Spis treści
1. List Przewodniczącej Rady Nadzorczej
5. Wyniki finansowe, adekwatność kapitałowa i instrumenty finansowe
6. Kierunki rozwoju oraz działalność ING Banku Hipotecznego S.A.
7. Wewnętrzne uwarunkowania działalności
8. Struktura organizacyjna oraz władze ING Banku Hipotecznego S.A.
9. Ład korporacyjny i informacje dla inwestorów
10. Oświadczenie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Szanowni Państwo,
w roku 2022 mieliśmy nadzieję na powrót do gospodarczej normalności, po zaburzeniach wywołanych pandemią COVID-19. Ostatecznie warunki gospodarcze a także prowadzenie biznesu okazały się w ostatnim roku jeszcze mniej przewidywalne i stabilne. Na powyższe wpływ miały rosyjska inwazja na Ukrainę, wysoka inflacja oraz stopy procentowe, a także rosnące ceny energii.
Szczególnie negatywnym zjawiskiem okazał się dynamiczny wzrost inflacji. W październiku osiągnęła ona rekordowy poziom 17,9%, natomiast średniorocznie wyniosła 14,4%. Aby doprowadzić do zatrzymania wzrostu inflacji Rada Polityki Pieniężnej w roku 2022 kontynuowała rozpoczęty cykl podwyżek stóp procentowych, podnosząc stopę referencyjną do najwyższego od 20 lat poziomu 6,75%. Za stopami Narodowego Banku Polskiego podążała stawka referencyjna WIBOR 6M, która w ciągu roku przekroczyła poziom 7%.
Niekorzystne dla gospodarki trendy dotknęły zarówno naszych klientów jak i podmioty gospodarcze. Sektor bankowy musiał dodatkowo zmierzyć się z wyzwaniami związanymi ze zmianą otoczenia prawno-regulacyjnego, które przełożyło się bezpośrednio na pogorszenie osiąganych przez banki wyników. Istotnym zdarzeniem regulacyjnym, który obciążył wyniki ING Banku Hipotecznego był rządowy program powszechnych wakacji kredytowych. Powyższy program sprawił, że rok 2022 Bank zamknął stratą netto na poziomie 46 mln zł. Na tle zaistniałych zmian Bank wykazuje bardzo dobrą sytuację płynnościową oraz kapitałową, przewyższając znacznie wymagane poziomy regulacyjne. Na koniec 2022 roku łączny współczynnik kapitałowy ukształtował się na poziomie 36,06 %. Wyemitowane przez Bank listy zastawne charakteryzują się wysokim poziomem bezpieczeństwa, znajdującym odzwierciedlenie w ratingu na poziomie Aa1.
Pomimo wielu niekorzystnych czynników zewnętrznych, ING Bank Hipoteczny kontynuował realizację swojej strategii biznesowej, koncentrując się na przygotowaniu transakcji nabycia portfela wierzytelności pod zabezpieczenie przyszłych emisji listów zastawnych oraz wdrażając we współpracy z Grupą Kapitałową rozwiązania wspierające kredytobiorców. Bank jednocześnie kontynuował działania zmierzające do utrzymywania zdywersyfikowanych źródeł finansowania emitując obligacje własne o łącznej wartości nominalnej ok. 0,4 mld zł.
Sprawy społeczne zawsze są w centrum uwagi Grupy ING. W 2022 roku brutalna agresja Rosji na Ukrainę wywołała ogromną falę pomocy naszym sąsiadom. Od pierwszych dni wojny Grupa ING, w tym ING Bank Hipoteczny angażują się w różnorodne działania na rzecz Ukrainy i zapewniają pomoc uchodźcom w Polsce.
W ubiegłym roku Rada Nadzorcza brała udział w podejmowaniu decyzji o zasadniczym dla Banku znaczeniu oraz sprawowała stały nadzór nad działalnością Banku, analizując zarówno sytuację finansową jak i realizowane przez Zarząd działania. W powyższych czynnościach funkcję wspierającą pełnił Komitet Audytu i Ryzyka, w którego skład wchodzą Członkowie Rady Nadzorczej. W okresie od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku miało miejsce 6 posiedzeń stacjonarnych Rady Nadzorczej oraz Komitetu Audytu i Ryzyka. Rada Nadzorcza Banku realizując swoje obowiązki statutowe oraz wynikające z przepisów prawa, uchwał i rekomendacji organu nadzoru finansowego prowadziła także bieżący monitoring obszarów zarządzania ryzykiem rynkowym, płynnością oraz adekwatnością kapitałową.
