
	numer noty	okres	okres
		od 01.01.2021	od 01.01.2020
		do 31.12.2021	do 31.12.2020
Przychody odsetkowe, w tym:	7.1.	83 394,1	108 806,1
obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej	7.1.	83 394,1	108 806,1
Koszty odsetkowe	7.1.	-28 779,9	-56 717,4
Wynik z tytułu odsetek	7.1.	54 614,2	52 088,7
Przychody z tytułu opłat i prowizji	7.2.	447,3	523,9
Koszty prowizji	7.2.	-1 149,3	-447,7
Wynik z tytułu prowizji	7.2.	-702,0	76,2
Wynik z pozycji wymiany		-31,8	-52,5
Wynik na pozostałej działalności podstawowej		-151,9	-31,4
Wynik na działalności podstawowej		53 728,5	52 081,0
Koszty działania, w tym:	7.3.	-27 839,1	-24 629,5
koszty operacyjne	7.3.	-22 700,5	-23 645,0
koszty regulacyjne	7.3.	-5 138,6	-984,5
Odpis z tytułu strat oczekiwanych	7.4.	854,3	-2 755,9
Podatek od niektórych instytucji finansowych		-63,2	0,0
Zysk (strata) brutto		26 680,5	24 695,6
Podatek dochodowy	7.5.	-5 969,3	-4 868,0
Zysk (strata) netto		20 711,2	19 827,6

Liczba akcji		380 000	380 000
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - podstawowy (w PLN)		54,50	52,18
Zysk(+)/strata(-) na jedną akcję zwykłą - rozwodniony (w PLN)		54,50	52,18

W okresie zakończonym 31 grudnia 2021 roku ani w analogicznym okresie roku ubiegłego nie wystąpiła w ING Banku Hipotecznym S.A. działalność zaniechana.

Rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów


	Numer noty	okres	okres
		od 01.01.2021	od 01.01.2020
		do 31.12.2021	do 31.12.2020
Zysk (strata) netto za okres sprawozdawczy		20 711,2	19 827,6
Pozostałe całkowite dochody netto		-507,7	403,8
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		-520,5	493,4
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych HTC&S	7.20	-520,5	493,4
w tym podatek odroczony		122,1	-115,7
Pozycje, które nie zostaną przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		12,7	-89,6
Zyski / straty aktuarialne	7.20	12,7	-89,6
w tym podatek odroczony		-3,0	21,0
Całkowity dochód netto za okres sprawozdawczy		20 203,5	20 231,4

Sprawozdanie z całkowitych dochodów należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej


	numer noty	stan na	stan na
	numer noty	31.12.2021	31.12.2020
Należności od banków	7.7	46 828,4	65 823,7
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7.8	49 640,8	50 186,9
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	7.8	14 995,6	0,0
Kredyty i inne należności od klientów	7.9	3 882 999,5	3 690 920,7
Rzeczowe aktywa trwałe	7.10	1 207,1	739,4
Wartości niematerialne	7.11	0,1	824,8
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego		1 115,5	942,2
Inne aktywa	7.12	2 413,7	3 781,4
Aktywa razem		3 999 200,7	3 813 219,1

Zobowiązania wobec banków	7.13	2 453 682,8	1 969 597,2
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji	7.14	654 660,0	975 131,6
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych	7.15	399 876,9	399 480,6
Rezerwy	7.16	823,6	775,8
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego		444,6	98,8
Inne zobowiązania	7.17	7 725,9	6 351,7
Zobowiązania razem		3 517 213,8	3 351 435,7
Kapitał akcyjny	7.19	380 000,0	380 000,0
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej		62 002,2	62 002,2
Skumulowane inne całkowite dochody	7.20	-554,1	-46,4
Zyski zatrzymane	7.21	40 538,8	19 827,6
Kapitał własny razem		481 986,9	461 783,4
Zobowiązania i kapitał własny razem		3 999 200,7	3 813 219,1

Wartość księgowa		481 986,9	461 783,4
Liczba akcji		380 000	380 000
Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN)		1 268,39	1 215,22

Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Numer noty	Kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej		Skumulowane inne całkowite dochody	Zyski zatrzymane	Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu	7.19	380 000,0	62 002,2		-46,4	19 827,6	461 783,4
Wynik netto bieżącego okresu	7.21	0,0	0,0		0,0	20 711,2	20 711,2
Inne całkowite dochody netto	7.20	0,0	0,0		-507,7	0,0	-507,7
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody		0,0	0,0		-520,5	0,0	-520,5
Zyski / straty aktuarialne		0,0	0,0		12,7	0,0	12,7
Kapitał własny na koniec okresu		380 000,0	62 002,2		-554,1	40 538,8	481 986,9


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	Numer noty	Kapitał akcyjny	Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	Skumulowane inne całkowite dochody		Zyski zatrzymane	Kapitały razem
Kapitał własny na początek okresu	7.n/d	210 000,0	62 191,1	-450,1		-188,9	271 552,1
Emisja akcji serii C	7.n/d	170 000,0	0,0	0,0		0,0	170 000,0
Pokrycie straty z lat ubiegłych		0,0	-188,9	0,0		188,9	0,0
Wynik netto bieżącego okresu	7.n/d	0,0	0,0	0,0		19 827,6	19 827,6
Inne całkowite dochody netto	7.20	0,0	0,0	403,7		0,0	403,7
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych HTC&S		0,0	0,0	493,3		0,0	493,7
Zyski / straty aktuarialne		0,0	0,0	-89,6		0,0	-89,6
Kapitał własny na koniec okresu		380 000,0	62 002,2	-46,4		19 827,6	461 783,4

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych


	Numer noty	okres	okres
		od 01.01.2021	od 01.01.2020
		do 31.12.2021	do 31.12.2020
Zysk netto		20 711,2	19 827,6
Korekty		-206 340,6	-616 402,5
Amortyzacja	7.3, 7.10, 7.11	1 179,1	1 368,8
Odsetki naliczone (z rachunku zysków i strat)	7.1	-54 614,2	-52 088,7
Odsetki zapłacone		-47 283,8	-43 999,3
Odsetki otrzymane		79 666,0	110 390,8
Podatek dochodowy (z rachunku zysków i strat)	7.5	-5 969,3	-4 868,0
Podatek dochodowy zapłacony		6 141,8	5 496,6
Zmiana stanu rezerw	7.22	60,5	100,4
Zmiana stanu należności od banków	7.22	2 513,6	1 433,4
Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7.22	-113,4	493,4
Zmiana stanu kredytów i innych należności od klientów	7.22	-190 857,8	-631 395,0
Zmiana stanu środków trwałych z tytułu rozpoznania leasingu		-496,5	186,1
Zmiana stanu innych aktywów	7.22	1 042,1	-2 299,8
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków	7.22	366,7	-56,3
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych	7.22	313,9	531,6
Zmiana stanu innych zobowiązań	7.22	1 710,8	-1 696,3
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej		-185 629,3	-596 574,9

Nabycie rzeczowych aktywów trwałych	7.10	0,0	-11,0
Nabycie papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	7.8	0,0	-15 914,4
Nabycie papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu	7.8	-14 995,6	0,0
Zbycie papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu	7.8	0,0	229 980,4
Odsetki otrzymane od dłużnych papierów wartościowych		132,5	339,7
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		-14 863,1	214 394,7

Zaciągnięcie kredytów długoterminowych		2 792 996,9	3 091 066,6
Spłata kredytów długoterminowych		-2 308 996,9	-3 608 517,9
Spłata odsetek od kredytów długoterminowych		23 201,3	-6 963,2
Wpływy z emisji obligacji		654 000,0	975 000,0
Wykup obligacji		-975 000,0	0,0
Spłata odsetek od wyemitowanych obligacji		-1 238,1	0,0
Spłata odsetek od wyemitowanych listów zastawnych		-3 129,5	-8 082,9
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu		-336,6	-314,4
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej		181 497,1	442 188,2

Zwiększenie/zmniejszenie środków pieniężnych netto		-18 995,3	60 008,0
Środki pieniężne na początek okresu sprawozdawczego		65 823,7	5 815,7
Środki pieniężne na koniec okresu sprawozdawczego	7.7, 7.22	46 828,4	65 823,7

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.

Polityka rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające

1. Informacje o Banku

1.1. Podstawowe informacje o Banku

ING Bank Hipoteczny Spółka Akcyjna („Bank”, „Spółka”) z siedzibą Centrali w Katowicach, przy ul. Chorzowskiej 50, został wpisany w dniu 20 marca 2018 roku do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód w Katowicach, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000723965. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 369582281 oraz numer identyfikacji podatkowej NIP 205-000-51-99. W roku 2021 nie nastąpiły zmiany w nazwie Banku ani w jego danych identyfikacyjnych w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego.

1.2. Zakres działania, czas trwania

ING Bank Hipoteczny S.A. na dzień 31.12.2021 roku jest Spółką Akcyjną posiadającą zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności na podstawie ustawy z 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych, ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, Kodeksu spółek handlowych oraz innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa, zasad dobrej praktyki bankowej oraz Statutu Banku.

Celem strategicznym ING Banku Hipotecznego jest pozyskanie, a następnie zwiększenie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Banku poprzez emisję listów zastawnych oraz zostanie jednym z głównych emitentów tych instrumentów dłużnych na polskim rynku.

1.3. Kapitał akcyjny

Kapitał akcyjny ING Banku Hipotecznego S.A. wynosi 380.000.000,0 złotych i dzieli się na 380.000 sztuk akcji zwykłych imiennych o wartości nominalnej 1.000,0 złotych każda akcja.

Struktura kapitału akcyjnego


Seria	Rodzaj akcji	Liczba akcji	Wartość nominalna 1 akcji (w PLN)	Wartość serii według wartości nominalnej (w PLN)	Data podjęcia uchwały przez WZA	Data emisji	Data rejestracji w KRS
A	zwykłe	120 000	1 000,00	120 000 000	nie dotyczy*	26.02.2018	20.03.2018
B	zwykłe	90 000	1 000,00	90 000 000	03.01.2019	03.01.2019	06.02.2019
C	zwykłe	170 000	1 000,00	170 000 000	11.12.2019	11.12.2019	09.01.2020
* Emisja akcji serii A wynika z aktu założycielskiego z dnia 26.02.2018 roku.

Kapitał akcyjny został w całości pokryty wkładami pieniężnymi. Każda akcja zwykła daje swojemu posiadaczowi prawo do dywidendy i jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu.

1.4. Akcjonariat ING Banku Hipotecznego S.A.

ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku posiadał 100% udziału w kapitale akcyjnym ING Banku Hipotecznego S.A. Bank wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A.

1.5. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku

Zarząd

W 2021 roku nie było zmian w składzie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.

Na 31 grudnia 2021 roku przedstawiał się on następująco:

o p. Mirosław Boda - Prezes Zarządu Banku,

o p. Jacek Frejlich - Wiceprezes Zarządu Banku,

o p. Roman Telepko - Wiceprezes Zarządu Banku.

Rada Nadzorcza

W 2021 roku nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.

o W dniu 21 stycznia 2021 roku Pan Lorenzo Tassan-Bassut złożył rezygnację z funkcji członka Rady Nadzorczej Banku ze skutkiem na koniec dnia 31 stycznia 2021 roku.

o W dniu 14 czerwca 2021 roku Pan Brunon Bartkiewicz złożył rezygnację z funkcji Przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku ze skutkiem na koniec dnia 14 czerwca 2021 roku, pozostając nadal członkiem Rady Nadzorczej.

o Dnia 14 czerwca 2021 roku Rada Nadzorcza Banku wybrała na Przewodniczącą Rady Nadzorczej Banku Panią Bożenę Graczyk ze skutkiem od dnia 15 czerwca 2021 roku.

Na 31 grudnia 2021 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. działała w następującym składzie:

o p. Bożena Graczyk – Przewodnicząca Rady Nadzorczej,

o p. Marcin Giżycki – Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej,

o p. Jacek Michalski– Sekretarz Rady Nadzorczej (członek niezależny),

o p. Brunon Bartkiewicz – Członek Rady Nadzorczej,

o p. Joanna Erdman – Członek Rady Nadzorczej,

o p. Krzysztof Gmur – Członek Rady Nadzorczej (członek niezależny),

1.6. Firma audytorska uprawniona do badania sprawozdania finansowego

Firmą audytorską uprawnioną do badania ustawowego sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. jest BDO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. z siedzibą w Warszawie.

1.7. Zatwierdzenie sprawozdania

Roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku zostało zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A. w dniu 24 marca 2021 roku.

Niniejsze sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zostało podpisane przez Zarząd Banku w dniu 16 marca 2022 roku.

2. Istotne zdarzenia w 2021 roku

Informacja o wpływie epidemii COVID-19 na działalność ING Banku Hipotecznego S.A.

W 2021 roku działalność operacyjna, biznesowa oraz finansowa Banku pozostawała nadal pod wpływem pandemii COVID-19. Polska i globalna gospodarka znajdują się w okresie głębokiego szoku i niepewności, a instytucje państwowe i regulatorzy podejmują szereg kroków oferując programy pomocowe, które mają na celu ograniczenie recesji.

W okresie sprawozdawczym Zarząd Banku na bieżąco analizował rozwój sytuacji związanej z pandemią COVID-19, identyfikując ryzyko związane z potencjalnym wzrostem opóźnienia w spłatach kredytów oraz potencjalnym spadkiem cen nieruchomości. Na przestrzeni całego 2021 roku Bank prowadził m.in. monitoring liczby i wolumenu kredytów, w przypadku których kredytobiorcy zawnioskowali o zawieszenie spłaty rat kredytu (oferta Banku) lub o zawieszenie wykonywania umowy kredytu (tzw. „moratoria ustawowe”) oraz monitoring wpływu oferowanych klientom rozwiązań na kwestie związane z zabezpieczeniem emisji listów zastawnych, koszty ryzyka i wynik Banku.

Bank również w sposób ciągły analizuje sytuację rynkową dotyczącą listów zastawnych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym i gospodarczym. Ponadto, na bieżąco monitorowana jest zdolność wykonywania usług przez dostawców.

W okresie pandemii wywołanej koronawirusem SARS-CoV-2 Bank podejmuje działania w celu zachowania ciągłości operacyjnej, w tym bieżącej obsługi klientów. Podjęto również działania o charakterze prewencyjnym, celem zapewnienia ochrony zdrowia pracowników, wprowadzając m.in. pracę zdalną. Bank jest w dobrej sytuacji płynnościowej i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane poziomy regulacyjne. Wskaźnik LCR Banku na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniósł 131%. Współczynnik Tier 1 równy łącznemu współczynnikowi kapitałowemu Banku wyniósł 30,43% na dzień 31 grudnia 2021 roku . Poziom przedmiotowego współczynnika jest na poziomie prawie 3-krotnie wyższym od wymaganego prawem poziomu.

Rządowe środki wspierające gospodarkę

Aby złagodzić skutki gospodarcze pandemii COVID-19, Rząd oraz Narodowy Bank Polski oferują wsparcie podatkowe i pieniężne, aby umożliwić dalsze funkcjonowanie firmom i pracownikom, a sektorowi finansowemu zapewnić dostęp do płynności. Do zastosowanych narzędzi wsparcia gospodarki należą środki takie jak:

o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników,

o dofinansowanie działalności, np. w postaci subsydiów i dopłat do odsetek,

o uruchomienie systemu poręczeń i gwarancji dla przedsiębiorców,

o zwolnienia/opóźnienia w płatności składek i podatków,

o wydłużenie terminów przeznaczonych na wypełnienie wybranych obowiązków sprawozdawczych,

o wprowadzenie maksymalnego poziomu kosztów pozaodsetkowych,

o wstrzymanie/zawieszenie biegu postępowań administracyjnych,

o umożliwienie zawieszenia umów kredytowych na trzy miesiące kredytobiorcom, którzy utracili pracę lub główne źródło dochodu.

Powyższe działania zostały wsparte przez Tarczę Antykryzysową Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR):

Tarczę Finansową dla mikrofirm i Tarczę Finansową dla małych i średnich przedsiębiorstw uruchomione w 2 kwartale 2020 roku (termin składania wniosków o subwencje upłynął 31 lipca 2020 roku), oraz Tarczę Finansową PFR dla dużych firm uruchomioną na początku 3 kwartału 2020 roku.

Działania Banku związane z COVID-19

W związku z trwającą pandemią COVID-19, w 2021 roku Bank nadal prowadził działania mające na celu pomoc klientom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej. Działania Banku są zbieżne z wydanym w ramach ZBP „Stanowiskiem banków w zakresie ujednolicenia zasad oferowania narzędzi pomocowych dla klientów sektora bankowego” (tj. moratorium pozaustawowym w rozumieniu Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego „EBA”).

Od 7 kwietnia 2020 roku Bank udostępnił kredytobiorcom możliwość zawieszenia spłaty rat kredytu (części kapitałowej raty lub pełnej raty kredytu) na okres do 6 miesięcy. Od 24 czerwca 2020 roku Bank umożliwił kredytobiorcom zawieszenie wykonania umowy kredytu (na mocy znowelizowanej ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID–19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych). Na 31 grudnia 2021 roku z zawieszenia wykonania umowy kredytu skorzystało 37 kredytobiorców (wnioski w ramach moratorium ustawowego), z czego okres zawieszenia nie zakończył się tylko dla 3 wierzytelności na kwotę 647,6 tys. zł

Transakcje nabycia portfeli wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych, emisje hipotecznych listów zastawnych.

W 2021 roku przeprowadzono kolejny transfer wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych, natomiast ze względu na otoczenie zewnętrzne w związku z trwającą pandemią COVID-19 Bank nie przeprowadzał w roku 2021 kolejnych emisji listów zastawnych.

Odpisy z tytułu strat oczekiwanych

Według stanu na 31 grudnia 2021 roku, Bank dokonał rewizji prognoz wskaźników makroekonomicznych, w których ujął również efekt wpływu COVID-19. Założenia makroekonomiczne użyte do wyznaczenia oczekiwanych strat kredytowych zostały oparte na bazie prognoz stanowiących konsensus wypracowany w Grupie kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. W związku z trwającą pandemią i dużą niepewnością, Bank nie jest w stanie przewidzieć wpływu ryzyka związanego z COVID-19 a przyjęte prognozy mogą nie w pełni uwzględniać wpływ sytuacji makroekonomicznej na poziom strat oczekiwanych, zarówno w krótkim jak i długim okresie. W związku z tym, Bank w okresach kwartalnych dokonuje rewizji założeń makroekonomicznych wykorzystywanych przy wyznaczaniu odpisów z tytułu strat oczekiwanych.

Szacowany wpływ COVID-19 na parametry makroekonomiczne jest więc aktualizowany na bieżąco w kolejnych kwartałach w zależności m.in. od skali pandemii, czasu jej trwania, wpływu rządowego wsparcia na gospodarkę oraz uwarunkowań zewnętrznych.

Bank kontynuuje metodologię dotyczącą wyliczenia strat oczekiwanych.

Zmiana formuły oprocentowania kredytu zabezpieczonego hipotecznie ze zmiennej stopy procentowej na okresowo stałą stopę procentową

W 2021 roku Bank dostosował swoje procesy do wymagań znowelizowanej Rekomendacji S Komisji nadzoru Finansowego (dalej: KNF), wdrażając m.in. możliwość zmiany formuły oprocentowania kredytu ze stopy zmiennej na stopę okresowo stałą. W sytuacji rosnącej inflacji oraz podejmowanych przez RPP decyzji dotyczących wzrostu referencyjnej stopy procentowej jest to produkt dający klientom Banku możliwość ograniczenia ryzyka wzrostu stopy procentowej poprzez dokonanie konwersji na stopę stałą. Na 31 grudnia 2021 roku z możliwości konwersji formuły oprocentowania skorzystało 3 kredytobiorców, dotyczyło to wierzytelności na kwotę 560,5 tys. zł.

W związku z modelem biznesowym ING Banku Hipotecznego S.A., Bank nie identyfikuje istotnego wpływu, bezpośrednio oddziałowującego na niego w związku z wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku Rekomendacji S KNF.

Wysokość składki rocznej na fundusz przymusowej restrukturyzacji BFG w 2021 roku

20 kwietnia 2021 roku Zarząd Banku otrzymał informację od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o wysokości rocznej składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za 2021 rok. Łączny koszt dla Banku wyniósł 4,7 mln zł, łącznie z korektą składek za 2020 roku. Cała kwota została zaksięgowana w ciężar kosztów pierwszego kwartału 2021 roku.

Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A.

W dniu 24 marca 2021 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A., na którym podjęto uchwały w sprawie:

o Rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. za 2020 rok,

o Rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za 2020 rok obejmujące Oświadczenia Zarządu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego,

o Przyjęcia sprawozdań Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2020 rok,

o Podziału zysku osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku,

o Udzielenia absolutorium z wykonania obowiązków za 2020 rok wszystkim Członkom Zarządu i Członkom Rady Nadzorczej,

Aktualizacja prospektu emisyjnego – hipoteczne listy zastawne

W grudniu 2021 roku ING Bank Hipoteczny S.A. dokonał aktualizacji prospektu emisyjnego dotyczącego emisji listów zastawnych. Dokument został zatwierdzony przez Commission de Surveillance du Secteur Financier w dniu 2 grudnia 2021 roku i zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia 14 czerwca 2017 roku w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym, stanowi formalno-prawną podstawę do przeprowadzania - przez okres kolejnych 12 miesięcy - emisji hipotecznych listów zastawnych.

3. Istotne zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego

Wykup emisji obligacji własnych serii INGBH004 oraz INGBH006

W dniu 25 stycznia 2022 roku nastąpił wykup emisji obligacji własnych serii INGBH004 o łącznej wartości nominalnej 150 000,0 tys. zł, wyemitowanych przez Bank w dniu 25 marca 2021 roku. Ponadto, w dniu 9 marca 2022 roku miał miejsce wykup emisji obligacji własnych serii INGBH006 o łącznej wartości nominalnej 425 000,0 tys. zł wyemitowanych przez Bank w dniu 9 grudnia 2021 roku.

Nałożenie przez Komisję Nadzoru Finansowego narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filara II (P2G)

W dniu 11 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) na poziomie 0,98 p.p. w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych. Zgodnie z metodyką KNF wyznaczania narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filaru II (P2G) maksymalny poziom narzutu kapitałowego P2G może wynieść 4,5 p.p. Szczegóły w przedmiotowym zakresie zostały opisane w rozdziale Zarządzanie ryzykiem i kapitałem w pozycji 7.30. Informacje jakościowe – Zarządzanie kapitałem. Bank notuje wysoki i bezpieczny poziom adekwatności kapitałowej znacznie przekraczający regulacyjne wymogi z uwzględnieniem również narzutu kapitałowego P2G.

Indywidualne zalecenie Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie spełnienia kryteriów do wypłaty dywidendy z zysku netto za 2021 rok

25 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), w którym KNF wskazała, że Bank spełnia wymogi do wypłaty dywidendy na poziomie do 100% zysku netto za 2021 rok. Jednocześnie, KNF zaleciła ograniczenie ryzyka występującego w działalności Banku poprzez niepodejmowanie, bez uprzedniej konsultacji z organem nadzoru, innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem funduszy własnych, w tym również ewentualnych wypłat dywidend z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych oraz wykupów akcji własnych.

Konflikt zbrojny na Ukrainie

24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła zakrojoną na szeroką skalę wojnę przeciwko Ukrainie. Społeczność międzynarodowa zareagowała wprowadzeniem sankcji przeciwko Rosji i Białorusi.

Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym na Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne jak również na sam Bank. Bezpośrednie oddziaływanie przedmiotowej sytuacji może przełożyć się w przyszłości na ryzyko kredytowe, rynkowe oraz operacyjne.

Bank posiada małą ekspozycję kredytów hipotecznych udzielonych klientom indywidualnym będącym obywatelami Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Dodatkowo są to w zdecydowanej większości osoby posiadające rezydenturę w Polsce. Portfel kredytowy wobec obywateli Ukrainy, Rosji i Białorusi jest ograniczony i jego udział w portfelu kredytowym nie przekracza 1%. Należy podkreślić, iż portfel ten dotyczy wyłącznie kredytów zabezpieczonych hipotecznie, dla których nieruchomość stanowiąca zabezpieczenie jest zlokalizowana na terenie Polski. Na dzień podpisania niniejszego sprawozdania Bank nie zidentyfikował istotnych opóźnień w spłacie kredytów hipotecznych przez w/w klientów. W ocenie Zarządu Banku nie identyfikuje się istotnego wpływu konfliktu zbrojnego na Ukrainie na pozycję płynnościową i kapitałową Banku. Z uwagi na prowadzony model działania oparty o outsourcing części prowadzonych czynności Bank dokonał jednocześnie przeglądu swoich dostawców oraz plany ciągłości działania.

Podsumowując, przedmiotowe wydarzenia, które miały miejsce po dacie bilansowej tj. 31 grudnia 2021 roku, stanowią zdarzenia, które wskazują na stan zaistniały po zakończeniu okresu sprawozdawczego, a tym samym nie wymagają korekt do kwot prezentowanych w niniejszym sprawozdaniu finansowym. W dacie zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie jest możliwe dokonanie szacunków wpływu finansowego powyższych zdarzeń na kolejne okresy sprawozdawcze.

4. Zgodność z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku zostało sporządzone zgodnie z wymogami Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską.

Sprawozdanie finansowe uwzględnia wymogi zatwierdzonych przez Unię Europejską standardów oraz interpretacji za wyjątkiem wymienionych w punkcie 4.1 poniżej standardów i interpretacji, które oczekują na zatwierdzenie przez Unię Europejską bądź zostały zatwierdzone przez UE, ale wchodzą w życie po dniu bilansowym.

Rachunek zysków i strat, Sprawozdanie z całkowitych dochodów, Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym i Sprawozdanie z przepływów pieniężnych za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku oraz Sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2021 roku wraz z danymi porównywalnymi zostały sporządzone przy zastosowaniu takich samych zasad rachunkowości dla każdego z okresów.

4.1. Zmiany w standardach rachunkowości

W niniejszym rocznym sprawozdaniu finansowym Bank uwzględnił następujące zmiany do standardów i nowe interpretacje zatwierdzone przez Unię Europejską obowiązujące dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2021 roku lub po tej dacie tj.:


Zmiana	Wpływ na sprawozdanie Banku
Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 i MSSF 16 Reforma stawek benchmarkowych – Faza II	Implementacja zmian wiąże się z możliwością kontynuacji ujęcia i prezentacji instrumentów finansowych dotkniętych w wyniku reformy stawek benchmarkowych oraz zwiększonym zakresem ujawnień. Zmiana w zakresie stawek benchmarkowych bez wpływu na sprawozdanie finansowe Banku. Bank nie posiadał ekspozycji opartych o inne stawki referencyjne, natomiast umowy z klientami oparte są o WIBOR-3M i nie wymagają aneksowania.
Zmiany do MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe Przedłużenie tymczasowego zwolnienia ze stosowania MSSF 9	Zastosowanie zmiany nie wywarło wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do dnia 31 grudnia 2021 roku i zatwierdzone przez Unię Europejską, ale nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:

Zmiana

(w nawiasie data zastosowania w Unii Europejskiej)

Wpływ na sprawozdanie Banku

Zmiana do MSSF 16: Ulgi w czynszach wynikających z COVID-19 po 30 czerwca 2021roku (rok obrotowy rozpoczynający się 1 kwietnia 2021 roku)

Zmiana w zakresie modyfikacji leasingu, której celem jest wydłużenie o 1 rok okresu możliwości odstąpienia od oceny modyfikacji leasingu, w sytuacji, gdy zmiana płatności leasingowych jest bezpośrednią konsekwencją pandemii COVID-19. Zastosowanie zmiany nie będzie wywierało wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Zmiany wynikające z cyklicznego przeglądu MSSF 2018-2020

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku)

Zmiany w zakresie:

MSSF 1 – jednostka zależna stosująca po raz pierwszy standardy rachunkowości

MSSF 9 – opłaty w teście „10%” (do ustalenia możliwości wyłączenia zobowiązań finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej) – zgodnie ze zmianą w teście należy uwzględnić wszystkie opłaty zapłacone lub otrzymane również te które zostały rozliczone przez pożyczkobiorcę lub pożyczkodawcę w imieniu innych jednostek

Przykłady ilustrujące do MSSF 16 – zachęty leasingowe

MSR 41 – rolnictwo: opodatkowanie w wycenie do wartości godziwej.

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSSF 3

Odwołanie do założeń koncepcyjnych

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku)

Zmiana wprowadzająca do treści standardu odwołania do założeń koncepcyjnych opublikowanych w marcu 2018 roku.

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 37

Umowy rodzące obciążenia – koszty wywiązania się z umowy

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku)

Zmiana polegająca na doprecyzowaniu pojęcia kosztów wywiązania się z zobowiązań wynikających z umów, w których koszty przewyższają korzyści ekonomiczne z nich wynikające. Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSR 16

Rzeczowe aktywa trwałe – korzyści przed planowanym wykorzystaniem

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2022 roku)

Zmiana polegająca na wykluczeniu możliwości potrącania z kosztów wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych kwot otrzymanych ze sprzedaży produktów wyprodukowanych na etapie testów przedwdrożeniowych. Tego typu przychody ze sprzedaży i odpowiadające im koszty należy bowiem ująć w rachunku wyników. Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku

Opublikowane standardy i interpretacje, które zostały wydane do dnia 31 grudnia 2021 roku, ale nie zostały zatwierdzone przez Unię Europejską na 31 grudnia 2021 roku i nie zostały wcześniej zastosowane przez Bank:

Zmiana

(w nawiasie oczekiwana data zastosowania przez IASB)

Wpływ na sprawozdanie Banku

MSR 1

Prezentacja sprawozdań finansowych: klasyfikacja zobowiązań finansowych jako krótkoterminowe lub długoterminowe z uwzględnieniem odroczenia daty zastosowania

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Klasyfikacja zobowiązań finansowych jako długoterminowe będzie uzależniona od istnienia praw do dokonania prolongaty zobowiązania na okres dłuższy niż 12 miesięcy oraz od spełnienia warunków realizacji takiej prolongaty na dzień bilansowy. 19 listopada 2021 roku IASB opublikował projekt proponowanych zmian w tym zakresie. W ocenie Banku implementacja zmiany nie będzie wywierała wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Zmiany do MSR 1 i stanowisko praktyczne do MSSF

Ujawnienia w zakresie Polityki rachunkowości (rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Zmiana dotycząca zakresu ujawnień znaczących zasad rachunkowości w sprawozdaniu finansowym. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami przedmiotem ujawnień będą tylko zasady rachunkowości, które mają istotny wpływ na informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym.

Załączone do zmiany stanowisko praktyczne zawiera szczegółowy przykład ilustrujący. Implementacja zmiany będzie miała istotny wpływ na zakres ujawnień znaczących zasad rachunkowości w sprawozdaniu finansowym Banku.

Zmiana do MSR 8:

definicja wartości szacunkowych (rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Zmiana doprecyzowująca definicję wartości szacunkowych tj.: kwoty pieniężne ujęte w sprawozdaniu finansowym które są przedmiotem niepewności pomiaru. Implementacja zmiany nie będzie miała znaczącego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Zmiana do MSR 12:

Podatek odroczony dotyczący aktywa oraz zobowiązania ujętego w wyniku pojedynczej transakcji

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Zmiana precyzuje zasady ewidencyjne w zakresie podatku dochodowego i możliwego do zastosowanie wyłączenia z ujęcia podatku odroczonego. Wprowadzona zmiana precyzuje, że tego wyłączania nie stosuje się do transakcji leasingowych i ujęcia zobowiązania wynikającego z likwidacji składnika aktywów tj.: transakcji, dla których równocześnie ujmuje się aktywo oraz zobowiązanie. Zastosowanie zmiany nie będzie wywierało wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Zmiany do MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe: Pierwsze zastosowanie MSSF 17 oraz MSSF 9 – informacje porównawcze.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

MSSF 17

Umowy ubezpieczeniowe z uwzględnieniem wydłużenia okresu czasowego zwolnienia z zastosowania MSSF 9.

(rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2023 roku)

Z analiz Banku wynika, że implementacja zmian nie będzie wywierała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.

Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Bank działalność, w zakresie stosowanych przez Bank zasad rachunkowości nie ma różnicy między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE.

4.2. Kontynuacja działalności

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty publikacji, czyli od 18 marca 2022 roku. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania niniejszego sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy od daty publikacji na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania, bądź istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.

4.3. Działalność zaniechana

W 2021 roku oraz w 2020 roku w Banku nie wystąpiło zaniechanie istotnej działalności.

4.4. Zakres podmiotowy i waluta sprawozdania

Bank nie jest jednostką dominującą oraz znaczącym inwestorem dla jednostek stowarzyszonych, współzależnych i zależnych. W związku z tym, ING Bank Hipoteczny S.A. nie sporządza skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej, które obejmowały dane finansowe takich jednostek.

Jednostką dominującą ING Banku Hipotecznego S.A. jest ING Bank Śląski S.A., który sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. Natomiast, ING Bank Śląski S.A. jest spółką wchodzącą w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania finansowego jako Grupa ING. ING Groep N.V. stanowi jednostkę dominującą najwyższego szczebla w Grupie Kapitałowej.

Niniejsze roczne sprawozdanie finansowe Banku zostało sporządzane w złotych polskich („PLN”, „zł”). Dane finansowe, o ile nie wskazano inaczej, prezentowane są po zaokrągleniu do tysiąca złotych. W związku z tym mogą wystąpić przypadki matematycznej niespójności w sumowaniach lub pomiędzy poszczególnymi notami.

4.5. Okres sprawozdania i dane porównawcze

Roczne sprawozdanie finansowe Banku obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2021 roku do dnia 31 grudnia 2021 roku i zawiera dane porównawcze:

o za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku dla pozycji z rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów, sprawozdania z przepływów pieniężnych oraz sprawozdania ze zmian w kapitale własnym,

o na dzień 31 grudnia 2020 roku dla pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej.

5. Istotne zasady rachunkowości oraz kluczowe szacunki

Polityka rachunkowości Banku zgodna z wymaganiami MSSF została zaprezentowana poniżej.

Szczegółowe zasady rachunkowości oraz kluczowe szacunki zastosowane do sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego są spójne z zasadami obowiązującymi w roku obrotowym zakończonym w 31 grudnia 2020 roku.

W 2021 roku nie wprowadzano istotnych zmian zasad rachunkowości stosowanych przez Bank.

Jednocześnie w efekcie sytuacji rynkowej spowodowanej pandemią COVID-19 dokonano zmian kluczowych szacunków, które zostały opisane w punkcie 5.3 Zastosowanie szacunków niniejszego sprawozdania.

5.1. Podstawy sporządzania sprawozdania finansowego

Sprawozdanie finansowe jest sporządzane w złotych polskich w zaokrągleniu do tysiąca złotych z jednym miejscem po przecinku (chyba, że zaznaczono inaczej).

W sprawozdaniu finansowym zastosowano koncepcję wartości godziwej aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych według wartości godziwej, oraz aktywów finansowych klasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, za wyjątkiem tych, dla których nie można wiarygodnie ustalić wartości godziwej. Pozostałe składniki aktywów finansowych wykazywane są w wartości zamortyzowanego kosztu pomniejszonego o odpisy z tytułu utraty wartości lub w cenie nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości.

Składniki rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych wykazywane są w cenie nabycia pomniejszonej o skumulowaną amortyzację oraz o odpisy z tytułu utraty wartości.

Bank ujmuje wszystkie istotne pozycje kosztów i przychodów zgodnie z zasadami: memoriału, współmierności przychodów i kosztów, ujmowania i wyceny aktywów i zobowiązań, tworzenia odpisów z tytułu utraty wartości.

5.2. Profesjonalny osąd

W procesie stosowania zasad rachunkowości wobec zagadnień wskazanych poniżej, największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.

5.2.1. Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Bank rozpoznaje aktywa z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że jest prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

5.2.2. Klasyfikacja aktywów finansowych

Bank klasyfikuje aktywa finansowe na podstawie oceny modelu biznesowego, w ramach którego aktywa są utrzymywane oraz oceny czy z warunków umownych wynikają wyłącznie z płatności kapitału i odsetek od kwoty tego kapitału. Szczegółowe informacje o przyjętych założeniach w tym zakresie zaprezentowane zostały w punkcie 5.5.2. Klasyfikacja aktywów finansowych.

5.3. Zastosowanie szacunków

Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga dokonania przez Bank pewnych szacunków oraz przyjęcia założeń, które bezpośrednio mają wpływ na kwoty prezentowane w rocznym sprawozdaniu finansowym i w notach objaśniających.

Szacunki i założenia, przyjęte do prezentowania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów, dokonywane są przy wykorzystaniu dostępnych danych historycznych oraz szeregu innych czynników, które są uważane za właściwe w danych okolicznościach. Przyjęte założenia dotyczące przyszłości i dostępne źródła danych tworzą podstawę do dokonywania szacunków odnośnie wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie można jednoznacznie określić przy wykorzystaniu innych źródeł. Szacunki uwzględniają przewidywane na dzień bilansowy przyczyny/źródła niepewności. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.

Szacunki i założenia są poddawane bieżącym przeglądom. Korekty w szacunkach są rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany szacunku pod warunkiem, że korekta dotyczy tylko tego danego okresu. Natomiast, jeżeli korekty wpływają zarówno na okres, w którym dokonano zmiany, jak i na przyszłe okresy, są one ujmowane w okresie, w którym dokonano zmiany oraz w okresach przyszłych.

Poniżej opisane zostały najistotniejsze szacunki księgowe dokonane przez Bank.

