, z wyjątkiem typowych i rutynowych transakcji, zawieranych na warunkach rynkowych, których charakter i warunki wynikają z bieżącej działalności operacyjnej prowadzonej przez Bank lub transakcji przewidzianych w zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą rocznym planie finansowym Banku,
o wyrażanie zgody na zaciągnięcie przez Bank zobowiązania lub podjęcie czynności rozporządzającej, której wartość jednorazowo lub łącznie w stosunku do jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych z tym podmiotem przekracza 10% funduszy własnych Banku, z zastrzeżeniem postanowień § 26 ust. 1 pkt 4), i 11) Statutu Banku; zgoda ta nie jest wymagana w odniesieniu do podmiotów, o których mowa w § 26 ust. 1 pkt 9) Statutu Banku,
o wyrażanie zgody na nabycie, zbycie lub obciążenie przez Bank środka trwałego, którego wartość przekracza równowartość w złotych polskich kwoty 1.000.000,0 EUR; zgoda Rady – z zastrzeżeniem postanowień § 26 ust. 1 pkt 10) Statutu Banku– nie jest wymagana w przypadku, gdy nabycie środka trwałego następuje w drodze przejęcia takiego środka przez Bank jako wierzyciela wskutek windykacji należności Banku,
o wyrażanie zgody na nabycie, zbycie lub obciążenie przez Bank nieruchomości lub udziału w nieruchomości, albo prawa wieczystego użytkowania, którego wartość przekracza równowartość w złotych polskich kwoty 1.000.000,0 EUR,
o przedstawianie Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu sprawozdań i ocen określonych w przepisach, rekomendacjach organu nadzoru oraz w innych regulacjach przyjętych przez Bank,
o zawieszanie, z ważnych powodów, członka Zarządu Banku w czynnościach oraz delegowanie, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu nie mogących sprawować swoich funkcji,
o zatwierdzanie polityki Banku w zakresie ryzyka braku zgodności,
o zatwierdzanie zasad dotyczących procesów szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania kapitałowego oraz planowania kapitałowego,
o zatwierdzanie regulaminu ustalania Bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości wchodzącego w życie po zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Finansowego,
o zatwierdzanie umów o współpracy z ING Bankiem Śląskim S.A.,
o występowanie do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o powołanie powiernika i jego zastępcy,
o zatwierdzanie zasad zarządzania modelami,
o zatwierdzanie kodeksu (zasad) etyki i zasad zarządzania konfliktem interesów.
Uchwały Rady Nadzorczej mogą dotyczyć w szczególności:
o formułowania wniosków i zaleceń wynikających z przeprowadzonych czynności nadzorczo-kontrolnych,
o udzielania zgód i zezwoleń,
o zatwierdzania strategii, polityk i innych dokumentów, jeżeli wynika to ze Statutu bądź regulacji szczególnych
o wyrażania opinii,
o sprawozdań i ocen przedkładanych przez Radę Walnemu Zgromadzeniu, a w szczególności:
o sprawozdania z wyników oceny sprawozdań finansowych oraz sprawozdań Zarządu z działalności Banku w roku obrotowym, a także wniosku Zarządu co do podziału zysku Banku za rok obrotowy,
o oceny sytuacji Banku, z uwzględnieniem oceny systemów zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, w tym komórki ds. zgodności i audytu wewnętrznego ,
o sprawozdania z działalności Rady i jej komitetów w roku obrotowym wraz z oceną pracy Rady Nadzorczej w tym okresie,
o sprawozdanie z oceny funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku,
o oceny stosowania przez Bank Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych,
o oceny adekwatności i skuteczności przyjętych w Banku zasad ładu wewnętrznego,
o innych spraw leżących w kompetencji Rady.
Do kompetencji Komitet Audytu i Ryzyka Rady Nadzorczej należy w szczególności:
o wspieranie Rady Nadzorczej w zakresie monitorowania i nadzoru nad procesem sprawozdawczości finansowej, audytem wewnętrznym i zewnętrznym oraz systemem zarządzania w Banku, a w szczególności adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem, relacji pomiędzy Bankiem i podmiotem wykonującym badanie sprawozdań finansowych Banku.
o wspieranie Rady Nadzorczej w zakresie monitorowania i nadzoru nad procesem zarządzania ryzykiem, w tym ryzykiem operacyjnym, ryzykiem kredytowym i ryzykiem rynkowym, ryzykiem braku zgodności, a także procesem szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania i planowania kapitałowego, oraz ryzyka modeli i obszaru adekwatności kapitałowej.
Do kompetencji Zarządu Banku należy w szczególności:
o reprezentowanie Banku wobec władz i osób trzecich oraz zarządzanie majątkiem i interesami Banku. Zarząd działa we wszystkich sprawach niezastrzeżonych do kompetencji innych organów Banku,
o wydawanie uchwał w sprawach, które zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz postanowieniami Statutu Banku wymagają decyzji innych statutowych organów Banku,
o określanie polityk Banku, w tym w szczególności polityki kredytowej, polityki zarządzania ryzykami i polityki płacowej,
o ustalanie zasad pozyskiwania środków od innych instytucji finansowych oraz zasad ich wykorzystania oraz ustalanie zasad lokowania własnych środków w innych bankach,
o określanie zasad ustalania oprocentowania produktów oferowanych przez Bank, w tym w szczególności oprocentowania kredytów i pożyczek oraz karnych odsetek,
o rozpatrywanie wniosków o uznanie strat nadzwyczajnych oraz tworzenie rezerw przekraczających kwoty ustalone przez Zarząd Banku odrębnie,
o uchwalanie planów inwestycyjnych i ustalanie zasad realizacji inwestycji,
o podejmowanie decyzji w sprawach związanych z nabyciem, obciążeniem, zbyciem i wydzierżawieniem nieruchomości oraz innych praw majątkowych, w zakresie przekraczającym kwoty odrębnie ustalone przez Zarząd,
o podejmowanie decyzji w sprawie nabywania i zbywania przez Bank udziałów lub akcji innych osób prawnych, o wartości przekraczającej kwoty odrębnie ustalone przez Zarząd,
o ustalanie zasad udzielania i odwoływania pełnomocnictw do wykonywania określonych czynności lub czynności określonego rodzaju,
o sprawy przekraczające zakres zwykłego zarządu, w tym w szczególności sprawy wykraczające poza kompetencje poszczególnych członków Zarządu oraz Komitetów powołanych przez Zarząd,
o inne sprawy, w których rozstrzygnięcia zostały zastrzeżone do kompetencji Zarządu w odrębnych regulacjach uchwalonych przez Zarząd oraz inne sprawy wniesione przez Prezesa Zarządu lub innego Członka Zarządu.
Zarząd Banku powołał następujące komitety stałe: lista komitetów stałych stanowi zał. 4 do Regulaminu Organizacyjnego ING Banku Hipotecznego SA:
o Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO),
o Komitet Polityki Kredytowej (KPK),
o Komitet Ryzyka Niefinansowego,
o Komitet Zielonych Listów Zastawnych.
Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami nadzoruje i podejmuje decyzje w zakresie :
o zarządzania ryzykiem rynkowym i płynności w ING Banku Hipotecznym S.A.,
o zarządzania bilansem banku (aktywami i pasywami), łącznie z metodami i parametrami systemu cen transferowych,
o struktury ksiąg ING Banku Hipotecznego S.A.,
o zarządzania kapitałem oraz adekwatnością kapitałową,
o wyceny instrumentów finansowych oraz kalkulacji korekt wyceny uwzględniających czynniki nieuwzględnione w wycenie w systemach Banku.
Komitet monitoruje poziom ryzyka modeli. Komitet akceptuje raporty z walidacji oraz wyniki monitoringów modeli ryzyka rynkowego, ryzyka płynności i finansowania oraz modeli wyceny.
Komitet Polityki Kredytowej
Zakres działania
o Apetyt na ryzyko kredytowe, w zakresie szczegółowych limitów apetytu na ryzyko oraz limitów koncentracji:
o Określa rodzaje limitów,
o Ustala i zmienia poziomy limitów.
Polityka Kredytowa:
o KPK podejmuje decyzje w sprawie regulacji dotyczących realizacji Polityki zarządzania ryzykiem kredytowym w ING Banku Hipotecznym S.A.,
o KPK określa i modyfikuje zasady dotyczące identyfikacji, oceny i kontroli ryzyka w tym:
o zasady oceny ryzyka kredytowego,
o standardy analizy kredytowej,
o kompetencje kredytowe,
o przebieg procesu ratingowego,
o zasady monitorowania klientów i ekspozycji kredytowych,
o zasady prowadzenia restrukturyzacji i windykacji,
o zasady ustanawiania i monitorowania zabezpieczeń,
o zasady tworzenia odpisów aktualizacyjnych/rezerw,
o zasady oceny ryzyka środowiskowego i społecznego,
o zasady oceny ryzyka kontrahenta.