Z poważaniem,
Bożena Graczyk
Przewodnicząca Rady Nadzorczej
Szanowni Państwo,
przekazujemy Państwu raport roczny ING Banku Hipotecznego S.A. za rok 2022.
Rok sprawozdawczy był rokiem pełnym wyzwań. Polska gospodarka i sektor finansowy musiały się zmierzyć z kolejnymi niekorzystnymi w otoczeniu zdarzeniami, jak tocząca się wojna na terenie sąsiadującego z Polską kraju, kryzys energetyczny, wysoki poziom inflacji oraz stóp procentowych.
Pomimo kolejnego roku działania w niesprzyjającym dla gospodarki środowisku zewnętrznym, obserwowanych zmian wskaźników makroekonomicznych oraz wyzwań regulacyjnych sytuacja Banku jest stabilna. Bank zachowuje solidne podstawy i jest w bardzo dobrej sytuacji zarówno płynnościowej jak i kapitałowej. Współczynniki kapitałowe oraz płynnościowe znajdują się na bezpiecznych poziomach, znacznie przewyższając wymagane przez regulatora normy.
Bardzo dobra jakość portfela kredytowego Banku oraz znacznie przekraczający wymogi regulacyjne poziom nadzabezpieczenia przekłada się na stale wysoki poziom bezpieczeństwa wyemitowanych przez Bank listów zastawnych. Bezpieczeństwo to znajduje odzwierciedlenie w ratingu listów zastawnych Banku, przyznanym na poziomie Aa1 przez agencję ratingową Moody’s Investors Service Ltd. Jest to zarazem najwyższa możliwa ocena ratingowa dla polskich programów emisji listów zastawnych.
W roku 2022 Bank stanął w obliczu istotnych wyzwań na skutek zmieniających się warunków rynkowych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym. Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która wprowadziła „wakacje kredytowe” dla kredytobiorców posiadających kredyty hipoteczne, negatywnie wpłynęła na wyniki Banku osiągane na działalności podstawowej i sprawiła, że rok 2022 zamknęliśmy stratą netto na poziomie 46 mln zł. Wygenerowana jednorazowo strata, związana z wejściem w życie „wakacji kredytowych” została jednocześnie uwzględniona w funduszach własnych pomniejszając ich wielkość. O negatywnych skutkach powyższego zdarzenia Bank informował już w sprawozdaniu półrocznym. Zdarzenie to, mające charakter zewnętrzny i niezależny od Banku, nie wpływa w ocenie Zarządu na możliwość kontynuacji strategii działania banku o czym świadczy m.in. wspomniana solidna baza kapitałowa.
W związku z rosnącą inflacją oraz podejmowanymi przez RPP działaniami mającymi na celu jej ograniczenie, rok sprawozdawczy charakteryzował wzrostowy trend stóp procentowych, co w perspektywie obecnych i kolejnych okresów oznacza wzrost poziomu spłacanych rat kapitałowo odsetkowych przez klientów posiadających kredyt. Bank na bieżąco prowadził analizę ryzyka związanego z potencjalnym wzrostem opóźnienia w spłatach kredytów, oraz poziomu wykorzystania przez klientów „wakacji kredytowych”, a także wpływ powyższych czynników na bezpieczeństwo wyemitowanych listów zastawnych. Analizował również potencjalny spadek cen nieruchomości.
W roku 2022 Bank kontynuował działalność w oparciu o model współpracy z ING Bankiem Śląskim, wdrażając spójne dla całej Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego rozwiązania dla naszych klientów. Z uwagi na model biznesowy Banku bazujący na outsourcingu dozwolonych prawem czynności w zakresie w jakim jest to uzasadnione z punktu widzenia efektywnej działalności Banku, Zarząd na bieżąco monitorował także zdolność wykonywania usług przez dostawców.
W czwartym kwartale 2022 roku Bank prowadził działania zmierzające do przeprowadzenia kolejnej transakcji nabycia portfela wierzytelności hipotecznych w wysokości ponad 0,6 mld zł, która została zrealizowana w pierwszym kwartale 2023 roku, zwiększając jednocześnie podstawę pod planowane przyszłe emisje listów zastawnych. W okresie sprawozdawczym Bank kontynuował również działania zmierzające do utrzymywania zdywersyfikowanych źródeł finansowania emitując obligacje własne o łącznej wartości nominalnej 0,4 mld zł.