5.3.1. Utrata wartości

Bank ocenia czy na datę bilansową istnieją obiektywne dowody utraty wartości składników aktywów finansowych (pojedynczych lub grupy aktywów finansowych) i składników aktywów trwałych.

5.3.1.1. Utrata wartości aktywów finansowych

Bank stosuje wymogi standardu MSSF 9 w zakresie utraty wartości w celu ujęcia i wyceny odpisu na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane:

o według zamortyzowanego kosztu lub

o według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Strata oczekiwana w portfelu ekspozycji nieistotnych indywidualnie jest kalkulowana kolektywnie jako średnia ważona prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy makroekonomicznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Finalny poziom rezerw na ekspozycjach w Etapie 2 wynika z sumy strat oczekiwanych wyliczanych w każdym roku w przyszłości aż do daty zapadalności z uwzględnieniem dyskontowania.

Z uwagi na specyfikę działalności Bank wyróżnia tylko rezerwy kolektywne.

Zgodnie z MSSF 9 rezerwa kolektywna jest tworzona dla indywidualnie nieznaczących aktywów finansowych (rezerwy dla portfela w Etapie 3 podlegającego ocenie kolektywnej) jeśli zaistnieją dowody utraty wartości dla pojedynczego składnika aktywów finansowych lub dla grupy aktywów finansowych, w wyniku jednego lub więcej określonych przypadków niewykonania zobowiązania. Rezerwy dla portfela w Etapie 3 podlegającego ocenie kolektywnej są tworzone dla aktywów finansowych w klasach ryzyka 20, 21, 22 (szczegółowe mapowanie klas ryzyka przedstawiono poniżej). Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją dowody utraty wartości, składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy. W tak wyznaczonych grupach wyliczane są rezerwy kolektywne i zgodnie z MSSF 9 są definiowane jako rezerwy na aktywach bez rozpoznanej utraty wartości. Rezerwy na aktywach bez rozpoznanej utraty wartości są tworzone dla aktywów finansowych w klasach ryzyka 1-19.

Rezerwy kolektywne są kalkulowane przy pomocy metody kolektywnej tworzenia rezerw, która wykorzystuje dostosowane do wymagań MSSF 9 (i MSR 37) modele szacowania parametrów ryzyka (PD, LGD, EAD/CCF).

Opis przykładowych dowodów i przesłanek identyfikacji utraty wartości aktywów finansowych, metodologia kalkulacji odpisów oraz stosowane zasady ewidencyjne opisane zostały w dalszej części niniejszego sprawozdania.

Zaangażowanie wobec klientów według klas ryzyka

Klasy ryzyka można podzielić na cztery podstawowe grupy:

 grupę klas odpowiadającą ratingom inwestycyjnym (klasy ryzyka 1-10),

 grupę klas odpowiadającą ratingom spekulacyjnym (klasy ryzyka 11-17),

 grupę klas zaangażowań potencjalnie nieregularnych (klasy ryzyka 18-19),

 grupę klas zaangażowań nieregularnych (klasy ryzyka 20-22).

Przedział klas ryzyka 1-10 odpowiada krótkoterminowym ratingom Moody’s od Aaa do Baa3, przedział klas ryzyka 11-17 odpowiada krótkoterminowym ratingom Moody’s od Ba1 do Caa3 a przedział klas ryzyka 18-19 – od Ca do C. Dla ratingów 20-22 prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania wynosi 100%.

Prognozy makroekonomiczne

Modele ryzyka kredytowego na potrzeby MSSF 9 były budowane w oparciu o historyczne relacje pomiędzy zmianą parametrów ekonomicznych (tj. PKB, stopa bezrobocia, indeks cen nieruchomości czy stopy procentowe) i ich późniejszym skutkiem w realizacji zmian w poziomie ryzyka kredytowego (PD/LGD). Bank co kwartał weryfikuje prognozy czynników makroekonomicznych wykorzystywanych w modelach MSSF dopasowując je do bieżącej sytuacji. Na koniec 2021 przyjęte prognozy czynników makroekonomicznych uwzględniają poprawę sytuacji gospodarczej Polski w 2021 roku. Polska gospodarka mocno ożywiła się w pierwszych trzech kwartałach 2021 r. Realny PKB osiągnął poziom sprzed kryzysu już w II kwartale 2021 r. Chociaż przerwy w dostawach niektórych towarów i gwałtowny wzrost ich cen stwarzały problemy dla wielu branż, to silny rynek pracy i możliwości wydatkowe konsumentów sprawiły, że wyniki gospodarcze były zadowalające, choć przy interpretacji dynamik rocznych należy pamiętać o efekcie bardzo niskiej bazy roku 2020. Na sytuację gospodarczą w kolejnych kwartałach i latach wpływać będą, oprócz mniej luźnej polityki pieniężnej, która musi podjąć walkę z wysoką inflacją, słabym złotym i rosnącymi oczekiwaniami inflacyjnymi, a także spodziewane zacieśnienie polityki budżetowej i stosunkowo szybki wzrost stóp procentowych. Na to w perspektywie najbliższego roku nałożą się zmiany wywołane reformą sytemu podatkowego oraz niestabilna sytuacja za wschodnią granicą. Biorąc również pod uwagę niepewność wywołaną przez pandemię Covid-19, która w ciągu najbliższego roku powinna przekształcić się w sytuację endemiczną, Bank przyjął stosunkowo ostrożne wartości prognoz czynników makro.

Nie są one tak optymistyczne jakby mogło to wynikać z wartości parametrów w 2021 roku tym niemniej odzwierciedlają stosunkowo dobrą sytuację portfela kredytowego banku i spodziewany wpływ uzdrowień zaangażowań uprzednio zaklasyfikowanych do Etapu 3 w wyniku memorandum rządowego.

Przyjęte wartości prognoz na kolejne lata zostały pokazane w tabelach w następnych rozdziałach.

Analiza wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD

W celu pokazania wrażliwości strat oczekiwanych na poziom przyjętego progu PD, Bank dokonał oszacowania odpisów na straty oczekiwane w Etapach 1 i 2 przy następujących założeniach:

• wszystkie te aktywa finansowe znajdowałyby się poniżej progu PD i miały przypisane 12-miesięczne straty oczekiwane oraz

• wszystkie te aktywa przekroczyłyby ten próg PD i miały przypisane straty oczekiwane w całym okresie życia.

Oszacowania te pokazują na 31 grudnia 2021 roku odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapach 1 i 2 o około 0,37 mln PLN (przy pierwszym założeniu) lub większe o około 13,23 mln PLN (przy drugim założeniu).

Dla porównania oszacowania wykonane na 31 grudnia 2020 roku pokazały odpowiednio hipotetyczne mniejsze straty oczekiwane dla składników aktywów w Etapach 1 i 2 o około 0,71 mln PLN (przy pierwszym założeniu) lub większe o około 13,32 mln PLN (przy drugim założeniu).

Należy podkreślić, że w 2021 roku Bank nie wprowadzał istotnych zmian w klasyfikacji kredytów hipotecznych, w tym do Etapu 2 (tzw. SICR – znaczący wzrost ryzyka kredytowego).

Prognozy czynników makro i wagi przypisane poszczególnym scenariuszom makroekonomicznym

Poniższe tabele przedstawiają przyjęte na 31 grudnia 2021 roku oraz na 31 grudnia 2020 roku prognozy makroekonomiczne głównych wskaźników oraz odchylenie strat oczekiwanych w scenariuszu pozytywnym, bazowym i negatywnym od raportowanych strat oczekiwanych, zważonych prawdopodobieństwem scenariuszy – przy założeniu utrzymania niezmienionego horyzontu czasowego kalkulacji strat oczekiwanych odpowiednio 12-miesiecznych lub w całym okresie życia ekspozycji.

Na koniec 2021 roku odchylenia od strat oczekiwanych dla scenariuszy skrajnych (pozytywnego i negatywnego) są większe w porównaniu z końcem 2020 roku. Przyczyną takiej sytuacji jest zmniejszenie poziomu raportowanych strat na skutek poprawy jakości portfela oraz zwiększenie dotkliwości niektórych aspektów tych scenariuszy.

2021
		2022	2023	2024	Straty oczekiwane nieważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %	Waga przypisana scenariuszowi	Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
Scenariusz pozytywny	PKB	6,6%	6,0%	5,5%	-10%	20%	2 905,6
	Bezrobocie wg BAEL	1,9%	1,9%	1,8%
	Indeks cen nieruchomości	7,8%	6,3%	6,5%
	3-mies. stopa procentowa	3,0%	3,0%	3,0%
Scenariusz bazowy	PKB	5,1%	4,3%	3,5%	-1%	60%
	Bezrobocie wg BAEL	2,5%	2,6%	2,8%
	Indeks cen nieruchomości	5,9%	4,7%	4,6%
	3-mies. stopa procentowa	2,6%	2,6%	2,5%
Scenariusz negatywny	PKB	-0,5%	2,7%	1,7%	+12%	20%
	Bezrobocie wg BAEL	4,2%	5,6%	6,9%
	Indeks cen nieruchomości	0,3%	2,5%	2,5%
	3-mies. stopa procentowa	2,2%	1,8%	1,7%

2020
		2021	2022	2023	Straty oczekiwane nieważone prawdopodobieństwem - odchylenie od strat raportowanych w %	Waga przypisana scenariuszowi	Raportowane straty oczekiwane (ocena kolektywna w Etapie 1, 2 i 3)
Scenariusz pozytywny	PKB	7,7%	4,2%	5,0%	-7%	20%	3 663,3
	Bezrobocie wg BAEL	3,8%	2,8%	1,8%
	Indeks cen nieruchomości	8,1%	6,3%	4,3%
	3-mies. stopa procentowa	0,6%	1,0%	1,3%
Scenariusz bazowy	PKB	4,2%	3,7%	3,4%	-1%	60%
	Bezrobocie wg BAEL	4,7%	3,4%	2,8%
	Indeks cen nieruchomości	2,8%	4,6%	4,6%
	3-mies. stopa procentowa	0,1%	0,4%	0,5%
Scenariusz negatywny	PKB	-4,8%	5,4%	2,3%	+3%	20%
	Bezrobocie wg BAEL	6,8%	6,6%	6,9%
	Indeks cen nieruchomości	-8,1%	5,2%	7,7%
	3-mies. stopa procentowa	0,0%	0,2%	0,3%

W trakcie opracowywania scenariuszy makroekonomicznych oraz kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe Bank nie dokonywał korekt zarządczych (w tym: brak korekt zarządczych z tytułu pandemii COVID-19).

5.3.1.2. Utrata wartości innych aktywów trwałych

Ocena w przedmiotowym zakresie bazuje na oszacowaniu wartości odzyskiwalnej aktywa trwałego, którą stanowi wartość użytkowa lub wartość sprzedaży netto w zależności od tego, która z wyżej wymienionych wartości na moment przeprowadzania przeglądu jest wyższa.

Oszacowanie wartości użytkowej składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne w sytuacji gdy nie można ustalić wartości odzyskiwalnej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do majątku wspólnego) wiąże się, między innymi, z przyjęciem założeń w zakresie szacunków, co do kwot, terminów przyszłych przepływów pieniężnych, które Bank może uzyskać z tytułu danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne) oraz innych czynników.

W celu wyznaczenia wartości użytkowej, oszacowane przyszłe przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości bieżącej przy użyciu stopy dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżące oczekiwania rynku co do wartości pieniądza oraz specyficznego ryzyka w odniesieniu do danego aktywa. Szacując wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży Bank opiera się na dostępnych danych rynkowych na ten temat lub wycenach sporządzonych przez niezależnych rzeczoznawców, które co do zasady również opierają się na szacunkach.

5.3.2. Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe

Bank tworzy rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe zgodnie z MSR 19. Rezerwa na odprawy emerytalne i rentowe przyznane w ramach świadczeń z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy wyliczana jest metodą aktuarialną przez niezależnego aktuariusza jako wartość obecna przyszłych, długoterminowych zobowiązań Banku wobec pracowników według stanu zatrudnienia i płac na dzień aktualizacji.

Wyliczenie rezerw jest oparte na szeregu założeń, zarówno co do stóp dyskontowych, prognozowanych podwyżek wynagrodzeń jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci i innych. Założenia są weryfikowane na koniec roku obrotowego.

Poniższa tabela prezentuje wrażliwość modelu na przyjęte wartości poszczególnych założeń na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku. Jako wariant bazowy zaprezentowano wartość rezerw emerytalnych i rentowych ujętych w księgach Banku odpowiednio na 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku.

2021


	Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe (w tys. PLN)
	dolny przedział	wariant bazowy	górny przedział
Stopa dyskontowa (+1% / wariant bazowy / - 1%)	721,5	803,6	900,3
Wzrost wynagrodzeń (-0,5% / wariant bazowy / +0,5%)	756,6	803,6	852,4

2020


	Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe (w tys. PLN)
	dolny przedział	wariant bazowy	górny przedział
Stopa dyskontowa (+1% / wariant bazowy / - 1%)	670,7	755,8	856,8
Wzrost wynagrodzeń (-0,25% / wariant bazowy / +0,25%)	731,5	755,8	781,1

5.3.3. Wycena programów motywacyjnych

5.3.3.1. Wycena wartości świadczeń wynikających z programu zmiennych składników wynagrodzeń

Na dzień bilansowy Bank wykazuje w księgach szacunki dotyczące wartości świadczeń, które będą realizowane w ramach programu zmiennych składników wynagrodzeń. Świadczenia te zostaną przyznane pracownikom objętym programem w oparciu o ocenę ich wyników pracy za dany rok. Program został zainicjowany w 2018 roku.

Podstawą oszacowania wartości świadczeń przyznawanych w formie instrumentów finansowych uprawniających do otrzymania środków pieniężnych jest wartość księgowa aktywów netto ING Banku Hipotecznego S.A. na akcje, skorygowanych o czynniki wpływające na te aktywa, inne niż wynik finansowy.

Wartość odroczonej części świadczenia korygowana jest o współczynnik redukcji, który uwzględnia prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia powodującego konieczność skorygowania wartości przyznanego świadczenia, do którego pracownik na dzień bilansowy nie nabył jeszcze pełnych uprawnień. Katalog zdarzeń ściśle określają założenia programu.

5.3.4. Okres i metoda amortyzacji aktywów niematerialnych

Okres i metoda amortyzacji aktywów niematerialnych są weryfikowane na koniec każdego roku obrotowego. Zmiany w okresie użytkowania lub oczekiwanym sposobie uzyskiwania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów niematerialnych są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak zmiany wartości szacunkowych. Bank stosuje ustalone w Grupie ING Banku Śląskiego S.A. limity aktywowania wydatków w zakresie nabycia (440 tys. PLN) lub wytworzenia we własnym zakresie (10 mln PLN) oprogramowania komputerowego. Wydatki w zakresie nabycia składników aktywów niematerialnych poniżej limitu aktywowania, Bank ujmuje bezpośrednio w kosztach w momencie ich poniesienia.

5.4. Waluty obce

5.4.1. Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Pozycje zawarte w sprawozdaniach finansowych Banku wycenia się w walucie podstawowego środowiska gospodarczego, w którym dana jednostka prowadzi działalność („waluta funkcjonalna”).

Sprawozdanie finansowe prezentowane jest w złotych polskich, które są walutą funkcjonalną i walutą prezentacji Banku.

5.4.2. Transakcje w walutach obcych

Transakcje w walutach obcych są przeliczane po kursie obowiązującym w dniu transakcji. Wynikające z tych transakcji aktywa i zobowiązania pieniężne denominowane w walutach obcych, przeliczane są po kursie obowiązującym w danym dniu. Różnice kursowe powstające z rozliczenia tych transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych rozpoznawane są w rachunku zysków i strat w linii Wynik z pozycji wymiany.

5.5. Aktywa i zobowiązania finansowe

5.5.1. Początkowe ujęcie

Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, gdy staje się związany postanowieniami umowy tego instrumentu.

Transakcje zakupu i sprzedaży aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu, wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ujmuje się stosownie z przyjętą dla wszystkich tego typu operacji metodą księgowania w dniu rozliczenia transakcji – dniu, w którym składnik aktywów jest dostarczony jednostce lub dostarczony przez jednostkę.

W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe wycenia się w wartości godziwej, powiększonej w przypadku składnika aktywów lub zobowiązania finansowego nie klasyfikowanych jako wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat o istotne koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio przypisane do nabycia lub emisji składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego.

Nabyte wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych rozpoznawane są na dzień dokonania transakcji [1] na podstawie Umowy przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych (dalej: „Umowy przeniesienia”).

5.5.2 Klasyfikacja aktywów finansowych

Bank klasyfikuje aktywa finansowe do jednej z następujących kategorii:

o wyceniane według zamortyzowanego kosztu,

o wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz

o wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Aktywa finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu

Składnik aktywów finansowych wyceniany jest według zamortyzowanego kosztu, jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:

o aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego, którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych oraz

o warunki umowy dotyczącej składnika aktywa finansowego uprawniają do otrzymywania w określonych datach przepływów pieniężnych, które są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od kapitału pozostałego do spłaty.

Dłużne aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Składnik dłużnych aktywów finansowych wyceniany jest według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli spełnione są łącznie oba poniższe warunki oraz nie jest desygnowany do wyceny według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat:

o aktywo jest utrzymywane w ramach modelu biznesowego, którego celem jest otrzymywanie kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży aktywa finansowego,

Aktywa finansowe wyceniane według wartości godziwej przez wynik finansowy

Wszystkie aktywa finansowe, które nie spełniają warunków klasyfikacji do aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu lub dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, klasyfikowane są do aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Dodatkowo, na moment początkowego ujęcia Bank może nieodwołalnie desygnować aktywo finansowe do wyceny według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat pomimo, że spełnia warunki klasyfikacji do wyceny według zamortyzowanego kosztu lub wyceny według wartości godziwej przez pozostałe całkowite dochody. Warunkiem koniecznym jest potwierdzenie, że ta desygnacja ma na celu wyeliminowanie lub istotne ograniczenie niedopasowania księgowego, które wystąpiłoby bez takiej desygnacji.

5.5.3. Ocena modelu biznesowego

Bank ocenia cele modelu biznesowego na poziomie jednostki organizacyjnej Banku, która zarządza i jest tzw. opiekunem merytorycznym danego portfela aktywów finansowych.

Wyróżnia się następujące modele biznesowe utrzymywania aktywów finansowych: tj.: w celu

o otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych,

o otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych lub sprzedaży,

o pozostałych (np.: w celu maksymalizacji zysków ze sprzedaży)

Modele biznesowe określane są na poziomie, który najlepiej odzwierciedla podejście Banku do zarządzania składnikami aktywów finansowych dla osiągania celów biznesowych oraz generowania przepływów pieniężnych.

W trakcie oceny Bank weryfikuje wszelkie obszary działalności jednostki opiekuna merytorycznego wyodrębnionego portfela aktywów finansowych, które mogą mieć wpływ na decyzje dotyczące utrzymywania aktywów w portfelu Banku, w tym w szczególności:

o założenia konstrukcji oferty produktowej,

o strukturę organizacyjną jednostki,

o założenia w zakresie oceny wyników portfela aktywów (np.: podejścia do planowania, założenia w zakresie informacji zarządczej, kluczowych wskaźników oceny),

o podejście do wynagradzania kluczowej kadry zarządzającej w relacji z wynikami portfela i przepływami pieniężnymi wynikającymi z portfela,

o ryzyka generowanego przez portfel aktywów oraz podejścia do zarządzania tym ryzykiem,

o analizę transakcji sprzedaży z portfela aktywów (częstotliwości, wolumen oraz przesłanek podjętych decyzji),

o analizę przewidywań co do przyszłej aktywności sprzedażowej.

Bank dopuszcza realizację transakcji sprzedaży aktywów finansowych utrzymywanych w celu otrzymywania kontraktowych przepływów pieniężnych, która wynika z następujących przesłanek:

o wzrostu ryzyka kredytowego,

o bliskości terminu zapadalności,

o sporadycznej sprzedaży,

o sprzedaży o nieznacznej wartości,

o w odpowiedzi na wymagania regulacyjne/nadzorcze,

o w warunkach kryzysów płynności (sytuacji stresowych).

Bank przyjmuje, że:

o sprzedaż blisko terminu zapadalności oznacza sprzedaż aktywów finansowych:

- z pierwotnym terminem zapadalności dłuższym niż 1 rok, na mniej niż 6 miesięcy przed terminem zapadalności,

- z pierwotnym terminem zapadalności krótszym niż 1 rok, na mniej niż 3 miesiące przed terminem zapadalności.

o sprzedaż sporadyczna oznacza sprzedaż na poziomie mniejszym niż 10% transakcji sprzedaży w relacji do średniej liczby pozycji w ramach danego modelu biznesowego,

o sprzedaż o nieznacznej wartości oznacza sprzedaż na poziomie mniejszym niż wskaźnik ustalony w oparciu o iloraz stawki 10% i średniego terminu zapadalności portfela w relacji do jednej z poniższych wartości:

- ilorazu wartości bilansowej sprzedanej pozycji w stosunku do wartości bilansowej całego portfela w ramach danego modelu biznesowego,

- ilorazu wartości zrealizowanego wyniku w stosunku do marży odsetkowej netto całego portfela utrzymywanego w ramach danego modelu biznesowego.

5.5.4. Ocena charakterystyki przepływów pieniężnych

Dla celów oceny charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych Bank przyjmuje następujące definicje:

o kapitał – definiowany jest jako wartość godziwa aktywa finansowego na moment początkowego ujęcia w księgach Banku,

o odsetki – definiowane są jako zapłata obejmująca wynagrodzenie:

- za zmianę wartości pieniądza w czasie,

- za ryzyko kredytowe związane z kwotą kapitału pozostającą do spłaty przez określony okres czasu,

- za inne podstawowe ryzyka i koszty związane z udzieleniem kredytu (np. ryzyko płynności i koszty administracyjne) oraz

- marżę zysku.

Ocena ma na celu potwierdzenie czy realizowane przepływy pieniężne są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty. Bank weryfikuje postanowienia umowne, które mają wpływ zarówno na moment realizacji przepływów jaki i wysokość kwot przepływów pieniężnych wynikających z określonych aktywów finansowych.

W szczególności weryfikowane są następujące warunki:

o zdarzenia warunkowe mające wpływ na wysokość kwoty przepływów lub terminy ich realizacji,

o dźwignie,

o warunki przedpłaty lub wydłużenia finansowania,

o warunki ograniczające prawo do dochodzenia roszczeń prawnych do realizowanych przepływów,

o warunki modyfikujące wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.

Ocena warunków modyfikujących zmianę wartości pieniądza w czasie jest przeprowadzana w oparciu o analizę jakościową lub ilościową.

W sytuacji, gdy ocena jakościowa nie umożliwia potwierdzenia konkluzji co do charakterystyki realizowanych przepływów pieniężnych, Bank przeprowadza ocenę ilościową. Ocena ilościowa polega na porównaniu:

o niezdyskontowanych przepływów pieniężnych wynikających z analizowanej umowy z

o niezdyskontowanymi przepływami pieniężnymi wynikającymi z referencyjnego aktywa, który nie zawiera warunków modyfikujących wynagrodzenie za zmianę wartości pieniądza w czasie.

Jeżeli analizowane przepływy znacznie różnią się od siebie, to oceniane aktywo obligatoryjnie klasyfikowane jest do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, ponieważ realizowane przepływy pieniężne nie są wyłącznie spłatą kapitału i odsetek należnych od tego kapitału pozostającego do spłaty.

5.5.5. Klasyfikacja zobowiązań finansowych

Bank klasyfikuje swoje zobowiązania finansowe do kategorii wycenianych według zamortyzowanego kosztu.

Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu są to zobowiązania finansowe będące wynikającym z umowy obowiązkiem wydania środków pieniężnych lub innego składnika aktywów finansowych innej jednostce niezakwalifikowane do grupy wycenianych według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat mające charakter depozytu, pożyczki otrzymanej lub zobowiązania finansowego ujętego w wyniku transakcji sprzedaży aktywa finansowego, która nie klasyfikuje się do usunięcia ze sprawozdania z sytuacji finansowej, z tytułu emisji listów zastawnych i innych papierów wartościowych.

5.5.6. Usunięcie ze sprawozdania z sytuacji finansowej

Składnik aktywów finansowych jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku w momencie, gdy wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych lub w momencie, gdy Bank przenosi składnik aktywów finansowych a przeniesienie spełnia warunki zaprzestania ujmowania.

Bank przenosi składnik aktywów finansowych wtedy i tylko wtedy, gdy:

o przenosi umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych, lub

o zatrzymuje umowne prawa do otrzymywania przepływów pieniężnych ale przyjmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania przepływów pieniężnych.

W sytuacji gdy Bank zatrzymuje umowne prawa do przepływów pieniężnych, ale przejmuje na siebie zobowiązanie umowne do przekazania tych przepływów pieniężnych, Bank traktuje taką transakcje jako przeniesienie składnika aktywów finansowych tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie trzy następujące warunki:

o Bank nie ma obowiązku wypłaty kwoty ostatecznym odbiorcom dopóki nie otrzyma odpowiadających im kwot, które wynikają z pierwotnego składnika aktywów,

o na mocy umowy przeniesienia Bank nie może sprzedać ani zastawić pierwotnego składnika aktywów, w inny sposób niż jako ustanowione na rzecz ostatecznych obiorców zabezpieczenie zobowiązania do przekazania przepływów pieniężnych,

o Bank jest zobowiązany do przekazania wszystkich przepływów pieniężnych otrzymanych z pierwotnego aktywa bez istotnej zwłoki.

Przenosząc składnik aktywów finansowych Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:

o jeżeli Bank przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych to wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej,

o jeżeli Bank zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w ze sprawozdaniu z sytuacji finansowej,

o jeżeli Bank nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z posiadaniem składnika aktywów finansowych, to Bank ustala, czy zachował kontrolę nad tym składnikiem aktywów finansowych. W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów finansowych jest nadal ujmowany w bilansie Banku, odpowiednio w przypadku braku kontroli jest ze sprawozdania z sytuacji finansowej wyłączany do wysokości wynikającej z utrzymania zaangażowania (continuing involvement).

Bank wyłącza ze swojego sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), gdy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.

Bank usuwa aktywa finansowe lub ich części ze sprawozdania z sytuacji finansowej, jeżeli prawa wynikające z tego aktywa wygasają, Bank zrzeknie się tych praw, dokona sprzedaży wierzytelności, nastąpiło umorzenie lub w wyniku istotnej modyfikacji warunków umowy kredytu.

Bank obniży wartość bilansową brutto składnika aktywów finansowych w przypadku, gdy nie ma uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości lub części.

Kwoty należności spisanych odzyskane w późniejszych okresach pomniejszają wartość odpisów utworzonych z tytułu utraty wartości w rachunku zysków i strat.

5.5.7. Modyfikacja przepływów pieniężnych wynikających z umowy

Jeżeli w wyniku renegocjacji warunków umowy kredytu, przepływy pieniężne związane z danym aktywem finansowym polegają modyfikacji, Bank przeprowadza ocenę czy przedmiotowa modyfikacja jest istotna i prowadzi do wyłączenia tego składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku.

Bank przyjmuje, że istotna modyfikacja warunków umowy ma miejsce w sytuacji, gdy następuje:

o zmiana dłużnika za zgodą Banku lub

o zmiana formy prawnej/rodzaju instrumentu finansowego lub

o przewalutowanie kredytu o ile nie zostało to z góry określone w warunkach umowy.

W sytuacji, gdy modyfikacja nie jest istotna i tym samym nie prowadzi do wyłączenia składnika aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej Banku, Bank dokonuje ponownego obliczenia wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych oraz ujmuje w wyniku finansowym zysk lub stratę z tytułu modyfikacji.

5.5.8. Wycena

Po początkowym ujęciu, Bank wycenia aktywa finansowe, w wartości godziwej, za wyjątkiem aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej.

Po początkowym ujęciu zobowiązania finansowe są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej stopy procentowej.

5.5.9. Utrata wartości

Szacowanie odpisów na utratę wartości opiera się na wycenie oczekiwanej straty kredytowej. Podejście takie stosuje się do dłużnych aktywów finansowych oraz zaangażowań kredytowych.

Na każdy dzień sprawozdawczy Bank dokonuje szacunku odpisu na oczekiwane straty kredytowe aktywa finansowego w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia, jeżeli ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym znacznie wzrosło od momentu początkowego ujęcia. Jeżeli na dzień sprawozdawczy ryzyko kredytowe związane z aktywem finansowym nie wzrosło znacząco od momentu początkowego ujęcia, Bank wycenia odpis na oczekiwane straty kredytowe tego aktywa w kwocie równej 12-miesięcznym oczekiwanym stratom kredytowym.

Dla celów rachunkowości i regulacyjnych Bank przyjmuje, że pozycje przeterminowane obejmują istotne aktywa finansowe, dla których wystąpiło opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek. Dni zaległości są liczone od dnia uznania jego przeterminowanego zobowiązania kredytowego za istotne. Bank zdefiniował istotność zobowiązania kredytowego jako łączne przekroczenie dwóch progów istotności: 400 zł oraz 1% kwoty zaangażowania bilansowego.

Bank wycenia oczekiwane straty kredytowe w sposób uwzględniający:

o nieobciążoną i ważoną prawdopodobieństwem kwotę, którą ustala się, oceniając szereg możliwych wyników,

o wartość pieniądza w czasie oraz

o racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.

Bank klasyfikuje do pozycji o utraconej jakości bilansowe ekspozycje kredytowe, które utraciły wartość, zaś strata z tytułu utraty wartości została poniesiona, gdy spełnione zostały dwa warunki:

o istnieją dowody utraty wartości wynikające z jednego lub więcej zdarzeń, mających miejsce po początkowym ujęciu bilansowej ekspozycji kredytowej w księgach rachunkowych,

o zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, wynikające z bilansowej ekspozycji kredytowej lub grupy bilansowych ekspozycji kredytowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe.

Zwłoka w wykonaniu przez klienta wszelkich istotnych zobowiązań kredytowych wobec Banku, jednostki dominującej przekraczająca 90 dni stanowi niewykonanie zobowiązania przez klienta (default).

Bank doprecyzował definicję ekspozycji w statusie niewykonania zobowiązania kredytowego (default), ekspozycji z utratą wartości i ekspozycji nieobsługiwanych(non-performing) przez co ujednolicił podejście w tym zakresie do wymagań regulacyjnych. dłużnik lub ekspozycja oceniana, jako będąca w stanie niewykonania zobowiązania jednocześnie jest uznawana za ekspozycję z utratą wartości (impaired) i nieobsługiwaną (non-performing).

Bank stosuje definicję default na poziomie ekspozycji kredytowej oraz dodatkowo stosuje zasady zarażania: wewnątrz segmentową - jeżeli default zostanie rozpoznany na jakiejkolwiek ekspozycji klienta w segmencie MTG (obejmującym portfel Banku oraz portfel ING Banku Śląskiego), to wszystkie pozostałe ekspozycje kredytowe tego klienta w tym segmencie otrzymują status default (zostają „zarażone”).

Podejście oparte na trzech Etapach

Sposób szacowania rezerw stosowany przez Bank zależy od zmiany poziomu ryzyka kredytowego danego zaangażowania w stosunku do jego poziomu ryzyka określonego w dacie udzielenia. Na podstawie zmiany poziomu ryzyka kredytowego ekspozycja jest kwalifikowana do jednego z trzech etapów różniących się sposobem kalkulacji oczekiwanej straty kredytowej:

o Etap 1 obejmuje ekspozycje pracujące bez rozpoznanego istotnego wzrostu ryzyka kredytowego od daty udzielenia zaangażowania. Każdy kredyt w momencie udzielenia znajduje się w Etapie 1. Rezerwa jest liczona w oparciu o 12-miesięczną stratę oczekiwaną (lub do daty zapadalności jeśli jest krótsza niż 12 miesięcy).

o Etap 2 obejmuje ekspozycje pracujące z rozpoznanym istotnym wzrostem ryzyka kredytowego od daty udzielenia zaangażowania. Rezerwa jest liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia ekspozycji (lifetime), tj. od daty sprawozdawczej do daty zapadalności (remaining maturity).

o Etap 3 to ekspozycje z rozpoznaną utratą wartości, czyli w stanie niewykonania zobowiązania (default) Rezerwa jest liczona w oparciu o stratę oczekiwaną w całym okresie życia aktywa dla wartości PD = 100%.

Bank kwalifikuje ekspozycje do Etapu 1, 2 lub 3 z wykorzystaniem podejścia kaskadowego w następującej kolejności:

1. Identyfikacja ekspozycji z utratą wartości i zakwalifikowanie ich do Etapu 3.

2. Alokacja ekspozycji do Etapu 2 w oparciu o przesłanki istotnego wzrostu ryzyka kredytowego.

3. Przydzielenie pozostałych ekspozycji do Etapu 1.

Definicja znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego

O istotnym wzroście ryzyka kredytowego, skutkującego klasyfikacją do Etapu 2, świadczy wystąpienie co najmniej jednej z poniższych przesłanek, przy czym wiodąca jest pierwsza z nich:

o znaczący wzrost parametru PD w całym okresie życia ekspozycji („lifetime”) określonego na datę sprawozdawczą w stosunku do PD „lifetime” z daty udzielenia ekspozycji w perspektywie okresu pozostałego od daty sprawozdawczej do daty zapadalności,

o fakt nadania udogodnienia (forbearance) klientowi,

o restrukturyzacja bez rozpoznania utraty wartości – ratingi 18/19,

o opóźnienie w spłacie zaangażowania powyżej 30 dni,

o pogorszenie profilu ryzyka portfela ekspozycji, z uwagi na typ produktu, branżę lub kanał dystrybucji .

Przesłanki klasyfikacji aktywa wycenianego według zamortyzowanego kosztu do Etapu 3

Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy nastąpiła utrata wartości składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych. Składnik aktywa finansowego lub grupa aktywów finansowych utraciły wartość, gdy istnieją dowody utraty wartości, wynikające z jednego lub więcej zdarzeń, mających miejsce po początkowym ujęciu składnika aktywów (zdarzenie powodujące stratę), a zdarzenie (lub zdarzenia) powodujące stratę ma wpływ na oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne, wynikające ze składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych, których wiarygodne oszacowanie jest możliwe. Bank ujmuje oczekiwane straty kredytowe w oparciu o racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych.

Przesłanki utraty wartości wymagają indywidualnej eksperckiej oceny sytuacji dłużnika i decyzji, czy klasyfikacja do stanu niewykonania zobowiązania jako ekspozycji z utratą wartości jest uzasadniona.

Przesłanki utraty wartości stosowane dla detalicznych ekspozycji kredytowych obejmują wystąpienie co najmniej jednej z następujących sytuacji:

o nastąpiły minimum trzy niedotrzymane uzgodnienia spłaty zadłużenia pod rząd w ramach aktualnego Epizodu Długu (Debt Episode),

o osoba fizyczna, która udzieliła poręczenia w grupie kapitałowej ING Banku Śląskiego za istotne zobowiązania swojej firmy, znajduje się w stanie default lub osoba fizyczna jest dłużnikiem Banku, a jej firma znajduje się w stanie default.

o jeżeli klient indywidualny jest w default, jest to przesłanka default dla jego firmy, jeżeli firma znajduje się w default, jest to przesłanka dla defaultu osoby indywidualnej,

o brak zamiaru lub możliwości spłaty (not willing or not able) – Bank ocenia, że dłużnik nie chce spłacić zobowiązania lub nie ma możliwości spłaty. Brak możliwości spłaty zobowiązania występuje wówczas, gdy źródła dochodów dłużnika są niewystarczające by realizować spłaty należnych rat,

Przykładowe przesłanki braku możliwości spłaty w segmencie detalicznym:

- utrata pracy,

- zakończenie wypłat świadczeń socjalnych,

- rozwód,

- poważna choroba,

- śmierć dłużnika,

- uzyskanie przez Bank informacji o nieterminowej obsłudze zadłużenia o znacznej wartości w innym banku (przeterminowanie powyżej 90 DPD) lub rozpoczęcie działań egzekucyjnych/ windykacyjnych przez inny bank.

o udzielenie udogodnienia klientowi, który nie jest stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań finansowych wynikających z zawartej z Bankiem umowy kredytowej ze względu na występujące lub spodziewane trudności finansowe,

o oszustwo kredytowe (fraud) – oszustwo kredytowe dłużnika wobec Banku.

W przypadku detalicznych ekspozycji kredytowych uzasadnione podejrzenie wyłudzenia kredytu, tj. zobowiązanie, z którego dokumentacji kredytowej lub z ustalonego stanu faktycznego wynika, że został udzielony w wyniku świadomego wprowadzenia w błąd Banku poprzez przedstawienie dokumentów, zaświadczeń, oświadczeń niezgodnych w treści ze stanem faktycznym. W szczególności mają miejsce następujące zdarzenia:

- rachunek został zarejestrowany przez Bank jako podejrzenie wyłudzenia kredytu,

- po analizie zgłoszenia nastąpiło zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa,

- jest rekomendacja wypowiedzenia kredytu i zawiązanie 100% rezerwy na wierzytelność,

- Bank podjął decyzję o wypowiedzeniu kredytu i zawiązaniu 100% rezerwy na wierzytelność.

o wystąpienie co najmniej 2 udogodnień w okresie 5 lat od zastosowania pierwszego udogodnienia,

o zidentyfikowanie przypadków zaistnienia uprawdopodobnionego czynu zabronionego dotyczącego ekspozycji kredytowej.

Obiektywne dowody utraty wartości

Bank zdefiniował obiektywne dowody utraty wartości, których wystąpienie wpływa bezpośrednio na szacowanie przyszłych przepływów finansowych związanych z daną należnością kredytową.