Modele ryzyka kredytowego:
o KPK zatwierdza regulacje w zakresie budowy, utrzymania oraz stosowania modeli ryzyka, w tym:
o zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego,
o metodykę budowy i monitorowania modeli,
o definicje modeli ryzyka kredytowego,
o zakres stosowania modeli ryzyka kredytowego,
o zasady walidacji modeli ryzyka kredytowego,
o raporty z wynikami walidacji oraz monitoringów modeli ryzyka kredytowego.
o KPK zatwierdza raporty z wynikami walidacji oraz raporty z monitorowania modeli ryzyka kredytowego,
o KPK monitoruje poziom ryzyka kredytowego, zapewnia przestrzeganie prawa, regulacji nadzorczych oraz standardów Grupy ING oraz omawia i zatwierdza wszelkie inne kwestie związane z ryzykiem kredytowym oraz rozliczeniowym.
Komitet Ryzyka Niefinansowego - Komitet kierując się wymogami prawa powszechnie obowiązującego, wymogami regulatora, regulacjami wewnętrznymi Banku oraz dobrymi praktykami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., obejmuje zakresem działania m.in. następujące zagadnienia/obszary:
o Inicjowanie i rekomendowanie zmian oraz nowych rozwiązań w obszarze ryzyka niefinansowego .
o Wykonywanie zadań wynikających ze stosowania outsourcingu opisanych w Polityce Outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A. oraz Instrukcji postępowania przy outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A.
o Zatwierdzanie, opiniowanie i rekomendowanie planów, projektów oraz programów, a także standardów kontrolnych związanych z zarządzaniem ryzykiem niefinansowym.
o Zatwierdzanie m.in.:
o celów/planu zarządzania ryzykiem operacyjnym na dany rok kalendarzowy,
o odstąpień od stosowania (ang. Waivers) oraz odstępstw (ang. Deviations) z obszaru ryzyk niefinansowych,
o rocznych planów i wyników testowania kluczowych kontroli,
o rocznego Planu identyfikacji i oceny ryzyka oraz wyników tego procesu w przypadku zidentyfikowania ryzyk nieakceptowalnych, planu zarządzania kryzysowego oraz wyników Oceny Środowiska Biznesowego,
o harmonogramu realizacji zadań oraz raportu z monitoringu 2 Linii Obrony w ramach testowania kluczowych kontroli (w tym z obszaru IT), a także wyników niezależnych testów,
o raportów z zakresu ryzyka niefinansowego i rekomendowanie Zarządowi Banku, podjęcia decyzji w odniesieniu do istotnych kwestii w zakresie ryzyka niefinansowego (w tym w zakresie nieakceptowalnego ryzyka związanego ze zmianami odnoszącymi się do produktów),
o listy obligatoryjnych szkoleń z obszaru ryzyka niefinansowego,
o okresowych wyników przeglądu struktury organizacyjnej Banku, pod kątem jej zgodności z zasadami zarządzania ryzykiem operacyjnym,
o metodologii szacowania kapitału z tytułu ryzyka operacyjnego,
o wyników pomiaru kapitału ekonomicznego i regulacyjnego na ryzyko operacyjne, w tym monitorowanie w okresach kwartalnych poziomu wymaganego kapitału na ryzyko operacyjne oraz czynników wpływających na jego zmiany,
o działań ograniczających,.
o Monitorowanie:
o procesów identyfikacji, oceny, monitorowania i ograniczania ryzyka niefinansowego, w tym także w obszarze outsourcingu,
o procesu zapewnienia jakości w procesach zarządzania ryzykiem niefinansowym,
o statusu działań ograniczających, udoskonalających związanych z programami i projektami w Banku (w tym z projektami dotyczącymi ryzyka niefinansowego),
o czynników ryzyka wynikających z Oceny Środowiska Biznesowego,
o raportów związanych z ryzykiem reputacyjnym, skarg i reklamacji klientów oraz zagadnień odnoszących się do ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk) oraz ryzyka braku zgodności,
o ryzyk niefinansowych, w odniesieniu do istotnych zmian w strukturze zarządzania Banku oraz istotnych elementów procesów outsourcingowych.
Komitet Zielonych Listów Zastawnych jest odpowiedzialny za wszelkie aspekty związane z prośrodowiskowym charakterem emisji listów zastawnych.
Zakres działania:
o Inicjowanie i rekomendowanie zmian oraz nowych rozwiązań w obszarze zielonych listów zastawnych.
o Zatwierdzanie:
o zmian do dokumentu ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework,
o zmian w technicznych warunkach pozwalających na kwalifikację wierzytelności kredytowej do portfela zielonych aktywów,
o raportów dotyczących alokacji środków pozyskanych w ramach emisji (allocation reporting) oraz wpływu na środowisko (impact reporting),
o cyklicznych raportów przekazywanych Climate Bonds Initiative.
o Nadzorowanie:
o procesów związanych z operacyjnym wdrożeniem zmian wynikających z dokumentu ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework.
o procesów związanych z operacyjnym wdrożeniem zmian w warunkach technicznych pozwalających na kwalifikację wierzytelności do portfela zielonych aktywów,
o procesu wykorzystania środków pozyskanych w trakcie emisji zielonych listów zastawnych z uwzględnieniem ewentualnych inwestycji alternatywnych określonych w ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework,
o procesu budowy portfela zielonych aktywów,
o współpracy z firmami zewnętrznymi zaangażowanymi w procesy związane z zielonymi listami zastawnymi,
o zapewnienia jakości w procesach związanych z zielonymi listami zastawnymi,
o procesu przekazywania informacji raportowych do Grupy ING.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku skład Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. przedstawiał się następująco:
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Mirosław Boda |
Prezes Zarządu |
26.02.2018 – aktualnie
|
Jacek Frejlich |
Wiceprezes Zarządu |
26.02.2018 – aktualnie
|
Roman Telepko |
Wiceprezes Zarządu |
26.02.2018 - aktualnie |
Podział kluczowych kompetencji w ramach Zarządu Banku:
Mirosław Boda |
Prezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Zarządczy |
Jacek Frejlich |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Finansów, Skarbu, Operacji i IT |
Roman Telepko |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Ryzyka |
Pozostałe funkcje zarządcze Członków Zarządu:
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Mirosław Boda |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej – ING Usługi dla Biznesu S.A. |
W całym okresie sprawozdawczym |
Jacek Frejlich |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej. |
W całym okresie sprawozdawczym |
Roman Telepko |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej |
W całym okresie sprawozdawczym |
Skład Zarządu Banku jak i zakres oraz podział obowiązków pomiędzy członków Zarządu nie uległ zmianie.
Polityka rekrutacyjna dotycząca wyboru Członków Zarządu oraz ocena Członków Zarządu
Wszyscy powołani członkowie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. spełniają wymogi określone w art.22aa ustawy Prawo Bankowe, przed powołaniem podlegali ocenie odpowiedniości zgodnie z wytycznymi EUNB.
W maju 2021 roku zostały wykonane oceny odpowiedniości członków organów Banku. W związku z powołaniem Pani Bożeny Graczyk na Przewodniczącą Rady Nadzorczej przeprowadzona została wtórna ocena odpowiedniości członka Rady Nadzorczej. W odniesieniu do Zarządu Banku, przeprowadzono zarówno indywidualne oceny członków jak i ocenę kolegialną całego organu.
W 2021 roku przyjęto do stosowania nową Politykę powoływania, wprowadzania w obowiązki i odwoływania członków Zarządu Banku ING Banku Hipotecznego S.A. Proces wyłaniania i oceny kandydatów na członków Zarządu w ING Banku Hipotecznym S.A. oparty jest o zasady wyznaczone w wyżej wymienionej regulacji.
Na zlecenie ING Banku Hipotecznego S.A., w oparciu o bazę sukcesyjną, jednostka HR ING Banku Śląskiego S.A. przygotowuje listę kandydatów na dane stanowisko. Lista kandydatów powinna spełniać wymogi wynikające z Polityki różnorodności ING Banku Hipotecznego S.A. W razie braku kandydatów wewnętrznych spełniających wymagane kryteria i potrzeby uruchamiana jest rekrutacja zewnętrzna. Rada Nadzorcza wybiera z listy kandydatów co najmniej 2 osoby, które zostają zaproszone do procesu oceny realizowanej przez firmę zewnętrzną. Etap kończy się raportem przygotowanym przez firmę zewnętrzną.
Rada Nadzorcza zleca przeprowadzenie procesu oceny odpowiedniości zgodnie z obowiązującą w tym zakresie Polityką oceny adekwatności Członków Rady Nadzorczej, Członków Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje w ING Banku Hipotecznym S.A. z uwzględnieniem zasad określonych w Polityce różnorodności w odniesieniu do Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.