Z wyrazami szacunku,
Jacek Frejlich
Prezes Zarządu
ING Bank Hipoteczny S.A. (dalej Bank) powstał 26 lutego 2018 roku po uzyskaniu decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 stycznia 2018 roku zezwalającej na utworzenie Banku.
ING Bank Hipoteczny S.A. jest spółką zależną ING Banku Śląskiego S.A., który według stanu na dzień 31 grudnia 2022 posiadał 100% udziału w kapitale zakładowym ING Banku Hipotecznego S.A. Bank wchodzi w skład Grupy Kapitałowej, określanej na potrzeby niniejszego sprawozdania jako Grupa Kapitałowa ING Banku Śląskiego S.A. (Grupa).
Według stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku, kapitał zakładowy ING Banku Hipotecznego S.A. wynosił 380.000.000 zł i został w całości objęty przez ING Bank Śląski S.A. Akcje ING Banku Hipotecznego S.A. zostały pokryte wkładem pieniężnym.
ING Bank Hipoteczny S.A. działa w oparciu o strategiczną współpracę z ING Bankiem Śląskim S.A. nabywając wierzytelności z tytułu umów o kredyty zabezpieczone hipoteką. Strategicznym celem Banku jest dostarczenie Grupie długoterminowego, stabilnego finansowania w drodze emisji hipotecznych listów zastawnych.
Bank na bieżąco monitoruje rozwój zdarzeń związany z trwającym konfliktem zbrojnym w Ukrainie oraz analizuje jego wpływ zarówno na otoczenie makroekonomiczne, jak również na sam Bank. W 2022 roku działalność operacyjna, biznesowa oraz finansowa Banku pozostawała nadal pod wpływem epidemii koronawirusa COVID-19. Bezpośrednie oddziaływanie wspomnianych czynników może przełożyć się w przyszłości na ryzyko kredytowe, rynkowe, płynności oraz operacyjne. Polska i globalna gospodarka znajdują się w okresie niepewności, a instytucje państwowe podejmują szereg kroków oferując programy pomocowe, które mają na celu ograniczenie recesji. Na przestrzeni całego 2022 roku Bank prowadził m.in. monitoring liczby i wolumenu kredytów, w przypadku których kredytobiorcy zawnioskowali o zawieszenie wykonywania umowy kredytu (tzw. „wakacje ustawowe”) czy zawieszenie płatności rat (tzw. „wakacje kredytowe”) oraz monitoring wpływu oferowanych klientom rozwiązań na kwestie związane z zabezpieczeniem emisji listów zastawnych, koszty ryzyka i wynik Banku. Bank również w sposób ciągły analizuje sytuację rynkową dotyczącą listów zastawnych oraz zmian w otoczeniu regulacyjnym i gospodarczym. Ponadto, na bieżąco monitorowana jest zdolność wykonywania usług przez dostawców.
W momencie identyfikacji ryzyka związanego z pandemią COVID-19, Bank podjął wszelkie działania w celu zachowania ciągłości operacyjnej, w tym bieżącej obsługi klientów. Podjęto również działania o charakterze prewencyjnym celem zapewnienia ochrony zdrowia pracowników, wprowadzając m.in. pracę zdalną. Bank jest w dobrej sytuacji płynnościowej i kapitałowej, znacznie przewyższając wymagane poziomy regulacyjne.
W 2022 roku Bank nie zanotował istotnego pogorszenia jakości portfela.
Dalszy rozwój sytuacji i jej wpływ na prowadzoną działalność Banku jest na ten moment trudny do oszacowania z uwagi na obserwowaną dynamikę zmian w otoczeniu zewnętrznym, dlatego też Bank na bieżąco kontynuuje procesy monitorowania i analiz.
Produkt krajowy brutto
Wstępne dane GUS wskazują na wzrost gospodarczy w 2022 roku na poziomie 4,9%, po wzroście Produktu Krajowego Brutto (PKB) o 6,8% w 2021 roku. Wzrostowi konsumpcji prywatnej (3,0 p.p.) oraz odbiciu inwestycji (4,6 p.p.) towarzyszył wysoki wkład do wzrostu PKB ze strony zmiany stanu zapasów (2,9 p.p.) oraz negatywny wkład eksportu netto (-0,4 p.p.).