Obiektywny dowód utraty wartości może być:

o stanem - tzn. działa tak długo jak długo istnieje warunek, który go dotyczy; lub

o zdarzeniem - występuje w konkretnym momencie.

Obiektywne dowody utraty wartości detalicznej ekspozycji kredytowej obejmują wystąpienie co najmniej jednej z następujących sytuacji:

o zaprzestanie przez klienta spłat kapitału, odsetek lub prowizji i opóźnienie w spłacie utrzymuje się powyżej 90 dni, pod warunkiem, że kwota zaległości jest wyższa niż oba progi istotności wskazane w punkcie 5.5.9. Utrata wartości

o ekspozycja została uznana za ekspozycję z utratą wartości zgodnie z MSSF9 (ze względu na ujednolicenie definicji default jest równoważny ekspozycji z utratą wartości),

o dla detalicznych ekspozycji kredytowych – restrukturyzacja non-performing (zdarzenie),

o złożenie wniosku o upadłość przez klienta (stan),

o ekspozycja kredytowa staje się wymagalna na skutek wypowiedzenia przez Bank umowy kredytowej. Dla detalicznych ekspozycji kredytowych – wypowiedzenie: Bank żąda przedterminowej całkowitej spłaty kredytu przez dłużnika, co powoduje zakończenie relacji z Bankiem (zdarzenie),

o umorzenie lub odpisanie przez Bank detalicznych ekspozycji kredytowych:

- umorzenie salda kapitału lub/i odsetek w kwocie przekraczającej w sumie 200 zł, przy czym zadłużenie wraz z umorzoną kwotą przekraczają próg istotności,

- spisanie do ewidencji pozabilansowej (written-off), a kwota salda powiększona o wartość spisaną wraz z odsetkami przekraczają próg istotności (zdarzenie).

o Bank zbył zobowiązania kredytowe (lub ich część) ze stratą>5% ekspozycji bilansowej a przyczyną sprzedaży była pogarszająca się jakość ekspozycji (zdarzenie),

o wystąpienie przeterminowania przekraczającego 30 dni na ekspozycji kredytowej klasyfikowanej pierwotnie jako Forbearance Non-Performing, a następnie uzdrowionej i będącej w statusie Forbearance Performing w trakcie okresu próbnego. (zdarzenie),

o udzielenie kolejnego udogodnienia (forbearance) na ekspozycji kredytowej klasyfikowanej pierwotnie jako Forbearance Non-Performing, a następnie uzdrowionej i będącej w statusie Forbearance Performing w trakcie okresu próbnego (zdarzenie),

o status bezodsetkowy (wstrzymanie naliczania odsetek) dla ekspozycji kredytowej (stan).

W przypadku gdy na ekspozycji danego klienta zidentyfikowany zostanie obiektywny dowód utraty wartości przyjmuje się, że na innych ekspozycjach tego klienta rozpoznawana jest również utrata wartości.

Identyfikacja obiektywnego dowodu utraty wartości wymaga przeklasyfikowania klienta do najniższej klasy ryzyka. Dla portfela kredytowego Banku prowadzony jest monitoring bieżący terminowości spłat zadłużenia wobec Banku w oparciu o dostępne narzędzia i raporty, co umożliwia wczesną identyfikację zagrożenia pojawienia się w przyszłości przesłanek lub obiektywnych dowodów utraty wartości przed ich zmaterializowaniem się.

Kontrolą pod kątem utraty wartości ekspozycji objęty jest cały portfel kredytowy klientów detalicznych.

Jeżeli w wyniku oceny stwierdza się, że dla danego składnika aktywów finansowych nie istnieją dowody utraty wartości składnik ten włączany jest do grup aktywów finansowych o podobnych cechach ryzyka kredytowego, które wskazują na zdolność dłużnika do spłaty całości zobowiązania zgodnie z warunkami umowy. Odpis aktualizujący w tak wyznaczonych grupach wyliczany jest metodą kolektywną w oparciu o wycenę oczekiwanych strat kredytowych. Jeśli istnieją dowody, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości składnika aktywów wycenianego według zamortyzowanego kosztu, to kwota odpisu aktualizującego równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową składnika aktywów a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej efektywnej stopy procentowej danego składnika instrumentu finansowego.

W praktyce oznacza to, że dla portfela w Etapie 3 (aktywa finansowe nieistotne indywidualnie) – strata określana jest przy użyciu metody kolektywnej kalkulacji odpisów z zastosowaniem oczekiwanej straty kredytowej w całym okresie życia aktywa. Podczas szacowania przyszłych przepływów pieniężnych brane są pod uwagę dostępne informacje na temat dłużnika, w szczególności ocenie podlega możliwość spłaty ekspozycji, a w przypadku, gdy ekspozycja kredytowa posiada zabezpieczenie, przy szacowaniu uwzględnia się również oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne z realizacji zabezpieczenia z uwzględnieniem m.in. czasu, kosztów oraz trudności związanych z odzyskaniem płatności w wyniku sprzedaży zabezpieczenia.

Jeżeli istniejące dowody utraty wartości składnika aktywów lub grupy aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu wskazują, że oczekiwane przyszłe przepływy pieniężne wynikające z wyżej wymienionych aktywów finansowych nie wystąpią, wtedy kwota odpisu aktualizującego wartość aktywów równa jest ich wartości bilansowej.

Wycena oczekiwanej straty kredytowej

Do wyceny oczekiwanej straty kredytowej w podejściu kolektywnym Bank wykorzystuje dostosowane do wymagań MSSF 9 regulacyjne modele szacowania parametrów ryzyka PD, LGD i EAD zbudowane dla potrzeb zaawansowanej metody wewnętrznych ratingów (metoda AIRB). Modele parametrów ryzyka dla potrzeb MSSF 9 zachowują tą samą strukturę co modele regulacyjne, natomiast sposób estymacji konkretnych wartości parametrów (PD, LGD, EAD) jest dostosowany do wymagań MSSF 9, a w szczególności obejmuje racjonalne i możliwe do udokumentowania informacje, które są dostępne bez nadmiernych kosztów lub starań na dzień sprawozdawczy, dotyczące przeszłych zdarzeń, obecnych warunków i prognoz dotyczących przyszłych warunków gospodarczych. Parametry modeli zostały skalibrowane według podejścia PIT („point-in-time”) i zaprognozowane w perspektywie 30 lat. W parametrze EAD uwzględniono harmonogramy spłat zgodnie z umowami kredytowymi.

Wycena oczekiwanej straty kredytowej (ozn. EL) według MSSF 9 wymaga prognozowania zmian parametrów ryzyka PD, LGD i EAD (EL = PD x LGD x EAD) w okresie od daty sprawozdawczej do daty zapadalności, czyli w całym okresie życia ekspozycji. Prognozowanie to opiera się na określonych z danych historycznych funkcyjnych zależnościach zmian parametrów ryzyka od zmian czynników makroekonomicznych. Finalny poziom rezerw na ekspozycjach w Etapie 2 wynika z sumy strat oczekiwanych wyliczanych w każdym roku w przyszłości aż do daty zapadalności z uwzględnieniem dyskontowania.

Kwota odpisu aktualizującego wyliczana kolektywnie oparta jest na historii strat dla portfeli aktywów o podobnych charakterystykach ryzyka kredytowego.

Bank wycenia oczekiwaną stratę kredytową w całym okresie życia pozostałym do zapadalności (ozn. LEL - Lifetime Expected Loss) na ekspozycji bez rozpoznanej utraty wartości (Etap 2), jako zdyskontowaną sumą cząstkowych strat w okresie życia ekspozycji, odnoszących się do zdarzeń niewykonania zobowiązania w każdym 12-miesięcznym oknie czasowym pozostałym do daty zapadalności ekspozycji.

Bank kalkuluje oczekiwaną stratę kredytową jako średnią ważoną prawdopodobieństwem z kilku scenariuszy makroekonomicznych o różnym prawdopodobieństwie wystąpienia. Strata oczekiwana jest liczona oddzielnie dla każdego scenariusza a średnia ważona prawdopodobieństwem wynika z wag (prawdopodobieństw) przypisanych do każdego scenariusza (suma wag = 100%). Takie podejście wypełnia wymóg standardu, aby odpis na oczekiwane straty kredytowe był nieobciążony i ważony prawdopodobieństwem kwoty ustalonej w oparciu o szereg możliwych wyników.

Prognoza (wycena) straty oczekiwanej jest dokonywana w każdym punkcie czasu w przyszłości w zależności od oczekiwanych w danym punkcie warunków ekonomicznych. W oparciu o dane historyczne Bank określił relacje pomiędzy obserwowanymi parametrami straty oczekiwanej (PD, LGD), a czynnikami makroekonomicznymi jako funkcje, na podstawie których - przy zadanych prognozach czynników makroekonomicznych – oblicza się przewidywane wartości parametrów straty oczekiwanej w danym roku w przyszłości według podejścia PiT (tzw. forward looking PiT).

Dla potrzeb oszacowania straty oczekiwanej Bank określa poziom ekspozycji EAD tylko dla nieodwołalnych zobowiązań kredytowych poprzez zastosowanie współczynników konwersji CCF (procent wykorzystania wolnej części limitu kredytowego w okresie od daty sprawozdawczej do wystąpienia niewykonania zobowiązania) z regulacyjnych modeli EAD (oszacowanych według podejścia TTC – „through the cycle”). EAD spada z czasem zgodnie z harmonogramem spłat danej ekspozycji.

Dla ekspozycji z określoną datą końcowej spłaty czas do zapadalności został ograniczony do 30 lat.

Parametr LGD, będący funkcją stosowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego i wyrażony jako procent EAD, jest szacowany na poziomie produktu i ekspozycji w oparciu o odpowiednio skalibrowane dla potrzeb MSSF 9 parametry z regulacyjnych modeli LGD (oszacowane według podejścia TTC – „through the cycle”).

Poziom parametru LGD, służący do wyliczania kwoty odpisu aktualizującego metodą kolektywną dla ekspozycji z rozpoznaną utratą wartości (PD = 100%), jest dodatkowo uzależniony od czasu przebywania ekspozycji kredytowej w stanie niewykonania zobowiązania.

Ujęcie odpisu z tytułu oczekiwanej straty kredytowej aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu

Utrata wartości wykazywana jest jako zmniejszenie wartości bilansowej składnika aktywów poprzez dokonanie odpisów aktualizujących, zaś kwota straty (utworzonego w okresie odpisu aktualizującego) obciąża rachunek zysków i strat okresu.

Jeżeli w kolejnym okresie wysokość straty z tytułu utraty wartości zmniejszy się na skutek zdarzenia, które nastąpiło po wystąpieniu utraty wartości (np. poprawy oceny zdolności kredytowej dłużnika), wówczas uprzednio dokonany odpis z tytułu utraty wartości jest odwracany przez rachunek zysków i strat poprzez dokonanie odpowiedniej korekty odpisów aktualizujących.

Bank stosuje te same kryteria dla celów wyjścia klienta ze stanu niewykonania zobowiązania i odwrócenia straty z tytułu utraty wartości. Proces rozpoczęcia okresu próbnego i następnie uzdrowienia, tj. przejścia z portfela niepracującego (non-performing) do portfela performing jest realizowany na poziomie całego portfela, chyba, że dotyczy sytuacji rozpoznawanej na poziomie dłużnika (np. upadłość).

Jeżeli dłużnik znajduje się w portfelu z utratą wartości i nie posiada żadnej ekspozycji w statucie udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing), jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki w poniższej kolejności:

o żaden dowód utraty wartości lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania lub wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo niedokonania płatności – nie są aktywne,

o od daty zakończenia dowodu/ przesłanki utraty wartości upłynęło co najmniej 3 miesiące (okres próbny) i w tym okresie zachowanie (zamiar spłaty) i sytuacja klienta (zdolność spłaty) zostały pozytywnie ocenione,

o klient dokonywał regularnych spłat, tj. brak zaległości >30 dni w okresie próbnym,

o po zakończeniu okresu próbnego klient został uznany za zdolnego do spłaty zobowiązań kredytowych w całości, bez korzystania z zabezpieczenia,

o brak zaległości w spłacie przekraczających kwotę limitu bezwzględnego; jeżeli występują zaległości w kwocie przewyższającej kwotę limitu bezwzględnego, okres próbny zostaje wydłużony do czasu obniżenia kwoty zaległości poniżej kwoty tego limitu.

Klient znajdujący się w portfelu z utratą wartości posiadający ekspozycję ze statusem udzielonego udogodnienia w spłacie (forbearance) - zostaje uznany za uzdrowionego i zakwalifikowany do portfela pracującego (performing) jeżeli są spełnione wszystkie następujące warunki:

o od ostatniego z poniższych zdarzeń upłynęło co najmniej 12 miesięcy (okres próbny):

- przyznanie ostatnich środków restrukturyzacji tj. udzielenia udogodnienia w spłacie (forbearance),

- ekspozycji został nadany status niewykonania zobowiązania,

- koniec okresu karencji określonego w umowie restrukturyzacyjnej,

o w okresie próbnym klient dokonał istotnych/ regularnych spłat:

- klient, w ramach swoich regularnych płatności zgodnych z ustalonymi warunkami restrukturyzacji, spłacił materialną kwotę w wysokości stanowiącej wcześniejsze przeterminowanie (jeżeli były kwoty przeterminowane) lub umorzenie (jeżeli nie było żadnych kwot przeterminowania),

- klient dokonywał regularnych spłat, zgodnie z nowym harmonogramem uwzględniającym warunki restrukturyzacji, tj. brak zaległości> 30 dni w okresie próbnym.

o na koniec okresu próbnego klient nie ma żadnych kwot przeterminowanych i nie ma obaw, co do pełnej spłaty ekspozycji zgodnie z warunkami umowy restrukturyzacyjnej.

Bank ustalił następujące dodatkowe warunki odwrócenia utraty wartości / wyjścia ze statusu niewykonania zobowiązania (default) obowiązujące wszystkich klientów:

o jeśli w okresie próbnym zostanie zidentyfikowany dowód lub przesłanka utraty wartości będące źródłem niewykonania zobowiązania/ wskazujące na wysokie prawdopodobieństwo nie dokonania płatności, data zakończenia okresu próbnego zostanie ponownie ustalona i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu wygaśnięcia działania dowodu/ przesłanki,

o jeżeli w trakcie trwania okresu próbnego i po okresie karencji spłaty wystąpiło zdarzenie DPD > 30, data zakończenia okresu próbnego zostanie zresetowana i okres próbny zaczyna się liczyć od początku od momentu, kiedy DPD wróciło do poziomu poniżej 31 dni,

o wszystkie warunki odwrócenia utraty wartości/ wyjścia ze stanu niewykonania zobowiązania powinny być spełnione także w odniesieniu do nowych ekspozycji wobec klienta, w szczególności, jeżeli poprzednie ekspozycje kredytowe tego klienta będące wcześniej w restrukturyzacji zostały zbyte lub trwale odpisane,

o wyjątek od zasady braku aktywnych dowodów/ przesłanek utraty wartości będących źródłem niewykonania zobowiązania stanowi dowód „klasyfikacja do Etapu 3/ rezerwa” - jego utrzymywanie się nie wstrzymuje rozpoczęcia okresu próbnego (ponieważ jest on skutkiem a nie przyczyną niewykonania zobowiązania) - klasyfikacja do Etapu 3 i rezerwa utrzymywane są również w okresie próbnym.

Przesłanki klasyfikacji aktywa finansowego wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody do Etapu 3

Na każdy dzień bilansowy Bank ocenia, czy wystąpiły obiektywne dowody utraty wartości dłużnych aktywów finansowych klasyfikowanych do wyceny według wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Potwierdzenie wystąpienia obiektywnego dowodu utraty wartości jest przesłanką do klasyfikacji aktywa do etapu 3.

Dowody wskazujące, że aktywo finansowe lub grupa aktywów finansowych trwale utraciła wartość mogą wynikać z jednej lub kilku przesłanek, które zaprezentowane zostały poniżej:

o znaczące trudności finansowe emitenta (np.: znaczące ujemne kapitały własne, wysokie ponoszone straty w bieżącym roku przekraczające kapitał własny, wypowiedzenie umowy kredytowej o znaczącej wartości w innym banku),

o niedotrzymanie warunków umowy, w tym w szczególności niespłacenie lub zaleganie ze spłatą wymagalnych zobowiązań (np.: odsetek lub nominału), interpretowane jako materializacja ryzyka kredytowego emitenta,

o przyznanie emitentowi przez jego wierzycieli udogodnień w spłacie zobowiązań, których by nie otrzymał w innych okolicznościach,

o wysokie prawdopodobieństwo upadłości lub innej reorganizacji finansowej emitenta,

o identyfikacja utraty wartości aktywa finansowego w poprzednim okresie,

o zanik aktywnego rynku na aktywo finansowe, który może wynikać z trudności finansowych emitenta,

o opublikowane analizy oraz przewidywania agencji ratingowych lub innych jednostek, które potwierdzają określony (wysoki) profil ryzyka aktywa finansowego,

o inne możliwe do zaobserwowania dane wskazujące na możliwy do ustalenia spadek oszacowanych przyszłych przepływów pieniężnych wynikających z grupy aktywów finansowych, które pojawiły się po dacie ich początkowego ujęcia w księgach Banku. Dane o których mowa powyżej mogą dotyczyć niekorzystnych zmian w sytuacji płatniczej grupy emitentów, kraju lub lokalnych warunków ekonomicznych, które są skorelowane z brakiem spłat z grupy aktywów finansowych.

Ujęcie odpisu oczekiwanej straty kredytowej dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody

W sytuacji, gdy występują obiektywne dowody, że nastąpiła utrata wartości dłużnych aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, to cześć wyceny odpowiadająca kwocie odpisu wyksięgowuje się z innych całkowitych dochodów i ujmuje się w rachunku zysków i strat, nawet jeśli składnik aktywów finansowych nie został wyłączony ze sprawozdania z sytuacji finansowej.

Kwota skumulowanych strat, która zostaje wyksięgowana z kapitału własnego i ujęta w rachunku zysków i strat, stanowi różnicę pomiędzy kosztem nabycia (pomniejszonym o wszelkie spłaty kapitału i amortyzację) i bieżącą wartością godziwą, pomniejszoną o wszelkie straty z tytułu utraty wartości tego składnika aktywów uprzednio ujęte w rachunku zysków i strat.

5.5.10. Zyski i straty wynikające z wyceny w terminie późniejszym

Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, nie stanowiących części powiązania zabezpieczającego, ujmuje się w następujący sposób:

o zyski lub straty wynikające ze składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego, zakwalifikowanego jako wyceniane według wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, ujmuje się w rachunku zysków i strat,

o zyski lub straty wynikające z wyceny do wartości godziwej składnika aktywów finansowych wycenianego przez inne całkowite dochody, ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym, poprzez zestawienie zmian w kapitale własnym.

Rozliczanie odsetek metodą efektywnej stopy procentowej

Przychody z tytułu odsetek oblicza się przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej. Odpowiednią wartość oblicza się przez zastosowanie efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej brutto składnika aktywów finansowych, z wyjątkiem:

o zakupionych lub utworzonych składników aktywów finansowych dotkniętych utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. W odniesieniu do tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko kredytowe do wartości zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych od momentu początkowego ujęcia,

o składników aktywów finansowych niebędących zakupionymi lub utworzonymi składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe, które następnie stały się składnikami aktywów finansowych dotkniętymi utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (Etap 3).

W przypadku tych składników aktywów finansowych Bank stosuje efektywną stopę procentową do wartości zamortyzowanego kosztu (netto) składnika aktywów finansowych w późniejszych okresach sprawozdawczych.

Elementy pozaodsetkowe

Różnice kursowe wynikające ze zmian wartości składnika aktywów finansowych wycenianego według wartości godziwej przez inne całkowite dochody wyrażonego w walucie obcej ujmuje się bezpośrednio w kapitale własnym tylko w odniesieniu do aktywów niepieniężnych, natomiast różnice kursowe generowane przez aktywa pieniężne (np. papiery dłużne) zaliczane są do rachunku zysków i strat.

W momencie usunięcia składnika dłużnych aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej skumulowane zyski lub straty poprzednio ujęte w kapitale własnym:

o w zakresie dłużnych aktywów finansowych ujmuje się w rachunku zysków i strat.

Jeżeli występują obiektywne dowody, iż nastąpiła utrata wartości składnika dłużnych aktywów finansowych zaliczonego do wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, Bank rozpoznaje odpis aktualizujący w sposób opisany w punkcie dotyczącym utraty wartości składników aktywów finansowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych kwotowanych na aktywnym rynku (w tym papierów wartościowych) ustalana jest w oparciu o cenę kupna (bid price) dla pozycji długiej i sprzedaży (offer price) dla pozycji krótkiej. W przypadku braku aktywnego rynku dla danego instrumentu lub w przypadku papierów wartościowych, które nie są notowane na aktywnym rynku Bank ustala wartość godziwą przy zastosowaniu technik wyceny, do których zalicza się wykorzystanie ostatnich transakcji rynkowych, analizę zdyskontowanych przepływów pieniężnych, modele wyceny opcji oraz inne techniki wyceny powszechnie używane przez uczestników rynku. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych ustalana jest w oparciu o zasady ostrożnej wyceny (ang.: prudent valuation). Celem takiego podejścia jest wyznaczenie wartości godziwej na wysokim 90% poziomie ufności, z uwzględnieniem niepewności ceny rynkowej oraz kosztu zamknięcia.

Aktywność rynku ocenia się w oparciu o częstotliwość i wolumen przeprowadzanych transakcji oraz dostępność do informacji o kwotowanych cenach, które co do zasady powinny być dostarczane w sposób ciągły.

Za rynek główny i zarazem najkorzystniejszy uważa się rynek, do którego Bank ma dostęp i na którym w zwykłych warunkach zawarłby transakcje sprzedaży/zakupu składnika aktywów lub przeniesienia zobowiązania.

W oparciu o stosowane metody ustalania wartości godziwej, poszczególne składniki aktywów/ zobowiązań finansowych klasyfikuje się do następujących kategorii:

o poziom 1: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane bezpośrednio w oparciu o ceny kwotowane na aktywnym rynku,

o poziom 2: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o techniki wyceny bazujące na założeniach wykorzystujących informacje pochodzące z aktywnego rynku lub obserwacje rynkowe,

o poziom 3: aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w oparciu o powszechnie stosowane przez uczestników rynku techniki wyceny, których założenia nie bazują na informacji pochodzącej z aktywnego rynku.

W cyklach miesięcznych Bank weryfikuje czy wystąpiły zmiany w jakości danych wejściowych stosowanych do poszczególnych technik wyceny i ustala, jakie były powody tych zmian oraz ich wpływ na kalkulację wartości godziwej składnika aktywów/zobowiązań finansowych. Każdy zidentyfikowany przypadek rozpatrywany jest indywidualnie i w oparciu o szczegółowe analizy Bank podejmuje decyzję, czy jego identyfikacja wiąże się z koniecznością aktualizacji podejścia do ustalania wartości godziwej czy też nie.

W uzasadnionych przypadkach Bank podejmuje decyzję o wprowadzeniu zmian w metodologii ustalania wartości godziwej oraz dacie ich wprowadzenia rozumianej, jako data zmiany okoliczności. Następnie uwzględnia wpływ wprowadzenia zmian na klasyfikację do poszczególnych kategorii hierarchii wyceny według wartości godziwej. Wszelkie zmiany w metodologii wyceny wraz z uzasadnieniem podlegają szczegółowym ujawnieniom w odrębnej nocie do sprawozdania finansowego.

5.6. Aktywa niefinansowe

5.6.1. Rzeczowe aktywa trwałe

5.6.1.1. Własne składniki rzeczowych aktywów trwałych

Rzeczowe aktywa trwałe stanowią kontrolowane środki trwałe oraz nakłady na ich budowę. Do środków trwałych zaliczane są składniki rzeczowych aktywów trwałych o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, które są utrzymywane z uwagi na ich wykorzystanie na własne potrzeby lub w celu oddania ich do użytkowania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub w celach administracyjnych.

Rzeczowe aktywa trwałe, wykazuje się według modelu opartego na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia tzn. po początkowym ujęciu wykazuje się według kosztu historycznego pomniejszonego o odpisy amortyzacyjne / umorzeniowe oraz z tytułu utraty wartości.

Na koszt historyczny składają się cena nabycia / koszt wytworzenia i koszty bezpośrednio związane z nabyciem danych aktywów.

Każda część składowa pozycji rzeczowych aktywów trwałych, której cena nabycia lub koszt wytworzenia jest istotny w porównaniu z ceną nabycia lub kosztem wytworzenia całej pozycji jest amortyzowana osobno. Bank alokuje początkową wartość pozycji rzeczowych aktywów trwałych na jej istotne części.

5.6.1.2. Środki trwałe w leasingu

Bank jest stroną umów leasingowych, na podstawie których otrzymuje prawo do kontroli i użytkowania zidentyfikowanego składnika aktywów na dany okres w zamian za wynagrodzenie. Bank stosuje postanowienia MSSF 16 do ewidencji wszystkich umów leasingowych z wyjątkiem kontraktów leasingu aktywów niematerialnych oraz zwolnień przewidzianych w standardzie i opisanych poniżej.

Bank dokonuje identyfikacji elementów leasingowych i nieleasingowych w zawartych umowach.

Opłaty nieleasingowe z tytułu umów ujmowane są jako koszty w rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres trwania leasingu. Opłaty leasingowe podlegają ewidencji zgodnie z poniżej opisanymi zasadami.

W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania aktywa oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Początkową wycenę zobowiązania z tytułu leasingu Bank wyznacza w wysokości bieżącej wartości przyszłych opłat leasingowych. Do wyznaczenia zdyskontowanej wartości opłat leasingowych Bank stosuje stopę procentową leasingu, a jeżeli stopa nie jest łatwo dostępna, Bank stosuje krańcową stopę procentową. Bank określa stopę procentową leasingu jako sumę stopy oprocentowania swap-ów i wewnętrznej ceny transferowej, z uwzględnieniem walut, w jakich denominowane są kontrakty leasingowe oraz okresów zapadalności umów. Po dacie rozpoczęcia leasingu, wartość bilansowa zobowiązania:

o powiększana jest o naliczone odsetki leasingowe, które ujmowane są w rachunku zysków i strat jako koszty odsetkowe,

o pomniejszana jest o zapłacone opłaty leasingowe,

o aktualizowana jest w wyniku ponownej oceny, zmiany leasingu lub zmiany zasadniczo stałych opłat leasingowych.

W dacie rozpoczęcia leasingu Bank ujmuje aktywa z tytułu prawa do użytkowania według kosztu, którego podstawą jest kwota początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania obejmuje również:

o opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed datą rozpoczęcia leasingu, pomniejszone o otrzymane zachęty leasingowe,

o początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę,

o koszty, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z doprowadzeniem aktywa do stanu pierwotnego.

Prawo do użytkowania podlega amortyzacji przez okres trwania leasingu oraz jest pomniejszane o straty z tytułu utraty wartości. Aktualizacja wartości prawa do użytkowania w okresie trwania leasingu następuje w wyniku aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu.

Identyfikacja przyszłych opłat leasingowych wymaga ustalenia okresu leasingu. Określając okres leasingu Bank bierze pod uwagę nieodwołalny okres leasingu wraz z okresami, na które można przedłużyć leasing oraz okresami, w których można wypowiedzieć leasing. W dacie rozpoczęcia umowy leasingowej Bank ocenia, czy można z wystarczającą pewnością założyć, że Bank skorzysta z opcji przedłużenia leasingu, lub że nie skorzysta z opcji wypowiedzenia leasingu. W celu wykonania oceny Bank uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności, które tworzą zachętę ekonomiczną do skorzystania lub nieskorzystania z tych opcji. Bank dokonuje przeglądu okresu leasingu w celu ponownej oceny istotnych zdarzeń lub okoliczności, które mogą wpływać na oszacowaną długość okresu leasingu. Leasing przestaje być egzekwowalny gdy zarówno leasingobiorca, jak i leasingodawca ma prawo wypowiedzenia leasingu bez konieczności uzyskania zezwolenia drugiej strony, czego konsekwencją jest najwyżej nieznaczna kara. Dla kontraktów leasingowych zawartych na czas nieokreślony, w których występuje obustronna opcja wypowiedzenia oraz potencjalnie wysokie koszty związane z rozwiązaniem kontraktu Bank dokonuje oszacowania okresu leasingu.

Bank korzysta ze zwolnienia dla:

o leasingów krótkoterminowych - umowa może być zaklasyfikowana jako umowa krótkoterminowa, jeżeli okres trwania umowy nie przekracza 12 miesięcy, a w stosunku do przedmiotu umowy nie jest przewidziana opcja zakupu,

o leasingów, w których przedmiot umowy ma niską wartość- aktywa mogą być zaklasyfikowane jako aktywa o niskiej wartości, jeżeli cena brutto nabycia nowego składnika nie przekracza kwoty 5 000 EUR, a przedmiot umowy nie jest i nie będzie oddany w subleasing.

Opłaty leasingowe z tytułu powyżej wskazanych kontraktów Bank ujmuje jako koszty w rachunku zysków i strat w sposób systematyczny przez okres trwania leasingu.

Okres leasingu przy umowach bezterminowych

Okres leasingu ustalony został z uwzględnieniem opcji przedłużenia oraz skrócenia dostępnych w zawartych kontraktach, jeżeli prawdopodobne jest skorzystanie z opcji. W przypadku kontraktów zawartych na czas nieokreślony z opcją wypowiedzenia przysługującą obu stronom kontraktu Bank ocenił, czy występują istotne koszty wyjścia z umowy. Posiadane przez Bank kontrakty na czas nieokreślony to przede wszystkim umowy najmu nieruchomości. Jeżeli nie występują istotne koszty, jako okres leasingu ustalony został okres wypowiedzenia przysługujący obu stronom kontraktu. W przypadku gdy koszty wyjścia z kontraktu są istotne, jako okres leasingu Bank przyjął okres 4 lat. Przyjęty okres wynika ze strategii fizycznej obecności w danej lokalizacji, zapewniającej elastyczność i efektywność biznesową.

Przyjęte szacunki nie mają istotnego wpływu na wartość aktywów z tytułu prawa do użytkowania.

5.6.1.3. Nakłady ponoszone w terminie późniejszym

Bank ujmuje w wartości bilansowej pozycji rzeczowych aktywów trwałych koszty wymiany części tych pozycji w momencie ich poniesienia, jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że Bank uzyska przyszłe korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem aktywów, a cenę nabycia lub koszt wytworzenia można wycenić w wiarygodny sposób. Pozostałe koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia.

5.6.2. Wartości niematerialne

Składnik wartości niematerialnych to możliwy do zidentyfikowania niepieniężny składnik aktywów, który nie posiada postaci fizycznej.

Do wartości niematerialnych klasyfikowane są aktywa spełniające następujące wymagania:

o można je wyodrębnić lub wydzielić z jednostki gospodarczej i sprzedać, przekazać, licencjonować lub oddać do odpłatnego użytkowania osobom trzecim, zarówno indywidualnie, jak też łącznie z powiązanymi z nimi umowami, składnikami aktywów lub zobowiązań,

o wynikają z tytułów umownych lub innych tytułów prawnych, bez względu na to, czy podlegają one przeniesieniu lub wyodrębnieniu z jednostki gospodarczej lub innych praw i obowiązków.

5.6.2.1. Oprogramowanie komputerowe

Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są aktywowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i jego zaimplementowania.

Nakłady związane z utrzymywaniem oprogramowania komputerowego są wykazywane jako koszty w momencie ich poniesienia.

5.6.2.2. Późniejsze nakłady

Nakłady poniesione po początkowym ujęciu nabytego składnika wartości niematerialnych są aktywowane tylko w przypadku, gdy spełnione są obowiązujące w Banku kryteria. W pozostałych przypadkach nakłady te są ujmowane w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.

5.6.3. Odpisy amortyzacyjne

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych dokonywane są metodą liniową zgodnie z ustalonymi stawkami amortyzacji przez przewidywany okres ich użyteczności ekonomicznej. Przez wartość podlegającą amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów po pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Okres ekonomicznej użyteczności, stawki amortyzacji, a także wartość końcowa rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych podlegających amortyzacji są corocznie weryfikowane. Wnioski z tej weryfikacji stanowią podstawę dla ewentualnej zmiany okresów amortyzacji rozpoznawanej prospektywnie od daty dostosowania (efekt takiej zmiany jest zgodnie z MSR 8 odnoszony do rachunku zysków i strat).

Odpisy amortyzacyjne rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych są ujmowane w rachunku zysków i strat.

Szacowane okresy użytkowania są następujące:

o urządzenia: 3 - 7 lat

o wyposażenie: 5 lat

o koszty wytworzenia oprogramowania: 3 lata

o oprogramowanie komputerowe: 3 lata

5.6.4. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów

Na każdy dzień bilansowy Bank dokonuje oceny rzeczowych aktywów trwałych pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku istnienia takiej przesłanki, Bank dokonuje formalnego oszacowania wartości odzyskiwalnej. W przypadku, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwaną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej.

5.6.5. Ujęcie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości

W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli aktywów, które nie wypracowują wpływów pieniężnych niezależnie od innych aktywów lub zespołów aktywów oraz nie można ustalić wartości odzyskiwalnej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do majątku wspólnego, Bank ustala wartość odzyskiwalną na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik należy. Odpis aktualizacyjny z tytułu utraty wartości jest ujmowany, jeżeli wartość księgowa aktywa lub jego ośrodka wypracowującego środki pieniężne przekracza wartość odzyskiwalną.

5.6.6. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości

Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w odniesieniu do innych aktywów, podlega odwracaniu, jeżeli nastąpiła zmiana w szacunkach służących do określenia wartości możliwej do odzyskania. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony tylko do poziomu, przy którym wartość księgowa aktywa nie przekracza wartości księgowej, która pomniejszona o kwotę amortyzacji, zostałaby wyznaczona, jeżeli nie zostałby ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości.

5.7. Pozostałe składniki sprawozdania z sytuacji finansowej

5.7.1. Należności handlowe i inne należności

Bank zastosował uproszczone podejście w zakresie szacowania odpisu na oczekiwane straty kredytowe i ujmuje odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym w całym okresie życia należności.

Należności handlowe obejmowane są odpisami aktualizującymi po osiągnięciu progu przeterminowania w wysokości 60 dni. W uzasadnionych przypadkach, a w szczególności w przypadku należności z tytułu niedoborów i szkód, roszczeń kwestionowanych przez dłużników oraz innych należności, dla których ryzyko nieodzyskania Bank ocenia jako wysokie, odpisów aktualizujących dokonuje się we wcześniejszym terminie.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualną wartość pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu, zwiększenie należności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody finansowe.

Należności budżetowe prezentowane są w ramach innych aktywów finansowych, z wyjątkiem należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, które stanowią w sprawozdaniu z sytuacji finansowej odrębną pozycję.

5.7.2. Środki pieniężne i ekwiwalent środków pieniężnych

Z punktu widzenia rachunku przepływów pieniężnych na stan środków pieniężnych składa się gotówka oraz wartość ekwiwalentów gotówki, przy czym ING Bank Hipoteczny S.A. nie utrzymuje gotówki, a jedynie ekwiwalenty środków pieniężnych, które obejmują salda na rachunkach bieżących i rachunkach lokat terminowych w innych bankach.

5.8. Kapitały własne

Na kapitały własne składają się: kapitał akcyjny, kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej, zyski zatrzymane oraz skumulowane inne całkowite dochody. Kapitały te są tworzone przez Bank zgodnie z obowiązującym prawem oraz ze statutem. Wszystkie kwoty kapitałów wykazywane są w wartości nominalnej.

5.8.1. Kapitał akcyjny

Kapitał akcyjny wykazywany jest według wartości nominalnej, zgodnie ze statutem oraz wpisem do rejestru handlowego przedsiębiorców.

5.8.2. Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej wartości nominalnej

Tworzony jest z premii emisyjnej uzyskanej z emisji akcji, pomniejszonej o poniesione bezpośrednie koszty z nią związane.

5.8.3. Zyski zatrzymane

Zyski zatrzymane tworzone są z odpisów z zysku i są przeznaczone na cele określone w statucie lub innych przepisach prawa. Zyski zatrzymane obejmują wynik finansowy netto. Wynik finansowy netto stanowi wynik brutto z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowany obciążeniem lub należnością z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych.

5.8.4. Skumulowane inne całkowite dochody netto

Skumulowane inne całkowite dochody tworzone są w wyniku:

o wyceny instrumentów finansowych zakwalifikowanych do wyceny przez inne całkowite dochody,

o zysków / strat aktuarialnych.

Na skumulowane inne całkowite dochody odnosi się zmiany aktywa lub zobowiązania z tytułu podatku odroczonego wynikające z ujęcia powyższych wycen. Skumulowane inne całkowite dochody nie podlegają dystrybucji.

5.9. Rozliczenia międzyokresowe

5.9.1. Koszty rozliczane w czasie

Koszty rozliczane w czasie dotyczą poszczególnych rodzajów wydatków, których rozliczenie w ciężar rachunku zysków i strat nastąpi stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych. Składnikami kosztów rozliczanych w czasie są przede wszystkim rezerwy na koszty rzeczowe wynikające ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku przez kontrahentów, oraz opłacone z góry koszty prenumeraty, ubezpieczeń oraz usług IT, które zostaną rozliczone w następnych okresach. Koszty rozliczane w czasie prezentuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w pozycji Inne aktywa.

5.10. Świadczenia pracownicze

5.10.1. Świadczenia wynikające z Ustawy o pracowniczych programach emerytalnych

Wydatki ponoszone w związku z programem określonych składek są ujmowane jako koszty w rachunku zysków i strat.