Do Członków Zarządu zastosowanie mają następujące zasady ogólne dotyczące doboru, wyznaczania i planowania sukcesji:
o Członków Zarządu powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza w głosowaniu tajnym biorąc po uwagę wymogi określone w ustawie – Prawo bankowe.
o Zarząd Banku składa się z co najmniej trzech członków, w tym Prezesa i Wiceprezesów. Na wniosek Prezesa Zarządu Rada Nadzorcza może powierzyć jednemu z Wiceprezesów pełnienie funkcji I Wiceprezesa.
o Liczbę członków Zarządu ustala Rada Nadzorcza. Co najmniej połowa członków Zarządu powinna być obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej.
o Członkowie Zarządu są powoływani na okres wspólnej kadencji, która rozpoczyna się z dniem powołania i obejmuje pięć kolejnych pełnych lat obrotowych.
o Prezes Zarządu oraz Wiceprezes nadzorujący zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku powoływani są przez Radę Nadzorczą za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Zgody Komisji wymaga również powierzenie funkcji Wiceprezesa, o którym mowa wyżej, uprzednio powołanemu członkowi Zarządu.
Polityka różnorodności
W ING Banku Hipotecznym S.A. obowiązuje Polityka różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu i Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.
Polityka ma na celu dotarcie do szerokiego zakresu kompetencji przy powoływaniu członków Rady Nadzorczej i Zarządu, aby pozyskać różne punkty widzenia i doświadczenia oraz umożliwić wydawanie niezależnych opinii i rozsądnych decyzji w ramach organu oraz zapewnić wysoką jakość realizacji zadań przez organy zarządzające.
Bank traktuje Różnorodność jako jeden z atrybutów kultury organizacyjnej. W zakresie kryteriów merytorycznych strategia zróżnicowania zapewnia wybór osób posiadających zróżnicowaną wiedzę, umiejętności i doświadczenie, adekwatne do pełnionych przez nie funkcji i powierzonych im obowiązków, które dopełniają się na poziomie całego składu Zarządu i Rady Nadzorczej.
Kryteria te podlegają weryfikacji w procesie oceny adekwatności opisanym w Polityce oceny adekwatności członków Rady Nadzorczej, Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje w ING Banku Hipotecznym S.A. Ponadto Polityka różnorodności obejmuje i wykorzystuje do osiągnięcia najlepszych rezultatów różnice, które oprócz wiedzy, kompetencji i doświadczenia zawodowego, wynikają z płci i wieku.
Zasady wynagradzania Członków Zarządu Banku
17 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza Banku Uchwałą nr 55/16/2021 zatwierdziła zmiany do Regulaminu wynagradzania członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., który określa podstawowe zasady i warunki kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. Regulamin jest zgodny z wartościami i długoterminowymi interesami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., a tym samym sprzyja skutecznemu zarządzaniu ryzykiem w Grupie. Zasady wynagradzania Członków Zarządu ustalane są na podstawie danych rynkowych. Uwzględniają poziom wiedzy i umiejętności, odpowiedzialności oraz podejmowanego ryzyka w ramach sprawowanej funkcji. Każdy z członków Zarządu Banku zawarł z Bankiem umowę o pracę określającą m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji.
Wynagrodzenie członków Zarządu
W 2021 roku, łączna kwota świadczeń należnych i wypłaconych przez Bank Członkom Zarządu wyniosła 2 007,1tys. zł, podczas gdy w 2020 roku było to 1 929,2 tys. zł .
Zarząd |
|||||
2021 |
|||||
Świadczenia należne Członkom Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. w 2021 roku |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
nagrody* |
pozostałe korzyści** |
Razem |
RAZEM |
01.01.2021-31.12.2021 |
1 513 680,00 |
0,00 |
93 654,00 |
1 607 334,00 |
*Świadczenia za rok 2021 dla członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń nie zostały jeszcze przyznane. Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń, Członkom Zarządu Banku może przysługiwać bonus za rok 2021, którego wypłata będzie miała miejsce w latach 2022-2027. W związku z tym została utworzona rezerwa na wypłatę bonusa za rok 2021 dla Członków Zarządu, która wynosiła 999 028,80 zł na dzień 31 grudnia 2021 roku. Ostateczną decyzję odnośnie wysokości tego bonusu podejmie Rada Nadzorcza Banku. |
|||||
**pozostałe korzyści obejmują między innymi: PPE, opiekę medyczną, samochód służbowy |
Zarząd |
|||||
2021 |
|||||
Świadczenia wypłacone Członkom Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. w 2021 roku |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
nagrody* |
pozostałe korzyści** |
Razem |
RAZEM |
01.01.2021-31.12.2021 |
1 513 680,00 |
399 744,64 |
93 654,00 |
2 007 078,64 |
*Premia wynikająca z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń za rok 2020 gotówka nieodroczona, za rok 2018 I transza gotówka odroczona oraz instrumenty finansowe przetrzymane za rok 2019 |
|||||
**pozostałe korzyści obejmują między innymi: PPE, opiekę medyczną, samochód służbowy |
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku skład Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. przedstawiał się następująco:
P - Przewodniczący Komitetu, W – Wiceprzewodniczący Komitetu, Cz – Członek Komitetu
*/ zgodnie z definicją Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Skład Rady Nadzorczej w 2021 roku uległ zmianie. W dniu 21 stycznia 2021 r. Lorenzo Tassan-Bassut zrezygnował z funkcji członka Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2021 roku.
Na posiedzeniu Rady Nadzorczej, w dniu 14 czerwca 2021 roku, Pan Brunon Bartkiewicz złożył rezygnację z pełnienia funkcji przewodniczącego Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A ze skutkiem na koniec dnia, pozostając jednocześnie Członkiem Rady Nadzorczej. Pani Bożena Graczyk została jednomyślnie wybrana przez Radę Nadzorczą na Przewodniczącą Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A., a Uchwała weszła w życie z dniem 15 czerwca 2021 r.
W okresie sprawozdawczym odbyło się 5 posiedzeń stacjonarnych Rady Nadzorczej oraz 5 stacjonarnych posiedzeń Komitetu Audytu i Ryzyka. W związku z pandemią, posiedzenia organów Banku odbywają się za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.
Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 3 k.s.h. zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy raz w roku udziela absolutorium osobno każdemu z członków Rady Nadzorczej. Udzielenie absolutorium stanowi ocenę członków Rady Nadzorczej, niezależnie od rozpatrzenia przez zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy sprawozdania Rady Nadzorczej z działalności.
W dniu 24 marca 2021 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A. na którym Walne Zgromadzenie:anku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
o zatwierdziło roczne sprawozdanie Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku, obejmujące Oświadczenie Zarządu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego;
o przyjęło sprawozdania Rady Nadzorczej z wyników oceny w/w sprawozdania finansowego, sprawozdania Zarządu z działalności oraz wniosku Zarządu w sprawie podziału zysku osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
o przyjęło sprawozdania i oceny Rady Nadzorczej za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku obejmujące:
1) ocenę sytuacji Banku z uwzględnieniem oceny systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance oraz funkcji audytu wewnętrznego;
2) sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej i jej Komitetu;
3) sprawozdanie z oceny funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku;
4) ocenę stosowania przez Bank Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych.
o zatwierdziło wniosek Zarządu w sprawie podziału zysku netto osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
o udzieliło absolutorium wszystkim członkom Rady Nadzorczej w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku;
udzieliło absolutorium wszystkim członkom Zarządu w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku.
Wynagradzanie Członków Rady Nadzorczej
W 2021 roku, łączna kwota wynagrodzeń (definiowana jak w przypadku wynagrodzenia Zarządu Banku) należnych i wypłaconych przez Bank członkom Rady Nadzorczej wyniosła 120,0 tys. zł.
Rada Nadzorcza |
|||||
2021 |
|||||
Świadczenia należne i wypłacone członkom Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
Nagrody |
pozostałe korzyści |
Razem |
RAZEM |
|
120 000,00 |
0,00 |
0,00 |
120 000,00 |
Rada Nadzorcza |
|||||
2020 |
|||||
Świadczenia należne i wypłacone członkom Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
Nagrody |
pozostałe korzyści |
Razem |
RAZEM |
|
120 000,00 |
0,00 |
0,00 |
120 000,00 |
|
Zatrudnienie
31 grudnia 2021 roku w ING Banku Hipotecznym S.A. było zatrudnionych 38 osób (38 etatów). Oznacza to wzrost stanu zatrudnienia o 2 osoby (2 etaty) w stosunku do stanu z 31 grudnia 2020 roku.
Polityka wynagradzania
Polityka wynagradzania ING Banku Hipotecznego S.A. uwzględnia Politykę wynagradzania w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. oraz określa kluczowe założenia kształtowania polityki wynagrodzeń stosowanej w celu przyciągania i utrzymania pracowników poprzez zapewnianie konkurencyjnego rynkowo poziomu wynagrodzeń oraz definiuje składniki wynagrodzeń.