W trakcie roku tempo wzrostu PKB obniżało się wyraźnie – z 8,6% w pierwszym kwartale do 2,0% w ostatnim kwartale. Słabnąca koniunktura była związana z m.in. podwyższoną niepewnością oraz kryzysem energetycznym wywołanym inwazją Rosji na Ukrainę. Zdaniem ekonomistów ING, pogorszenie perspektyw wzrostu gospodarczego na świecie, w tym na głównych polskich rynkach eksportowych, przyczyni się do wyhamowania wzrostu PKB w Polsce w 2023 roku do około 1,5%. Podwyższona inflacja w 2023 roku będzie negatywnie wpływać na realne dochody do dyspozycji gospodarstw domowych i w konsekwencji na konsumpcję prywatną.
Według wstępnego szacunku GUS w ostatnim kwartale 2022 roku zrost PKB wyniósł 2,0%. W oparciu o dane za cały 2022 roku oraz wcześniej publikowane dane za pierwsze trzy kwartały 2022 roku ekonomiści ING szacują, że w ostatnim kwartale konsumpcja prywatna obniżyła się o ok. 1,5% r/r, a inwestycje wzrosły o ponad 5% r/r. Około 1,5 p.p. ze wzrostu PKB w IV kwartale 2022 roku można przypisać zmianie stanu zapasów. Natomiast handel zagraniczny podbił roczne tempo wzrostu PKB w ostatnim kwartale 2022 o ok. 0,9 p.p.
Według ekonomistów Banku, koniunktura gospodarcza pod koniec 2022 roku osłabiła się i początek 2023 roku będzie wymagający dla polskiej gospodarki, ale perspektywy na dalszą część roku poprawiają się w związku z mniejszą od obaw skalą kryzysu energetycznego w Europie.
Znaczące zacieśnienie monetarne, ale luźna polityka fiskalna
Obserwowany od jesieni 2021 roku wzrost cen surowców, w tym zwłaszcza energetycznych, został wzmocniony przez rosyjską agresję na Ukrainę i wdrożenie sankcji na Rosję, co przerodziło się w kryzys energetyczny i wzrost cen energii w skali, której nie obserwowano na świecie od lat 70-tych ubiegłego wieku. Gospodarka weszła w 2022 rok rozpędzona, a popyt konsumpcyjny ze strony uchodźców z Ukrainy oraz poprawa w funkcjonowaniu łańcuchów dostaw wspierały koniunkturę. Jednocześnie szok podażowy wywołał falę wzrostów cen nie tylko energii, ale także innych towarów i usług, gdyż przedsiębiorstwa były zmuszone przenosić wyższe koszty na ceny swoich produktów i usług. W warunkach wysokiej niepewności, obaw o dostępność gazu dla europejskiego przemysłu oraz erozji siły nabywczej konsumentów za sprawą wysokiego wzrostu cen, koniunktura pogarszała się systematycznie na przestrzeni 2022 roku. Wzrost płac przestał nadążać za wzrostem cen, co przełożyło się na spadek realnych wynagrodzeń od połowy 2022 roku.
Dynamicznie rosnąca inflacja wywołała serię podwyżek stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego (NBP) i wzrost stopy referencyjnej z 1,75% na koniec 2021 roku do 6,75% na koniec 2022 roku. Zacieśnieniu polityki pieniężnej towarzyszyło poluzowanie polityki fiskalnej. Wprawdzie dochody budżetu korzystały z wysokiej inflacji, ale jednocześnie budżet państwa przeznaczył znaczące środki na łagodzenie wpływu rosnących cen na sytuację gospodarstw domowych. W ramach tzw. „tarczy antyinflacyjnej” czasowo obniżono m.in. stawki VAT i akcyzy na paliwa, energię elektryczną, gaz ziemny oraz żywność. Od początku 2022 roku wzrosła kwota wolna od podatku, a od połowy roku pierwsza stawka PIT została obniżona z 17% do 12%. Towarzyszyły temu znaczące wydatki socjalne, w tym jednorazowe wypłaty dodatkowych emerytur, oraz wsparcie dla gospodarstw domowych oraz małych i średnich przedsiębiorstw z tytułu wzrostu cen nośników energii.