5.10.2. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze

Krótkoterminowe świadczenia pracownicze Banku (inne niż świadczenia z tytułu rozwiązania umowy o pracę) zawierają wynagrodzenia, premie, płatne urlopy oraz składki na ubezpieczenie społeczne.

Bank ujmuje przewidywaną niezdyskontowaną wartość krótkoterminowych świadczeń pracowniczych jako koszty w okresie, w którym pracownicy świadczyli związaną z nimi pracę (bez względu na termin zapłaty) w korespondencji z pozostałymi zobowiązaniami sprawozdania z sytuacji finansowej.

Kwota krótkoterminowych świadczeń pracowniczych z tytułu niewykorzystanych dni urlopowych przysługujących pracownikom Banku jest wyliczana jako suma niewykorzystanych urlopów przysługujących poszczególnym pracownikom Banku.

5.10.3. Długoterminowe świadczenia pracownicze

5.10.3.1. Świadczenia z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy

Rezerwy na odprawy emerytalne przyznane w ramach świadczeń z tytułu regulacji wynikających z Kodeksu Pracy szacowane są na podstawie wyceny aktuarialnej. Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej ujmowana i aktualizowana jest w okresach rocznych.

Rezerwy z tytułu długoterminowych świadczeń pracowniczych ujmuje się w pozycji Rezerwy sprawozdania z sytuacji finansowej w korespondencji z kosztami wynagrodzeń w rachunku zysków i strat.

Opis założeń metody kalkulacji i prezentacji zysków i strat aktuarialnych zawarty jest w punkcie dotyczącym zastosowanych szacunków w zakresie rezerw na odprawy emerytalne i rentowe.

5.10.3.2. Świadczenia wynikające z programu zmiennych składników wynagrodzeń

Świadczenia przyznawane w ramach programu zmiennych składników wynagrodzeń realizowane są w dwóch częściach:

o części płatnej w gotówce (maksymalnie 50%),

o części przyznanej w formie instrumentów finansowych (minimum 50%) uprawniających do otrzymania środków pieniężnych, których wysokość uzależniona jest od wartości księgowej aktywów netto ING Banku Hipotecznego S.A. na akcje, skorygowanych o czynniki wpływające na te aktywa, inne niż wynik finansowy.

Część programu płatna w gotówce wykazywana jest zgodnie z metodą prognozowanych uprawnień jednostkowych i jest rozliczana w czasie w okresie nabywania przez pracowników uprawnień do tych świadczeń (zarówno w okresie oceny rozumianym jako rok pracy, za który pracownicy otrzymują świadczenie, jak i w okresie odroczenia odpowiednich części tego świadczenia).. Wartość świadczenia nieodroczonego ujmowana jest jako zobowiązanie wobec pracowników w korespondencji z rachunkiem wyników, natomiast wartość świadczenia odroczonego ujmowana jest jako rozliczenia międzyokresowe kosztów w korespondencji z rachunkiem wyników. W przypadku świadczeń przyznawanych w formie instrumentów finansowych zastosowanie ma roczny termin przetrzymania instrumentów, który dotyczy zarówno części przyznanej po roku oceny (cześć nieodroczona), jak i części odroczonej świadczenia na zasadach analogicznych jak w zakresie części gotówkowej (na okresy roczne, dwuletnie, trzyletnie itd.). Podczas okresu przetrzymania pracownik, któremu przyznano świadczenie nie może wykonać praw związanych z przyznanymi instrumentami. Wartość świadczenia nieodroczonego ujmowana jest jako zobowiązanie wobec pracowników w korespondencji z rachunkiem wyników, natomiast wartość świadczenia odroczonego ujmowana jest jako rozliczenia międzyokresowe kosztów w korespondencji z rachunkiem wyników.

Informacje na temat szczegółowych wskaźników efektywności stosowanych do określenia zmiennych składników wynagrodzenia oraz kryteriów stosowanych do określenia równowagi między różnymi rodzajami przyznanych instrumentów, w tym akcjami, równoważnymi udziałami własnościowymi, instrumentami związanymi z akcjami, równoważnymi im instrumentami niepieniężnymi, opcjami i innymi instrumentami:

Aktywa netto

	okres	okres
	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Aktywa netto (wartość księgowa)	481 986,9	461 783,4
Liczba akcji	380 000,0	380 000,0
Wartość księgowa na jedną akcję	1 268,39	1 215,22

5.11. Rezerwy

Rezerwy są zobowiązaniami, których kwota lub termin zapłaty są niepewne. Rezerwy są tworzone, gdy Bank posiada obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych oraz prawdopodobne jest, że wypełnienie obowiązku spowoduje konieczność środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku.

W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed opodatkowaniem, która odzwierciedla aktualne oceny rynkowe co do wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.

5.12. Rachunek zysków i strat

5.12.1. Wynik z tytułu odsetek

Przychody i koszty z tytułu odsetek dla wszystkich instrumentów finansowych są ujmowane w rachunku zysków i strat. Przychody z tytułu odsetek od aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu oraz wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody ujmowane są w rachunku zysków i strat w wysokości zamortyzowanego kosztu przy użyciu efektywnej stopy procentowej lub efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe.

Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą naliczania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów lub zobowiązania finansowego (albo grupy aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych) oraz przypisania przychodów lub kosztów odsetkowych do odpowiednich okresów. Efektywna stopa procentowa jest stopą, która dyskontuje oszacowane przyszłe pieniężne wpływy lub płatności dokonywane w oczekiwanym okresie do wygaśnięcia instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach w okresie krótszym, do bilansowej wartości netto składnika aktywów lub zobowiązania finansowego.

Przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej Bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając wszelkie postanowienia umowy instrumentu finansowego jednakże nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością kredytów. Wyliczenie obejmuje wszelkie płacone i otrzymywane przez strony umowy prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, koszty transakcji oraz wszelkie inne premie i dyskonta.

Potencjalne przyszłe straty kredytowe uwzględniane są tylko i wyłącznie w przypadku aktywów finansowych, które na moment początkowego ujęcia dotknięte są utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe. Powyższe ma na celu kalkulację efektywnej stopy procentowej skorygowanej o ryzyko kredytowe.

Przychody z tytułu odsetek obejmują odsetki oraz prowizje (otrzymane lub należne) ujęte w kalkulacji efektywnej stopy procentowej z tytułu: kredytów z harmonogramami spłat, lokat międzybankowych.

Główne pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej Banku, w przypadku których stosowana jest metoda efektywnej stopy procentowej stanowią kredyty i inne należności od klientów, a także zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych. Podstawowe koszty transakcyjne dotyczące kredytów i pożyczek udzielonych klientom stanowią koszty nabycia wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych (m.in. koszty wpisów sądowych dotyczących przeniesienia hipoteki oraz koszty inspekcji poszerzonych), natomiast w odniesieniu do zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych wśród przykładowych kosztów transakcyjnych rozliczanych metodą efektywnej stopy procentowej można wymienić np. koszty wpisów sądowych dotyczących wzmianki o wpisaniu kredytu do rejestru zabezpieczeń listów zastawnych.

W przypadku aktywów finansowych lub grupy podobnych aktywów finansowych, dla których dokonano odpisu z tytułu utraty wartości, przychody odsetkowe są naliczane od wartości bieżącej należności (to jest wartości pomniejszonej o odpis aktualizujący wartość) przy zastosowaniu stopy procentowej użytej do zdyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych dla celów oszacowania straty z tytułu utraty wartości.

5.12.2. Przychody i koszty z tytułu prowizji

Przychody z tytułu prowizji powstają w wyniku świadczenia usług finansowych oferowanych przez Bank i obejmują m.in. opłaty za zaświadczenia o posiadanym/ spłaconym zobowiązaniu kredytowym, prowizje za wcześniejszą spłatę kredytów hipotecznych, opłaty za zleconą inspekcję nieruchomości w związku ze zmianą przez klienta zabezpieczenia.

Opłaty i prowizje (zarówno przychody, jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w rachunku zysków i strat jako element efektywnej stopy procentowej i stanowią część przychodów odsetkowych.

Bank do prowizji korygujących efektywną stopę procentową zalicza na przykład prowizje za zmiany w umowie kredytowej skutkujące zmianą kwoty lub harmonogramu spłat kredytu.

Prowizje integralnie związane z powstaniem aktywów bez określonych harmonogramów rozliczane są liniowo w okresie trwania kontraktu.

Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi oferowanymi przez Bank, są rozpoznawane w rachunku zysków i strat z uwzględnieniem zasady pięciu kroków:

1. identyfikacji umowy z klientem,

2. identyfikacji poszczególnych zobowiązań w umowie,

3. określenie ceny transakcji,

4. przypisanie ceny do poszczególnych zobowiązań umownych,

5. rozpoznanie przychodu w momencie spełnienia poszczególnych zobowiązań.

Na podstawie przeprowadzonych analiz, Bank rozpoznaje przychody z tytułu prowizji i opłat:

o jednorazowo, gdy usługa została dostarczona (również dla opłat pobieranych z góry) tj. w momencie przeniesienia kontroli nad dobrem lub usługą,

o w miarę upływu czasu, jeśli świadczenie usług jest realizowane w określonym okresie czasu,

o w określonym momencie w czasie (point-in-time), gdy Bank wykonuje kluczowe działania,

o w momencie gdy z punktu widzenia klienta występuje rzeczywista korzyść.

Po spełnieniu (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia Bank ujmuje jako przychód kwotę równą cenie transakcyjnej, która została przypisana do tego zobowiązania do wykonania świadczenia.

Przychody z tytułu prowizji, które zostały naliczone i są należne, ale nie zostały zapłacone w terminie, po upływie 90 dni podlegają wyłączeniu z wyniku finansowego Banku.

Bank nie oferuje produktów ubezpieczeniowych wraz z kredytami i pożyczkami.

5.12.3. Wynik z pozycji wymiany

Wynik z pozycji wymiany obejmuje dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno zrealizowane, jak i niezrealizowane, wynikające z codziennej wyceny aktywów i zobowiązań walutowych według obowiązującego na koniec okresu sprawozdawczego średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski.

5.12.4. Wynik na pozostałej działalności podstawowej

Do wyniku na pozostałej działalności podstawowej zaliczane są koszty i przychody niezwiązane bezpośrednio z działalnością bankową, w tym z tytułu kosztów utworzonej rezerwy na zwroty części kosztu kredytu wynikające z przedpłat kredytów konsumenckich.

5.13. Podatki

5.13.1. Podatek dochodowy

Podatek dochodowy ujmowany jest jako podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy bieżący ujmowany jest w rachunku zysków i strat. Podatek dochodowy odroczony w zależności od źródła pochodzenia różnic przejściowych ujmowany jest w rachunku zysków i strat lub w kapitale.

Bieżący podatek jest zobowiązaniem podatkowym odnoszącym się do przychodu do opodatkowania przy użyciu stopy podatkowej obowiązującej na dzień bilansowy, wraz ze wszystkimi korektami zobowiązania podatkowego dotyczącego poprzednich lat.

5.13.2. Odroczony podatek dochodowy

Bank tworzy rezerwę na przejściową różnicę z tytułu podatku dochodowego spowodowaną odmiennością momentu uznania przychodów za osiągnięte oraz kosztów za poniesione w myśl przepisów rachunkowych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. Dodatnią różnicę netto wykazuje się jako Rezerwy z tytułu podatku odroczonego. Ujemną różnicę netto wykazuje się w pozycji Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego jest tworzona metodą zobowiązań bilansowych w stosunku do wszystkich dodatnich różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych występujących na dzień bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową wykazaną w sprawozdaniu finansowym oraz niewykorzystanych strat podatkowych.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego ujmowane są do wysokości, do której jest prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, z wyjątkiem sytuacji, gdy składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania.

Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlega weryfikacji na każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na odroczony podatek dochodowy wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) prawnie lub faktycznie obowiązujące na dzień bilansowy.

Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym jest ujmowany w kapitale własnym.

Bank kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy, gdy posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej kompensaty.

5.13.3. Podatek od niektórych instytucji finansowych

Podatek od niektórych instytucji finansowych (wprowadzony Ustawą z dnia 15 stycznia 2016 roku Dz.U. 2016 poz. 68) nie jest podatkiem dochodowym i jest prezentowany w linii rachunku zysków i strat Podatek od niektórych instytucji finansowych.

5.13.4. Inne podatki

Przychody, koszty i aktywa ujmowane są w kwocie pomniejszonej o wartość podatku od towarów i usług, podatku od czynności cywilno-prawnych i innych podatków od sprzedaży, z wyjątkiem, gdy podatek od sprzedaży zapłacony przy zakupie towarów i usług nie jest możliwy do odzyskania od władz podatkowych; wtedy podatek od sprzedaży jest ujmowany odpowiednio jako część kosztów nabycia składnika aktywów lub jako element kosztów. Kwota netto podatku od sprzedaży możliwa do odzyskania lub należna do zapłaty na rzecz władz podatkowych jest ujęta w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako część należności lub zobowiązań.

6. Porównywalność danych finansowych

W sporządzonym za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku sprawozdaniu finansowym w stosunku do poprzedniego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2020 roku do 31grudnia 2020 roku ING Bank Hipoteczny S.A. nie dokonywał istotnych zmian w sposobie prezentacji danych finansowych.

7. Noty do sprawozdania finansowego

NOTY DO RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT

7.1. Wynik z tytułu odsetek


	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Przychody odsetkowe	83 394,1	108 806,1
Przychody odsetkowe obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej	83 394,1	108 806,1
Odsetki od kredytów i innych należności od klientów wycenianych według zamortyzowanego kosztu	82 956,7	106 730,5
Odsetki od należności od banków wycenianych według zamortyzowanego kosztu	42,5	621,8
Odsetki od papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu	164,0	831,8
Odsetki od papierów wartościowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	230,9	622,0
Koszty odsetek	-28 779,9	-56 717,4
Odsetki od zobowiązań wobec banków	-23 482,5	-49 618,4
Odsetki od zobowiązań z tytułu emisji obligacji	-1 766,5	-131,6
Odsetki od zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych	-3 525,8	-6 958,7
Odsetki od zobowiązań z leasingowych	-5,1	-8,7
Wynik z tytułu odsetek	54 614,2	52 088,7

7.2. Wynik z tytułu prowizji


	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Przychody z tytułu prowizji	447,3	523,9
Prowizje za wcześniejszą spłatę kredytów hipotecznych	415,8	597,7
Pozostałe przychody prowizyjne	31,5	-73,9
Koszty prowizji	-1 149,3	-447,7
Prowizje i opłaty dla KDPW , w tym za rejestrację emisji	-35,6	-99,1
Prowizje i opłaty dla pozostałych podmiotów finansowych, w tym za udostępnienie informacji kredytowej	-106,0	-91,6
Prowizje i opłaty dla banków za wystawione gwarancje	-336,0	-118,3
Prowizje i opłaty dla banków za udzielenie kredytów	-250,0	-49,3
Pozostałe koszty prowizyjne	-421,7	-89,4
Wynik z tytułu prowizji	-702,0	76,2

7.3. Koszty działania


	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Koszty pracownicze	-11 160,1	-11 069,4
Wynagrodzenia	-9 439,4	-9 454,2
w tym program zmiennych składników wynagrodzeń	-1 572,9	-1 012,4
Świadczenia na rzecz pracowników	-1 720,7	-1 615,2
Koszty regulacyjne	-5 138,6	-984,5
Opłaty BFG*	-4 698,2	-950,6
Pozostałe koszty regulacyjne	-440,4	-33,9
Pozostałe koszty działania	-11 540,4	-12 575,6
Amortyzacja	-1 179,1	-1 368,8
Koszty z tytułu czynności wspomagających świadczonych w ramach Umowy o współpracy**	-6 008,6	-6 274,1
Koszty IT	-954,2	-785,2
Koszty serwisów informacyjnych	-246,8	-246,6
Koszty wynajmu budynków	-191,7	-203,9
Usługi prawne	-714,9	-637,4
Koszty łączności	-119,6	-129,1
Pozostałe koszty doradztwa i konsultingu	133,2	-106,5
Zużycie materiałów oraz składników majątkowych niekwalifikowanych do środków trwałych	-103,9	-222,5
Podatki i opłaty	-7,9	-3,9
Koszty reprezentacji	-3,6	-2,4
Pozostałe usługi obce	-1 395,7	-1 142,8
Inne koszty	-747,6	-1 452,4
Koszty działania	-27 839,1	-24 629,5

*) W dniu 20 kwietnia 2021 roku Zarząd ING Banku Hipotecznego S.A otrzymał informację od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o wysokości rocznej składki na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków za 2021 rok z uwzględnieniem korekty składki za 2020. Łączny koszt dla Banku wynosi 4 698,2 tys. zł, łącznie z korektą składek za 2020 roku. Kwota składki została zaksięgowana w ciężar kosztów drugiego kwartału 2021 roku a opłacona w lipcu 2021 roku.
**) Zakres usług świadczonych przez ING Bank Śląski S.A. na rzecz ING Banku Hipotecznego S.A. wynikający z Umowy o współpracy został opisany w nocie 7.26 Transakcje z jednostkami powiązanymi.

7.4. Odpis z tytułu strat oczekiwanych


	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Utworzenie odpisów z tytułu strat oczekiwanych	-323,8	-2 763,5
Kredyty i inne należności od klientów	-318,6	-2 754,7
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-5,2	-8,8
Rozwiązanie odpisów z tytułu strat oczekiwanych	1 178,1	7,6
Kredyty i inne należności od klientów	1 174,9	0,0
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	0,0	2,1
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	3,2	5,5
Odpis z tytułu strat oczekiwanych	854,3	-2 755,9

7.5. Podatek dochodowy

Podatek dochodowy ujęty w rachunku zysków i strat

	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Podatek bieżący	-6 023,6	-4 280,0
Podatek odroczony	54,3	-588,0
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych	54,3	-588,0
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych ujemnych z tytułu:	175,7	-813,1
Straty podatkowej z 2018 roku	0,0	-544,2
Kosztów utworzenia rezerw na koszty osobowe, rzeczowe i inne	203,2	-360,8
Kosztów z tytułu naliczonych, a niezapłaconych odsetek	157,0	-483,2
Odpisów z tytułu strat oczekiwanych (LLP)	-162,4	523,6
Przychodów rozliczanych według efektywnej stopy procentowej	-30,4	43,2
Innych	8,3	8,3
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych dodatnich z tytułu:	-121,4	225,1
Przychodów z tytułu naliczonych, a niezapłaconych odsetek	-230,7	300,3
Różnicy pomiędzy amortyzacją podatkową i bilansową	161,6	-42,2
Wyceny papierów wartościowych	-52,3	-33,0
Razem podatek księgowy ujęty w rachunku zysków i strat	-5 969,3	-4 868,0


Wyliczenie efektywnej stopy podatkowej

	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
A. Zysk brutto	26 680,5	24 695,6
B. (-) 19% zysku brutto	-5 069,3	-4 692,2
C. Zwiększenia - 19% kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, w tym:	-919,0	-197,5
Składka BFG na fundusz przymusowej restrukturyzacji banków	-892,7	-180,7
Podatek od niektórych instytucji finansowych	-12,0	0,0
Inne	-14,3	-16,8
D. Zmniejszenia - 19% przychodów niepodlegających opodatkowaniu	-19,0	-21,7
Odwrócenie korekty prezentacyjnej "unwinding interest"	-19,0	0,0
Inne	0,0	-21,7
E. Podatek księgowy ujęty w rachunku zysków i strat [B+C-D]	-5 969,3	-4 868,0
Efektywna stopa podatkowa (-E : A)*	22,37%	19,71%

Na odchylenie efektywnej stawki podatkowej od 19% w 2021 roku wpłynęła przede wszystkim składka BFG na fundusz przymusowej restrukturyzacji w wysokości 4 698,2 tys. zł.

Podatek dochodowy ujęty w innych całkowitych dochodach

	okres	Okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Podatek odroczony, w tym:	119,1	-94,7
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych	119,1	-94,7
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych z tytułu niezrealizowanego wyniku wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	122,1	-115,7
Powstanie i odwrócenie się różnic przejściowych z tytułu strat aktuarialnych	-3,0	21,0
Razem podatek księgowy ujęty w innych całkowitych dochodach	119,1	-94,7

Podatek dochodowy ujęty w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	31.12.2021	Rachunek zysków i strat	31.12.2020
Odsetki naliczone od kredytów udzielonych klientom oraz odsetki naliczone i dyskonto od papierów wartościowych	-1 111,1	-230,7	-880,4
Różnica między wartością bilansową i podatkową rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	-26,6	161,6	-188,2
Wycena papierów wartościowych	-108,1	-52,3	-55,8
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w wyniku finansowym	-1 245,8	-121,4	-1 124,4
Koszty do zapłacenia	1 156,5	203,2	953,3
Odsetki naliczone od zobowiązań wobec banków oraz odsetki naliczone i dyskonto od zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych	405,5	157,0	248,5
Odpisy na straty kredytowe	536,8	-162,4	699,2
Koszty rozliczane według efektywnej stopy procentowej	69,4	-30,4	99,8
Różnica między amortyzacją aktywa z tytułu prawa do użytkowania oraz kosztu finansowania leasingu (MSSF 16)	-0,6	-1,0	0,4
Korekta odsetek od obligacji nabytych	45,3	0,0	45,3
Inne	18,4	9,3	9,2
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w wyniku finansowym	2 231,3	175,7	2 055,6
Razem	985,5	54,3	931,2

	31.12.2021	Inne całkowite dochody	31.12.2020
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-4,8	122,1	-126,9
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w innych całkowitych dochodach	-4,8	122,1	-126,9
Straty aktuarialne	134,8	-3,0	137,8
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w innych całkowitych dochodach	134,8	-3,0	137,8
Razem	130,0	119,1	10,9

Podatek dochodowy ujęty w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	31.12.2020	Rachunek zysków i strat	31.12.2019
Odsetki naliczone od kredytów i pożyczek udzielonych klientom oraz odsetki naliczone i dyskonto od papierów wartościowych	880,4	-300,3	1 180,7
Różnica między wartością bilansową i podatkową rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych	188,2	42,2	146,0
Wycena papierów wartościowych	55,8	33,0	22,8
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w wyniku finansowym	1 124,4	-225,1	1 349,5


	31.12.2020	Rachunek zysków i strat	31.12.2019
Strata podatkowa z 2018 roku	0,0	-544,2	544,2
Koszty do zapłacenia	953,3	-360,8	1 314,1
Odsetki naliczone od zobowiązań wobec banków oraz odsetki naliczone i dyskonto od zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych	248,5	-483,2	731,7
Odpisy na straty kredytowe	699,2	523,6	175,6
Koszty rozliczane według efektywnej stopy procentowej	99,8	43,2	56,6
Różnica między amortyzacją aktywa z tytułu prawa do użytkowania oraz kosztu finansowania leasingu (MSSF 16)	0,4	-1,7	2,1
Korekta odsetek od obligacji nabytych	45,3	45,3	0
w tym dotycząca obligacji nabytych w 2019 roku	39,8	39,8	0
Inne	9,2	4,6	4,7
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w wyniku finansowym	2 055,6	-773,3	2 829,0


	31.12.2020	Inne całkowite dochody	31.12.2019
Niezrealizowany wynik z wyceny papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-126,9	-115,7	-11,2
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w innych całkowitych dochodach	-126,9	-115,7	-11,2


	31.12.2020	Inne całkowite dochody	31.12.2019
Straty aktuarialne	137,8	21,0	116,8
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego ujmowanego w innych całkowitych dochodach	137,8	21,0	116,8

7.6. Zysk przypadający na jedną akcję

Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję

Wyliczenie podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję Banku za 2021 rok oparte było na zysku netto w kwocie 20 711 175,60 zł (rok 2020: 19 827 595,17 zł) oraz liczbie akcji zwykłych występujących na dzień 31 grudnia 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku w liczbie 380.000 sztuk.

Rozwodniony zysk przypadający na jedną akcję

W ciągu 2021 roku jak i również w ciągu roku 2020 nie wystąpiły czynniki rozwadniające zysk przypadający na jedną akcję. W opisywanym okresie ING Bank Hipoteczny S.A. nie emitował obligacji zamiennych na akcje ani opcji na akcje. Kapitał zakładowy dzieli się w całości na akcje zwykłe (nie ma akcji uprzywilejowanych). Ze względu na powyższe wartość rozwodnionego zysku przypadającego na jedną akcję pokrywa się z wartością podstawowego zysku przypadającego na jedną akcję.

NOTY DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ

7.7. Należności od banków


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Rachunki bieżące	1 825,9	3 823,6
Lokaty w bankach	45 002,5	62 000,1
Razem (brutto)	46 828,4	65 823,7
Razem (netto)	46 828,4	65 823,7

Należności od banków obejmują w szczególności krótkoterminowe lokaty w ING Banku Śląskim S.A. w PLN. W Banku nie występują należności od banków z rozpoznaną utratą wartości. Ponieważ Bank zawiera transakcje międzybankowe jedynie z ING Bankiem Śląskim S.A. ocenia się, że ryzyko kredytowe wynikające z tych transakcji jest istotnie ograniczone, w związku z czym Bank nie tworzy z tego tytułu odpisów na oczekiwane straty. W odniesieniu do przedmiotowych należności ING Bank Hipoteczny S.A. nie identyfikuje ryzyka walutowego i ryzyka stopy procentowej.

7.8. Dłużne papiery wartościowe


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według wartości godziwej przez inne całkowite dochody	49 640,8	50 186,9
Obligacje Skarbu Państwa	49 640,8	50 186,9
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	14 995,6	0,0
Bony pieniężne NBP	14 995,6	0,0
Razem	64 636,4	50 186,9

7.9. Kredyty i inne należności od klientów


	stan na			stan na
	31.12.2021			31.12.2020
	Brutto	odpis	netto	Brutto	odpis	netto
Bankowość detaliczna (osoby fizyczne)	3 885 918,9	-2 919,4	3 882 999,5	3 694 594,4	-3 673,7	3 690 920,7
Kredyty hipoteczne	3 885 918,9	-2 919,4	3 882 999,5	3 694 594,4	-3 673,7	3 690 920,7
Razem	3 885 918,9	-2 919,4	3 882 999,5	3 694 594,4	-3 673,7	3 690 920,7



	stan na			stan na
	31.12.2021			31.12.2020
	Brutto	Odpis	netto	Brutto	Odpis	netto
Aktywa w Etapie 1	3 867 084,0	-615,0	3 866 469,0	3 660 501,3	-781,6	3 659 719,7
Aktywa w Etapie 2	11 985,4	-462,5	11 522,9	28 596,2	-967,7	27 628,5
Aktywa w Etapie 3	6 849,5	-1 841,9	5 007,6	5 496,9	-1 924,4	3 572,5
Razem	3 885 918,9	-2 919,4	3 882 999,5	3 694 594,4	-3 673,7	3 690 920,7

Zmiana odpisu na oczekiwane straty kredytowe

	okres				okres
	od 01.01.2021 do 31.12.2021				od 01.01.2020 do 31.12.2020
	Etap 1	Etap 2	Etap 3	Razem	Etap 1	Etap 2	Etap 3	Razem
Odpis na początek okresu	-781,6	-967,7	-1 924,4	-3 673,7	-423,8	-343,9	-149,3	-917,0
Zmiany w okresie	166,6	505,2	82,5	754,3	-357,8	-623,8	-1 775,1	-2 756,7
Odpisy na kredyty nabyte w okresie	-136,6	0,0	0,0	-136,6	-283,5	0	0	-283,5
Zmiana oszacowania	276,6	83,0	274,4	634,0	-120,8	-147	-31	-298,8
Transfer do etapu 1	-8,7	449,9	22,0	463,2	-2,9	165,5	0	162,6
Transfer do etapu 2	2,9	-169,7	670,8	504,0	21,6	-658,2	0	-636,6
Transfer do etapu 3	3,2	12,9	-1 010,1	-994,0	16,5	3,5	-1 744,10	-1 724,1
Całkowita spłata	29,2	129,1	125,4	283,7	11,3	12,4	0	23,7
Odpis na koniec okresu	-615,0	-462,5	-1 841,9	-2 919,4	-781,6	-967,7	-1 924,4	-3 673,7

Naliczone odsetki karne (za zwłokę) wynosiły 3,2 tys. zł według stanu na 31 grudnia 2021 roku i odpowiednio 1,5 tys. zł według stanu na 31 grudnia 2020 roku. Naliczeniom tym odpowiadały spisania odsetek karnych na analogiczne kwoty. W 2021 roku ING Bank Hipoteczny S.A. nabył od ING Banku Śląskiego S.A. jeden portfel wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w ramach Umowy Przeniesienia Wierzytelności w celu emisji listów zastawnych nr 12 za łączną kwotę 710 665,1 tys. zł. Cena nabycia została wyznaczona na poziomie wartości rynkowej. Wszystkie bieżące i odroczone płatności z tytułu powyższych transakcji zostały rozliczone i na koniec roku 2021 Bank nie miał w swoich księgach zobowiązań z tego tytułu. Natomiast W 2020 roku ING Bank Hipoteczny S.A. nabył od ING Banku Śląskiego S.A. dwa portfele wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w ramach Umowy Przeniesienia Wierzytelności w celu emisji listów zastawnych nr 10 i 11 za łączną kwotę 1 020 666,2 tys. zł. Cena nabycia została wyznaczona na poziomie wartości rynkowej. Wszystkie bieżące i odroczone płatności z tytułu powyższych transakcji zostały rozliczone i na koniec roku 2020 Bank nie miał w swoich księgach zobowiązań z tego tytułu. Podstawą nabywania przez ING Bank Hipoteczny S.A. portfeli wierzytelności od ING Banku Śląskiego S.A. jest podpisana w roku 2019 Ramowa Umowa Przeniesienia Wierzytelności w celach emisji listów zastawnych na zasadach i warunkach określonych w szczególności w Ustawie o Listach Zastawnych i Bankach Hipotecznych.


	Zmiana odpisu		różnica	Objaśnienia
	w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	w rachunku zysków i strat
Zmiana odpisu	754,3	854,3	-100,0	Różnica dotycząca zmiany stanu odpisu na oczekiwane straty kredytowe w 2021 roku wynika w szczególności z uwzględnienia w rachunu zysków i strat odpisu odsetkowo-prowizyjnego oraz unwinding interest.

*Różnica w 2020 roku wynosiła -0,8 tys. zł i wynikała z analogicznych przyczyn.

7.10. Rzeczowe aktywa trwałe


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Wartość brutto	2 341,8	1 522,4
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania	2 114,6	1 291,9
Sprzęt informatyczny	210,3	213,6
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe	16,9	16,9
Skumulowana amortyzacja (umorzenie)	-1 134,7	-783,2
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania	-952,7	-626,5
Sprzęt informatyczny	-171,0	-149,0
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe	-11,0	-7,6
Razem (netto)	1 207,1	739,3
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania	1 161,9	665,4
Sprzęt informatyczny	39,3	64,6
Pozostałe rzeczowe aktywa trwałe	5,9	9,3

Zmiany w rzeczowych aktywach trwałych z wyłączeniem prawa do użytkowania
okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Sprzęt informatyczny	Pozostałe rzeczowe	RAZEM
	Sprzęt informatyczny	aktywa trwałe	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	213,6	16,9	230,5
Zmniejszenia	-3,3	0,0	-3,3
Likwidacja	-3,3	0,0	-3,3
Wartość brutto na koniec okresu	210,3	16,9	227,2
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-149,0	-7,6	-156,6
Zwiększenia	-22,0	-3,4	-25,4
Odpisy amortyzacyjne	-22,0	-3,4	-25,4
Zmniejszenia	0,0	0,0	0,0
Inne	0,0	0,0	0,0
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-171,0	-11,0	-182,0
Wartość netto na koniec okresu	39,3	5,9	45,2


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	Sprzęt informatyczny	Pozostałe rzeczowe	RAZEM
	Sprzęt informatyczny	aktywa trwałe	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	202,7	16,9	219,6
Zwiększenia	10,9	0,0	10,9
Zakup	10,9	0,0	10,9
Wartość brutto na koniec okresu	213,6	16,9	230,5
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-78,6	-4,2	-82,8
Zwiększenia	-72,8	-3,4	-76,2
Odpisy amortyzacyjne	-72,8	-3,4	-76,2
Zmniejszenia	2,4	0,0	2,4
Inne	2,4	0,0	2,4
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-149,0	-7,6	-156,6
Wartość netto na koniec okresu	64,6	9,3	73,9


Zmiany w aktywach z tytułu prawa do użytkowania
okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Nieruchomości	Środki transportu	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	1 063,5	228,4	1 291,9
Zwiększenia	822,7	0,0	822,7
Nowe kontrakty	0,0	0,0	0,0
Inne	822,7	0,0	822,7
Wartość brutto na koniec okresu	1 886,2	228,4	2 114,6
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-531,1	-95,4	-626,5
Zwiększenia	-273,1	-53,1	-326,2
Odpisy amortyzacyjne	-273,1	-53,1	-326,2
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-804,2	-148,5	-952,7
Wartość netto na koniec okresu	1 082,0	79,9	1 161,9


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	Nieruchomości	Środki transportu	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	1 011,0	163,8	1 174,8
Zwiększenia	52,5	64,6	117,1
Nowe kontrakty	0,0	64,6	64,6
Inne	52,5	0,0	52,5
Wartość brutto na koniec okresu	1 063,5	228,4	1 291,9
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-281,4	-41,9	-323,3
Zwiększenia	-249,7	-53,5	-303,2
Odpisy amortyzacyjne	-249,7	-53,5	-303,2
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-531,1	-95,4	-626,5
Wartość netto na koniec okresu	532,4	133,0	665,4

Zobowiązania umowne do nabycia rzeczowego majątku trwałego

Na 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku Bank nie posiadał umów z kontrahentami skutkujących w przyszłości przyrostem wartości rzeczowych aktywów trwałych.

7.11. Wartości niematerialne


			stan na	stan na
			31.12.2021	31.12.2020
Wartość brutto			2 975,8	2 975,8
Oprogramowanie			2 975,8	2 975,8
Skumulowana amortyzacja (umorzenie)			-2 975,7	-2 151,0
Oprogramowanie			-2 975,7	-2 151,0
Razem (netto)			0,1	824,8
Oprogramowanie			0,1	824,8

W 2021 roku i odpowiednio w 2020 roku Bank nie ponosił nakładów na wartości niematerialne.
Zmiany w wartościach niematerialnych
okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Oprogramowanie	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	2 975,8	2 975,8
Zwiększenia / zmniejszenia	0,0	0,0
Wartość brutto na koniec okresu	2 975,8	2 975,8
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-2 151,0	-2 151,0
Zwiększenia	-824,7	-824,7
Odpisy amortyzacyjne	-824,7	-824,7
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-2 975,7	-2 975,7
Wartość netto na koniec okresu	0,1	0,1


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	Oprogramowanie	RAZEM
Wartość brutto na początek okresu	2 975,8	2 975,8
Zwiększenia / zmniejszenia	0,0	0,0
Wartość brutto na koniec okresu	2 975,8	2 975,8
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na początek okresu	-1 159,1	-1 159,1
Zwiększenia	-991,9	-991,9
Odpisy amortyzacyjne	-991,9	-991,9
Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu	-2 151,0	-2 151,0
Wartość netto na koniec okresu	824,8	824,8


Zobowiązania umowne do nabycia wartości niematerialnych
Na 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku Bank nie posiadał umów z kontrahentami dotyczących nabycie w przyszłości wartości niematerialnych.

7.12. Inne aktywa


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Rozliczenia międzyokresowe	2 306,9	3 694,1
Koszty działania opłacone z góry	2 306,9	3 694,1
Pozostałe aktywa, w tym:	106,8	87,2
Rozrachunki publiczno-prawne	103,6	87,1
Rozrachunki z dostawcami	0,0	0,1
Inne	3,2	0,0
Razem	2 413,7	3 781,4

7.13. Zobowiązania wobec banków


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Kredyty otrzymane	2 453 679,8	1 969 596,1
Inne	3,0	1,1
Razem	2 453 682,8	1 969 597,2

*ING Bank Hipoteczny S.A. świadczy na rzecz ING Banku Śląskiego S.A. usługi refinansowania portfeli wierzytelności hipotecznych poprzez zapłatę Kwoty Refinansowania, w wysokości ustalonej zgodnie z postanowieniami Umowy ramowej przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych i Umów Przeniesienia, w zamian za przeniesienie na ING Bank Hipoteczny S.A. tych portfeli.

7.14. Zobowiązania z tytułu emisji obligacji


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji o okresie spłaty	654 660,0	975 131,6
Od 1 tygodnia do 1 miesiąca	150 169,1	0,0
Od 1 do 3 miesięcy	504 490,9	925 127,4
Od 3 do 6 miesięcy	0,0	50 004,2
Razem	654 660,0	975 131,6

Wyemitowane obligacje wg stanu na 31.12.2021 roku


ISIN	Waluta	Wartość nominalna	Stopa + marża	Data emisji	Termin wykupu	Kwota objęta gwarancją	Rynek notowań
PLO262900049	PLN	150 000,0	WIBOR 6M + marża	2021-03-25	2022-01-25	154 500,0	Nie dotyczy
PLO262900056	PLN	79 000,0	WIBOR 6M + marża	2021-09-20	2022-03-21	0,0	Nie dotyczy
PLO262900064	PLN	425 000,0	Stała	2021-12-09	2022-03-09	0,0	Nie dotyczy

Według stanu na 31 grudnia 2020 roku zobowiązanie Banku z tytułu wyemitowanych obligacji w ramach Programu Emisji Obligacji w wartości nominalnej wynosiło 975.000,0 tys. zł.