W Polityce wprowadzone zostały nowe zapisy dot.:
o neutralności polityki pod względem płci - co oznacza niestwarzanie warunków do nieuzasadnionego uprzywilejowania którejś z płci w zakresie zatrudnienia, rozwoju kariery, awansów oraz przyznawania i wypłaty wynagrodzenia. pod względem warunków wynagradzania,
o relacji wynagrodzenia członków Zarządu do wynagrodzenia pracowników - średnie roczne wynagrodzenie całkowite brutto poszczególnych członków Zarządu nie przekracza 40-krotności średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników w okresie rocznym. Relacja podlega corocznej analizie w ramach przeglądu polityki płacowej,
o monitorowania wskaźnika wynagrodzeń kobiet i mężczyzn - w ramach corocznego przeglądu wynagrodzeń Bank monitoruje wskaźnik równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn oraz podejmuje adekwatne działania w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie
Podstawową regulację wewnętrzną w zakresie polityki wynagradzania stanowi Regulamin wynagradzania pracowników ING Banku Hipotecznego S.A. Regulamin jest aktualizowany na bieżąco, wraz ze zmieniającymi się warunkami oraz regulacjami w ING Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.
Zmiany w regulaminie wprowadzane są uchwałą Zarządu Banku.
Zgodnie z zapisami regulaminu całkowite wynagrodzenie pracowników Banku składa się z części stałej i zmiennej.
Wynagrodzenie stałe obejmuje:
a. wynagrodzenie zasadnicze;
b. świadczenia przyznawane na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa oraz regulacji wewnętrznych Banku, a w szczególności: dodatkowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, ekwiwalent pieniężny z tytułu urlopu, zwrot kosztów używania przez pracownika samochodu osobowego, niebędącego własnością pracodawcy;
c. świadczenia dodatkowe stanowiące część ogólnej polityki Banku tj: opieka medyczna, pracowniczy program emerytalny, samochody służbowe, świadczenia przyznane pracownikom na podstawie Regulaminu programu kafeteryjnego;
d. odprawy o charakterze stałym tj:
o odprawa dla pracowników zwolnionych z przyczyn niedotyczących pracowników;
o odprawa pieniężna w związku z przejściem na rentę inwalidzką lub emeryturę;
o odprawa pośmiertna.
Wynagrodzenie zmienne obejmuje:
o premię roczną na zasadach określonych w Regulaminie oceny pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
o albo premię określoną na zasadach określonych w Regulaminie oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Wynagrodzenie zmienne pozostaje w odpowiedniej relacji do wynagrodzenia stałego. Poziom wynagrodzenia stałego w stosunku do wynagrodzenia zmiennego powinien stanowić na tyle dużą część, aby zachęcać do dbałości o długookresowy i stabilny rozwój Banku. Ustala się, że relacja wynagrodzenia stałego do zmiennego wynosi 1 do maksymalnie 1.
Wynagrodzenia zasadnicze
Podstawowym założeniem systemu wynagrodzeń zasadniczych jest utrzymanie spójności i sprawiedliwości wynagrodzeń w ING. Możliwe jest to dzięki regularnej analizie wielu aspektów, m.in. finansowych i ekonomicznych. Zapewniamy "rynkowość" wynagrodzeń, dokonując aktualizacji w oparciu o szczegółowe informacje rynkowe. Celem polityki wynagrodzeń jest pozyskanie i utrzymanie pracowników przyczyniających się do rozwoju naszej firmy poprzez zapewnienie konkurencyjnych i sprawiedliwych wynagrodzeń.
Bank kieruje się wewnętrznymi kategoriami zaszeregowania poszczególnych stanowisk. Kategorie te określane są przy wykorzystaniu niezależnej i obiektywnej punktowej metody wartościowania i opisów stanowisk. Stanowiska podlegają wartościowaniu na bieżąco, w szczególności w przypadku istotnych zmian organizacyjnych w Banku. Bank weryfikuje adekwatność wynagrodzeń zasadniczych poprzez regularne badania porównawcze wynagrodzeń (tzw. benchmarki) wykonywane przez zewnętrzne podmioty wyspecjalizowane w tej dziedzinie.
Wynagrodzenia zmienne
Głównym elementem wynagrodzenia zmiennego jest premia - to dodatkowe wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać, realizując swoje zadania STEP UP wynikające ze strategii biznesowej oraz wartości ING.
Zasady wyznaczania oraz oceny zadań zawierają:
- Regulamin Oceny pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
- Regulamin oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Podstawowym celem oceny (Step Up) jest zapewnienie odpowiednich kompetencji pracowników poprzez motywującą informację zwrotną, stawianie adekwatnych celów, rzetelne rozliczanie zadań i budowanie zaangażowania, aby osiągnąć cele biznesowe oraz utrzymać konkurencyjną pozycję ING Banku Hipotecznego S.A.
Dla osób mających istotny wpływ na profil ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A., Bank reguluje proces przyznawania wynagrodzeń zmiennych w Regulaminie oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A. W przypadku Członków Zarządu zasady premiowania określa Regulamin wynagradzania Członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Zgodnie z Polityką Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., Bank przeprowadza test kapitału celem zapewnienia, że całkowita pula wynagrodzenia zmiennego wszystkich pracowników nie ogranicza jego zdolności do utrzymania adekwatnej bazy kapitałowej. W przypadku takiego ograniczenia może zostać podjęta decyzja o nieuruchomieniu puli wynagrodzenia zmiennego.
W przypadku Identified Staff wynagrodzenie zmienne składa się z:
o wypłaty gotówkowej (nie więcej niż 50%),
o instrumentów finansowych (minimum 50%).
Podział na wskazane części dotyczy zarówno wynagrodzenia wypłacanego bezpośrednio po zakończeniu okresu oceny, jak i tego podlegającego odroczeniu.
Okres odroczenia wynosi pięć lat od ustalenia wynagrodzenia zmiennego przez Zarząd /Radę Nadzorczą.
Niezależnie od systemu premiowania, w Banku funkcjonuje system nagradzania pracowników, w ramach którego tworzy się fundusz nagród z przeznaczeniem na indywidualne uznaniowe nagrody dla pracowników uzyskujących wyróżniające się wyniki w pracy zawodowej lub za osiągnięcia, w wyniku których uzyskano efekty ważne dla Banku.
Świadczenia pozapłacowe
Dodatkowa opieka medyczna |
Bank zapewnia pracownikom oprócz świadczeń medycyny pracy (wynikających z przepisów Kodeksu pracy), opiekę medyczną, która przysługuje pracownikom według zróżnicowanych pakietów świadczeń, dedykowanych określonym grupom stanowisk pracy. Ponadto pracownicy mogą korzystać z bezpłatnych badań w ramach Programu Profilaktyki Onkologicznej. |
Pracowniczy Program Emerytalny |
jest zorganizowaną formą oszczędzania dodatkowych środków na przyszłą emeryturę, jest tworzone przez Pracodawcę, który odprowadza składki za swoich Pracowników do wybranej instytucji finansowej zarządzającej środkami zgromadzonymi w programie. |
Ubezpieczenie grupowe |
Pracownicy mają możliwość przystąpienia za pośrednictwem banku do grupowego ubezpieczenia na życie wg preferencyjnych stawek wynegocjowanych przez bank, mają do wyboru dwie firmy ubezpieczeniowe. |
System kafeteryjny |
W ramach którego każdy pracownik Banku za pośrednictwem benefitowej platformy internetowej ma możliwość samodzielnego dysponowania przyznanymi mu środkami z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. |
Zasady wynagradzania członków Zarządu Banku
17 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza Banku uchwałą nr 55/16/2021 zatwierdziła zmiany do Regulaminu wynagradzania członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., który zawiera podstawowe zasady i warunki kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Regulamin jest zgodny z wartościami i długoterminowymi interesami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., a tym samym sprzyja skutecznemu zarządzaniu ryzykiem w Grupie.
Regulamin jest zgodny ze strategią, wartościami oraz apetytem na ryzyko Banku, a zatem także wspiera długoterminowe interesy Banku.
Regulamin promuje i wspiera proces efektywnego zarządzania ryzykiem w celu utrzymania i ochrony bezpiecznej bazy kapitałowej Banku.
Zapisy Regulaminu nie zachęcają do podejmowania nadmiernego ryzyka wykraczającego poza zaakceptowaną przez Radę Nadzorczą Banku skłonność do ryzyka.
Regulamin opiera się na zarządzaniu wynikami pracy, które jest kluczowym procesem biznesowym, łączącym cele indywidualne z długookresową strategią biznesową i zapewniającym stabilny rozwój.
Zasady wynagradzania członków Zarządu ustalane są na podstawie danych rynkowych. Uwzględniają poziom wiedzy i umiejętności, odpowiedzialności oraz podejmowanego ryzyka w ramach sprawowanej funkcji.
Pakiet wynagrodzenia członka Zarządu składa się z:
a. wynagrodzenia stałego, w skład którego wchodzi wynagrodzenie zasadnicze oraz następujące świadczenia dodatkowe: Pracowniczy Program Emerytalny (zwany dalej PPE), opieka medyczna, samochód służbowy, świadczenia związane z rozwiązaniem umowy o pracę, inne świadczenia, przyznane na podstawie decyzji Rady Nadzorczej.
b. wynagrodzenia zmiennego, które stanowi premia roczna, zgodnie z postanowieniami Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A. w tym Członków Zarządu.
Informacja na temat składników wynagrodzeń i innych świadczeń na rzecz członków Zarządu Banku w okresie sprawozdawczym została zamieszczona w sprawozdaniu finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 do 31 grudnia 2021.
Zmienne składniki wynagrodzeń Członków Zarządu oraz Identified Staff
Zgodnie z wymogami:
a. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. (Dz. U. 2021 poz. 2439),
b. Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, oraz polityki wynagrodzeń w bankach, zwanego dalej Rozporządzeniem Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej,
c. Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z dnia 2 lipca 2021 r. dotyczących prawidłowej polityki wynagrodzeń,
d. Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/923 z dnia 25 marca 2021 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających kryteria służące ustaleniu obowiązków kierowniczych, funkcji kontrolnych, istotnych jednostek gospodarczych i znacznego wpływu na profil ryzyka istotnej jednostki gospodarczej oraz określające kryteria służące ustaleniu pracowników lub kategorii pracowników, których działalność zawodowa wpływa na profil ryzyka tych instytucji w sposób porównywalnie tak istotny jak w przypadku pracowników lub kategorii pracowników, o których mowa w art. 92 ust. 3 tej dyrektywy.
W Banku obowiązują następujące regulacje określające zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzeń:
a. Polityka zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff,
b. Wykaz Identified Staff,
c. Regulamin oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Regulacjami Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff na dzień 31 grudnia 2021 roku objętych było 6 członków Rady Nadzorczej, 3 członków Zarządu oraz 8 stanowisk ujętych w Wykazie Identified Staff.
Wykaz Identified Staff - wykaz osób zatrudnionych w Banku, zidentyfikowanych jako mających istotny wpływ na profil ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A. na podstawie kryteriów ilościowych i jakościowych wskazanych w Załączniku 1 do Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff, zgodnie z obowiązującymi przepisami Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów oraz Rozporządzenia RTS.
Wykaz Identified Staff aktualizowany jest na bieżąco przez Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Na podstawie kryteriów za Identified Staff uznaje się w szczególności:
o członków Rady Nadzorczej i Zarządu Banku,
o pracowników kadry kierowniczej wyższego szczebla,
o pracowników odpowiedzialnych wobec organu zarządzającego za działania funkcji kontrolnej,
o pracowników którzy pełnią obowiązki kierownicze w zakresie:
a. kwestii prawnych
b. bezpieczeństwa zasad i procedur rachunkowości;
c. finansów, w tym opodatkowania i budżetowania; przeprowadzania analizy ekonomicznej;
d. zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
e. zasobów ludzkich polityki wynagrodzeń;
f. technologii informacyjnych;
g. bezpieczeństwa informacji;
h. zarządzania ustaleniami dotyczącymi outsourcingu funkcji o podstawowym lub istotnym znaczeniu, o których mowa w art. 30 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565.
o pracowników pełniących obowiązki kierownicze w odniesieniu do jakichkolwiek z kategorii ryzyka określonych w art. 79–87 dyrektywy 2013/36/UE lub członków posiadających prawo głosu w komitecie do spraw zarządzania jakiejkolwiek kategorii ryzyka określonej w wymienionych artykułach,
o wynagrodzenie pracownika wynosi co najmniej 500 000 EUR oraz co najmniej tyle, ile wynosi średnie wynagrodzenie przyznane członkom organu zarządzającego i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji,
o pracownik należy do 0,3 % pracowników, w zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej, którym w poprzednim roku obrachunkowym przyznano najwyższe łączne wynagrodzenie.
Ponadto przy ustalaniu, czy dane stanowisko / osoba posiada istotny wpływ na profil ryzyka Banku i powinno zostać włączone do Wykazu Identified Staff brane są pod uwagę następujące kryteria:
a. Osoba na danym stanowisku posiada zakres kompetencji, który pozwala podejmować decyzje bądź wydawać wiążące opinie, mające materialny wpływ na profil ryzyka Banku,
b. Osoba na danym stanowisku posiada odpowiedzialność za funkcje kontrolne w Banku z uwzględnieniem odpowiedzialności lub udziału w rozwoju systemów zarządzania ryzykiem, tworzeniu lub wdrażaniu istotnych procedur ograniczania ryzyka w Banku.
Dodatkowym elementem analizy wpływu na profil ryzyka Banku jest wskazanie kluczowych komitetów Banku, których decyzje mają wpływ na profil ryzyka Banku oraz objęcie Wykazem Identified Staff ich członków z prawem głosu posiadających prawo weta lub prawo decydującego głosu.
Rada Nadzorcza zatwierdza Politykę zmiennych składników wynagrodzeń i sprawuje nadzór nad jej przestrzeganiem.
Wynagrodzenie zmienne pozostaje w odpowiedniej relacji do wynagrodzenia stałego. Relacja wynagrodzenia stałego do zmiennego kształtuje się na poziomie 1 do maksymalnie 1.
Ocena wyników jest podstawą ustalenia wynagrodzenia zmiennego, które składa się:
o z wypłaty gotówkowej (nie więcej niż 50%),
o z instrumentów finansowych (minimum 50%).
Podział na wskazane części dotyczy zarówno wynagrodzenia wypłacanego bezpośrednio po zakończeniu okresu oceny, jak i tego podlegającego odroczeniu.
Bank stosuje zasadę odraczania wynagrodzenia zmiennego, z zastrzeżeniem, że zgodnie z zasadą proporcjonalności, wskazaną w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów, wprowadza się wartość kwotową wynagrodzenia zmiennego, które nie podlega odroczeniu, na poziomie do 40 000 zł.
Do wynagrodzenia zmiennego przyznanego w instrumentach finansowych stosuje się okres przetrzymania. Okres ten wynosi jeden rok od daty otrzymania instrumentów.
Instrumenty finansowe, przyznawane w ramach wynagrodzenia zmiennego, stanowią instrument w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, dla którego instrumentem bazowym jest wartość aktywów netto ING Banku Hipotecznego S.A.
Dopuszczalne jest obniżenie lub niewypłacenie wynagrodzenia zmiennego podlegającego odroczeniu na podstawie:
o weryfikacji oceny realizacji zadań lub
o korekty ryzyka ex post i testu kapitału.
Weryfikacja oceny realizacji zadań pozwala ustalić, czy wystąpiły przesłanki do zmiany wyników za okres oceny, biorąc pod uwagę efekty pracy danego Identified Staff – a co za tym idzie do obniżenia lub niewypłacenia wynagrodzenia zmiennego. Dotyczy to w szczególności wystąpienia zachowania pracownika prowadzącego do istotnej korekty rocznych sprawozdań finansowych Banku albo utraty reputacji przez Bank.
Na podstawie korekty ryzyka ex post Bank ma prawo do redukcji lub niewypłacenia wynagrodzenia zmiennego w następujących okolicznościach:
a. wystąpienie zdarzeń powodujących naruszenie lub niebezpieczeństwo naruszenia przez Bank norm określonych art. 142 ust. 1 prawa bankowego powodujących konieczność wdrożenia Planu Naprawy,
b. wypłacenia wynagrodzenia zmiennego na podstawie danych, które okazały się nieprawdziwe,
c. w przypadku niespełnienia przez Identified Staff odpowiednich standardów dotyczących kompetencji i reputacji,
d. wystąpienia konfliktu interesów w związku z wypłatą części wynagrodzenia zmiennego w instrumentach finansowych poprzez nieprzestrzeganie zasad dotyczących wykorzystywania informacji poufnych oraz innych działań, które mogą mieć wpływ na wartość aktywów ING Banku Hipotecznego S.A. w krótkiej perspektywie.
Pracownik nie nabywa prawa do premii rocznej (w tym niewypłaconej części odroczonej) w przypadku rozwiązania umowy o pracę:
a. na mocy artykułu 52 Kodeksu pracy,
b. z inicjatywy pracodawcy z przyczyn leżących po stronie pracownika za wypowiedzeniem.
Identified Staff zobowiązani są nie korzystać z własnych strategii hedgingowych lub ubezpieczeń dotyczących wynagrodzenia i odpowiedzialności, z wyłączeniem ubezpieczeń obowiązkowych wynikających z przepisów szczególnych, które neutralizowałyby działania podejmowane w odniesieniu do nich w ramach realizacji Polityki. Identified Staff zobowiązani są do składania pracodawcy – do 31 stycznia każdego roku w okresie pełnienia funkcji - oświadczenia o niestosowaniu strategii hedgingowych i ubezpieczeń.
Bank nie przyznaje indywidualnych świadczeń emerytalnych rozumianych jako część pakietu wynagrodzenia zmiennego.
Bank nie stosuje żadnych rozwiązań dotyczących przyznawania lub wypłaty wynagrodzenia zmiennego, które prowadziłyby do obchodzenia Polityki.
ING Bank Hipoteczny S.A. raz do roku, do dnia 31 stycznia, przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego dane na temat liczby osób zatrudnionych w Banku, dla których łączne wynagrodzenie każdej z tych osób w poprzednim roku przekracza równowartość 1 mln (jeden milion) euro, według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego obowiązującego w ostatnim dniu roboczym roku, za który przekazywane są dane, wraz z informacjami dotyczącymi stanowiska zajmowanego przez taką osobę oraz wartości głównych elementów wynagrodzenia, przyznanych premii i nagród długookresowych oraz odprowadzonych składek emerytalnych.