W 2021 roku w ramach Programu Emisji Obligacji Bank wyemitował obligacje o łącznej wartości nominalnej 654 000,0 tys. zł (tj 1.308 sztuk o wartości nominalnej 500 000 zł każda) w trzech seriach:

o Seria 4 (INGBH004) o wartości 150.000,0 tys. zł oraz okresie wykupu ustalonym na 10 miesięcy,

o Seria 5 (INGBH005) o wartości 79.000,0 tys. zł oraz okresie wykupu ustalonym na 6 miesięcy,

o Seria 6 (INGBH006) o wartości 425.000, 0 tys. zł oraz okresie wykupu ustalonym na 3 miesiące.

Obligacje skierowane były tylko i wyłącznie do inwestorów kwalifikowanych, z czego seria INGBH005 została objęta w całości przez podmiot z Grupy ING Bank Śląski S.A.. Wyemitowane obligacje zostały zarejestrowane w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych w Warszawie.

Przedmiotowe emisje obligacji reguluje Umowa Programu Emisji Obligacji zawarta z ING Bankiem Śląskim SA. Na podstawie umowy maksymalna wartość nominalna wyemitowanych i niewykupionych obligacji wynosi 4.000.000,0 tys. zł.

Jednocześnie seria INGBH004 objęta jest gwarancją bankową udzieloną przez ING Bank Śląski S.A.(Gwarant) w ramach której Gwarant zobowiązuje się do wykupu obligacji w sytuacji gdyby Bank nie wykonał swoich zobowiązań pieniężnych w dacie wymagalności ww. serii obligacji. Wg stanu na 31 grudnia 2021 roku wartość bilansowa zobowiązań Banku z tytułu wyemitowanych obligacji w ramach Programu Emisji Obligacji wynosiła 654 000,0 tys. zł.

Środki pozyskane z emisji obligacji własnych przeprowadzonych w 2021 roku zostały przeznaczone na spłatę finansowania pozyskanego z ING Banku Śląskiego S.A.

W 2021 roku ING Bank Hipoteczny S.A. wykupił obligacje Serii 1 (INGBH001) o wartości 675 000,0 tys. zł, Serii 2 (INGBH002) o wartości 50 000,0 tys. zł oraz Serii 3 (INGBH003) o wartości 250 000,0 tys. zł wyemitowane w ramach Programu w 2020 roku.

7.15. Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Zobowiązania z tytułu emisji hipotecznych listów zastawnych o okresie spłaty	399 876,9	399 480,6
Od 2 do 5 lat	399 876,9	399 480,6
Razem	399 876,9	399 480,6

Wyemitowane listy zastawne wg stanu na 31.12.2021 roku

ISIN	Waluta	Wartość nominalna	Oprocentowanie na 31.12.2021	Stopa + marża	Data emisji	Termin wykupu	Rating	Rynek notowań
				/ stała stopa
XS2063297423	PLN	400 000,0	0,0087	0,53% + WIBOR6M	2019-10-10	2024-10-10	Aa1	LuxSE, rynek równoległy GPW

W 2021 roku Bank nie przeprowadzał emisji listów zastawnych.

Emisja zielonych listów zastawnych

Według stanu na 31 grudnia 2021 roku nominalna wartość wyemitowanych przez Bank i pozostających w obrocie listów zastawnych nie zmieniła się w stosunku do stanu na koniec 2020 roku i wynosiła 400 000,0 tys. zł.

W dniu 12 kwietnia 2021 roku nastąpiła trzecia płatność kuponu odsetkowego od wyemitowanych przez Bank w październiku 2019 roku hipotecznych listów zastawnych. Kwota zapłaconych odsetek wynosiła 1 573,8 tys. zł.

W dniu 11 października 2021 roku nastąpiła czwarta płatność kuponu odsetkowego od wyemitowanych przez Bank w październiku 2019 roku hipotecznych listów zastawnych. Kwota zapłaconych odsetek wynosiła 1 555,7 tys. zł.

W 2021 roku, ze względu na niesprzyjające warunki rynkowe wywołane przez pandemię wirusa COVID-19, Bank nie przeprowadził emisji listów zastawnych, natomiast w celu zwiększenia dywersyfikacji dotychczasowych źródeł finansowania ustanowił program emisji obligacji własnych w ramach, którego dokonał kolejnych emisji krótkoterminowych obligacji.

Kolejne emisje listów zastawnych będą bezpośrednio uzależnione od warunków rynkowych oraz sytuacji płynnościowej Grupy ING Banku Śląskiego S.A.

Rejestr zabezpieczeń listów zastawnych

Zabezpieczeniem hipotecznych listów zastawnych są wierzytelności Banku z tytułu kredytów hipotecznych zabezpieczone hipoteką z najwyższym pierwszeństwem ustanowioną na rzecz Banku. Podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych stanowi również część środków Banku ulokowana w obligacjach skarbowych, o których mowa w nocie 7.23. Wartość godziwa.

Wartość kapitału niezapadłego wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych wpisanych do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych i stanowiących zabezpieczenie emisji hipotecznych listów zastawnych na 31 grudnia 2021 roku wynosiła 2 987,4 tys. zł (w porównaniu na 31 grudnia 2020 roku wynosiła 3 008,2 tys. zł) natomiast wartość dodatkowego zabezpieczenia w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa wynosiła 13 264,7 tys. zł (w porównaniu na 31 grudnia 2020 roku wynosiła 13 424,3 tys. zł).

Na 31 grudnia 2021 roku liczba wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych wynosiła 16 798 (w porównaniu na 31 grudnia 2020 roku wynosiła 16 094).

7.16. Rezerwy


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe	803,6	755,8
Krótkoterminowe	46,2	44,0
Długoterminowe	757,4	711,8
Pozostałe rezerwy	20,0	20,0
Długoterminowe	20,0	20,0
Razem	823,6	775,8

Rezerwy na odprawy emerytalne szacowane są na podstawie wyceny aktuarialnej z zastosowaniem stopy dyskonta, którą na koniec roku 2021 przyjęto na poziomie 2,8% (1,2% na koniec roku 2020). Rezerwa będąca efektem wyceny aktuarialnej ujmowana jest i aktualizowana w okresach rocznych.

Poniższa tabela prezentuje zmianę stanu zobowiązania ujętego w bilansie.

Zmiany w rezerwach
okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	Rezerwa na	Rezerwa na	Pozostałe	RAZEM
	odprawy emerytalne	odprawy rentowe	rezerwy	RAZEM
Saldo na początek okresu	730,2	25,6	20,0	775,8
Koszty bieżącego zatrudnienia	51,8	2,8	0,0	54,6
Koszty odsetek	8,6	0,3	0,0	8,9
Zyski/straty aktuarialne	-12,8	-2,9	0,0	-15,7
Z tytułu zmian założeń aktuarialnych ex post	-51,0	-4,5	0,0	-55,6
Z tytułu zmian założeń finansowych	47,1	1,7	0,0	48,8
Z tytułu zmian założeń demograficznych	-8,9	-0,1	0,0	-9,0
Inne	0,0	0,0	0,0	0,0
Saldo na koniec okresu	777,8	25,8	20,0	823,6


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	Rezerwa na	Rezerwa na	Pozostałe	RAZEM
	odprawy emerytalne	odprawy rentowe	rezerwy	RAZEM
Saldo na początek okresu	563,0	22,7	0,0	585,7
Koszty bieżącego zatrudnienia	44,4	2,8	0,0	47,2
Koszty odsetek	11,8	0,5	0,0	12,3
Zyski/straty aktuarialne	111,0	-0,4	0,0	110,6
Z tytułu zmian założeń aktuarialnych ex post	81,6	-0,4	0,0	81,2
Z tytułu zmian założeń finansowych	26,8	-0,1	0,0	26,7
Z tytułu zmian założeń demograficznych	2,6	0,1	0,0	2,7
Inne	0,0	0,0	20,0	20,0
Saldo na koniec okresu	730,2	25,6	20,0	775,8

7.17. Inne zobowiązania


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Rozliczenia międzyokresowe	5 982,4	4 183,2
Z tytułu wynagrodzeń i świadczeń pracowniczych	4 794,8	2 891,3
w tym program zmiennych składników wynagrodzeń	3 677,2	2 030,2
Z tytułu Umowy o współpracy*	510,4	551,8
Z tytułu kosztów IT	152,9	93,8
Z tytułu usług prawnych	0,0	60,0
Z tytułu kosztów łączności	25,4	17,2
Inne	498,9	569,1
Pozostałe zobowiązania	1 743,5	2 168,5
Zobowiązania z tytułu leasingu**	1 159,8	668,2
Rozrachunki z pracownikami	-1,0	792,5
Rozrachunki publiczno-prawne	515,0	484,0
Rozrachunki z dostawcami	49,2	197,3
Inne	20,5	26,5
Razem	7 725,9	6 351,7

) Zakres usług świadczonych przez ING Bank Śląski S.A. na rzecz ING Banku Hipotecznego S.A. wynikający z Umowy o współpracy został opisany w nocie 7.26 Transakcje z jednostkami powiązanymi. *)Szczegółowe informacje dotyczące zobowiązań z tytułu leasingu zostały zamieszczone w nocie 7.18 Zobowiązania z tytułu leasingu.

7.18. Zobowiązanie z tytułu leasingu

stan na 31.12.2021

Terminy wymagalności zobowiązań z tytułu leasingu	Leasing powierzchni biurowej	Leasing samochodów	RAZEM
Do 1 miesiąca	23,7	4,5	28,2
Powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	47,3	9,1	56,4
Powyżej 3 miesięcy do 1 roku	210,8	36,1	246,9
Powyżej 1 roku do 5 lat	794,6	33,7	828,3
Razem	1 076,4	83,4	1 159,8

stan na 31.12.2020


	Leasing powierzchni biurowej	Leasing samochodów	RAZEM
Terminy wymagalności zobowiązań z tytułu leasingu
do 1 miesiąca	22,8	4,5	27,5
powyżej 1 miesiąca do 3 miesięcy	45,6	9,1	54,6
powyżej 3 miesięcy do 1 roku	204,3	40,5	244,8
powyżej 1 roku do 5 lat	259,3	82,2	341,4
Razem	532,0	136,3	668,2

7.19. Kapitał akcyjny

Szczegółowa struktura kapitału akcyjnego według stanu na 31 grudnia 2021 roku zaprezentowana została w punkcie 1.3. Kapitał akcyjny.

W okresie 12 miesięcy zakończonym 31 grudnia 2021 roku oraz w 2020 roku Bank nie wypłacał dywidendy.

7.20. Skumulowane inne całkowite dochody


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Zyski i straty aktuarialne	-574,7	-587,5
w tym podatek odroczony	134,8	137,8
Wycena papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	20,6	541,1
w tym podatek odroczony	-4,8	-126,9
Razem	-554,1	-46,4

7.21. Zyski zatrzymane


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Wynik roku bieżącego	20 711,2	19 827,6
Wynik lat ubiegłych – część niepodzielona	18 241,4	0,0
Wynik lat ubiegłych – część przeznaczona na kapitał zapasowy	1 586,2	0,0
Razem	40 538,8	19 827,6

Decyzją Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia ING Banku Hipotecznego S.A. z dnia 24 marca 2021 roku 8% zysku za 2020 rok w wysokości 1 586 207,61 zł zostało przeznaczone na kapitał zapasowy, natomiast pozostała część zysku netto w wysokości 18 241 387,56 PLN została niepodzielona. Zarząd Banku będzie wnioskował do Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia o przeznaczenie 50% zysku za 2021 rok w wysokości 10 355 608,91 zł na wypłatę dywidendy, 8% zysku w wysokości 1 656 897,43 zł na kapitał zapasowy oraz o pozostawienie pozostałej części zysku netto w wysokości 8 698 711,48 zł - niepodzielonej.

POZOSTAŁE NOTY

7.22. Informacje dodatkowe do rachunku przepływów pieniężnych

Gotówka i jej ekwiwalenty

Dla celów sprawozdania z przepływów pieniężnych, gotówka i jej ekwiwalenty obejmują salda rachunków bieżących i lokat krótkoterminowych (zawartych na okres nieprzekraczający 3 miesięcy) w innych bankach.


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Rachunki bieżące	1 825,9	3 823,6
Lokaty w bankach	45 002,5	62 000,1
Razem gotówka i jej ekwiwalenty	46 828,4	65 823,7

Objaśnienie podziału działalności Banku na działalność operacyjną, inwestycyjną i finansową w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych

Działalność operacyjna dotyczy podstawowego obszaru działalności Banku, nie zaliczanej do działalności inwestycyjnej i finansowej.

Działalność inwestycyjna polega na nabywaniu i zbywaniu papierów wartościowych oraz powiązanych wpływów odsetkowych, a także na nabywaniu i zbywaniu wartości niematerialnych i rzeczowych aktywów trwałych .

Działalność finansowa dotyczy długoterminowych (powyżej 1 roku) operacji finansowych, przeprowadzanych z podmiotami finansowymi. Wpływy z działalności finansowej wskazują na źródła finansowania Banku, uzyskiwane m.in. poprzez zaciąganie długoterminowych kredytów i pożyczek od innych banków lub emisję dłużnych papierów wartościowych (listów zastawnych i obligacji). Wpływy obejmują także zobowiązania z tytułu wpłat na podwyższenie kapitału akcyjnego. Wydatki z działalności finansowej dotyczą głównie spłat przez Bank długoterminowych zobowiązań (m.in.: spłat otrzymanych kredytów wraz z odsetkami, odsetek od wyemitowanych papierów dłużnych oraz spłat zobowiązań leasingowych).

Przyczyny występowania różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji wykazanymi w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych

Przyczyny wystąpienia różnic pomiędzy zmianami stanu wykazanymi w sprawozdaniu z sytuacji finansowej oraz w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych zostały wyjaśnione w poniższej tabeli.

Ponadto, zmiany stanu poszczególnych składników aktywów i zobowiązań zostały skorygowane o odsetki, które prezentowane są w pozycji Odsetki otrzymane/zapłacone.


	Zmiana stanu		różnica	Objaśnienia
	w sprawozdaniu z sytuacji finansowej	w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
Zmiana stanu należności od banków	-18 995,3	2 513,6	-21 508,9	Różnica dotycząca zmiany stanu należności od banków wynika w szczególności z pomniejszenia tej pozycji w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej o zmianę stanu rachunków bieżących i lokat krótkoterminowych o terminie zapadalności mniejszym niż 3 miesiące, które zaprezentowano w pozycji zwiększenie/zmniejszenie środków pieniężnych netto.
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom	192 078,8	-190 857,8	382 936,6	Różnica dotycząca zmiany stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom wynika w szczególności z pomniejszenia tej pozycji w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej o naliczone odsetki od kredytów udzielonych klientom, które zaprezentowano w pozycji Odsetki otrzymane
Zmiana stanu pozostałych aktywów	-1 367,7	1 042,1	-2 409,8	Różnica dotycząca zmiany stanu pozostałych aktywów wynika w szczególności z uwzględnienia w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej nie tylko zmiany stanu innych aktywów lecz również m.in. pozostałych zmian rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków	484 085,6	366,7	483 718,9	Różnica dotycząca zmiany stanu pozostałych zobowiązań wobec banków wynika w szczególności z pomniejszenia tej pozycji w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej o zmianę stanu zobowiązań z tytułu finansowania długoterminowego, które wykazane zostały w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności finansowej
Zmiana stanu zobowiązań z tyt listów zastawnych	396,3	313,9	82,4	Różnica dotycząca zmiany stanu zobowiązań z tyt. emisji listów zastawnych wynika w szczególności z powiększenia tej pozycji w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej o naliczone odsetki od kredytów udzielonych klientom, które zaprezentowano w pozycji Odsetki zatrzymane
Zmiana stanu rezerw	47,8	60,5	-12,7	Różnica dotycząca zmiany stanu rezerw wynika z uwzględnienia w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej nie tylko zmiany stanu rezerw lecz również m.in. zmiany stanu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych odnoszonego na Skumulowane inne całkowite dochody
Zmiana stanu innych zobowiązań	1 374,1	1 710,8	-336,7	Różnica dotycząca zmiany stanu pozostałych zobowiązań w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności operacyjnej wynika w szczególności z wyłączenia z tej pozycji rachunku przepływów pieniężnych przepływów z tytułu leasingu, które zostały wykazane w przepływach pieniężnych netto z tytułu działalności finansowej
Zmiana stanu dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	-546,1	-113,4	-432,7	Różnica dotycząca zmiany stanu dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody wynika w szczególności z wyłączenia z tej pozycji rachunku przepływów pieniężnych przepływów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od osób prawnych, który został wykazany w pozycji Zmiana stanu rezerw

7.23. Wartość godziwa

Poniżej zaprezentowano wartości bilansowe aktywów finansowych w rozbiciu na poszczególne kategorie (poziomy) wyceny. W 2021 roku nie było przesunięć pomiędzy poziomami wyceny, podobnie jak w 2020 roku.

Aktywa finansowe, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej są prezentowane w wartości godziwej

stan na 31.12.2021

	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3	RAZEM
Aktywa finansowe	49 640,8	0,0	0,0	49 640,8
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	49 640,8	0,0	0,0	49 640,8
w tym obligacje skarbowe	49 640,8	0,0	0,0	49 640,8


stan na 31.12.2020

	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3	RAZEM
Aktywa finansowe	50 186,9	0,0	0,0	50 186,9
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	50 186,9	0,0	0,0	50 186,9
w tym obligacje skarbowe	50 186,9	0,0	0,0	50 186,9

Aktywa i zobowiązania finansowe, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nie są prezentowane w wartości godziwej

Poniżej przedstawiono porównanie wartości bilansowej z wartością godziwą portfela kredytowego, zobowiązań z tytułu emisji obligacji oraz zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych. Dla pozostałych aktywów i zobowiązań finansowych nie wycenianych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w wartości godziwej, wartość godziwa jest zbliżona do wartości bilansowej. W 2021 roku techniki wyceny dla Poziomu 2 i 3 wyceny nie uległy zmianie.

stan na 31.12.2021

	Wartość bilansowa	Metoda wyceny	Wartość godziwa			RAZEM
	Wartość bilansowa	Metoda wyceny	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
Aktywa
Należności od banków	46 828,4	wartość wymaganej zapłaty	0,0	46 828,4	0,0	46 828,4
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu	14 995,6	notowania na rynku regulowanym	0,0	14 995,6	0,0	14 995,6
Kredyty i inne należności udzielone klientom	3 882 999,5	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	0,0	3 793 433,4	3 793 433,4
Zobowiązania
Zobowiązania wobec banków	2 453 682,8	wartość wymaganej zapłaty	0,0	2 453 682,8	0,0	2 453 682,8
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji	654 660,0	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	654 209,6	0,0	654 209,6
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych	399 876,9	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	390 433,7	0,0	390 433,7
Zobowiązania z tytułu leasingu	1 159,8	wartość wymaganej zapłaty	0,0	0,0	1 159,8	1 159,8


stan na 31.12.2020

	Wartość bilansowa	Metoda wyceny	Wartość godziwa			RAZEM
	Wartość bilansowa	Metoda wyceny	Poziom 1	Poziom 2	Poziom 3
Aktywa
Należności od banków	65 823,7	wartość wymaganej zapłaty	0,0	65 823,7	0,0	65 823,7
Kredyty i inne należności udzielone klientom	3 690 920,7	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	0,0	3 847 405,3	3 847 405,3
Zobowiązania
Zobowiązania wobec banków	1 969 597,2	wartość wymaganej zapłaty	0,0	1 969 597,2	0,0	1 969 597,2
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji	975 131,6	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	975 131,6	0,0	975 131,6
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych	399 480,6	zdyskontowane przepływy pieniężne	0,0	419 024,9	0,0	419 024,9
Zobowiązania z tytułu leasingu	668,2	wartość wymaganej zapłaty	0,0	0,0	668,2	668,2

Metodyka wyceny do wartości godziwej portfela kredytów opiera się na metodzie zdyskontowanych przepływów pieniężnych. W ramach tej metody dla każdego wycenianego kontraktu szacowane są oczekiwane przepływy pieniężne, czynniki dyskontowe na poszczególne daty płatności oraz wyznaczana jest wartość zdyskontowanych przepływów pieniężnych na datę wyceny. Modele wyceny zasilane są parametrami biznesowymi dla poszczególnych kontraktów oraz parametrami obserwowalnymi przez rynek, takimi jak krzywe stóp procentowych, koszt płynności i koszt kapitału.

Wartość godziwą zobowiązań z tytułu emisji listów zastawnych wylicza się poprzez zastosowanie czynnika dyskontowego dla każdego przepływu pieniężnego. W tym przypadku czynnik dyskontowy to suma:

stopy rynkowej opartej na krzywej rentowności z dnia bilansowego oraz

szacunku aktualnej marży jaka byłaby oferowana w przypadku zaciągnięcia zobowiązania. Wartość ta jest oparta o indykatywne kwotowanie eurorynkowe oraz koszt zabezpieczenia ryzyka z tytułu niedopasowania walutowego.

7.25. Pozycje pozabilansowe


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Otrzymane zobowiązania pozabilansowe	2 547 197,0	3 031 198,9
Niewykorzystana linia kredytowa (revolving credit facility) otrzymana od ING Banku Śląskiego S.A.	2 547 000,0	3 031 000,0
Niewykorzystana linia kredytowa dotycząca kart kredytowych do rachunku bieżącego prowadzonego dla Banku w ING Banku Śląskim S.A.	197,0	198,9
Gwarancje	154 500,0	309 000,0
Razem	2 701 697,0	3 340 198,9

7.26. Transakcje z jednostkami powiązanymi

ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku posiadał 100% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Hipotecznego S.A. oraz 100% udziałów w ogólnej liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu ING Banku Hipotecznego S.A.

Począwszy od 2019 roku ING Bank Hipoteczny S.A. świadczy na rzecz ING Banku Śląskiego S.A. usługi refinansowania portfeli wierzytelności hipotecznych poprzez zapłatę Kwoty Refinansowania, w wysokości ustalonej zgodnie z postanowieniami Umowy ramowej przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych i Umów Przeniesienia, w zamian za przeniesienie na ING Bank Hipoteczny S.A. tych portfeli.

ING Bank Śląski S.A. prowadzi rachunki bieżące, rachunki lokat krótkoterminowych oraz rachunki papierów wartościowych dla ING Banku Hipotecznego S.A. Dodatkowo, ING Bank Hipoteczny S.A. korzysta z linii kredytowej od ING Banku Śląskiego S.A. na potrzeby finansowania działalności operacyjnej, a także z linii kredytowej udostępnionej pracownikom spółki w związku z korzystaniem z kart bankowych ING Banku Śląskiego S.A.

Począwszy od stycznia 2019 roku ING Bank Śląski S.A. wykonuje na rzecz ING Banku Hipotecznego S.A. czynności o podstawowym znaczeniu w oparciu o Umowę o współpracy pomiędzy tymi bankami. Usługi świadczone są w następujących obszarach: Rachunkowości i Podatków, Controllingu, IT, Bezpieczeństwo IT, Ryzyka Kredytowego i Walidacji Modeli, Ryzyka Rynkowego i Płynności, Ryzyka Operacyjnego i Ryzyka Informacji (technologicznego), usług w zakresie Zakupów, usług w zakresie HR, usług w obszarze Biznesu i Operacji, Skarbu, Obsługi Prawnej, Zarządzania Danymi, Ryzyka Braku Zgodności (Compliance) oraz Audytu. Część czynności wykonywanych jest w ramach outsourcingu, zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe, natomiast wszelkie procesy decyzyjne związane z prowadzoną działalnością wykonywane są przez ING Bank Hipoteczny S.A.

Pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A. przeprowadzane są również transakcje wynikające z zawartych umów podnajmu pomieszczeń, w których mieści się siedziba Banku, biuro w Warszawie oraz centrum zapasowe, umowy wsparcia informatycznego oraz obsługi kadrowo-płacowej.

Ponadto, ING Bank Hipoteczny S.A. korzysta z usług innych podmiotów powiązanych, tj. usług operacyjnych dot. SWIFT świadczonych przez ING Belgium N.V., usług obsługi finansowo-księgowej świadczonych przez ING Usługi dla Biznesu S.A..

Wszystkie wyżej wymienione transakcje odbywają się na zasadach rynkowych.

Koszty i przychody

prezentowane po pomniejszeniu o odliczenie współczynnikiem struktury sprzedaży (VAT)

okres od 01.01.2021 do 31.12.2021

	podmiot dominujący	pozostałe podmioty powiązane
Przychody	42,5	0,0
Przychody odsetkowe	42,5	0,0
Koszty	-30 799,0	-333,4
Koszty odsetkowe	-23 581,9	0,0
Koszty prowizji	-976,0	0,0
Koszty działania	-6 241,1	-333,4


okres od 01.01.2020 do 31.12.2020

	podmiot dominujący	pozostałe podmioty powiązane
Przychody	621,8	0,0
Przychody odsetkowe	621,8	0,0
Koszty	-56 201,5	-717,7
Koszty odsetkowe	-49 713,1	-37,6
Koszty prowizji	-225,4	0,0
Koszty działania	-6 263,1	-680,1

Należności i zobowiązania

stan na 31.12.2021


	podmiot dominujący	pozostałe podmioty powiązane
Należności	47 910,4	0,0
Należności od banków	46 828,4	0,0
Rzeczowe aktywa trwałe	1 082,0	0,0
Zobowiązania	2 455 321,0	131,2
Zobowiązania wobec banków	2 453 682,8	0,0
Inne zobowiązania	1 638,2	131,2
w tym: rozliczenia międzyokresowe kosztów	525,4	131,2
Operacje pozabilansowe	2 701 697,0	0,0
Otrzymane zobowiązania pozabilansowe	2 547 197,0	0,0
Gwarancje	154 500,0	0,0


stan na 31.12.2020
		[tys. PLN]
	podmiot dominujący	pozostałe podmioty powiązane
Należności	66 356,2	0,0
Należności od banków	65 823,7	0,0
Rzeczowe aktywa trwałe	532,4	0,0
Zobowiązania	1 970 289,6	55,6
Zobowiązania wobec banków	1 969 597,2	0,0
Inne zobowiązania	692,4	55,6
w tym: rozliczenia międzyokresowe kosztów	576,8	17,1
Operacje pozabilansowe	3 340 198,9	0,0
Otrzymane zobowiązania pozabilansowe	3 031 198,9	0,0
Gwarancje	309 000,0	0,0

7.27. Transakcje z personelem zarządzającym i pracownikami

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Pracownicy mogą korzystać z różnorodnych form pomocy socjalnej w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Stan Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosił 129,1 tys. zł natomiast na dzień 31 grudnia 2020 roku wynosił 86,7 tys. zł.

Wynagrodzenie Członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.

Skład Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. na koniec 2021 roku został zaprezentowany w rozdziale I. Informacje o Banku, w punkcie 1.5. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku.

		[tys. PLN]
	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze, w tym*	1 607,3*	1 586,7*
Wynagrodzenia *	1 513,7*	1 503,4*
Inne korzyści	93,6	83,3

* z wyłączeniem programu zmiennych wynagrodzeń

Na krótkoterminowe świadczenia pracownicze składają się: wynagrodzenia zasadnicze, opieka medyczna oraz inne świadczenia przyznane przez Radę Nadzorczą.

Świadczenia za rok 2020 dla członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń zostały przyznane zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń. Członkom Zarządu Banku przysługuje premia za rok 2020, której część została wypłacona w 2021 roku, a część została odroczona na lata kolejne (2022 – 2026).

Członkowie Zarządu mają zawarte umowy o zakazie konkurencji po zaprzestaniu pełnienia funkcji w Zarządzie Banku. W przypadku nie powołania na nową kadencję lub odwołania Członkom Zarządu przysługuje odprawa. Informacja o odprawach przysługujących Członkom Zarządu jest zawarta w ich umowach o pracę i należy się tylko w przypadku rozwiązania umowy o pracę przez Bank z przyczyn innych niż uprawniające do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Wynagrodzenie Członków Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.

Skład Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. na koniec 2021 roku został zaprezentowany w rozdziale I. Informacje o Banku, w punkcie 1.5. Skład Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku.

		[tys. PLN]
	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze, w tym:	120,0	120,0
Wynagrodzenia	120,0	120,0

Członkowie Zarządu oraz inne osoby będące pracownikami ING Banku Hipotecznego S.A. nie otrzymują wynagrodzenia ani nagród z tytułu pełnienia funkcji we władzach jednostek zależnych i stowarzyszonych Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.

Stan posiadania akcji ING Banku Hipotecznego S.A. przez członków Rady Nadzorczej Banku oraz członków Zarządu Banku

Członkowie Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku na dzień 31 grudnia 2021 roku, a także odpowiednio na dzień 31 grudnia 2020 roku nie posiadali akcji ING Banku Hipotecznego S.A.

7.28. Zatrudnienie

Zatrudnienie w ING Banku Hipotecznym S.A. na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiło 38 etatów, natomiast na dzień 31 grudnia 2020 roku 36 etatów.

Uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 5 maja 2021roku został zaktualizowany Regulamin Organizacyjny. Z Obszaru Zarządczego wyodrębniony został Obszar Skarbu i przypisany do Wiceprezesa odpowiedzialnego za Obszar Operacji i IT oraz Finansów.

7.29. Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności

W okresie sprawozdawczym oraz w 2020 roku, ze względu na specyfikę działalności biznesowej, Bank nie wydzielał segmentów, a wiec nie analizował wyników działalności w podziale na segmenty.

Bank prowadzi działalność na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM I KAPITAŁEM

Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności Banku, Bank ujawnia w sprawozdaniu finansowym oraz sprawozdaniu Zarządu z działalności Banku wybrane informacje na temat adekwatności kapitałowej i zarządzania ryzykiem. Informacje dotyczą w szczególności:

o celów i strategii w zakresie zarządzania ryzykiem,

o funduszy własnych dla potrzeb adekwatności kapitałowej,

o wymogów kapitałowych,

o buforów kapitałowych,

o dźwigni finansowej,

o korekt z tytułu ryzyka kredytowego,

o stosowanych technik ograniczenia ryzyka kredytowego,

o ryzyka operacyjnego, zgodnie z wymogami zawartymi w Rekomendacji M,

o systemu zarządzania ryzykiem płynności oraz pozycji płynności, zgodnie z Rekomendacją P,

o wymogów, o których mowa w art. 111a Prawo bankowe oraz w Rekomendacji H,

o polityki w zakresie wynagrodzeń osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Banku.

Bank każdorazowo dokonuje oceny adekwatności ujawnianych informacji w kontekście dostarczenia uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka Banku.

Bank, działając w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., dostarcza również informacje podmiotowi dominującemu w celu ujęcia ich w danych skonsolidowanych.

Szczegółowe informacje o zakresie ujawnianych informacji, sposobie ich weryfikacji oraz publikacji zawiera dokument: „Polityka ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu w ING Banku Hipotecznym S.A.”, dostępny na stronie internetowej Banku.

Cele i zasady zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu zapewnienie skutecznej kontroli ryzyka i jego utrzymanie w warunkach zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego i prawnego w ramach zaakceptowanego przez Bank apetytu na ryzyko, z uwzględnieniem założonego poziomu działalności biznesowej. Zakładany poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego.

Bank monitoruje realizację strategii, w tym strategii zarządzania ryzykiem, a cele strategiczne zostały przypisane poszczególnym jednostkom organizacyjnym lub osobom. Ustanowiony został również nadzór Zarządu nad realizacją tych zadań.

Celem systemu zarządzania ryzykiem:

 kredytowym jest wspieranie efektywnej realizacji celów biznesowych poprzez proaktywne zarządzanie ryzykiem i działalność na rzecz wzrostu organicznego, przy jednoczesnym utrzymywaniu bezpiecznego poziomu wypłacalności i płynności oraz odpowiedniego poziomu rezerw,

 operacyjnym jest ograniczenie ekspozycji Banku na ryzyko niefinansowe oraz minimalizacja konsekwencji z tytułu materializacji ryzyka operacyjnego,

 płynności i finansowania jest utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności w celu zapewnienia bezpiecznego i stabilnego działania Banku w normalnych warunkach rynkowych oraz w trakcie kryzysu,

 stopy procentowej jest utrzymanie zmienności wyniku finansowego oraz bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału wynikającej ze zmian stóp procentowych, w granicach nie zagrażających bezpieczeństwu Banku i akceptowanych przez Radę Nadzorczą,

 braku zgodności jest identyfikacja zagrożeń dla działania organizacji wynikających z braku zapewnienia zgodności z przepisami prawa i regulacji wewnętrznych – w szczególności w zakresie produktów i usług bankowych, monitorowanie zaistniałych incydentów, a także podejmowanie działań wspierających oraz naprawczych.

Celem systemu kontroli wewnętrznej jest wspomaganie procesów decyzyjnych przyczyniające się do zapewnienia skuteczności i efektywności działania Banku, wiarygodności sprawozdawczości finansowej oraz przestrzegania przepisów prawa i regulacji wewnętrznych. Celem audytu wewnętrznego jest przysporzenie wartości i usprawnienie działalności operacyjnej Banku, a także wspomaganie osiągania celów w Banku poprzez zapewnienie skuteczności procesów funkcjonujących w Banku, jak również poprzez doradztwo.

Wszystkie cele kompleksowego systemu zarządzania ryzykiem zostały szczegółowo określone w opracowanej przez Zarząd i zaakceptowanej przez Radę Nadzorczą strategii zarządzania ryzykiem.

Zasady zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. opiera się w szczególności na następujących zasadach:

 proces zarządzania ryzykiem, w tym proces kredytowy, jest określony i regulowany przez strategie, polityki i procedury przyjęte przez Zarząd i Radę Nadzorczą ING Banku Hipotecznego S.A.,

 Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka bankowego i przeprowadza proces ICAAP (Internal Capital Adequacy Assessment Proces) przy czym:

 proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka oraz na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,

 metody zarządzania ryzykiem, modele i ich systemy pomiaru ryzyka oraz ich założenia są dostosowane do skali i złożoności ryzyka oraz okresowo weryfikowane i walidowane,

 struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem zapewnia niezależność obszaru ryzyka, w tym niezależność wyceny nieruchomości i podejmowania decyzji kredytowych od działalności biznesowej,

 proces zarządzania ryzykiem jest zintegrowany z procesami planistycznymi i kontrolingowymi oraz wspiera realizację strategii Banku, przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie apetytu na ryzyko,

 proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., w tym również w zakresie wykorzystania grupowych modeli ryzyka, dostosowanych do specyfiki działania ING Banku Hipotecznego S.A. oraz zatwierdzonych przez właściwe organy ING Banku Hipotecznego S.A.,

 testy warunków skrajnych są przeprowadzane w Banku w oparciu o uprzednio zaakceptowane scenariusze. Wyniki testów warunków skrajnych są dyskutowane na posiedzeniach odpowiednich komitetów (opisanych poniżej) oraz Zarządu Banku. Raportowanie źródeł i czynników ryzyka a także pomiaru poziomu ryzyka i jego kosztów umożliwia podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych i naprawczych.

Organizacja zarządzania ryzykiem

Proces zarzadzania ryzykiem jest nadzorowany przez Radę Nadzorczą Banku, która regularnie otrzymuje informacje o profilu ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. oraz najważniejszych działaniach podejmowanych w zakresie zarządzania ryzykiem.

Zarząd Banku odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za nadzorowanie i monitorowanie działań podejmowanych przez Bank w tym zakresie. Zarząd Banku podejmuje najważniejsze decyzje mające wpływ na poziom ryzyka Banku oraz uchwala przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem.

Zarządzanie ryzykiem jest realizowane w trzech, wzajemnie niezależnych liniach obrony:

1) Pierwsza linia obrony

Odpowiada za opracowanie, wdrożenie i wykonywanie mechanizmów kontrolnych mających za zadanie zapewnienie osiągania celów ogólnych i szczegółowych systemu kontroli wewnętrznej. W ramach tej linii wykonywany jest również niezależny monitoring przestrzegania mechanizmów kontrolnych w postaci weryfikacji bieżącej i/lub testowania poziomego.

Pierwsza linia obrony odpowiedzialna jest za przestrzeganie zasad wynikających z zatwierdzonych polityk, regulaminów, instrukcji i procedur. W zakres odpowiedzialności pierwszej linii obrony wchodzi między innymi analiza, kontrola oraz zarządzanie ryzykami w procesach.

Zadania pierwszej linii obrony wykonują jednostki organizacyjne realizujące cele biznesowe oraz bezpośrednio je wspierające.

2) Druga linia obrony

Realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów systemu kontroli wewnętrznej.

Odpowiada za:

 wydawanie regulacji oraz zapewnienie metod i narzędzi zarządzania ryzykiem, w tym definiowanie i utrzymanie procesu zarządzania ryzykiem oraz wspieranie pierwszej linii obrony w trakcie realizacji tego procesu,

 weryfikowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu ryzyka,

 opiniowanie propozycji biznesowych mających wpływ na profil ryzyka banku

 przygotowywanie informacji zarządczej z zakresu ryzyka z uwzględnieniem ryzyk mających wpływ na realizację strategii Banku oraz ryzyk kluczowych,

 monitorowanie działań ograniczających ryzyko oraz zmian w profilu ryzyka,

 zapewnienie zatrudnienia wykwalifikowanej kadry w obszarze zarządzania ryzykiem,

 zapewnienie niezależnej analizy i ekspertyz wpierających kadrę zarządzającą,

 analizę i monitorowanie zagrożeń i trendów dotyczących zjawisk mających wpływ na profil ryzyka,

W celu zapewnienia efektywnego zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku pierwsza linia obrony zobowiązana jest przekazywać wszystkie istotne informacje z zakresu ryzyka operacyjnego jednostkom drugiej linii obrony.