ING Bank Hipoteczny S.A. podaje do wiadomości publicznej informacje dotyczące Polityki w zakresie wskazanym przez Komisję Nadzoru Finansowego w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu.
W przypadku członków Zarządu podstawowym warunkiem uruchomienia wypłaty premii rocznej jest osiągnięcie przez Bank wyniku finansowego na poziomie przynajmniej 80% planu narastająco za rok, za który naliczane jest Wynagrodzenie zmienne.
Zgodnie z Polityką Zarządzania Kapitałami w ING Banku Hipotecznym S.A., ING Bank Hipoteczny S.A. przeprowadza test kapitału celem zapewnienia, że całkowita pula wynagrodzenia zmiennego wszystkich pracowników nie ogranicza zdolności Grupy do utrzymania adekwatnej bazy kapitałowej. W przypadku takiego ograniczenia może zostać podjęta decyzja o nieuruchomieniu puli wynagrodzenia zmiennego.
Wysokość zmiennych składników wynagrodzenia może być zmniejszana, a ich wypłata wstrzymywana, gdy Bank wykazuje trwałą stratę bilansową.
W przypadku rozwiązania umowy o pracę przez Bank członkowi Zarządu przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego z ostatnich trzech miesięcy poprzedzających rozwiązanie stosunku pracy.
Członkowie Zarządu i Identified Staff objęci są umowami o zakazie konkurencji, które z tytułu powstrzymywania się przez zatrudnieniem w firmie konkurencyjnej po zatrudnieniu w Banku przewidują wypłaty odszkodowań.
W ING Banku Hipotecznym S.A. żaden z pracowników nie otrzymał w okresie rozliczeniowym wynagrodzenia w wysokości co najmniej 1 mln EUR.
Umowy zawarte między Bankiem a osobami zarządzającymi
W rozumieniu przepisów § 2 ust. 1 pkt. 30 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim osobami zarządzającymi Bankiem są członkowie Zarządu.
Każdy z członków Zarządu Banku zawarł z Bankiem umowę o pracę określającą m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji (Uchwała Rady Nadzorczej z dnia 11 maja 2018 roku, wraz z późniejszymi zmianami).
Bank przyjął do stosowania, wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego, Zasady ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych („Zasady”) na podstawie wskazanych niżej decyzji organów Banku:
o Uchwały Zarządu Banku nr 29/10/19 z dnia 11 marca 2019 r. - w zakresie treści oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji i obowiązków Zarządu, tj. prowadzenia spraw Banku i jego reprezentacji, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
o Uchwały Rady Nadzorczej nr 20/3/2019 z dnia 22 marca 2019 r.- w zakresie przyjęcia oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji i obowiązków Rady Nadzorczej, tj. nadzorowania prowadzenia spraw Banku zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
o Uchwały Walnego Zgromadzenia nr 18 z dnia 3 kwietnia 2019 r. – w zakresie przyjęcia oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji przysługujących Walnemu Zgromadzeniu,
o Uchwały Zarządu Banku nr 34/15/19 z dnia 15 kwietnia 2019 r. - dotyczącej przyjęcia do stosowania Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
o Zasady wprowadzone w § 8 ust. 4 oraz § 9 ust. 6 nie mają zastosowania z uwagi na fakt, iż 100 % akcji ING Banku Hipotecznego S.A. objętych jest przez jednego Akcjonariusza – ING Bank Śląski S.A. Liczba udziałowców nie uzasadnia konieczności stosowania niniejszych zasad.
o Zasady wprowadzone w § 28 ust. 3 oraz § 28 ust. 4 są wyłączone do stosowania w ING Banku Hipotecznym S.A. z uwagi na zasadę proporcjonalności. Bank posiada wyłącznie jednego akcjonariusza, który jest reprezentowany w organie nadzorującym Banku, a obowiązujące w Banku zasady funkcjonowania systemu informacji zarządczej w sposób należyty zabezpieczają interesy udziałowca.
o Zasady wprowadzone w § 32 ust. 1 - § 34 oraz § 36 ust.1 i 2 nie mają zastosowania, ponieważ w przyjętym w ING Banku Hipotecznym S.A. modelu biznesowym nie przewiduje się akwizycji klientów (w tym, z wykorzystaniem przekazu reklamowego) a jedynie zakup istniejących wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie od ING Banku Śląskiego S.A.
o Zasady wprowadzone w § 49 ust. 4 oraz § 52 ust. 2 nie mają zastosowania, ponieważ w ING Banku Hipotecznym S.A. funkcjonują komórki audytu wewnętrznego i do spraw zgodności.
o Zasady wskazane w Rozdziale 9 „Zasad” – Wykonywanie uprawnień z aktywów nabytych na ryzyko klienta – zasady wyłączone ze stosowania w ING Banku Hipotecznym S.A., ponieważ Bank nie może prowadzić działalności w zakresie przewidzianym w niniejszym Rozdziale.
Bank ograniczył stosowanie w ING Banku Hipotecznym S.A. wskazanych niżej Zasad:
o Zasady wprowadzone w § 9 ust. 1 – zasady stosowane w ograniczonym zakresie z uwagi na posiadanie jednego akcjonariusza, którego przedstawiciele zasiadają w organie nadzorującym Banku.
o Zasady wprowadzone w § 29 ust. 1 - 2 - zasady stosowane w ograniczonym zakresie, mają zastosowanie tylko do członków niezależnych organu nadzorującego.
o Zasady wprowadzone w § 35, § 37 oraz § 38 ust. 1 - 2 - zasady stosowane w ograniczonym zakresie, dotyczącym obsługi posprzedażowej wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, w związku z modelem biznesowym przyjętym w ING Banku Hipotecznym S.A.
Ocena stosowania Zasad w Banku, zgodnie w wymogiem wynikającym z § 27 Zasad została przeprowadzona przez Radę Nadzorczą Banku w pierwszym kwartale 2021 roku.
Oświadczenie Zarządu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego
Uwzględniając przedstawione wyjaśnienia, Zarząd Banku składa następujące oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego:
Zarząd Banku oświadcza, że po przyjęciu przez Bank do stosowania Zasad w dn. 15 kwietnia 2019 r., wykonana została analiza luki celem zidentyfikowania ewentualnych obszarów wymagających podjęcia działań dostosowawczych. Dodatkowo, stosowanie Zasad w Banku jest przedmiotem niezależnego przeglądu Komórki ds. Zgodności. W wyniku przeglądu przeprowadzonego w lutym 2022 roku (za 2021 rok) ustalono, iż zidentyfikowane w ramach ubiegłorocznego przeglądu działania zostały wykonane. Nie stwierdzono naruszeń Zasad w 2021 roku.
Zasady etyki zawodowej pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
W Banku obowiązuje Regulamin – Zasady etyki zawodowej pracowników ING Banku Hipotecznego S.A. stanowiący zestawienie kluczowych zasad postępowania dla pracowników Banku, promujący kulturę korporacyjną opartą na znajomości i przestrzeganiu przepisów prawa, regulacji wewnętrznych i standardów rynkowych. Określone w Regulaminie zasady mają zastosowanie do wszystkich działań pracownika związanych z realizacją obowiązków służbowych. Niektóre z zasad mogą mieć również zastosowanie do prywatnej aktywności pracownika, jeżeli może ona mieć negatywny wpływ na reputację Banku lub powodować konflikt interesów. W 2021 r. Regulamin został zaktualizowany, w związku z wdrażaniem w Banku Rekomendacji Z Komisji Nadzoru Finansowego, poprzez uwzględnienie w jego treści zasad kultury ryzyka, jak również rocznego przeprowadzania oceny przestrzegania zasad etyki zawodowej przez pracowników.
Pomarańczowy Kod
W Banku kluczowym elementem budującym kulturę organizacyjną opartą na wartościach promowanych w Grupie ING, są zasady określone w tzw. Pomarańczowym Kodzie. To zestaw norm, które obowiązują wszystkich pracowników Banku i których przestrzeganie jest uwzględniane w ocenie rocznej pracowników. Pomarańczowy Kod składa się z dwóch części:
Wartości ING, będące złożoną wobec otoczenia zewnętrznego obietnicą:
o Jesteśmy uczciwi,
o Jesteśmy rozważni/ Kierujemy się zdrowym rozsądkiem,
o Jesteśmy odpowiedzialni.
Zachowania ING, określające sposób postępowania pracowników. To zobowiązania, które pracownicy składają sobie nawzajem oraz standardy umożliwiające ocenę ich działań:
o Podejmujesz inicjatywę i działasz skutecznie,
o Pomagasz innym osiągać sukcesy,
o Jesteś zawsze o krok do przodu.
Polityka informacyjna ING Banku Hipotecznego S.A.
Bank jako instytucja zaufania publicznego, prowadzi politykę informacyjną na zasadach otwartej i przejrzystej komunikacji w stosunku do klientów, inwestorów, mediów oraz wszystkich zainteresowanych. Realizując politykę informacyjną Bank stosuje wymogi wynikające z przepisów prawa dotyczących poufności i bezpieczeństwa informacji, spoczywające na Banku jako instytucji nadzorowanej. Bank, realizując politykę informacyjną kieruje się zasadami ładu korporacyjnego, w szczególności poprzez zapewnianie klientom, akcjonariuszom, inwestorom, mediom oraz wszystkim zainteresowanym właściwego dostępu do informacji Banku. Pełna treść Polityki informacyjnej jest dostępna na stronie Banku.
System kontroli i zarządzania ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych
Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest realizowany jako jeden z kluczowych elementów zgodności z normami. Podstawowymi elementami pozwalającymi na realizację procesu jest przyjęta przez Zarząd Banku Polityka rachunkowości, określająca główne zasady ewidencji zdarzeń gospodarczych Banku. W konsekwencji ewidencji zdarzeń powstają księgi Banku, będące w dalszej kolejności podstawą sporządzenia sprawozdań finansowych.
W procesie sporządzania sprawozdań finansowych Bank zidentyfikował następujące ryzyka kluczowe dla Banku:
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane niewłaściwą identyfikacją, oceną i interpretacją nowej/zmienionej regulacji dotyczącej polityki i procedur rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane niewłaściwą polityką i procedurami rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane nieodpowiednią implementacją polityk i procedur rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem zdyscyplinowanych procesów raportowania finansowego i regulacyjnego;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane błędami lub innymi niewłaściwymi działaniami;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem odpowiednich umiejętności i wiedzy;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane niską jakością danych;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane rozbieżnościami w danych między księgą główną a źródłami danych i raportowaniem (finansowymi i regulacyjnymi);
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane niewłaściwymi / niespójnymi metodologiami/ procedurami przeglądu;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem zaangażowania kierownictwa w sporządzanie raportów finansowych i regulacyjnych (nieokreślona odpowiedzialność kierownictwa);
o ryzyko IT - ryzyko straty finansowej/reputacyjnej z powodu naruszonej integralności lub poufności danych na skutek błędu aplikacji lub nieautoryzowanego dostępu;
o ryzyko braku zgodności (compliance risk) - ryzyko straty finansowej, sankcji regulacyjnych i / lub naruszenia reputacji wskutek: (1) niezgodności wewnętrznych przepisów i regulacji podatkowych, w tym przepisów dotyczących cen transferowych z prawem powszechnie obowiązującym; (2) nieprzestrzegania zasad wytycznych Grupy ING w kwestiach podatkowych oraz (3) istotnych błędów w sprawozdaniach finansowych i / lub zeznaniach podatkowych, spowodowanych przez: brak świadomości zmian w prawie i regulacjach podatkowych; lub błędne interpretowanie przepisów i regulacji podatkowych; lub brak raportowania transakcji w dedykowanych systemach finansowych ING Banku Hipotecznego S.A. (m.in. nieprawidłowe stosowanie regulacji cen transferowych).
Dla wszystkich zidentyfikowanych ryzyk określono kontrole ograniczające te ryzyka.
Kontrole ograniczające ryzyko procesowe obejmują między innymi weryfikację poprawności danych generowanych przez aplikacje oraz weryfikację na 2 pary oczu raportów/deklaracji podatkowych wysyłanych przez Bank. Sprawozdania finansowe są przyjmowane przez Zarząd Banku oraz podlegają opiniowaniu przez Komitet Audytu i Ryzyka i ocenie przez Radę Nadzorczą Banku.
W celu ograniczenia ryzyka IT wdrożono kontrole związane z zarządzaniem dostępem do danych, m.in. mechanizmy ograniczające nieautoryzowany dostęp, matryce ról aplikacyjnych z zachowaną zasadą minimalnych niezbędnych uprawnień i brakiem toksycznych kombinacji, wdrożenie narzędzia do nadawania dostępów i ról, w którym zaszyto wymóg akceptacji wniosków przez przełożonego.
Kontrole ograniczające ryzyko braku zgodności obejmują m.in. coroczny udział pracowników Zespołu Rachunkowości i Podatków w szkoleniach lub spotkaniach zewnętrznych dotyczących zmian w przepisach podatkowych, rachunkowych i sprawozdawczych a także poddanie rocznych i półrocznych sprawozdań finansowych weryfikacji przez niezależnego audytora zewnętrznego.
Za zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych w sprawozdawczości finansowej odpowiada manager Zespołu Rachunkowości i Podatków - Główny Księgowy Banku. SAW okresowo weryfikuje i niezależnie ocenia m.in. adekwatność i skuteczność kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych oraz ocenia zarządzanie ryzykiem w tym procesie (w ramach zatwierdzonych planów audytu).
Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem liczby posiadanych przez te podmioty akcji i liczby głosów z nich wynikających.
Kapitał akcyjny ING Banku Hipotecznego S.A. wynosi 380.000.000,0 złotych i dzieli się na 380.000 sztuk akcji zwykłych imiennych o wartości nominalnej 1.000,0 złotych każda akcja. Kapitał akcyjny został w całości pokryty wkładami pieniężnymi. Każda akcja zwykła daje swojemu posiadaczowi prawo do dywidendy i jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu.
Struktura kapitału akcyjnego |
|||||||
|
|||||||
Seria |
Rodzaj akcji |
Liczba akcji |
Wartość nominalna 1 akcji (w PLN) |
Wartość serii według wartości nominalnej (w PLN) |
Data podjęcia uchwały przez WZA |
Data emisji |
Data rejestracji w KRS |
A |
zwykłe |
120 000 |
1 000,00 |
120 000 000 |
nie dotyczy* |
26.02.2018 |
20.03.2018 |
B |
zwykłe |
90 000 |
1 000,00 |
90 000 000 |
03.01.2019 |
03.01.2019 |
06.02.2019 |
C |
zwykłe |
170 000 |
1 000,00 |
170 000 000 |
11.12.2019 |
11.12.2019 |
09.01.2020 |
* Emisja akcji serii A wynika z aktu założycielskiego z dnia 26.02.2018. |
29 czerwca 2020 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. dokonała wyboru BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. jako firmy audytorskiej, która będzie odpowiedzialna za badanie i przegląd sprawozdań finansowych Banku za lata 2020 -2021.
BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. z siedzibą w Warszawie przy ul. Postępu 12, 02-676 Warszawa, jest wpisana na listę firm audytorskich prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów pod numerem 3355. Wybór podmiotu uprawnionego do badania i przeglądu sprawozdań finansowych dokonany został przez Radę Nadzorczą Banku, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi, na podstawie par. 26 ust.1 pkt 8 Statutu Banku.
13 lipca 2020 roku pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. i BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. została zawarta umowa na przeprowadzenie badania sprawozdań finansowych za lata kończące się 31 grudnia odpowiednio 2020 oraz 2021 roku oraz przeglądów sprawozdań finansowych za okres kończący się odpowiednio 30 czerwca 2020 i 30 czerwca 2021 roku.
Wynagrodzenie firmy audytorskiej (brutto)
|
|
dane w tys. PLN |
|
okres |
okres |
|
od 01.01.2021 |
od 01.01.2020 |
|
do 31.12.2021 |
do 31.12.2020 |
Badanie rocznych sprawozdań finansowych |
129,2 |
129,2 |
Przegląd śródrocznych sprawozdań finansowych |
36,9 |
36,9 |
Usługi poświadczające (Comfort Letter) |
24,6 |
0,0 |
Inne |
0,0 |
0,0 |
RAZEM |
190,7 |
166,1 |
Wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych
Wybór firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego za 2021 rok dokonany został zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym przepisami dotyczącymi wyboru oraz procedury wyboru firmy audytorskiej.
Firma audytorska (BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k.) oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej.
W Banku są przestrzegane obowiązujące przepisy dotyczące rotacji firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowych okresów karencji. Minimalny 2-letni okres trwania zlecenia udzielonego przez Bank obecnej firmie audytorskiej zakończy się badaniem sprawozdania za rok 2021 r.
Bank posiada „Politykę wyboru firmy audytorskiej do badania sprawozdań finansowych, oceny jej niezależności oraz świadczenia innych dozwolonych usług w ING Banku Hipotecznym S.A.”, która obejmuje politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na rzecz Banku przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
Zasady zmiany Statutu Banku
Aktualny Statut ING Banku Hipotecznego S.A. jest dostępny na stronie internetowej.
Rada Nadzorcza uchwałą z dnia 20 lutego 2020 roku przyjęła tekst jednolity Statutu ING Banku Hipotecznego S.A. w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego, uchwalonym przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w dniu 11 grudnia 2019 roku.
Zmiana Statutu Banku wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia oraz wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Ponadto, zmiana Statutu wymaga obligatoryjnie uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
W 2021 roku Statut nie uległ zmianie.