Jednostki drugiej linii obrony w ramach działań kontrolnych dokonują własnej niezależnej oceny efektywności funkcjonowania pierwszej linii obrony poprzez: testy, przeglądy i inne formy kontroli. W związku z tym mają dostęp do wszelkich niezbędnych danych, informacji oraz dokumentów źródłowych, w tym zawierających informacje o charakterze poufnym, jeśli wynika to z zakresu merytorycznego ich zadań.

Zidentyfikowane na poziomie drugiej linii obrony problemy mogą być eskalowane na wyższy szczebel zarządzania, w tym również do Zarządu Banku i Rady Nadzorczej, wraz z opinią jednostki drugoliniowej w zakresie decyzji biznesowych obarczonych nieakceptowalnym ryzykiem.

3) Trzecia linia obrony

Stanowisko Audytu Wewnętrznego, pełni rolę trzeciej linii obrony i dostarcza kierownictwu niezależnego, obiektywnego zapewnienia, co do adekwatności i skuteczności systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w pierwszej i drugiej linii obrony.

Role, uprawnienia, zakres i charakter pracy, zakres odpowiedzialności Stanowiska Audytu Wewnętrznego oraz zasady współpracy jednostek organizacyjnych Banku z tym Stanowiskiem są uregulowane w Polityce – Karta Audytu ING Bank Hipoteczny S.A.

Komórki organizacyjne odpowiedzialne za zarządzanie ryzykiem

Za zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. odpowiadają następujące komórki organizacyjne Banku:

 Stanowisko Ryzyka Kredytowego - obejmujący w szczególności pomiar, raportowanie, zarządzanie modelami ryzyka kredytowego,

 Stanowisko Ryzyka Rynkowego - obejmujące w szczególności zarządzanie ryzykiem rynkowym i płynności,

 Stanowisko Ryzyka Operacyjnego - obejmujące w szczególności zarządzanie ryzykiem niefinansowym,

 Zespół do spraw Wycen i Decyzji Kredytowych - obejmujący w szczególności niezależny od funkcji sprzedaży proces ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości (BHWN),

 Stanowisko Walidacji Modeli - obejmujące w szczególności zarządzanie ryzykiem modeli oraz walidację modeli ryzyka i wyceny.

 Komórka ds. zgodności – obejmująca w szczególności zarządzanie ryzykiem braku zgodności w ramach ryzyka niefinansowego.

Proces zarządzania ryzykiem jest wspierany przez:

Komitet Audytu i Ryzyka Rady Nadzorczej

Komitet wspiera Radę Nadzorczą w szczególności poprzez:

 monitorowania procesu sprawozdawczości finansowej,

 monitorowania skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego oraz zarządzania ryzykiem, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz szacowania prawidłowego poziomu odpisów na oczekiwane straty kredytowe,

 monitorowania wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę audytorską badania, z uwzględnieniem wszelkich wniosków i ustaleń Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego wynikających z kontroli przeprowadzonej w firmie audytorskiej,

 kontrolowania i monitorowania niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności w przypadku świadczenia przez firmę audytorską innych usług niż badanie.

Ponadto, w zakresie ryzyka poprzez :

 opiniowanie całościowej bieżącej i przyszłej gotowości Banku do podejmowania ryzyka,

 opiniowanie opracowanej przez Zarząd Banku strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku oraz przedkładanych przez Zarząd informacji dotyczących realizacji tej strategii,

 nadzorowanie wdrażania strategii zarządzania ryzykiem w działalności Banku przez kadrę kierowniczą wyższego szczebla,

 weryfikację, czy ceny pasywów i aktywów oferowanych klientom w pełni uwzględniają model biznesowy Banku i jego strategię w zakresie ryzyka.

Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami

Komitet obejmuje zakresem swojego działania :

 zarządzanie ryzykiem rynkowym i płynności w ING Banku Hipotecznym S.A.,

 zarządzanie bilansem Banku (aktywami i zobowiązaniami),

 zarządzanie kapitałem oraz adekwatnością kapitałową,

 proces wyceny instrumentów finansowych oraz kalkulacji korekt wyceny uwzględniających czynniki nieuwzględnione w wycenie w systemach Banku,

 przedkładanie Zarządowi Banku do ostatecznego zatwierdzania polityki z obszaru zarządzania ryzykiem rynkowym, ryzykiem płynności oraz wycen instrumentów finansowych,

 dokonywanie przeglądu stanu wewnętrznych aktów prawnych na bieżąco (co najmniej w cyklu rocznym) i dostosowuje je do profilu ryzyka Banku oraz/lub zmian otoczenia makroekonomicznego i prawnego.

Komitet Polityki Kredytowej

Komitet obejmuje zakresem działania:

 określanie apetytu na ryzyko kredytowe, w zakresie szczegółowych limitów ryzyka oraz limitów koncentracji,

 podejmowanie decyzji w sprawie regulacji dotyczących realizacji Polityki zarządzania ryzykiem kredytowym w ING Banku Hipotecznym S.A.,

 określanie i modyfikowanie zasad dotyczących identyfikacji, oceny i kontroli ryzyka,

 podejmowanie decyzji w zakresie akceptacji wdrożenia nowych lub modyfikacji istniejących produktów obarczonych ryzykiem kredytowym,

 zatwierdzanie regulacji w zakresie budowy, utrzymania oraz stosowania modeli ryzyka, obejmujących:

 zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego,

 metodykę budowy i monitorowania modeli,

 definicje modeli ryzyka kredytowego,

 zakres stosowania modeli ryzyka kredytowego,

 wyniki walidacji modeli ryzyka kredytowego,

 raporty z wynikami walidacji modeli ryzyka kredytowego,

 monitorowanie poziomu ryzyka kredytowego, zapewnianie przestrzeganie prawa, regulacji nadzorczych oraz omawia i zatwierdza wszelkie inne kwestie związane z ryzykiem kredytowym oraz rozliczeniowym.

Komitet Ryzyka Niefinansowego

Komitet obejmuje zakresem działania :

 inicjowanie i rekomendowanie zmian oraz nowych rozwiązań w obszarze ryzyka niefinansowego,

 wykonywanie zadań wynikających ze stosowania outsourcingu opisanych w Polityce Outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A. oraz Instrukcji postępowania przy outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A.,

 zatwierdzanie, opiniowanie i rekomendowanie planów, projektów oraz programów, a także standardów kontrolnych związanych z zarządzaniem ryzykiem niefinansowym,

 zatwierdzanie m.in.:

 celów/planu zarządzania ryzykiem operacyjnym na dany rok kalendarzowy,

 odstąpień od stosowania (ang. Waivers) oraz odstępstw (ang. Deviations) z obszaru ryzyk niefinansowych,

 rocznych planów i wyników testowania kluczowych kontroli,

 rocznego Planu identyfikacji i oceny ryzyka oraz wyników tego procesu w przypadku zidentyfikowania ryzyk nieakceptowalnych, planu zarządzania kryzysowego oraz wyników Oceny Środowiska Biznesowego,

 harmonogramu realizacji zadań oraz raportu z monitoringu drugiej Linii Obrony w ramach testowania kluczowych kontroli (w tym z obszaru IT), a także wyników niezależnych testów

 raportów z zakresu ryzyka niefinansowego (w tym Non-Financial Risk Dashboard) i rekomendowanie Zarządowi Banku, podjęcia decyzji w odniesieniu do istotnych kwestii w zakresie ryzyka niefinansowego (w tym w zakresie nieakceptowalnego ryzyka związanego ze zmianami odnoszącymi się do produktów),

 listy obligatoryjnych szkoleń z obszaru ryzyka niefinansowego,

 okresowych wyników przeglądu struktury organizacyjnej Banku, pod kątem jej zgodności z zasadami zarządzania ryzykiem operacyjnym,

 metodologii szacowania kapitału z tytułu ryzyka operacyjnego,

 wyników pomiaru kapitału ekonomicznego i regulacyjnego na ryzyko operacyjne, w tym monitorowanie w okresach kwartalnych poziomu wymaganego kapitału na ryzyko operacyjne oraz czynników wpływających na jego zmiany,

 działań ograniczających.

 monitorowanie:

 procesów identyfikacji, oceny, monitorowania i ograniczania ryzyka niefinansowego, w tym także w obszarze outsourcingu,

 procesu zapewnienia jakości w procesach zarządzania ryzykiem niefinansowym,

 statusu działań ograniczających, udoskonalających związanych z programami i projektami w Banku (w tym z projektami dotyczącymi ryzyka niefinansowego),

 czynników ryzyka wynikających z Oceny Środowiska Biznesowego.

 raportów związanych z ryzykiem reputacyjnym, skarg i reklamacji klientów oraz zagadnień odnoszących się do ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk) oraz ryzyka braku zgodności,

 ryzyk niefinansowych, w odniesieniu do istotnych zmian w strukturze zarządzania Banku oraz istotnych elementów procesów outsourcingowych.

7.30. Informacje jakościowe

Zarządzanie kapitałem

Proces zarządzania kapitałem prowadzony jest w Banku w oparciu o zaimplementowaną Politykę Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., która powstała na bazie obowiązujących przepisów.

Zarządzanie kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu umożliwić i ułatwić rozwój Banku zgodnie z przyjętą strategią i modelem biznesowym, przy zachowaniu w sposób ciągły funduszy własnych na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Banku, z uwzględnieniem wymogów nadzorczych. Ponadto pozwala aktywnie zarządzać kapitałem mając na uwadze wielkość jak i dynamiki zmian, zarówno obecnie jak i w przyszłości.

Nadrzędnym celem tego procesu jest posiadanie wystarczającej i efektywnej kapitalizacji Banku do spełnienia strategii biznesowej i planów rozwojowych sformułowanych w planach finansowych, przy jednoczesnym spełnianiu wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych wymogów kapitałowych. Oznacza to elastyczność finansową w obecnym i przyszłym otoczeniu w celu dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych. W tym względzie działania z zakresu zarządzanie kapitałem wykorzystują dostępne kapitałowe instrumenty i transakcje zarówno w scenariuszu bazowym jak również w scenariuszu szokowym.

Zachowanie odpowiedniego poziomu adekwatności kapitałowej regulują przepisy zewnętrzne. Główne ograniczenia kapitałowe wynikają z wewnętrznej odporności na ryzyko ocenianej m.in. w testach warunków skrajnych, wymagań nadzorczych (SREP), regulacyjnych minimalnych poziomów współczynników kapitałowych i dźwigni oraz wewnętrznego apetytu na ryzyko.

Zarządzanie to obejmuje:

o Filar I: minimalne wymogi kapitałowe określone w przepisach,

o Filar II: kapitał wewnętrzny, wyznaczony za pomocą modeli własnych Banku, dla rodzajów ryzyka uznanych za istotne oraz trwale istotne.

o Filar III: ujawnienia na temat profilu ryzyka i poziomu kapitalizacji w sprawozdaniu finansowym.

W ramach zarządzania kapitałem Bank:

o planuje kapitał wewnętrzny i wymóg kapitałowy oraz fundusze własne,

o ustala limity wewnętrzne w celu ograniczania generowanych wymogów kapitałowych oraz kapitału wewnętrznego,

o monitoruje potencjalne zagrożenia dla adekwatności kapitałowej,

o prowadzi identyfikację i ocenę istotności rodzajów ryzyka występujących w jego działalności,

o prowadzi działania mające na celu szacowanie i monitorowanie kapitału wewnętrznego, wymogu kapitałowego oraz funduszy własnych,

o dokonuje alokacji kapitału wewnętrznego,

o prowadzi politykę dywidendową wynikającą z długoterminowego celu kapitałowego oraz preferowanej struktury kapitału,

o przygotowuje awaryjne plany kapitałowe definiujące kroki postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia spadku adekwatności kapitałowej poniżej poziomów „niedopuszczalnych”,

o prowadzi analizy wpływu czynników makroekonomicznych na adekwatność kapitałową zgodnie z „Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych w ING Banku Hipotecznym S.A.”.

W 2021 roku Bank kontynuował działania zmierzające do realizacji strategii zarządzania kapitałem.

W związku z podpisaniem przez Ministra Finansów rozporządzenia w sprawie rozwiązania bufora ryzyka systemowego z dnia 18 marca 2020 roku, w 2021 roku obowiązują następujące minimalne poziomy współczynników kapitałowych:

 CET1 >= 7,0%,

 T1 >= 8,5%,

 TCR >= 10,5%

W dniu 11 lutego 2022 roku Bank, zgodnie z metodyką wyznaczania narzutu kapitałowego zalecanego w ramach filara II (P2G), otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego („KNF”) w sprawie zalecenia ograniczenia ryzyka występującego w działalności Banku poprzez utrzymywanie przez Bank funduszy własnych na pokrycie dodatkowego narzutu kapitałowego („P2G”) na poziomie 0,98 p.p. w celu zaabsorbowania potencjalnych strat wynikających z wystąpienia warunków skrajnych. Zgodnie z przedmiotową metodyką KNF wyznaczania narzutu kapitałowego poziom narzutu kapitałowego P2G może wynieść 4,5 p.p. Zalecenie P2G obowiązuje Bank od momentu otrzymania informacji od UKNF.

P2G składa się z dwóch składowych:

o podstawowego narzutu kapitałowego, który bazuje na nadzorczych stress testach przeprowadzonych przez UKNF w 2021 roku – w wysokości 0,83 p.p., oraz

o uzupełniającego narzutu kapitałowego, który bazuje na analizie wpływu wzrostu stóp procentowych na ryzyko kredytowe, skorygowanej o ocenę modelu kapitału wewnętrznego pod kątem uwzględnienia ryzyka kredytowego związanego ze wzrostem stóp procentowych, przeprowadzonej przez UKNF w 2021 roku – w wysokości 0,15 p.p.

Zalecenie powinno być spełnione ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego („TCR”, o którym mowa w art. 92 ust. 1 lit. c rozporządzenia nr 575/2013), powiększonego o dodatkowy wymóg w zakresie funduszy własnych („P2R”, o którym mowa w art. 138 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe) oraz o wymóg połączonego bufora (o którym mowa w art. 55 ust. 4 ustawy o nadzorze makroostrożnościowym). Narzut kapitałowy P2G powinien składać się w całości z kapitału podstawowego Tier 1.

Powyższe oznacza podniesienie w/w wskaźników odpowiednio o poziom wskazanego przez KNF narzutu kapitałowego.

Bank cechuje wysoki i bezpieczny poziom wskaźnika adekwatności kapitałowej, który na 31 grudnia 2021 roku wynosił 30,43% (w porównaniu na 31 grudnia 2020 roku wynosił 32,22%*).

* Zgodnie z zaleceniami nadzorczymi wskaźniki według stanu na 31 grudnia 2020 roku są ponownie przeliczane po zatwierdzeniu podziału zysku przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, a następnie raportowane Nadzorcy. Powyżej uwzględniono wartości wskaźników według stanu na 31 grudnia 2020 roku uwzględniające przedmiotowe ponowne przeliczenie.

Polityka dywidendowa

Polityka dywidendowa Banku zakłada:

o stabilne realizowanie wypłat dywidend w dającej się przewidzieć perspektywie w wysokości do 100% rocznego zysku netto Banku, z zachowaniem zasady ostrożnego zarządzania oraz wszelkich wymogów regulacyjnych, do których zachowania Bank jest zobowiązany,

o propozycja wypłaty dywidendy w wysokości wyższej niż wynikałoby to ze wskaźnika wskazanego powyżej jest możliwa, gdy jest to uzasadnione sytuacją finansową Banku (np. z niepodzielonego zysku z lat ubiegłych) oraz pod warunkiem spełnienia wszystkich pozostałych wymogów określonych w przepisach prawa i polityce dywidendowej,

o możliwość realizowania wypłat dywidendy z nadwyżki kapitału powyżej minimalnych współczynników adekwatności kapitałowej oraz powyżej określonych przez Komisję Nadzoru Finansowego („KNF”) dla celów wypłaty dywidendy minimalnych poziomów współczynników kapitałowych.

Decydując o proponowanej kwocie wypłaty dywidendy, Zarząd Banku bierze pod uwagę następujące przesłanki:

o aktualną sytuację ekonomiczno-finansową Banku, w tym ograniczenia w sytuacji generowania strat finansowych lub niskiej rentowności (niski zwrot z aktywów / kapitału),

o założenia strategii zarządzania i strategii zarządzania ryzykiem Banku,

o stanowisko Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie polityki dywidendowej banków komercyjnych przedstawiane corocznie w komunikacie,

o indywidualne zalecenia nadzorcy kierowane bezpośrednio do banku,

o ograniczenia wynikające z art. 56 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym,

o konieczność pomniejszania zysków bieżącego okresu lub niezatwierdzonych zysków rocznych zaliczanych do funduszy własnych o możliwe do przewidzenia dywidendy, zgodnie z artykułem 26 Rozporządzenia UE nr 575/2013,

o otoczenie makroekonomiczne.

Wytyczne KNF w sprawie dywidend za 2021 rok

9 grudnia 2021 roku Komisja Nadzoru Finansowego przyjęła stanowisko w sprawie polityki dywidendowej banków w 2022 roku (dywidenda za 2021 rok). KNF zaleca, aby dywidendę w wysokości do 50% wypracowanego zysku w 2021 roku mogły wypłacić jedynie banki, które spełniają jednocześnie poniższe kryteria:

o nie realizują programu naprawczego,

o otrzymały ocenę końcową BION nie gorszą niż 2,5,

o osiągają poziom dźwigni finansowej (LR) na poziomie wyższym niż 5%,

o posiadają współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) nie niższy niż wymagane minimum: 4,5% + 56% * wymóg P2R (add-on regulacyjny) + wymóg połączonego bufora z uwzględnieniem zniesionego bufora ryzyka systemowego w wysokości 3%,

o posiadają współczynnik kapitału Tier 1 (T1) nie niższy niż wymagane minimum: 6% + 75% * wymóg P2R (add-on regulacyjny) + wymóg połączonego bufora z uwzględnieniem zniesionego bufora ryzyka systemowego w wysokości 3%,

o posiadają łączny współczynnik kapitałowy (TCR) nie niższy niż wymagane minimum: 8% + wymóg P2R (add-on regulacyjny) + wymóg połączonego bufora z uwzględnieniem zniesionego bufora ryzyka systemowego w wysokości 3%.

Ponadto KNF wskazuje na możliwość wypłaty dywidendy:

o do 75% - jeżeli banki spełniają wszystkie kryteria dla dywidendy do 50% z uwzględnieniem, w ramach kryteriów kapitałowych, wrażliwości banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny. Wrażliwość banku na niekorzystny scenariusz makroekonomiczny mierzona jest przy pomocy wyników stress testów nadzorczych (zalecenie P2G dot. kompleksowych stress testów) definiowana jako względna zmiana CET1 wyliczona pomiędzy najniższym poziomem CET1 w horyzoncie scenariusza i CET1 w momencie rozpoczęcia testu, z uwzględnieniem korekt nadzorczych.

o do 100% - jeżeli banki spełniają wszystkie kryteria do wypłaty dywidendy do 75% z uwzględnieniem, w ramach kryteriów kapitałowych, wrażliwości banku na specyficzny niekorzystny scenariusz makroekonomiczny dotyczący wzrostu stóp procentowych i jego wpływu na ryzyko kredytowe. Wrażliwość banku na specyficzny niekorzystny scenariusz makroekonomiczny dotyczący wzrostu stóp procentowych i jego wpływu na ryzyko kredytowe (zalecenie P2G dot. ekspozycji na ryzyko kredytowe związane ze wzrostem stóp procentowych) mierzony jest jako względna największa zmiana CET1 wyliczona pomiędzy poziomem CET1 w scenariuszu referencyjnym i szokowym, z uwzględnieniem korekt nadzorczych.

Ponadto KNF uznaje także za niezbędne niepodejmowanie innych działań, w szczególności pozostających poza zakresem bieżącej działalności biznesowej i operacyjnej, mogących skutkować obniżeniem bazy kapitałowej, bez uprzedniej konsultacji z organem nadzoru. Dotyczy to także ewentualnych wypłat dywidend z zysku zatrzymanego oraz wykupów akcji własnych. KNF oczekuje, że ewentualna realizacja takich operacji będzie każdorazowo poprzedzona konsultacją z organem nadzoru i uzależniona od jej wyniku.

Zadeklarowane i wypłacone dywidendy

Na podstawie stanowiska w sprawie polityki dywidendowej banków w 2022 roku, Zarząd Banku zamierza rekomendować Walnemu Zgromadzeniu wypłatę dywidendy za 2021 rok w łącznej wysokości 10,4 mln zł, co stanowi około 50% zysku Banku. Wysokość proponowanej dywidendy uwzględnia, zarówno obecną sytuację finansową Banku, jak i jego plany rozwoju. 25 lutego 2022 roku Bank otrzymał pismo Komisji Nadzoru Finansowego zawierające indywidualne zalecenie KNF w sprawie spełnienia kryteriów do wypłaty dywidendy z zysku netto za 2021 rok. Więcej informacji na ten temat znajduje się w pkt 3 Istotne zdarzenia po zakończeniu okresu sprawozdawczego

Ryzyko kredytowe

ING Bank Hipoteczny S.A. zarządza ryzykiem kredytowym zgodnie z zasadami określonymi w normach polskiego prawa, regulacjami Komisji Nadzoru Finansowego oraz innych uprawnionych organów, a także zgodnie ze standardami określonymi przez Grupę ING w stopniu, który nie prowadzi do naruszenia wspomnianych wcześniej regulacji oraz dokumentów z zakresu najlepszych praktyk.

Zarządzanie ryzykiem kredytowym portfela ekspozycji kredytowych jest realizowane poprzez:

 określanie strategii zarządzania ryzykiem kredytowym,

 określanie poziomu apetytu na ryzyko,

 określenie polityki kredytowej,

 budowę oraz rozwój narzędzi wspomagających pomiar i ocenę ryzyka,

 raportowanie i analizy jakości portfela kredytowego oraz wartości i jakość zabezpieczeń,

 określenie limitów koncentracji oraz limitów ryzyka kredytowego dla wybranych pod-portfeli,

 kalkulowanie adekwatnego poziomu rezerw i wymogów kapitałowych,

 przeprowadzanie i analizę testów warunków skrajnych,

 szkolenia pracowników uczestniczących w realizacji procesu kredytowego,

 tworzenie i utrzymywanie systemu motywacyjnego pracowników ukierunkowanego na przestrzeganie wewnętrznych standardów kredytowych,

 ustalanie w uzgodnieniu z jednostkami biznesowymi cech i parametrów wierzytelności, które Bank nabywa.

Zarządzanie ryzykiem kredytowym indywidualnych ekspozycji kredytowych obejmuje w szczególności:

 ocenę ryzyka klienta i transakcji,

 monitorowanie klienta oraz transakcji kredytowej,

 ustalanie BHWN oraz monitorowanie wartości zabezpieczeń.

W ramach ograniczania ryzyka kredytowego Bank wykorzystuje zabezpieczenia hipoteczne z uzyskanym wpisem hipotecznym dla celów klasyfikacji ekspozycji do klas ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na nieruchomości oraz stosowania preferencyjnej wagi ryzyka.

W ramach systemu zarządzania ryzykiem Bank:

 stosuje sformalizowane zasady służące określaniu wielkości podejmowanego ryzyka i zasady zarządzania ryzykiem,

 stosuje sformalizowane procedury mające na celu identyfikację, pomiar lub szacowanie oraz monitorowanie ryzyka, uwzględniające również przewidywany poziom ryzyka w przyszłości,

 stosuje sformalizowane limity ograniczające ryzyko i zasady postępowania w przypadku przekroczenia limitów,

 stosuje przyjęty system sprawozdawczości zarządczej umożliwiający monitorowanie poziomu ryzyka,

 posiada strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego przez Bank ryzyka,

 posiada odpowiednio zdefiniowany proces oceny i pomiaru ryzyka kredytowego, niezależny od funkcji biznesowych, obejmujący:

 skuteczny proces pozyskiwania odpowiednich informacji, w tym prognoz, wykorzystywanych do wyceny oczekiwanych strat kredytowych,

 politykę oceny, która zapewnia, że wycena oczekiwanych strat kredytowych odbywa się metodą kolektywną,

 skuteczny proces walidacji modeli, który zapewnia, że modele generują na bieżąco dokładne, spójne i obiektywne prognozy i szacunki,

 jasno sformułowaną, formalną komunikację i koordynację działania wszystkich pracowników zaangażowanych w proces oceny ryzyka i wyceny oczekiwanych strat kredytowych.

Cele zarządzania ryzykiem kredytowym są realizowane poprzez:

 wspieranie inicjatyw biznesowych poprzez wprowadzanie mechanizmów kontroli ryzyka kredytowego,

 utrzymywanie strat kredytowych na założonym poziomie,

 ciągłą weryfikację, ocenę adekwatności oraz rozwój stosowanych procedur, modeli i innych elementów systemu zarządzania ryzykiem,

 dostosowywanie działalności do zmieniających się warunków zewnętrznych,

 utrzymywanie na adekwatnym poziomie wymogów kapitałowych na ryzyko kredytowe oraz rezerw,

 zapewnienie zgodności z wymogami regulatora.

Bank zarządza ryzykiem kredytowym w sposób zintegrowany, w oparciu o planowanie strategiczne, spójny system polityk i procedur oraz narzędzi służących do zarządzania ryzykiem, w tym do identyfikacji, pomiaru i kontroli ryzyka.

Struktura organizacyjna Banku zapewnia rozdzielenie na poziomie Zarządu funkcji kontroli ryzyka kredytowego od funkcji komercyjnej, związanej z generowaniem ryzyka kredytowego. Zarządzanie ryzykiem kredytowym w Banku odbywa się w ramach trzech niezależnych organizacyjnie i funkcjonalnie linii obrony.

Wszystkie jednostki i osoby realizujące zadania w ramach procesu kredytowego ściśle współpracują ze sobą w celu zwiększenia efektywności zarządzania ryzykiem oraz utrzymania ryzyka na poziomie zgodnym ze strategią, apetytem na ryzyko i planami finansowymi Banku.

System raportowy, składający się z szeregu raportów, umożliwia skuteczną identyfikacje źródeł i czynników ryzyka, pomiar poziomu ryzyka, pomiar kosztów ryzyka, wspiera inicjatywy biznesowe oraz pozwala na skuteczne zarządzanie ryzykiem kredytowym przy utrzymaniu przyjętego poziomu Apetytu na Ryzyko.

Celem raportowania ryzyka kredytowego jest:

 przedstawienie niezbędnej informacji pozwalającej na ocenę ryzyka ekspozycji kredytowych w celu zapewnienia zgodności rozwoju portfela ze strategią i polityką zarządzania ryzykiem w Banku,

 pomiar i ocena poziomu ryzyka w relacji do założonego apetytu na ryzyko,

 identyfikacja ekspozycji dotkniętych utratą wartości (zagrożonych) dla tworzenia odpisów (rezerw) na pokrycie strat,

 ocena adekwatności poziomu odpisów (rezerw),

 identyfikacja słabych stron w zakresie procesu zarządzania ryzykiem w celu podjęcia działań naprawczych.

Zakres raportowania obejmuje w szczególności między innymi:

 jakość ekspozycji kredytowych (np. wielkość opóźnień oraz poziom migracji między klasami opóźnień, itp.),

 poziom odpisów (rezerw) i parametrów ryzyka (PD/LGD/EAD),

 wykorzystanie i przestrzeganie przyjętych limitów,

 skuteczność procesu monitorowania ekspozycji i dochodzenia roszczeń,

 kwoty nieodzyskane (straty kredytowe),

 poziom pokrycia ekspozycji zabezpieczeniami hipotecznymi,

 monitoring kluczowych wskaźników efektywności dotyczących portfela NPE,

 monitoring poziomów wskaźnika LtV (na moment nabycia wierzytelności i w całym okresie spłaty), DStI oraz kształtowania się zestawu wskaźników standardów kredytowych (DTI,LTI, LSTI), dopuszczalnej wielkość kredytu w stosunku do możliwości spłaty zadłużenia w terminie (zdolność kredytowa) – zgodnie z wymaganiami regulacyjnymi,

 analizy koncentracji w różnych przekrojach.

Raporty są przygotowywane tygodniowo, miesięcznie, kwartalnie oraz rocznie.

Limity Apetytu na ryzyko kredytowe (RAS) ustalane są w cyklach rocznych w formie:

 kluczowych limitów ryzyka – zatwierdzanych przez Zarząd i/lub Radę Nadzorczą Banku,

 szczegółowych limitów na ryzyko kredytowe – zatwierdzanych przez Komitet Polityki Kredytowej (w tym limitów koncentracji).

Wykorzystanie limitów ryzyka kredytowego badane jest z częstotliwością nie mniejszą niż raz w miesiącu a informacja o wykorzystaniu limitów przekazywana jest co najmniej do organu, który zatwierdził limit.

Mając na uwadze wysoki stopień rozproszenia portfela Banku pod względem ekspozycji pojedynczych klientów, Bank identyfikuje i ocenia ryzyko koncentracji analizując strukturę portfela względem czynników ryzyka (cech ekspozycji) istotnych z punktu widzenia ryzyka kredytowego i na tej podstawie wyodrębniono grupy ekspozycji, których nadmierna koncentracja jest niepożądana i w skrajnych warunkach może generować straty przewyższające apetyt na ryzyko kredytowe Banku.

Pomiar i kontrola ryzyka koncentracji jest dokonywany przez ustalenie wielkości zaangażowania, które generuje ryzyko koncentracji oraz odniesienie tej wielkości do ustalonych limitów wynikających z przepisów prawa oraz limitów wewnętrznych. Zgodnie z zaleceniami ustawowymi oraz uchwałami i rekomendacjami Komisji Nadzoru Finansowego, Bank ustala i kontroluje wewnętrzne limity rozważając ryzyko koncentracji wobec:

 poszczególnych klientów i grup powiązanych,

 klientów z tego samego regionu geograficznego.

W całym 2021 roku wszystkie limity ujęte w RAS były na akceptowalnym poziomie - żaden z kluczowych ani szczegółowych limitów ryzyka kredytowego nie został przekroczony.

Nabyte papiery wartościowe

Ryzyko kredytowe posiadanych w portfelu obligacji Skarbu Państwa oraz bonów pieniężnych NBP Bank wycenia na poziomie niskim. Ma na to wpływ przede wszystkim rating inwestycyjny nadany Polsce przez główne agencje ratingowe, a także stosunkowo niewielki wolumen tych instrumentów, co wpływa na ich wysoką płynność.

Kredyty i inne należności od klientów

Bank stosuje odpisy z tytułu utraty wartości aktywów zgodnie z Rozporządzeniem CRR oraz przepisami wykonawczymi do Rozporządzenia. Portfel kredytowy charakteryzuje się bardzo dobrą jakością. Według stanu na 31 grudnia 2021 roku rozpoznano 32 ekspozycje z utratą wartości na kwotę ok. 6 849,5 tys. zł. tj. 0,18% portfela kredytów mieszkaniowych. Wartość zabezpieczeń (według Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości) dla tych przypadków wyniosła 11 352,5 tys. zł.


w tys. zł.	stan na 31.12.2021
Saldo kredytów
Etap 1, bez rozpoznanej utraty wartości	3 867 084,0
Etap 2, bez rozpoznanej utraty wartości	11 985,4
Etap 3 z rozpoznaną utratą wartości	6 849,5
Razem	3 885 918,9
Odpis z tytułu straty oczekiwanej
Etap 1, bez rozpoznanej utraty wartości	615,0
Etap 2, bez rozpoznanej utraty wartości	462,5
Etap 3 z rozpoznaną utratą wartości	1 841,9
Razem	2 919,4

Kredyty i inne należności od klientów bez rozpoznanej utraty wartości – według okresów przeterminowania


	stan na 31.12.2021
Saldo kredytów, według okresów przeterminowania
do 30 dni	3 878 737,5
od 31 do 60 dni	331,9
od 61 do 90 dni	0,0
Razem	3 879 069,4
do 30 dni	99,991%
od 31 do 60 dni	0,009%
od 61 do 90 dni	0,000%
Razem	100%

Tabela EU CRB: Ujawnianie dodatkowych informacji dotyczących jakości kredytowej aktywów


a)	Zakres i definicje ekspozycji „przeterminowanych” i „dotkniętych utratą wartości” stosowane do celów rachunkowości oraz ewentualne różnice między definicjami „ekspozycji przeterminowanych” i „ekspozycji, których dotyczy niewykonanie zobowiązania” do celów rachunkowości i do celów regulacyjnych, jak określono w wytycznych EUNB w sprawie stosowania definicji niewykonania zobowiązania zgodnie z art. 178 CRR	Ujawnienie w punkcie.5.5.9 niniejszego sprawozdania
b)	Zakres, w jakim ekspozycje przeterminowane (ponad 90 dni) nie są uznawane za ekspozycje dotknięte utratą wartości oraz jaki jest tego powód	Ujawnienie w punkcie.5.5.9 niniejszego sprawozdania
c)	Opis metod stosowanych do celów określania korekt z tytułu ogólnego i szczególnego ryzyka kredytowego	Ujawnienie w punkcie.5.5.9 niniejszego sprawozdania
d)	Własna definicja instytucji dotycząca ekspozycji restrukturyzowanej stosowana przy wdrażaniu art. 178 ust. 3 lit. d) CRR zgodnie z wytycznymi EUNB dotyczącymi stosowania definicji niewykonania zobowiązania, określonej w art. 178 CRR, jeżeli definicja ta różni się od definicji ekspozycji restrukturyzowanej zdefiniowanej w załączniku V do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 680/2014	Zmiana warunków umowy kredytowej wynikająca z istniejących lub spodziewanych problemów finansowych dłużnika, w celu dostosowania warunków spłaty zadłużenia do możliwości finansowych klienta (w oparciu o współpracę z klientem), przy czym bez zmiany harmonogramu spłat klient nie byłby w stanie terminowo regulować zobowiązań.

Tabela EU CRC – Wymogi dotyczące ujawniania informacji jakościowych na temat technik ograniczania ryzyka kredytowego


a)	Opis najważniejszych cech polityk i procesów dotyczących kompensowania pozycji bilansowych i pozabilansowych oraz wskazanie zakresu, w jakim instytucje stosują kompensowanie pozycji bilansowych;	Bank nie dokonuje kompensowania za wyjątkiem kompensaty aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy, gdy posiada tytuł prawny do przeprowadzenia takiej kompensaty.
b)	Najważniejsze cechy polityk i procesów służących oszacowaniu uznanych zabezpieczeń i zarządzaniu nimi	Opisano w poniższej sekcji niniejszego punktu („Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego”).
c)	Opis głównych rodzajów zabezpieczeń przyjętych przez daną instytucję w celu ograniczania ryzyka kredytowego	Opisano w poniższej sekcji niniejszego punktu („Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego”).
d)	W odniesieniu do gwarancji i kredytowych instrumentów pochodnych używanych jako ochrona kredytowa – główne rodzaje gwarantów i kontrahentów kredytowych instrumentów pochodnych oraz ich wiarygodność kredytowa, wykorzystywanych do celów obniżenia wymogów kapitałowych, z wyłączeniem tych wykorzystywanych jako część programów sekurytyzacji syntetycznej	Nie dotyczy
e)	Informacje na temat koncentracji ryzyka rynkowego lub kredytowego w ramach podjętych działań w zakresie ograniczania ryzyka kredytowego	Opisano w niniejszym punkcie (m.in. sekcja „Limity Apetytu na ryzyko kredytowe”)

Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego

Ustanowione zabezpieczenia spełniają następującą rolę:

 finansową:

 mają ograniczyć straty na ekspozycji kredytowej w przypadku materializacji ryzyka kredytowego tzn. zaprzestania regulowania umownych zobowiązań przez dłużnika,

 mogą być uwzględniane w procesie szacowania wymogów kapitałowych na ryzyko kredytowe oraz szacowania rezerw kolektywnych dla portfela kredytowego z tytułu utraty wartości aktywów, jeśli spełniają warunki określone w regulacjach bankowych dotyczących zabezpieczeń. Przypisane poszczególnym kategoriom zabezpieczeń stopy odzysku, zostały wyznaczone na podstawie odpowiedniego modelu LGD,

 pozafinansową:

 zwiększają uprawnienia kontrolne Banku jako wierzyciela przez ograniczenie możliwości dysponowania przez dostawcę zabezpieczenia majątkiem obciążonym na rzecz Banku,

 wzmacniają pozycję negocjacyjną Banku w stosunku do dłużnika (klienta), innych wierzycieli dłużnika i dostawcy zabezpieczenia.

Bank stosuje technikę ograniczania ryzyka kredytowego w postaci ochrony kredytowej rzeczywistej związanej z zabezpieczeniami rzeczowymi, umożliwiającymi odzyskanie wierzytelności przez Bank, w przypadku niewykonania zobowiązania przez klienta.

Regulacje Banku w zakresie zabezpieczeń zawierają m.in.:

 wskazanie kryteriów dotyczących uznawania zabezpieczeń w procesie kalkulacji wymogu kapitałowego na ryzyko kredytowe,

 określenie generalnych zasad, którymi Bank kieruje się przy wyborze zabezpieczeń, z uwzględnieniem poziomu akceptowalnego ryzyka kredytowego,

 określenie szczegółowych zasad dla poszczególnych rodzajów zabezpieczeń rzeczowych uczestniczących w szacowaniu odzysków (m.in. w zakresie ustalania wartości zabezpieczenia, wymogów w zakresie ubezpieczenia przedmiotu zabezpieczenia rzeczowego).

Ponadto regulacje Banku w zakresie zabezpieczeń uwzględniają szczególnie te aspekty Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku, które dotyczą kwestii stosowania modeli LGD, pewności prawnej zabezpieczeń i ich monitorowania.

Przed przyjęciem zaangażowania dla każdej nieruchomości będącej zabezpieczeniem ekspozycji kredytowej musi być ustalona Bankowo-Hipoteczna Wartość Nieruchomości (BHWN).

Akceptowane formy wycen zabezpieczeń:

 Wartość nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie wierzytelności Banku określa się w formie ekspertyzy BHWN,

 Ekspertyzy BHWN muszą być wykonane zgodnie z zasadami opisanymi w Ustawie o bankach hipotecznych i listach zastawnych, Rekomendacji „F” Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) i Regulaminu ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości, zatwierdzonego przez KNF.

Akceptowane są ekspertyzy BHWN wykonane przez upoważnionego pracownika Banku.

Szczegółowe zasady ustalania BHWN zawiera Regulamin ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości oraz Instrukcja ustalania Bankowo-Hipotecznej Wartości Nieruchomości.

Procesowi monitoringu i aktualizacji wartości podlegają nieruchomości mieszkalne stanowiące zabezpieczenie kredytów. Zgodnie z treścią art. 208 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 roku warunkiem uznania zabezpieczenia na nieruchomości mieszkalnej jest regularne, nie rzadziej niż co trzy lata monitorowanie wartości nieruchomości.

 Struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem

W 2021 w strukturze organizacyjnej Obszaru Zarządzania Ryzykiem nastąpiły zmiany: Zespół ds. Ryzyka został zastąpiony wyodrębnionymi stanowiskami: Stanowiskiem Ryzyka Kredytowego, Stanowiskiem Ryzyka Rynkowego i Stanowiskiem Ryzyka Operacyjnego.

 Główne zmiany w polityce kredytowej Banku

W 2021 roku ING Bank Hipoteczny S.A. wdrożył zapisy nowych rekomendacji S i przygotował się do wdrożenia z dniem 1 stycznia 2022 roku Rekomendacji R. Ponieważ Bank nie udziela kredytów, zapisy odnośnie wskaźnika DSTI i bufora dochodowego wdrożono jedynie w procesie aneksowania i monitorowania kredytów. Udostępniono również klientom Banku ofertę konwersji zmiennej stopy kredytu na okresowo stałą stopę. Bank nie będzie na razie oferował swoim klientom opcji klucz za dług.

 Ryzyko kredytowe w czasie COVID-19

Bank wprowadził tymczasowe zmiany ograniczające ryzyko kredytowe w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19, w tym:

 wprowadzono działania wspomagające klientów Banku w sytuacji wystąpienia pandemii COVID-19, w tym możliwość zawieszenia spłaty rat kredytów na okres 3 lub 6 miesięcy (części kapitałowej lub kapitałowo-odsetkowej). Wprowadzone moratoria znacząco wpłynęły na poprawę kondycji finansowej kredytobiorców. Moratoria pozaustawowe spełniające wytyczne EBA były klasyfikowane do Etapu 1, pozostałe, w zależności od indywidualnej oceny, do Etapu 2 lub 3. Moratoria ustawowe ze względu na stwierdzoną utratę głównego źródła dochodu zostały zaklasyfikowane do Etapu 3. Wg stanu na koniec grudnia 2021 roku dla wszystkich złożonych wniosków w ramach tzw. moratorium pozaustawowego w rozumieniu wytycznych EBA zakończył się okres zawieszenia, zaś w przypadku moratorium ustawowego Bank miał 3 rachunki aktywne na kwotę ok. 649,6 tys. zł.

 Bankowo-Hipoteczna Wartość Nieruchomości (BHWN) ustalana jest w sposób ostrożny z uwzględnieniem specyfiki lokalizacji nieruchomości i potencjalnego wpływu COVID-19 na wartość nieruchomości na rynku lokalnym.

 Główne działania w obszarze modelowania

 Zaktualizowano stopę przedpłat całkowitych (ESR) w modelu EL wykorzystywanym w procesie LLP.

 Testy warunków skrajnych

Zgodnie z „Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych”, Bank przeprowadził wewnętrzne testy warunków skrajnych w celu dokonania oceny wpływu potencjalnych zdarzeń lub zmian warunków makroekonomicznych na wymóg kapitałowy, kapitał ekonomiczny, profil ryzyka oraz wynik finansowy. Raport z wyników testów warunków skrajnych został zatwierdzany przez Zarząd Banku oraz przedstawiony Radzie Nadzorczej. Wyniki testów warunków skrajnych są uwzględniane w zakresie tworzenia planów strategicznych, w tym planów kapitałowych i finansowania, podejmowania działań naprawczych bądź działań mających na celu ograniczenie ekspozycji Banku na ryzyko, dostosowania profilu ryzyka Banku do przyjętej tolerancji na ryzyko, kształtowania awaryjnych planów działania na wypadek pojawienia się warunków skrajnych, codziennej praktyki zarządzania ryzykiem, określaniu apetytu na ryzyko i limitów wewnętrznych oraz dostosowania i ulepszania regulacji wewnętrznych.

Testy warunków skrajnych zostały przeprowadzone w 2021 roku na danych według stanu na 31 grudnia 2020 roku.

Obejmowały one:

 testy scenariuszowe:

o Łagodna recesja wynikająca z potencjalnych konsekwencji trzeciej fali COVID–19 w Europie.

o Długoterminowa recesja wynikająca z faktu, że odporność po szczepieniu przeciw COVID–19 okazuje się być krótkotrwała, czego konsekwencją są przedłużające się okresy lock – down do czasu aż zostaną opracowane alternatywne szczepionki. UE nie jest w stanie na czas dostarczyć odpowiednich środków z funduszy pomocowych.

o Szybka recesja – zakłada scenariusz podobny do umiarkowanej recesji tylko w większej skali.

 testy wrażliwości (wzrost stopy procentowej o 400 p.b. oraz 200 p.b., spadek cen nieruchomości o 30%, spadek dynamiki PKB do poziomu -5%, wzrost poziomu bezrobocia do 20%, spadek wynagrodzeń o 10%, spadek popytu krajowego o 10%), deprecjacja Złotówki względem Euro o 30% i 50%),

 odwrotne testy warunków skrajnych,

 testy koncentracji.

Otrzymane wyniki wykazały bardzo dobrą odporność Banku na niekorzystne warunki makroekonomiczne. Współczynnik wypłacalności utrzymywał się na bezpiecznym poziomie w testowanych scenariuszach.

Bank przeprowadził także testy warunków skrajnych zgodnie ze scenariuszami przekazanymi przez KNF w ramach testów regulacyjnych. Wyniki przeprowadzonych testów były pozytywne. W całym analizowanym okresie współczynniki kapitałowe utrzymywały się na bezpiecznym poziomie.

W 2021 roku Bank przeprowadził także analizę wpływu wzrostu stóp procentowych zgodnie z oczekiwaniami zdefiniowanymi przez KNF. W tym przypadku współczynniki kapitałowe również plasowały się powyżej limitów regulacyjnych.

Ryzyko rynkowe

Ryzyko rynkowe jest rozumiane w Banku szeroko i uwzględnia wrażliwość pozycji Banku na zmiany parametrów rynkowych oraz zachowania klientów. Wrażliwość obejmuje zarówno zmiany wyników ekonomicznych oraz przedstawianych, we właściwych sprawozdaniach, wyników finansowych jak również zmiany poziomów pokrycia wymogów regulacyjnych i kapitału ekonomicznego. Stopy rynkowe obejmują stopy procentowe, kursy wymiany walutowej oraz ceny papierów wartościowych. Zachowania klientów dotyczą możliwych przedpłat, spłat po terminie lub braku spłat kredytów hipotecznych w portfelu Banku.

Limity na ryzyko rynkowe są akceptowane przez Zarząd Banku i są zgodne z ogólnym poziomem apetytu na ryzyko akceptowanym przez Radę Nadzorczą Banku. Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami realizuje strategię zarządzania ryzykiem rynkowym oraz nadzoruje i monitoruje poziom ryzyka rynkowego w Banku.

Ryzyko stopy procentowej jest transferowane do Stanowiska Skarbu, gdzie jest zarządzane w ramach przyjętych limitów. Ryzyko walutowe wynika w całości z gospodarki własnej Banku i jego poziom jest niematerialny. W 2021 roku nie odnotowano przekroczeń limitów regulacyjnych i limitów wewnętrznych na ryzyko rynkowe.

W Banku opracowywane są raporty dotyczące ryzyka rynkowego w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym. Raporty tygodniowe, miesięczne oraz kwartalne są prezentowane na posiedzeniach Zarządu Banku. Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami otrzymuje odpowiednie informacje w trybie miesięcznym, a Rada Nadzorcza w trybie kwartalnym.

Ryzyko płynności i finansowania

Ryzyko płynności i finansowania jest rozumiane przez Bank jako ryzyko polegające na niemożności spełnienia, przy racjonalnej cenie, zobowiązań pieniężnych wynikających z pozycji bilansowych i pozabilansowych. Bank utrzymuje płynność w taki sposób, aby zobowiązania pieniężne Banku mogły być zawsze realizowane przy pomocy dostępnych środków, wpływów z zapadających transakcji, dostępnych źródeł finansowania po cenach rynkowych lub z likwidacji zbywalnych aktywów. Ryzyko płynności jest dla Banku ryzykiem istotnym. Poziom ryzyka płynności w Banku jest ograniczony, ze względu na brak produktów generujących niekontraktowe odpływy płynności. Bank jest narażony i monitoruje ryzyko zmniejszenia wpływów płynności z tytułu kredytów hipotecznych na skutek materializacji ryzyka kredytowego lub ograniczeń regulacyjnych oraz ryzyko zmniejszenia wartości rynkowej bufora płynności. Ponadto, w zakresie ryzyka finansowania, Bank jest narażony na ryzyko wzrostu kosztu finansowania w postaci emisji listów zastawnych. Bank monitoruje poziomy cen emisji listów zastawnych i decyzje w zakresie emisji podejmuje z uwzględnieniem sytuacji rynkowej.

Rada Nadzorcza Banku pełni nadzór nad zarządzaniem ryzykiem płynności poprzez akceptację ogólnego poziomu apetytu na ryzyko oraz kwartalną analizę raportów w zakresie ryzyka płynności Banku.

Zarząd Banku odpowiada za:

 ustanowienie strategii w zakresie ryzyka płynności i finansowania, docelowej pozycji płynnościowej, metod jej finansowania oraz profilu ryzyka płynności,

 ustanowienie akceptowanego poziomu ryzyka (apetytu na ryzyko), tolerancji ryzyka płynności i przedstawienie go do zatwierdzenia Radzie Nadzorczej,

 akceptacja polityki zarządzania ryzykiem płynności i finansowania i istotnych zmian w polityce, w tym w szczególności limitów dostosowanych do ogólnego poziomu akceptowalnego ryzyka zatwierdzonego przez Radę Nadzorczą,

 zapewnianie alokacji odpowiednich zasobów ludzkich oraz zasobów teleinformatycznych w celu realizacji procesu zarządzania ryzykiem płynności.

Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO) nadzoruje i monitoruje poziom ryzyka płynności jak również strukturę finansowania Banku oraz poziom bufora płynności. Bank utrzymuje adekwatny poziom bufora płynności w postaci obligacji skarbowych oraz bonów pieniężnych NBP. Dodatkowo, Bank posiada możliwość pozyskania płynności z tytułu umowy kredytowej przyrzeczonej zawartej z podmiotem dominującym z przeznaczeniem na ogólne cele zarządzania ryzykiem płynności. Adekwatność bufora jest potwierdzona w raportowaniu płynności oraz wynikach testów warunków skrajnych. Bank nie identyfikuje ograniczeń regulacyjnych uniemożliwiających wykorzystywanie instrumentów wsparcia płynnościowego pozyskanych od podmiotu dominującego.

Ryzyko płynności strukturalnej jest transferowane do Stanowiska Skarbu i tam zarządzane. Stanowisko Skarbu odpowiada za operacyjne zarządzanie płynnością krótkoterminową oraz pozyskiwanie finansowania na rynku. Bank pozyskuje finansowanie w postaci emisji listów zastawnych oraz emisji obligacji własnych. Pozostała część aktywów jest finansowana kapitałami oraz kredytem z podmiotu dominującego.

W Banku opracowywane są raporty dotyczące ryzyka płynności w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym oraz kwartalnym. Raporty tygodniowe, miesięczne oraz kwartalne są prezentowane na posiedzeniach Zarządu Banku. Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami otrzymuje odpowiednie informacje w trybie miesięcznym, a Rada Nadzorcza w trybie kwartalnym. Stanowisko Ryzyka Rynkowego jest odpowiedzialne za monitorowanie i raportowanie ryzyka płynności i finansowania, nadzór nad transferem ryzyka płynności oraz merytoryczne wsparcie dla Zespołu Rachunkowości i Podatków, który odpowiada za raportowanie regulacyjne nadzorczych norm płynności.

 Testy warunków skrajnych

Testy płynnościowe warunków skrajnych prezentują wpływ wystąpienia warunków skrajnych na poziom płynności Banku. Bank przeprowadza testy płynnościowe, aby wskazać źródła potencjalnie ograniczonej płynności i określenia, jak można takim sytuacjom zapobiec, aby obecne ekspozycje pozostały w obrębie ustalonych limitów. Scenariusze testów płynnościowych są konstruowane i testowane w trzech wariantach ze względu na charakter: wewnętrznym, systemowym oraz mieszanym. Następujące czynniki wewnętrzne i systemowe są uwzględniane przy konstruowaniu scenariuszy testów:

 brak możliwości pozyskiwania dodatkowego finansowania od podmiotu dominującego, z wyłączeniem niewykorzystanych środków z linii kredytowych przyrzeczonych,

 pogorszenie się sytuacji podmiotu dominującego,

 wzrost kosztów emisji listów zastawnych,

 brak nowych transakcji na rynku międzybankowym,

 spadek wartości rynkowej aktywów płynnych,

 zmniejszenie przepływów z tytułu kredytów hipotecznych na skutek pogorszenia jakości portfela kredytowego lub zmian regulacyjnych.

Wyniki testów płynnościowych warunków skrajnych są wykorzystywane przez Bank do:

 monitorowania ekspozycji Banku na ryzyko płynności w warunkach skrajnych,

 ustalania limitów na ryzyko płynności i finansowania,

 przeglądu regulacji wewnętrznych w obszarze ryzyka płynności i finansowania w tym w szczególności podczas przeglądu awaryjnego planu finansowania,

 oceny adekwatności poziomu aktywów płynnych i nadwyżki płynności,

 jako podstawa do podjęcia działań naprawczych, w przypadku, gdy wyniki testów zostaną ocenione negatywnie,

 dostosowania profilu płynności do przyjętego apetytu na ryzyka, w tym w szczególności do zaakceptowanego przez Radę Nadzorczą okresu przetrwania.

Ryzyko modeli

Zarządzanie ryzykiem modeli realizowane jest zgodnie z Polityką zarządzania ryzykiem modeli w ING Banku Hipotecznym S.A. Polityka ta określa m. in.:

 cykl życia modeli,

 zasady oceny istotności i ryzyka modeli,

 zasady funkcjonowania rejestru modeli,

 zasady przeprowadzania procesów monitorowania i walidacji modeli,

 zasady wyliczania kapitału z tytułu ryzyka modeli i stosowania narzutów kapitałowych dla modeli.

Stanowisko Walidacji Modeli zapewnia funkcjonowanie rejestru modeli, który stanowi repozytorium informacji na temat funkcjonujących w Banku modeli ryzyka oraz modeli wyceny, i który aktualizowany jest przez uczestników procesu zarządzania ryzykiem modeli. Rejestr i dzienniki modeli zawierają informacje m.in. o istotności modeli, wynikach procesów monitorowania i walidacji modeli oraz o poziomach ich ryzyka.

Bank regularnie ocenia ryzyka poszczególnych modeli, szacuje kapitał z tytułu ryzyka modeli, a także, jeśli jest to wymagane, alokuje narzuty kapitałowe dla modeli zgodnie z zasadami przyjętymi w regulacjach wewnętrznych.

Jakość funkcjonowania modeli podlega weryfikacji w ramach procesów monitorowania i walidacji modeli, w trakcie których dokonywana jest także ocena stopnia ich narażenia na źródła ryzyka modeli. Walidacja modeli wykonywana jest zgodnie z Polityką Walidacji Modeli w ING Banku Hipotecznym S.A. oraz szczegółowymi standardami i instrukcjami przeprowadzania walidacji.

Raportowanie zarządcze w zakresie zarządzania ryzykiem modeli na dedykowane Komitety, Zarząd oraz Radę Nadzorczą uwzględnia m. in. wyniki procesów monitorowania i walidacji oraz oceny ryzyka poszczególnych modeli, ocenę zagregowanego poziomu ryzyka modeli w kontekście przyjętego poziomu tolerancji na to ryzyko, a także poziom kapitału na ryzyko modeli.

Ryzyko operacyjne

ING Bank Hipoteczny S.A. zarządza ryzykiem operacyjnym kierując się wymogami wynikającymi z przepisów prawa, rekomendacjami i uchwałami Komisji Nadzoru Finansowego i innych regulatorów.

System zarządzania ryzykiem operacyjnym został opracowany zgodnie z zasadą proporcjonalności tzn. z uwzględnieniem charakteru, skali i złożoności działalności, a także istotności procesów oraz profilu ryzyka operacyjnego Banku. Dotyczy on wszystkich sfer działalności Banku i stanowi spójną, stałą praktykę obejmującą następujące elementy:

o identyfikację i ocenę ryzyka,

o ograniczanie ryzyka,

o wykonywanie kontroli,

o monitorowanie i zapewnienie jakości.

Nadzór nad zarządzaniem ryzykiem operacyjnym w Banku sprawuje Rada Nadzorcza Banku, która na podstawie okresowej informacji zarządczej, dokonuje oceny efektywności działań w tym zakresie.

Zarząd Banku po uzyskaniu zgody Rady Nadzorczej określa strategię zarządzania ryzykiem operacyjnym, wprowadzając spójny pakiet wewnętrznych dokumentów normatywnych regulujących zakres, zasady i obowiązki pracowników Banku w obszarze zarządzania ryzykiem operacyjnym.

Pomiar ryzyka operacyjnego w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu określenie skali oraz profilu zagrożeń związanych z występowaniem ryzyka operacyjnego przy wykorzystaniu ustalonych miar ryzyka.

W 2021 roku w dalszym ciągu tematem wielkiej wagi było bezpieczeństwo klientów i pracowników Banku związane z pandemią COVID-19. Koordynacja działań kryzysowych, zapewnienie bezpieczeństwa pracy zdalnej oraz weryfikacja możliwości powrotu pracowników do biura były jednym z istotniejszych aspektów działania Banku.

W ramach doskonalenia systemu kontroli wewnętrznej, Bank przygotował Matryce Funkcji Kontroli dla dwóch dodatkowych procesów zidentyfikowanych jako istotne jeszcze w 2020 roku oraz zapewnił bieżącą aktualizację danych zawartych w Matrycy Funkcji Kontroli dla pozostałych procesów. Przeprowadzona została również kolejna weryfikacja listy procesów istotnych oraz weryfikacja i szczegółowe planowanie w zakresie wymaganego testowania kluczowych kontroli zawartych w Matrycy Funkcji Kontroli.

Bank wykonał prace związane z zapewnieniem pełnej zgodności z wymaganiami EBA dotyczącymi outsourcingu.

Bank kontynuuje optymalizację metodyk wyceny ryzyka w odniesieniu do ryzyka bezpieczeństwa informatycznego oraz ryzyka ciągłości działania.

W 2021 roku nie wystąpiły w Banku straty z tytułu zdarzeń wewnętrznych ryzyka operacyjnego.

 Ciągłość działania

Zapewnienie ciągłości działania jest dla Banku priorytetem. W Banku cel ten jest realizowany dwustopniowo. Po pierwsze Bank utrzymuje i doskonali system zarządzania ciągłością działania. Po drugie, wdrożono Strategię odtwarzania operacyjnego w celu zapewnienia monitorowania i kontroli jakości czynności wykonywanych przez głównego dostawcę Banku, jakim jest ING Bank Śląski S.A. oraz zapewnienia odpowiedniej reakcji na zakłócenia po stronie dostawcy.

W ramach systemu zarządzania ciągłością są identyfikowane procesy, których dostępność jest najważniejsza dla Banku. Dla tych procesów są tworzone Plany ciągłości działania (BCP), które umożliwiają funkcjonowanie w przypadku wystąpienia awarii lub innych zagrożeń. Oprócz Planów ciągłości działania Bank utrzymuje i testuje także Plany odtworzenia działalności (obszar IT), które pozwalają przywrócić dostępność kluczowych aplikacji w wymaganym czasie.

Bank zawsze stara się przeciwdziałać wszelkim zakłóceniom. W przypadku wystąpienia zdarzeń o istotnym wpływie na działalność Banku powoływany jest zespół zarządzania kryzysowego, który koordynuje działania wszystkich zaangażowanych jednostek.

W 2021 roku odbyły się dwa testy Planu zarządzania kryzysowego (CMP), w tym jeden dedykowany dla testu incydentu związanego z cyberatakiem. Przeprowadzone zostały również dwa testy Planu odtworzenia działalności (DRP) – po jednym dla każdego z Centrów Komputerowych.

 Ciągłość działania w czasie COVID-19

Wystąpienie pandemii COVID-19 wiązało się z wprowadzeniem począwszy od 2020 roku szeregu ograniczeń, wynikających z ogłoszonego stanu pandemii, a także zmianą w zachowaniu, potrzebach i sytuacjach ekonomicznych klientów. Odpowiedzią Banku było zwołanie w 2020 roku Zespołu Zarządzania Kryzysowego, który podjął decyzję o uruchomieniu planów awaryjnych Banku i realizacji przez pracowników pracy zdalnej oraz utworzenie Komitetu kryzysowego w celu sprawnego uzgadniania i przekazywania decyzji jednostkom organizacyjnym. Bank kontynuował pracę w tym trybie w 2021 roku. Ponadto, przedstawiciele Banku od 2020 roku regularnie uczestniczą w posiedzeniach Zespołu kryzysowego Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego.

Ze względu na długotrwały i nieprzewidywalny charakter pandemii, działania Banku opierają się na elastycznym reagowaniu i szybkim dostosowywaniu się do aktualnej i przewidywanej sytuacji. W 2020 roku uruchomione zostały wszystkie biznesowe Plany ciągłości działania (BCP), a następnie wdrożono model rotacyjnej pracy w biurze. W związku z kolejną falą zakażeń ponownie uruchomiono plany BCP (model pracy zdalnej), w wyniku czego w 2021 roku, nieprzerwanie od 19 października 2020 roku, trwa rzeczywiste funkcjonowanie wszystkich biznesowych Planów ciągłości działania (BCP).

Podjęte przez Bank w czasie pandemii działania miały na celu dopasowanie funkcjonowania Banku w zakresie co najmniej sposobu/formy pracy, stosowanych środków sanitarnych, komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej oraz monitorowania i raportowania.

Ryzyko braku zgodności (compliance)

Ryzyko braku zgodności (ryzyko compliance) w ING Banku Hipotecznym S.A. rozumiane jest jako ryzyko skutków nieprzestrzegania w procesach funkcjonujących w Banku: przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych, obejmujące w szczególności:

o brak zgodności wynikający z braku wdrożenia w regulacjach wewnętrznych wymogów regulacji zewnętrznych dotyczących instytucji finansowych: przepisów prawa powszechnie obowiązującego, rekomendacji organów nadzoru, orzeczeń i decyzji wiążących Bank na podstawie prawa, zaakceptowanych kodeksów postępowania,

o brak zgodności wynikający z nieefektywności mechanizmów kontrolnych zdefiniowanych w politykach i procedurach bankowych w kluczowych obszarach ryzyka braku zgodności, w tym w obszarze działań Komórki ds. Zgodności,

o inne zidentyfikowane niezgodności z zakresu prawa powszechnie obowiązującego dotyczącego instytucji finansowych.

Konsekwencjami zmaterializowania się ryzyka compliance mogą być: pogorszenie reputacji lub straty wynikające z roszczeń prawnych, kar finansowych lub innego rodzaju sankcji nałożonych przez organy nadzoru.

Zarządzanie ryzykiem braku zgodności jest zorganizowane w sposób zapewniający zarządzanie nim na trzech niezależnych poziomach (liniach obrony).

Jednostki I linii obrony odpowiedzialne są za zapewnienie zgodności realizowanych zadań z przepisami prawa, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi, w tym za identyfikację i ocenę - przy wsparciu jednostek organizacyjnych II linii obrony - ryzyka braku zgodności dla swoich procesów, jak również kontrolę oraz zarządzanie tym ryzykiem obejmujące projektowanie, wdrażanie i realizację mechanizmów kontrolnych.

Rolą Komórki ds. Zgodności jako wiodącej jednostki II linii obrony w obszarze ryzyka braku zgodności jest w szczególności wsparcie jednostek I linii obrony w procesie identyfikacji i oceny ryzyka braku zgodności (niezależna analiza / polemika) oraz zatwierdzanie ich wyników, kontrola, niezależne monitorowanie jak również kompleksowe raportowanie wyników dotyczących identyfikacji, oceny, kontroli i monitorowania ryzyka braku zgodności, w oparciu o wyniki realizacji własnych działań oraz informacje otrzymywane od pozostałych jednostek I i II linii obrony.

Stanowisko Audytora Wewnętrznego (III linia obrony) zapewnia niezależną i obiektywną ocenę skuteczności wewnętrznych mechanizmów kontroli.

W 2021 roku Bank kontynuował działania związane z zapewnieniem zgodności Banku z wymogami regulacyjnymi, obejmujące monitoring, analizę i wdrażanie zmian regulacyjnych, usprawnianie mechanizmów kontrolnych w kluczowych procesach Banku, w tym w obszarze Poznaj Swojego Klienta (ang. Know Your Customer). Regularnie budowana jest i utrwalana świadomość pracowników Banku w zakresie kluczowych obszarów zapewniania zgodności.

Ryzyko biznesowe

W ramach ryzyka biznesowego Bank jako ryzyko istotne wyróżnia ryzyko makroekonomiczne.

 Ryzyko makroekonomiczne

Ryzyko makroekonomiczne to ryzyko wynikające ze zmian czynników makroekonomicznych oraz ich wpływu na wysokość minimalnych wymogów kapitałowych. Bank zarządza tym ryzykiem poprzez regularne przeprowadzanie wewnętrznych testów warunków skrajnych, co pozwala na bieżący monitoring wrażliwości minimalnych wymogów kapitałowych na czynniki makroekonomiczne. W 2021 roku Bank przeprowadził pełne testy kapitałowe według stanu na IV kwartał 2020 roku.

Zgodnie z metodologią Bank szacuje dodatkowy wymóg kapitałowy w oparciu o wyniki wewnętrznych testów warunków skrajnych dla scenariusza łagodnej recesji. Wyniki testów warunków skrajnych pokazały, że materializacja scenariusza łagodnej recesji nie spowoduje spadku adekwatności kapitałowej poniżej wymaganego poziomu.

7.31. Informacje ilościowe

Ryzyko kredytowe

Informacje liczbowe na temat jakości portfela kredytowego zamieszczone są w niniejszym sprawozdaniu w nocie nr 7.9 Kredyty i inne należności od klientów oraz 7.32. Ujawnienia w zakresie adekwatności kapitałowej.

Ryzyko rynkowe

 Ryzyko stopy procentowej

Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej jest uznawane za ryzyko istotne. Bank wykorzystuje następujące miary ryzyka stopy procentowej:

 miara wrażliwości (BPV),

 dochód narażony na ryzyko (NIIaR),

 wartość ekonomiczna kapitału narażona na ryzyko (EVEaR),

 miary wrażliwości portfela papierów wartościowych.

W 2021 roku Bank nie odnotował przekroczeń limitów na ryzyko stopy procentowej. Podstawowe miary na dzień, 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2021 roku kształtowały się na następujących poziomach:

Miara ryzyka	stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2020
BPV (tys. PLN)	27,4	57,0
NIIaR (tys. PLN)	1 343,9	1 203,6
EVEaR do funduszy własnych	2,44%	1,17%

 Ryzyko walutowe

Bank nie utrzymuje znaczących pozycji w walutach obcych. Na dzień 31 grudnia 2021 roku ryzyko walutowe jest uznawane za nieistotne. Bank wykorzystuje następujące miary ryzyka walutowego:

 miara pozycji w poszczególnych walutach,

 wartość narażona na ryzyko walutowe (VaR).

Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank utrzymywał pozycję walutową w EUR w kwocie 73 tys. EUR (pozycja krótka) (w porównaniu z 28 tys. EUR na 31 grudnia 2020 roku). Pozycja ta wynikała z gospodarki własnej i generowała VaR w wysokości 3,2 tys. zł (w porównaniu z 1,7 tys. zł na 31 grudnia 2020 roku).

Ryzyko płynności i finansowania

 Pomiar ryzyka płynności

W Banku wykorzystywane są następujące miary ryzyka płynności:

 wskaźnik pokrycia płynności krótkoterminowej (LCR),

 wskaźnik stabilnego finansowania (NSFR),

 luka płynności strukturalnej,

 okres przetrwania w sytuacji stresowej,

 testy warunków skrajnych.

W 2021 roku Bank nie odnotował przekroczeń limitów na ryzyko płynności. Nadzorcze miary płynności na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2021 roku kształtowały się na następujących poziomach:

Miara ryzyka	stan na 31.12.2021	Limit nadzorczy	stan na 31.12.2020	Limit nadzorczy
LCR	131%	>100%	8 555%	>100%
NSFR	129%	>100%	109%	n/a

*) zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/876 poziom minimalny wskaźnika NSFR obowiązuje od 28.06.2021 roku.

Składowe miary LCR na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2021 roku kształtowały się następująco:

Pozycja	stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2020
Zabezpieczenie przed utratą płynności	49 711,4	35 087,5
Wypływy płynności	151 783,5	1 640,6
Wpływy płynności	156 903,2	76 411,3
Wypływy płynności netto	37 945,8	410,2

W kwietniu 2021 roku Bank uzyskał zgodę KNF na zaliczenie wpływów z niewykorzystanych środków z tytułu umowy kredytowej przyrzeczonej zawartej z ING Bankiem Śląskim S.A. do wpływów płynności w pomiarze LCR. Wielkość umowy kredytowej wynosi 1 000 000,0 tys. zł Na dzień 31 grudnia 2021 roku wielkość niewykorzystanych środków wyniosła 98 000,0 tys. zł PLN.

Wzór EU LIQB dot. informacji jakościowych na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto


a)	Wyjaśnienia dotyczące głównych czynników wpływających na wyniki wskaźnika pokrycia wypływów netto oraz zmiany udziału danych wejściowych w obliczeniach wskaźnika pokrycia wypływów netto w czasie	Na koniec 2020 roku na aktywa płynne Banku składały się wyłącznie obligacje skarbowe w wysokości 35 087,5 tys. zł, natomiast na koniec 2021 roku na aktywa płynne Banku składały się zarówno obligacje skarbowe wspomniane powyżej w wysokości 34 716,5 tys. zł, a także bony pieniężne NBP w wysokości 14 994,9 tys. zł (dłużne papiery wartościowe opisano w nocie 7.8). Równocześnie, na 31 grudnia 2021 roku prognozowane wypływy płynności są istotnie większe niż w okresie porównawczym, co wynika z wymagalności obligacji własnych (150 000,0 tys. zł PLN) .
b)	Wyjaśnienia dotyczące zmian wskaźnika pokrycia wypływów netto w czasie	Na koniec 2021 roku wskaźnik LCR Banku wynosił 131 % w porównaniu do 8 555 % na koniec 2020 roku, na co wpłynęły przyczyny wyszczególnione w punkcie a) powyżej.
c)	Wyjaśnienia dotyczące rzeczywistej koncentracji źródeł finansowania	Na koniec 2021 roku nie wystąpiły istotne zmiany rzeczywistej koncentracji źródeł finansowania w porównaniu z końcem 2020 roku. Tym niemniej, w porównaniu do końca 2020 roku zwiększył się udział finansowania kredytem z podmiotu dominującego a zmniejszył udział finansowania obligacjami własnymi.
d)	Ogólny opis struktury bufora płynnościowego instytucji	Zmiany dotyczące bufora płynnościowego na koniec 2021 roku w porównaniu do końca 2020 roku wynikały w szczególności z zakupu bonów pieniężnych w kwocie wskazanej w punkcie a) powyżej.
e)	Ekspozycje z tytułu instrumentów pochodnych i potencjalne wezwania do ustanowienia zabezpieczenia	Nie dotyczy
f)	Niedopasowanie walutowe we wskaźniku pokrycia wypływów netto	Nie dotyczy
g)	Inne pozycje w obliczeniach wskaźnika pokrycia wypływów netto, które nie są uwzględnione we wzorze dotyczącym ujawniania wskaźnika pokrycia wypływów netto, a które są uznawane przez instytucję za istotne dla jej profilu płynności	Nie dotyczy

Składowe miary NSFR na dzień 31 grudnia 2020 roku oraz 31 grudnia 2021 roku kształtowały się następująco:

Pozycja	stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2020
Dostępne stabilne finansowanie	3 319 195	2 812 198,9
Wymagane stabilne finansowanie	2 575 040	2 570 593,4

Bank okresowo przeprowadza prognozy głównych miar ryzyka płynności, w szczególności każdorazowo przed nabyciem portfela wierzytelności hipotecznych oraz emisją obligacji własnych.

Poniższe tabele prezentują urealnioną lukę płynności na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku:

Luka płynności

Stan na 31.12.2021

1 dzień

1 dzień –

1 miesiąc

1-3

miesiące

3-6

miesięcy

6-12

miesięcy

12-24

miesięcy

24-60

miesięcy

powyżej 60 miesięcy

Urealniona luka okresowa

133 070

93 446

36 744

98 085

189 638

-2 093 106

-85 526

1 627 649

Urealniona skumulowana luka okresowa

133 070

226 516

263 260

361 345

550 983

-1 542 123

-1 627 649

Luka płynności

Stan na 31.12.2020

1 dzień

1 dzień –

1 miesiąc

1-3

miesiące

3-6

miesięcy

6-12

miesięcy

12-24

miesięcy

24-60

miesięcy

powyżej 60 miesięcy

Urealniona luka okresowa

1 037 000

99 674

57 101

86 088

168 397

-1 646 096

-543 698

741 535

Urealniona skumulowana luka okresowa

1 037 000

1 136 674

1 193 775

1 279 863

1 448 259

-197 837

-741 535

Luka wykazuje wartości dodatnie w okresie do roku. Wynika to z faktu, iż znaczną część aktywów Banku stanowią długoterminowe kredyty hipoteczne, które są finansowane zobowiązaniami z krótszymi terminami wymagalności. Zmniejszenie pozytywnej luki w krótkich okresach w 2021 roku w porównaniu do 2020 roku wynika ze zmniejszenia dostępności środków z linii przyrzeczonej od podmiotu dominującego na skutek uruchomienia kredytu w 2021 roku.

 Struktura finansowania

Bank monitoruje strukturę finansowania. Model biznesowy zakłada pozyskiwanie środków w postaci emisji listów zastawnych, emisji obligacji własnych oraz kredytu z podmiotu dominującego. Poniższa tabela prezentuje strukturę finansowania na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku:

Struktura finansowania	stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2020
Środki od podmiotu dominującego	61,35%	51,65%
Emisje obligacji własnych	16,37%	25,57%
Emisje listów zastawnych	10,00%	10,48%
Kapitały własne	12,05%	12,11%
Pozostałe	0,22%	0,19%
Razem	100,00%	100,00%

Na dzień 31 grudnia 2021 roku Bank pozyskał 654 000,0 tys. zł finansowania w postaci obligacji własnych oraz 400 000,0 tys. zł w postaci listów zastawnych (wartość nominalna). Pozostała część portfela kredytów hipotecznych jest finansowana kapitałami oraz kredytem z podmiotu dominującego.

 Testy warunków skrajnych

Testy warunków skrajnych przeprowadzone w 2021 roku nie wykazały zagrożenia płynności Banku na skutek wystąpienia warunków skrajnych. Wyniki testów pokazują stabilną sytuację płynnościową banku. Skumulowana luka płynności uwzględniająca zdolność banku do równoważenia płynności wykazuje wartości dodatnie do roku we wszystkich scenariuszach. Miara LCR wykazuje wartości znacznie przekraczające limity nadzorcze oraz poziomy ostrzegawcze we wszystkich scenariuszach. Testy wykazały adekwatny poziom nadwyżki płynności.

7.32. Ujawnienia w zakresie adekwatności kapitałowej

Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności Banku, Bank ujawnia w sprawozdaniu finansowym wybrane informacje na temat adekwatności kapitałowej. Informacje dotyczą w szczególności:

 funduszy własnych dla potrzeb adekwatności kapitałowej,

 wymogów kapitałowych,

 korekt z tytułu ryzyka kredytowego,

 stosowanych technik ograniczenia ryzyka kredytowego.

Zgodnie z wymaganiami zawartymi w Wytycznych EBA/GL/2020/07 Bank prezentuje także szczegółowe dane ilościowe w zakresie ekspozycji objętych działaniami stosowanymi w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez COVID-19.

Bank każdorazowo dokonuje oceny adekwatności ujawnianych informacji w kontekście dostarczenia uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka Banku.

Zgodnie z zaleceniami nadzorczymi wskaźniki według stanu na 31 grudnia 2020 roku są ponownie przeliczane po zatwierdzeniu podziału zysku przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy, a następnie raportowane Nadzorcy. Poniżej uwzględniono wartości wskaźników według stanu na 31 grudnia 2020 roku uwzględniające przedmiotowe ponowne przeliczenie.

Fundusze własne i wymogi kapitałowe

Fundusze własne Banku na potrzeby adekwatności kapitałowej składają się wyłącznie z funduszy podstawowych Tier 1 (CET 1) i zostały wyznaczone zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe oraz postanowieniami Rozporządzenia CRR oraz powiązanymi regulacjami.