Czynniki, które będą miały wpływ na sprawozdanie finansowe w perspektywie co najmniej kwartału
Wśród czynników, które będą miały wpływ na sprawozdanie finansowe w perspektywie co najmniej kwartału należy wymienić:
o Transfery wierzytelności kredytowych od partnera strategicznego - ING Banku Śląskiego S.A.,
o Rozwój lokalnego oraz zagranicznego rynku listów zastawnych pod kątem popytu i oczekiwanego przez inwestorów wynagrodzenia,
o Dalszy rozwój rynku mieszkaniowego w Polsce,
o Dalszy rozwój rynku kredytów hipotecznych w Polsce,
o Rozwój otoczenia regulacyjnego,
o Tempo wychodzenia z kryzysu spowodowanego pandemią COVID-19.
Zmiany w stanie posiadania akcji ING Banku Hipotecznego S.A. i uprawnień do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące
W okresie od 1 stycznia 2021 do 31 grudnia 2021 roku nie wystąpiły zmiany w posiadaniu akcji ING Banku Hipotecznego S.A. i uprawnieniach do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące.
Znaczące umowy z Bankiem Centralnym lub organami nadzoru
W okresie sprawozdawczym Bank nie zawierał umów z Bankiem Centralnym ani organami nadzoru.
Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancje
W okresie sprawozdawczym Bank nie udzielał gwarancji oraz nie posiadał zobowiązań finansowych z tytułu udzielonych a nie wypłaconych kredytów.
Udzielone zobowiązania finansowe na rzecz jednostek powiązanych
W okresie sprawozdawczym Bank nie udzielał zobowiązań pozabilansowych na rzecz jednostek powiązanych.
Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń niedotyczące działalności operacyjnej Banku
W okresie sprawozdawczym Bank nie zaciągnął kredytów, ani umów pożyczek, gwarancji lub poręczeń niedotyczących działalności operacyjnej Banku.
Umowy o subemisje i gwarancje udzielone podmiotom zależnym
Bank nie zawierał umów o subemisję ani nie udzielił gwarancji podmiotowi zależnemu.
Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
Na 31 grudnia 2021 roku nie toczyły się postępowania przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej.
Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych w danym roku obrotowym umowach dotyczących kredytów i pożyczek
29 grudnia 2021 r. Bank podpisał aneksy do Umów Kredytowych 1 i 3 przesuwających 0,4 mld zł limitu zaangażowania zmniejszając maksymalną kwotę zaangażowania w następujący sposób:
dla Umowy Kredytowej 1do 2,6 mld PLN (z 3 mld) w Okresie Obniżenia (30.12.2021 – 31.03.2022), jednocześnie zwiększając maksymalną kwotę zaangażowania dla Umowy Kredytowej 3 do 1,4 mld PLN (z 1 mld) w Okresie Podwyższenia (30.12.2021 – 31.03.2022).
Również 29 grudnia 2021 r. Bank podpisał kolejny aneks do Umowy Ramowej (Gwarancja). Zmiana dotyczyła modyfikacji Daty Końcowej, Okresu Dostępności oraz dodania Okresu Podwyższenia.
Bank wykorzystał przyznane limity w wysokości PLN 2, 454 mld PLN.
Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z podmiotami powiązanymi, jeżeli są one istotne i zostały zawarte na warunkach innych niż rynkowe
ING Bank Hipoteczny S.A. nie zawarł istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Informacje o zmianach w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku.
Umowy wsparcia finansowego
ING Bank Hipoteczny S.A. nie zawarł umowy wsparcia finansowego z innymi podmiotami podlegającymi nadzorowi skonsolidowanemu działającymi w tym samym holdingu ani z podmiotami blisko powiązanymi.
Depozyty oraz udzielone gwarancje i poręczenia
ING Bank Hipoteczny S.A. nie przyjmuje depozytów oraz nie udziela gwarancji ani poręczeń.
Informacje o wartości zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców
W okresie sprawozdawczym ING Bank Hipoteczny S.A. nie ustanawiał zabezpieczeń na rachunkach kredytobiorców.
Istotne zdarzenia mające miejsce po dniu, na który sporządzono Sprawozdanie
W związku z niekorzystną dla klienta sytuacją zewnętrzną wynikającą z post-pandemicznych czynników makroekonomicznych (jak wysoka inflacja oraz rosnące stopy procentowe), a także trudny do przewidzenia scenariusz rozwoju sytuacji na wschodniej granicy Polski, Bank rozpoznając przedmiotowe ryzyka śledzi i analizuje na bieżąco rozwój zdarzeń celem umożliwienia podjęcia z wyprzedzeniem odpowiednich działań.
W dniu 25 stycznia 2022 roku nastąpił wykup emisji obligacji własnych serii INGBH004 o łącznej wartości nominalnej 150 000,0 tys. PLN, wyemitowanych przez Bank w dniu 25 marca 2021 roku. W dniu 9 marca 2022 roku miał miejsce wykup emisji obligacji własnych serii INGBH006 o łącznej wartości nominalnej 425 000,0 tys. zł wyemitowanych przez Bank w dniu 9 grudnia 2021 roku.
W dniu 11 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) na poziomie 0,98 p.p. w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych. Zgodnie z metodyką KNF wyznaczania narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filaru II (P2G) maksymalny poziom narzutu kapitałowego P2G może wynieść 4,5 p.p. Szczegóły w przedmiotowym zakresie zostały opisane w rozdziale Zarządzanie ryzykiem i kapitałem w pozycji 7.30. Informacje jakościowe – Zarządzanie kapitałem. Bank notuje wysoki i bezpieczny poziom adekwatności kapitałowej znacznie przekraczający regulacyjne wymogi z uwzględnieniem również narzutu kapitałowego P2G.
25 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), w którym KNF wskazała, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 100% zysku netto za 2021 rok. Jednocześnie, KNF zaleciła ograniczenie ryzyka występującego w działalności Banku poprzez niepodejmowanie, bez uprzedniej konsultacji z organem nadzoru, innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem funduszy własnych, w tym również ewentualnych wypłat dywidend z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych oraz wykupów akcji własnych.
Konflikt zbrojony na Ukrainie
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła zakrojoną na szeroką skalę wojnę przeciwko Ukrainie. Społeczność międzynarodowa zareagowała wprowadzeniem sankcji przeciwko Rosji i Białorusi.
Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne jak również na sam Bank. Bezpośrednie oddziaływanie przedmiotowej sytuacji może przełożyć się w przyszłości na ryzyko kredytowe, rynkowe oraz operacyjne.
Bank posiada małą ekspozycję kredytów hipotecznych udzielonych klientom indywidualnym będącym obywatelami Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Dodatkowo są to w zdecydowanej większości osoby posiadające rezydenturę w Polsce. Portfel kredytowy wobec obywateli Ukrainy, Rosji i Białorusi jest ograniczony i jego udział w portfelu kredytowym nie przekracza 1%. Należy podkreślić, iż portfel ten dotyczy wyłącznie kredytów zabezpieczonych hipotecznie, dla których nieruchomość stanowiąca zabezpieczenie jest zlokalizowana na terenie Polski. Na dzień podpisania niniejszego sprawozdania Bank nie zidentyfikował istotnych opóźnień w spłacie kredytów hipotecznych przez w/w klientów. W ocenie Zarządu Banku nie identyfikuje się istotnego wpływu konfliktu zbrojnego na Ukrainie na pozycję płynnościową i kapitałową Banku. Z uwagi na prowadzony model działania oparty o outsourcing części prowadzonych czynności Bank dokonał jednocześnie przeglądu swoich dostawców oraz plany ciągłości działania.
Podsumowując, przedmiotowe wydarzenia, które miały miejsce po dacie bilansowej tj. 31 grudnia 2021 roku, stanowią zdarzenia, które wskazują na stan zaistniały po zakończeniu okresu sprawozdawczego, a tym samym nie wymagają korekt do kwot prezentowanych w sprawozdaniu finansowym. W dacie zatwierdzenia sprawozdania finansowego nie jest możliwe dokonanie szacunków wpływu finansowego powyższych zdarzeń na kolejne okresy sprawozdawcze.
Zarząd ING Banku Hipotecznego S.A. oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy:
o sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku oraz dane porównywalne sporządzone zostało zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedla w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową ING Banku Hipotecznego S.A. oraz jego wynik finansowy,
o sprawozdanie Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji ING Banku Hipotecznego S.A., w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.
Zarząd ING Banku Hipotecznego S.A. oświadcza, że firma audytorska, dokonująca badania sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku została wybrana zgodnie z przepisami prawa, oraz że podmiot ten oraz biegły rewident dokonujący tego badania spełnił warunki do wydania bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania sprawozdania finansowego, zgodnie z właściwymi przepisami i normami zawodowymi.
Niniejsze Sprawozdanie Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku liczy 83 kolejno ponumerowanych stron.
Podpisy wszystkich członków Zarządu
16.03.2022 |
Mirosław Boda |
Prezes Zarządu |
.................//.................. (podpis) |
16.03.2022 |
Jacek Frejlich |
Wiceprezes Zarządu |
.................//.................. (podpis) |
16.03.2022 |
Roman Telepko |
Wiceprezes Zarządu |
.................//.................. (podpis) |
[1] Począwszy od 1 stycznia 2022 r.