Równocześnie, zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:

 z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,

 z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,

 z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,

 z tytułu ryzyka operacyjnego – metodą wskaźnika bazowego (BIA),

 z tytułu ryzyka rynkowego (ryzyko walutowe) – metodą podstawową.

Na 31 grudnia 2021 roku Bank wykazuje zerowe wartości dla wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz rynkowego. W związku z powyższym na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych na datę przedmiotowego sprawozdania składał się wymóg z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.

Łączny współczynnik kapitałowy


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
Fundusze własne
A. Kapitały własne ze sprawozdania z sytuacji finansowej, w tym:	481 986,9	481 611,0
A.I. Kapitały własne ujęte w funduszach własnych, w tym:	461 275,7	461 783,4
Kapitał akcyjny	380 000,0	380 000,0
Kapitał zapasowy – agio	62 002,2	62 002,2
Zyski zatrzymane w poprzednich latach	18 241,4	19 827,6
Strata bieżącego okresu	0,0	0,0
Skumulowane inne całkowite dochody	-554,1	-46,4
Kapitał rezerwowy	1 586,2	0,0
A.II. Kapitały własne nie ujęte w funduszach własnych, w tym:	20 711,2	19 827,6
Zysk bieżącego okresu	20 711,2	19 827,6
B. Pozostałe składniki (pomniejszenia i zwiększenia) funduszy własnych, w tym:	-49,7	-860,5
Wartości niematerialne	0,0	-810,3
Korekta wartości z tytułu wymogów w zakresie ostrożnej wyceny	-49,7	-50,2
Fundusze własne przyjęte do kalkulacji łącznego współczynnika kapitałowego (A.I. + B), w tym:	461 226,0	460 922,9
Kapitał podstawowy Tier 1	461 226,02	460 922,91
Aktywa ważone ryzykiem, w tym:	1 515 603,0	1 430 473,47
z tytułu ryzyka kredytowego	1 466 877,4	1 381 747,8
z tytułu ryzyka operacyjnego	48 725,6	48 725,6
Łączne wymogi kapitałowe	121 248,3	114 437,9

Łączny współczynnik kapitałowy (TCR)	30,43%	32,22%
minimalny wymagany poziom	10,50%	10,50%
nadwyżka wskaźnika TCR*	302 087,69	310 723,20
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1)	30,43%	32,22%
minimalny wymagany poziom	8,50%	8,50%
nadwyżka wskaźnika T1	332 399,76	339 332,67
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1)	30,43%	32,22%
minimalny wymagany poziom	7,00%	7,00%
nadwyżka wskaźnika T1	355 133,80	360 789,77

Aktywa ważone ryzykiem i wymogi kapitałowe

Poniżej Bank prezentuje wartości aktywów ważonych ryzykiem (RWA – Risk Weighted Assets) wraz z wymogami w zakresie funduszy własnych oraz podziałem na poszczególne klasy ekspozycji:


	Wartość ekspozycji brutto	Wartość ekspozycji netto**	Aktywa ważone ryzykiem (RWA)	Wymóg w zakresie funduszy własnych
Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych	65 764,2	65 764,2	2 788,9	223,1
Ekspozycje wobec instytucji	46 828,4	46 828,4	0,0	0,0
Ekspozycje detaliczne*	242 294,2	242 075,9	181 557,0	14 524,6
Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach	3 636 775,1	3 635 244,2	1 273 984,1	101 918,7
Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	6 849,4	4 926,6	4 926,6	394,1
Inne ekspozycje	3 620,8	3 620,8	3 620,8	289,7
Razem	4 002 132,2	3 998 460,1	1 466 877,4	117 350,2

*) Wynikają z części ekspozycji dotyczących nabytych wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych, która nie jest w pełni i całkowicie zabezpieczona tzn. takiej która jest w okresie przejściowym tj. do czasu ustanowienia zabezpieczenia lub przekracza 80% BHWN.

**) Wartość ekspozycji bilansowych i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań i transakcji warunkowych, po uwzględnieniu korekt z tytułu szczególnego ryzyka kredytowego oraz CCF (Credit Conversion Factor - współczynnik konwersji kredytowej).

Wybrane informacje ilościowe w zakresie adekwatności kapitałowej

Poniższe tabele prezentują szczegółowe informacje ilościowe w zakresie adekwatności kapitałowej, zgodnie z wymaganiami zawartymi w Rozporządzeniu Wykonawczym 2021/637:

 Wzór EU KM1 – Najważniejsze wskaźniki

 Wzór EU OV1 – Przegląd łącznych kwot ekspozycji na ryzyko

 Wzór EU CC1 – Struktura regulacyjnych funduszy własnych

 Wzór EU CC2 – Uzgodnienie regulacyjnych funduszy własnych z bilansem w zbadanym sprawozdaniu finansowym

 Wzór EU LIQ1 – Informacje ilościowe na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto

 Wzór EU LIQ2: Wskaźnik stabilnego finansowania netto

 Wzór EU CCyB1 – Rozkład geograficzny odnośnych ekspozycji kredytowych na potrzeby obliczania bufora antycyklicznego

 Wzór EU CCyB2 – Kwota specyficznego dla instytucji bufora antycyklicznego

 Wzór EU LR1–LRSum - Zestawienie dotyczące uzgodnienia aktywów księgowych i ekspozycji wskaźnika dźwigni

 Wzór EU LR2–LRCom - Wspólne ujawnianie wskaźnika dźwigni

 Wzór EU LR3–LRSpl - Podział ekspozycji bilansowych (z wyłączeniem instrumentów pochodnych, transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych (SFT) i ekspozycji wyłączonych)

 MSSF 9/Artykuł 468-FL - Porównanie funduszy własnych instytucji oraz współczynników kapitałowych i wskaźnika dźwigni finansowej z uwzględnieniem i bez uwzględnienia zastosowania rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 i analogicznych oczekiwanych strat kredytowych oraz z uwzględnieniem i bez uwzględnienia tymczasowego traktowania zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR

 Wzór EU CR1 - Ekspozycje obsługiwane i nieobsługiwane oraz powiązane rezerwy

 Wzór EU CR1-A - Termin zapadalności ekspozycji

 Wzór EU CR2 - Zmiany stanu nieobsługiwanych kredytów i zaliczek

 Wzór EU CQ1 - Jakość kredytowa ekspozycji restrukturyzowanych

 Wzór EU CQ3: Jakość kredytowa przeterminowanych ekspozycji obsługiwanych i nieobsługiwanych w podziale według liczby dni przeterminowania

 Wzór EU CR3 – Przegląd technik ograniczania ryzyka kredytowego: Ujawnianie informacji na temat stosowania technik ograniczania ryzyka kredytowego

 Wzór EU CR4 – Metoda standardowa – Ekspozycja na ryzyko kredytowe i skutki ograniczania ryzyka kredytowego

 Wzór EU CR5 – Metoda standardowa

Wzór EU KM1 – Najważniejsze wskaźniki
		stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2020
	Dostępne fundusze własne (kwoty)
1	Kapitał podstawowy Tier 1	461 226,0	460 922,9
2	Kapitał Tier 1	461 226,0	460 922,9
3	Łączny kapitał	461 226,0	460 922,9
	Kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem
4	Łączna kwota ekspozycji na ryzyko	1 515 603,0	1 430 474,6
	Współczynniki kapitałowe (jako odsetek kwoty ekspozycji ważonej ryzykiem)
5	Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (%)	30,43%	32,22%
6	Współczynnik kapitału Tier 1 (%)	30,43%	32,22%
7	Łączny współczynnik kapitałowy (%)	30,43%	32,22%
	Dodatkowe wymogi w zakresie funduszy własnych w celu uwzględnienia ryzyka innego niż ryzyko nadmiernej dźwigni (jako odsetek kwoty ekspozycji ważonej ryzykiem)
EU 7d	Łączne wymogi w zakresie funduszy własnych SREP (%)	8,00%	8,00%
	Wymóg połączonego bufora i łączne wymogi kapitałowe (jako odsetek kwoty ekspozycji ważonej ryzykiem)
EU 11a	Łączne wymogi kapitałowe (%)	10,50%	10,50%
12	Kapitał podstawowy Tier 1 dostępny po spełnieniu łącznych wymogów w zakresie funduszy własnych SREP (%)	339 977,8	346 484,9
	Wskaźnik dźwigni
13	Miara ekspozycji całkowitej	3 951 582,0	3 814 026,8
14	Wskaźnik dźwigni (%)	11,67%	12,30%

Wzór EU OV1 – Przegląd łącznych kwot ekspozycji na ryzyko
		a	c
		Łączne kwoty ekspozycji na ryzyko	Łączne wymogi w zakresie funduszy własnych
		stan na 31.12.2021	stan na 31.12.2021
1	Ryzyko kredytowe (z wyłączeniem ryzyka kredytowego kontrahenta)	1 466 877,4	117 350,2
2	W tym metoda standardowa	1 466 877,4	117 350,2
23	Ryzyko operacyjne	48 725,6	3 898,0
EU-23a	W tym metoda wskaźnika bazowego	48 725,6	3 898,0
29	Ogółem	1 515 603,0	121 248,2

Wzór EU CC1 – Struktura regulacyjnych funduszy własnych
		a	b
		Kwoty	Źródło w oparciu o numery/litery referencyjne bilansu skonsolidowanego w ramach regulacyjnego zakresu konsolidacji
Kapitał podstawowy Tier 1: instrumenty i kapitały rezerwowe
1	Instrumenty kapitałowe i powiązane ażio emisyjne	442 002,2	(d)
	w tym: akcja zwykła	380 000,0
	w tym: agio	62 002,2
3	Skumulowane inne całkowite dochody (i pozostałe kapitały rezerwowe)	18 241,4	(e)
EU-3a	Fundusze ogólne ryzyka bankowego	1 032,1	(f)
6	Kapitał podstawowy Tier 1 przed korektami regulacyjnymi	461 275,7
Kapitał podstawowy Tier 1: korekty regulacyjne
7	Dodatkowe korekty wartości (kwota ujemna)	-49,7
28	Całkowite korekty regulacyjne w kapitale podstawowym Tier 1	-49,7
29	Kapitał podstawowy Tier 1	461 226,0
45	Kapitał Tier 1 (kapitał podstawowy Tier 1 + kapitał dodatkowy Tier 1)	461 226,0
59	Łączny kapitał (kapitał Tier 1 + kapitał Tier 2)	461 226,0
60	Łączna kwota ekspozycji na ryzyko	1 515 603,0
61	Kapitał podstawowy Tier 1	30,43%
62	Kapitał Tier 1	30,43%
63	Łączny kapitał	30,43%
64	Łączne wymogi kapitałowe odnośnie do kapitału podstawowego Tier 1 instytucji	7,00%
65	w tym: wymóg utrzymywania bufora zabezpieczającego	2,50%
EU-67b	w tym: dodatkowe wymogi w zakresie funduszy własnych w celu uwzględnienia innych rodzajów ryzyka niż ryzyko nadmiernej dźwigni finansowej	22,43%

Wzór EU CC2 – Uzgodnienie regulacyjnych funduszy własnych z bilansem w zbadanym sprawozdaniu finansowym
		a	c
		Bilans zgodnie z opublikowanym sprawozdaniem finansowym	Odniesienie
		31.12.2021	Odniesienie
Aktywa – Podział według klas aktywów zgodnie z bilansem w opublikowanym sprawozdaniu finansowym
2	Kredyty i inne należności udzielone innym bankom	46 828,4
5	Inwestycyjne papiery wartościowe	64 636,4
6	Kredyty i inne należności udzielone klientom wyceniane według zamortyzowanego kosztu	3 882 999,5
8	Rzeczowe aktywa trwałe	1 207,1
9	Wartości niematerialne	0,1	(a)
12	Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	1 115,5	(c)
13	Inne aktywa	2 413,7
14	Aktywa ogółem	3 999 200,7
Zobowiązania – Podział według klas zobowiązań zgodnie z bilansem w opublikowanym sprawozdaniu finansowym
1	Zobowiązania wobec banków	2 453 682,8
5	Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych	1 054 536,9
7	Rezerwy	823,6
8	Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	444,6
10	Inne zobowiązania	7 725,9
11	Zobowiązania ogółem	3 517 213,8
Kapitał własny
1	Kapitał akcyjny	380 000,0	(d)
2	Kapitał zapasowy ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej	62 002,2	(d)
3	Skumulowane inne całkowite dochody	-554,1	(e)
4	Zyski zatrzymane	40 538,8	(f)
5	Kapitał własny ogółem	481 986,9

Wzór EU LIQ1 – Informacje ilościowe na temat wskaźnika pokrycia wypływów netto
		a	e
		Całkowita wartość nieważona (średnia)	Całkowita wartość ważona (średnia)
EU 1a		31.12.2021	31.12.2021
EU 1b	Liczba punktów danych użyta do obliczenia średnich wartości	12	12
AKTYWA PŁYNNE WYSOKIEJ JAKOŚCI
1	Całkowite aktywa płynne wysokiej jakości (HQLA)		135 021 516,9
ŚRODKI PIENIĘŻNE – WYPŁYWY
5	Niezabezpieczone finansowanie na rynku międzybankowym	93 829 231,7	93 829 231,7
8	Dług niezabezpieczony	93 829 231,7	93 829 231,7
10	Wymogi dodatkowe	260 949,8	260 949,8
12	Wypływy związane ze stratą środków z tytułu produktów dłużnych	260 949,8	260 949,8
14	Inne zobowiązania umowne w zakresie finansowania	2 300 682,5	2 184 396,6
16	CAŁKOWITE WYPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH		96 274 578,0
ŚRODKI PIENIĘŻNE – WPŁYWY
18	Wpływy z tytułu ekspozycji w pełni obsługiwanych	27 974 331,5	16 299 991,9
19	Inne wpływy środków pieniężnych	91 198 648,5	91 198 648,5
20	CAŁKOWITE WPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH	119 172 980,0	107 498 640,4
EU-20c	Wpływy podlegające ograniczeniu w wysokości 75 %	119 172 980,0	107 498 640,4
WARTOŚĆ SKORYGOWANA OGÓŁEM
EU-21	ZABEZPIECZENIE PRZED UTRATĄ PŁYNNOŚCI		135 021 516,9
22	CAŁKOWITE WYPŁYWY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH NETTO		80 439 043,6
23	WSKAŹNIK POKRYCIA WYPŁYWÓW NETTO		65,9

Wzór EU LIQ2: Wskaźnik stabilnego finansowania netto
		a	b	c	d	e
		Wartość nieważona według rezydualnego terminu zapadalności				Wartość ważona
		Brak terminu zapadalności	< 6 miesięcy	6 miesięcy do < 1 rok	≥ 1 rok	Wartość ważona
Pozycje dostępnego stabilnego finansowania		461 226,0	659 208,8	2 808,0	2 856 565,0	3 319 195,1
1	Pozycje i instrumenty kapitałowe	461 226,0	0,0	0,0	0,0	461 226,0
2	Fundusze własne	461 226,0	0,0	0,0	0,0	461 226,0
7	Finansowanie na rynku międzybankowym:		655 461,6	0,0	2 853 000,0	2 853 000,0
9	Pozostałe finansowanie na rynku międzybankowym		655 461,6	0,0	2 853 000,0	2 853 000,0
11	Pozostałe zobowiązania:		3 747,2	2 808,0	3 565,0	4 969,0
13	Wszystkie pozostałe zobowiązania i instrumenty kapitałowe nieujęte w powyższych kategoriach		3 747,2	2 808,0	3 565,0	4 969,0
14	Całkowite dostępne stabilne finansowanie					3 319 195,1
Pozycje wymaganego stabilnego finansowania		0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
15	Całkowite aktywa płynne wysokiej jakości (HQLA)					15 000,0
EU-15a	Aktywa obciążone na rezydualny termin zapadalności wynoszący co najmniej jeden rok w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie		0,0	0,0	0,0	0,0
17	Obsługiwane kredyty i papiery wartościowe:		144 485,2	92 818,5	3 687 516,6	2 543 511,2
19	Obsługiwane transakcje finansowane z użyciem papierów wartościowych z klientem finansowym zabezpieczone innymi aktywami oraz pożyczkami i zaliczkami na rzecz instytucji finansowych		46 828,4	0,0	0,0	4 682,8
22	Obsługiwane kredyty hipoteczne, w tym:		97 656,8	92 818,5	3 687 516,6	2 256 232,2
23	O wadze ryzyka nieprzekraczającej 35 % zgodnie z metodą standardową określoną w regulacjach Bazylea II		92 437,2	87 928,0	3 453 992,1	2 052 681,3
26	Inne aktywa:	0,0	935,7	1 642,7	15 090,9	16 529,7
31	Wszystkie pozostałe aktywa nieujęte w powyższych kategoriach		935,7	1 642,7	15 090,9	16 529,7
33	Wymagane stabilne finansowanie ogółem					2 575 040,9
34	Wskaźnik stabilnego finansowania netto (%)					0,13%

Wzór EU CCyB1 – Rozkład geograficzny odnośnych ekspozycji kredytowych na potrzeby obliczania bufora antycyklicznego
		a	f	g	j	k
		Ogólne ekspozycje kredytowe	Całkowita wartość ekspozycji	Wymogi w zakresie funduszy własnych		Kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem
				Wymogi w zakresie funduszy własnych
		Wartość ekspozycji według metody standardowej		Odnośne ekspozycje na ryzyko kredytowe – ryzyko kredytowe	Ogółem
010	Podział według państw:
	Polska	3 885 867,5	3 885 867,5	133 500,5	133 500,5	1 668 756,3
020	Ogółem	3 885 867,5	3 885 867,5	133 500,5	133 500,5	1 668 756,3

Wzór EU CCyB2 – Kwota specyficznego dla instytucji bufora antycyklicznego
		a
1	Łączna kwota ekspozycji na ryzyko	1 515 603,0
2	Specyficzny dla instytucji wskaźnik bufora antycyklicznego	0,0
3	Wymóg w zakresie specyficznego dla instytucji bufora antycyklicznego	0,0

Wzór EU LR1 – LRSum: Zestawienie dotyczące uzgodnienia aktywów księgowych i ekspozycji wskaźnika dźwigni
		a
		Kwota mająca zastosowanie
1	Aktywa razem według opublikowanych sprawozdań finansowych	3 999 200,7
11	(Korekta wynikająca z korekt z tytułu ostrożnej wyceny oraz z rezerw ogólnych i celowych, które zmniejszyły kapitał Tier 1)	-3 721,7
EU-11a	(Korekta z tytułu ekspozycji wyłączonych z miary ekspozycji całkowitej zgodnie z art. 429a ust. 1 lit. c) CRR)	-46 828,4
12	Inne korekty	2 931,4
13	Miara ekspozycji całkowitej	3 951 582,0

Wzór EU LR2 – LRCom: Wspólne ujawnianie wskaźnika dźwigni
			a
			Ekspozycje wskaźnika dźwigni określone w CRR
		stan na 31.12.2021
Ekspozycje bilansowe (z wyłączeniem instrumentów pochodnych i SFT)
1	Pozycje bilansowe (z wyłączeniem instrumentów pochodnych i SFT, ale z uwzględnieniem zabezpieczenia)		4 002 132,2
5	(Korekty z tytułu ogólnego ryzyka kredytowego do pozycji bilansowych)		-3 672,1
6	(Kwoty aktywów odliczane przy ustalaniu kapitału Tier 1)		-49,7
7	Ekspozycje bilansowe ogółem (z wyłączeniem instrumentów pochodnych i SFT)		3 998 410,4
Ekspozycje wyłączone
EU-22a	(Ekspozycje wyłączone z miary ekspozycji całkowitej zgodnie z art. 429a ust. 1 lit. c) CRR)		-46 828,3
EU-22k	(Ekspozycje wyłączone ogółem)		-46 828,3
Kapitał i miara ekspozycji całkowitej
23	Kapitał Tier 1		461 226,0
24	Miara ekspozycji całkowitej		3 951 582,0
Wskaźnik dźwigni
25	Wskaźnik dźwigni (%)		11,67%
25a	Wskaźnik dźwigni (z wyłączeniem wpływu wszelkich mających zastosowanie tymczasowych wyłączeń rezerw w banku centralnym) (%)		11,67%
Wybór przepisów przejściowych i odnośne ekspozycje
EU-27b	Wybór przepisów przejściowych dotyczących definicji miary kapitału		przejściowy
Ujawnienie wartości średnich
30	Miara ekspozycji całkowitej (w tym wpływ wszelkich mających zastosowanie tymczasowych wyłączeń rezerw w banku centralnym) obejmująca średnie wartości aktywów z tytułu SFT brutto z wiersza 28 (po korekcie z tytułu transakcji księgowych sprzedaży oraz po odliczeniu kwot powiązanych zobowiązań gotówkowych i należności gotówkowych)		3 951 582,0
30a	Miara ekspozycji całkowitej (z wyłączeniem wpływu wszelkich mających zastosowanie tymczasowych wyłączeń rezerw w banku centralnym) obejmująca średnie wartości aktywów z tytułu SFT brutto z wiersza 28 (po korekcie z tytułu transakcji księgowych sprzedaży oraz po odliczeniu kwot powiązanych zobowiązań gotówkowych i należności gotówkowych)		3 951 582,0
31	Wskaźnik dźwigni (w tym wpływ wszelkich mających zastosowanie tymczasowych wyłączeń rezerw w banku centralnym) obejmujący średnie wartości aktywów z tytułu SFT brutto z wiersza 28 (po korekcie z tytułu transakcji księgowych sprzedaży oraz po odliczeniu kwot powiązanych zobowiązań gotówkowych i należności gotówkowych)		11,67%
31a	Wskaźnik dźwigni (z wyłączeniem wpływu wszelkich mających zastosowanie tymczasowych wyłączeń rezerw w banku centralnym) obejmujący średnie wartości aktywów z tytułu SFT brutto z wiersza 28 (po korekcie z tytułu transakcji księgowych sprzedaży oraz po odliczeniu kwot powiązanych zobowiązań gotówkowych i należności gotówkowych)		11,67%

Wzór EU LR3 – LRSpl: Podział ekspozycji bilansowych (z wyłączeniem instrumentów pochodnych, transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych (SFT) i ekspozycji wyłączonych)
		a
		Ekspozycje wskaźnika dźwigni określone w CRR
EU-1	Ekspozycje bilansowe ogółem (z wyłączeniem instrumentów pochodnych, transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych i ekspozycji wyłączonych), w tym:	3 951 631,7
EU-3	Ekspozycje zaliczane do portfela bankowego, w tym:	3 951 631,7
EU-5	Ekspozycje traktowane jako ekspozycje wobec państwa	65 764,2
EU-8	Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach	3 635 244,2
EU-9	Ekspozycje detaliczne	242 075,9
EU-11	Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	4 926,6
EU-12	Pozostałe ekspozycje (np. kapitałowe, sekurytyzacyjne i z tytułu innych aktywów niegenerujących zobowiązania kredytowego)	3 620,8

MSSF 9/Artykuł 468-FL: Porównanie funduszy własnych instytucji oraz współczynników kapitałowych i wskaźnika dźwigni finansowej z uwzględnieniem i bez uwzględnienia zastosowania rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 i analogicznych oczekiwanych strat kredytowych oraz z uwzględnieniem i bez uwzględnienia tymczasowego traktowania zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR
		stan na 31.12.2021
	Dostępny kapitał (kwoty)
1	Kapitał podstawowy Tier 1 (CET1)	461 226,0
2	Kapitał podstawowy Tier 1 (CET1), gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	461 226,0
2a	Kapitał podstawowy Tier 1, gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	461 226,0
3	Kapitał Tier 1	461 226,0
4	Kapitał Tier 1, gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	461 226,0
4a	Kapitał Tier 1, gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	461 226,0
5	Łączny kapitał	461 226,0
6	Łączny kapitał, gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	461 226,0
6a	Łączny kapitał, gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	461 226,0
	Aktywa ważone ryzykiem (kwoty)
7	Aktywa ważone ryzykiem ogółem	1 515 603,0
8	Aktywa ważone ryzykiem ogółem, gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	1 515 603,0
	Współczynniki kapitałowe
9	Kapitał podstawowy Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko)	30,43%
10	Kapitał podstawowy Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	30,43%
10a	Kapitał podstawowy Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	30,43%
11	Kapitał Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko)	30,43%
12	Kapitał Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	30,43%
12a	Kapitał Tier 1 (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	30,43%
13	Łączny kapitał (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko)	30,43%
14	Łączny kapitał (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	30,43%
14a	Łączny kapitał (jako procent kwoty ekspozycji na ryzyko), gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	30,43%
	Wskaźnik dźwigni finansowej
15	Miara ekspozycji całkowitej składającej się na wskaźnik dźwigni	3 951 582,0
16	Wskaźnik dźwigni finansowej	11,67%
17	Wskaźnik dźwigni finansowej, gdyby nie stosowano rozwiązań przejściowych dotyczących MSSF 9 lub analogicznych oczekiwanych strat kredytowych	11,67%
17a	Wskaźnik dźwigni finansowej, gdyby nie stosowano tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR *	11,67%

* Bank nie stosuje tymczasowego traktowania niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody zgodnie z art. 468 rozporządzenia CRR. Zaraportowane współczynniki kapitałowe, w tym wskaźnik dźwigni finansowej oraz kapitał Tier 1 odzwierciedlają już w pełni wpływ niezrealizowanych zysków i strat wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Wzór EU CR1: Ekspozycje obsługiwane i nieobsługiwane oraz powiązane rezerwy
		a	b	c	d	f	g	h	i	j	l	n	o
		Wartość bilansowa brutto / kwota nominalna					Skumulowana utrata wartości, skumulowane ujemne zmiany wartości godziwej z powodu ryzyka kredytowego i rezerwy					Otrzymane zabezpieczenia i gwarancje finansowe
		Ekspozycje obsługiwane			Ekspozycje nieobsługiwane		Ekspozycje obsługiwane – skumulowana utrata wartości i rezerwy			Ekspozycje nieobsługiwane – skumulowana utrata wartości, skumulowane ujemne zmiany wartości godziwej z powodu ryzyka kredytowego i rezerwy		w związku z ekspozycjami obsługiwanymi	w związku z ekspozycjami nieobsługiwanymi
			W tym etap 1	W tym etap 2		W tym etap 3		W tym etap 1	W tym etap 2		W tym etap 3	w związku z ekspozycjami obsługiwanymi	w związku z ekspozycjami nieobsługiwanymi
005	Salda pieniężne w bankach centralnych i inne depozyty płatne na żądanie	46 828,4	46 828,4	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
010	Kredyty i zaliczki	3 879 069,4	3 867 084,0	11 985,4	6 849,5	6 849,5	-1 077,4	-615,0	-462,5	-1 841,9	-1 841,9	3 877 992,0	5 007,6
080	Gospodarstwa domowe	3 879 069,4	3 867 084,0	11 985,4	6 849,5	6 849,5	-1 077,4	-615,0	-462,5	-1 841,9	-1 841,9	3 877 992,0	5 007,6
090	Dłużne papiery wartościowe	64 636,4	64 636,4	0,0	0,0	0,0	-12,3	-12,3	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
100	Banki centralne	14 995,6	14 995,6	0,0	0,0	0,0	-0,1	-0,1	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
110	Sektor instytucji rządowych i samorządowych	49 640,8	49 640,8	0,0	0,0	0,0	-12,2	-12,2	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
220	Ogółem	3 990 534,2	3 978 548,8	11 985,4	6 849,5	6 849,5	-1 089,7	-627,3	-462,5	-1 841,9	-1 841,9	3 877 992,0	5 007,6

Wzór EU CR1-A: Termin zapadalności ekspozycji
		a	b	c	d	e	f
		Wartość ekspozycji netto
		Na żądanie	<= 1 rok	> 1 rok <= 5 lat	> 5 lat	Brak określonego terminu zapadalności	Ogółem
1	Kredyty i zaliczki	64,5	46 796,5	3 836 103,3	35,3	0,0	3 882 999,5
2	Dłużne papiery wartościowe	0,0	14 995,5	49 628,6	0,0	0,0	64 624,1
3	Ogółem	64,5	61 792,0	3 885 731,9	35,3	0,0	3 947 623,6

Wzór EU CR2: Zmiany stanu nieobsługiwanych kredytów i zaliczek
		a
		Wartość bilansowa brutto
010	Początkowy stan nieobsługiwanych kredytów i zaliczek	5 496,9
020	Wpływy do portfeli nieobsługiwanych	1 352,6
060	Końcowy stan nieobsługiwanych kredytów i zaliczek	6 849,5

Wzór EU CQ1: Jakość kredytowa ekspozycji restrukturyzowanych
		a	b	c	d	e	f
		Wartość bilansowa brutto / kwota nominalna ekspozycji objętych działaniami restrukturyzacyjnymi				Skumulowana utrata wartości, skumulowane ujemne zmiany wartości godziwej z powodu ryzyka kredytowego i rezerwy
		Obsługiwane ekspozycje restrukturyzowane	Nieobsługiwane ekspozycje restrukturyzowane			w związku z ekspozycjami obsługiwanymi	w związku z ekspozycjami nieobsługiwanymi
		Obsługiwane ekspozycje restrukturyzowane		W tym ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	W tym: ekspozycje dotknięte utratą wartości	w związku z ekspozycjami obsługiwanymi	w związku z ekspozycjami nieobsługiwanymi
010	Kredyty i zaliczki	2 607,8	6 415,3	6 415,3	6 415,3	-18,4	-1 749,9
070	Gospodarstwa domowe	2 607,8	6 415,3	6 415,3	6 415,3	-18,4	-1 749,9
100,00	Ogółem	2 607,8	6 415,3	6 415,3	6 415,3	-18,4	-1 749,9

Wzór EU CQ3: Jakość kredytowa przeterminowanych ekspozycji obsługiwanych i nieobsługiwanych w podziale według liczby dni przeterminowania
		a	b	c	d	e	h	l
		Wartość bilansowa brutto / kwota nominalna
		Ekspozycje obsługiwane			Ekspozycje nieobsługiwane
			nieprzeterminowane lub przeterminowane o ≤ 30 dni	Przeterminowane o > 30 dni ≤ 90 dni		Z małym prawdopodobieństwem spłaty, które nie są przeterminowane lub są przeterminowane o ≤ 90 dni	Przeterminowane > 1 rok ≤ 2 lata	W tym ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania
			nieprzeterminowane lub przeterminowane o ≤ 30 dni	Przeterminowane o > 30 dni ≤ 90 dni			Przeterminowane > 1 rok ≤ 2 lata	W tym ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania
005	Salda pieniężne w bankach centralnych i inne depozyty płatne na żądanie	46 828,4	46 828,4	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
010	Kredyty i zaliczki	3 879 164,3	3 878 832,3	331,9	6 849,4	6 795,6	53,8	6 849,4
080	Gospodarstwa domowe	3 879 164,3	3 878 832,3	331,9	6 849,4	6 795,6	53,8	6 849,4
090	Dłużne papiery wartościowe	64 636,4	64 636,4	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
100	Banki centralne	14 995,6	14 995,6	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
110	Sektor instytucji rządowych i samorządowych	49 640,8	49 640,8	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
220	Ogółem	3 990 629,1	3 990 297,1	331,9	6 849,4	6 795,6	53,8	6 849,4

Wzór EU CR3 – Przegląd technik ograniczania ryzyka kredytowego: Ujawnianie informacji na temat stosowania technik ograniczania ryzyka kredytowego
		a	b	c
		Niezabezpieczona wartość bilansowa	Zabezpieczona wartość bilansowa
				W tym zabezpieczona zabezpieczeniem
1,00	Kredyty i zaliczki	0,0	3 882 999,5	3 882 999,5
2,00	Dłużne papiery wartościowe	64 636,4	0,0	0,0
3,00	Ogółem	64 636,4	3 882 999,5	3 882 999,5
4,00	W tym ekspozycje nieobsługiwane	0,0	5 007,6	5 007,6
EU-5	W tym ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	0,0	5 007,6

Wzór EU CR4 – Metoda standardowa – Ekspozycja na ryzyko kredytowe i skutki ograniczania ryzyka kredytowego
	Kategorie ekspozycji	a	c	e	f
		Ekspozycje przed zastosowaniem współczynnika konwersji kredytowej i ograniczeniem ryzyka kredytowego	Ekspozycje po uwzględnieniu współczynnika konwersji kredytowej i po ograniczeniu ryzyka kredytowego	Aktywa ważone ryzykiem i zagęszczenie aktywów ważonych ryzykiem
		Ekspozycje bilansowe	Ekspozycje bilansowe	Aktywa ważone ryzykiem	Zagęszczenie aktywów ważonych ryzykiem (%)
1	Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych	65 764,2	65 764,2	2 788,9	4,24%
6	Ekspozycje wobec instytucji	46 828,4	46 828,4	0,0	0,00%
8	Ekspozycje detaliczne	242 075,9	242 075,9	181 557,0	75,00%
9	Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach	3 635 244,2	3 635 244,2	1 273 984,1	35,05%
10	Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	4 926,6	4 926,6	4 926,6	100,00%
16	Inne pozycje	3 620,8	3 620,8	3 620,8	100,00%
17	OGÓŁEM	3 998 460,1	3 998 460,1	1 466 877,4	36,69%

Wzór EU CR5 – Metoda standardowa
	Kategoria ekspozycji	a	f	i	j	k	l	p	q
		Waga ryzyka						Ogółem	W tym bez ratingu
		0%	35%	75%	100%	150%	250%	Ogółem	W tym bez ratingu
1	Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych	64 648,7	0,0	0,0	0,0	0,0	1 115,5	65 764,2	65 764,2
6	Ekspozycje wobec instytucji	46 828,4	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	46 828,4	46 828,4
8	Ekspozycje detaliczne	0,0	0,0	242 075,9	0,0	0,0	0,0	242 075,9	242 075,9
9	Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach	0,0	3 633 810,4	0,0	0,0	1 433,8	0,0	3 635 244,2	3 635 244,2
10	Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania	0,0	0,0	0,0	4 926,6	0,0	0,0	4 926,6	4 926,6
16	Inne pozycje	0,0	0,0	0,0	3 620,8	0,0	0,0	3 620,8	3 620,8
17	OGÓŁEM	111 477,1	3 633 810,4	242 075,9	8 547,4	1 433,8	1 115,5	3 998 460,1	3 998 460,1

Informacje o ekspozycjach objętych działaniami stosowanymi w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez COVID-19

Poniższa tabela prezentuje szczegółowe informacje ilościowe w zakresie ekspozycji objętych działaniami stosowanymi w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez COVID-19, zgodnie z wymaganiami zawartymi w Wytycznych EBA/GL/2020/07:

[1] Dzień transakcji stanowi przypadający w dniu zawarcia danej Umowy Przeniesienia lub po zawarciu tejże Umowy dzień złożenia pierwszego w kolejności, w odniesieniu do Portfela przenoszonego na podstawie tej Umowy Przeniesienia, wniosku o wpis ING Banku Hipotecznego S.A. jako wierzyciela hipotecznego w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości obciążonej Hipoteką zabezpieczającą Wierzytelność wchodzącą w skład tego Portfela, lub dzień następujący po tym dniu.


	stan na	stan na
	31.12.2021	31.12.2020
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach (%)	0,50%	0,52%
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału (%)	4,41%	4,29%
DR - wskaźnik ogólnego zadłużenia (%)	87,95%	87,89%
TCR - łączny współczynnik kapitałowy (%)*	30,43%	32,22%
LR - wskaźnik dźwigni (%)*	11,67%	12,30%
LCR - wskaźnik pokrycia wypływów netto (%)	131%	8555%

	[tys. PLN]		[tys. EUR]*
	okres	okres	okres	okres
	od 01.01.2021	od 01.01.2020	od 01.01.2021	od 01.01.2020
	do 31.12.2021	do 31.12.2020	do 31.12.2021	do 31.12.2020
Wynik z tytułu odsetek	54 614,2	52 088,7	11 957,4	11 719,0
Wynik na działalności podstawowej	53 728,5	52 081,0	11 763,5	11 717,3
Koszty działania, w tym:	-27 839,1	-24 629,5	-6 095,2	-5 541,2
koszty operacyjne	-22 700,5	-23 645,0	-4 970,1	-5 319,7
koszty regulacyjne	-5 138,6	-984,5	-1 125,1	-221,5
Zysk (strata) brutto	26 680,5	24 695,6	5 841,5	5 556,1
Zysk (strata) netto	20 711,2	19 827,6	4 534,6	4 460,8
Zysk (strata) na jedną akcję zwykłą (w zł)	54,50	52,18	11,93	11,74


	Liczba dłużników
		Razem, w tym:	moratoria ustawowe	moratoria wygasłe
		Razem, w tym:	moratoria ustawowe	moratoria wygasłe	ogółem, w tym:	z terminem rezydualnym poniżej 3 m-cy
Kredyty, w odniesieniu do których zaproponowano moratorium	629	127 361,8
Kredyty objęte moratorium (przyznane), w tym:	623	127 361,8	7 355,2	126 712,2	649,6	649,6
Klienci bankowości detalicznej		127 361,8	7 355,2	126 712,2	649,6	649,6
w tym: zabezpieczone nieruchomościami mieszkalnymi		127 361,8	7 355,2	126 712,2	649,6	649,6


	Wartość bilansowa brutto		Odpis na oczekiwane straty kredytowe
	Razem, w tym:	nieobsługiwane	Razem, w tym:	nieobsługiwane
Kredyty objęte moratorium, w tym:	649,6	649,6	160,8	160,8
Klienci bankowości detalicznej	649,6	649,6	160,8	160,8
w tym: zabezpieczone nieruchomościami mieszkalnymi	649,6	649,6	160,8	160,8


a)	Metoda stosowana do oceny adekwatności kapitału wewnętrznego	Opisano w sprawozdaniu Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A.
b)	Na wniosek odpowiedniego właściwego organu – rezultaty stosowanego przez instytucję procesu oceny adekwatności kapitału wewnętrznego	Nie dotyczy