Ekonomiści ING spodziewają się, że wyraźnie wolniejszemu wzrostowi gospodarczemu w 2023 roku będzie towarzyszyła nadal podwyższona inflacja, w tym wysoka inflacja bazowa. W takich warunkach Rada Polityki Pieniężnej (RPP) utrzyma stopy procentowe NBP na obecnym poziomie co najmniej do końca 2023 roku. Sygnały ze strony władz monetarnych wskazują, że polityka pieniężna koncentruje się na obniżeniu inflacji i wspieraniu wzrostu gospodarczego, a nie tylko jak najszybszym sprowadzeniu inflacji do celu NBP na poziomie 2,5% (+/- 1 p.p.). Rok 2023 będzie nadal okresem podwyższonych ryzyk dla inflacji, a gwałtowne odejście Chin od polityki zero-covid może sprzyjać wzrostom cen niektórych surowców na rynkach światowych, ograniczając tempo spadku inflacji.
Międzynarodowe otoczenie gospodarcze
Po post-pandemicznym odbiciu w 2021 roku, w kolejnym roku gospodarka światowa wróciła do długookresowego tempa wzrostu. Rosyjska inwazja na Ukrainę w lutym 2022 roku i konieczność wprowadzenia sankcji finansowych i gospodarczych na Rosję wywołały kolejną falę zaburzeń w handlu międzynarodowym oraz kryzys energetyczny, w szczególności na europejskim rynku gazu ziemnego i energii elektrycznej, z negatywnymi skutkami dla wzrostu PKB i inflacji. Z kolei utrzymanie polityki zero-covid w Chinach prawie do końca 2022 roku, wpłynęło na obniżenie tempa wzrostu PKB w tym kraju. W rundzie prognoz ze stycznia 2023 roku, Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) przewiduje, że wzrost gospodarczy na świecie w 2023 roku spowolni do 2,9% z 3,4% w 2022 roku i 6,2% w 2021 roku. Dzięki ponownemu otwarciu gospodarki chińskiej po pandemii, wzrost gospodarczy w Chinach ma przyśpieszyć do 5,2% w 2023 roku z 3,0% w 2022 roku. W 2022 roku, w trudnym otoczeniu międzynarodowym, wzrost gospodarczy w USA, dzięki dobrej sytuacji na rynku pracy, spowolnił do 2,0% z 5,9% w 2021 roku. W 2023 roku, MFW prognozuje wzrost o 1,4%. W strefie euro nastąpiło szybsze niż oczekiwano dostosowanie do wysokich cen energii i wzrost spowolnił do 3,5% w 2022 roku z 5,3% rok wcześniej, a w 2023 roku możliwa jest stagnacja i wzrost 0,7%, ale nie recesja.
W kontekście redukcji dostaw gazu z Rosji, jeszcze w połowie 2022 roku były poważne obawy o skutki wyjątkowo wysokich cen energii i ryzyko niedoborów energii w sezonie grzewczym. O ile przyśpieszająca inflacja stała się kluczowym problemem w gospodarce światowej już od połowy 2021 roku, to wzrosty cen surowców energetycznych po wybuchu wojny w Ukrainie dodatkowo podbiły ceny producenta i konsumenta. Ograniczenie eksportu towarów rolnych z Ukrainy wpłynęło również na zwiększenie światowych cen żywności. Tempo inflacji notowane w USA (ponad 9% w ujęciu rocznym w szczycie w czerwcu 2022 roku) było najwyższe od 40 lat, a dwucyfrowa inflacja w strefie euro (10,6% w październiku 2022 roku) była najwyższa od czasu wprowadzenia wspólnej waluty europejskiej, ponad 20 lat temu. W obu obszarach gospodarczych wysoka inflacja była związana z napiętym rynkiem pracy i zbliżeniem się do poziomu pełnego zatrudnienia, ale w strefie euro, będącej importerem netto energii, inflację mocniej niż w USA napędzały rekordowe ceny surowców energetycznych, w szczególności gazu ziemnego. Sytuacja na europejskim rynku energetycznym zaczęła się stabilizować po interwencji publicznej Komisji Europejskiej i rządów krajów UE we wrześniu 2022 roku (limity cenowe i działania na rzecz redukcji popytu na energię), istotny wpływ na rynkowe ceny energii miała również wyjątkowo ciepła zima w Europie i zdecydowanie mniejszy popyt na gaz.
Potężny szok energetyczny z czasem zaczął odbijać się w postaci tzw. efektów wtórnych w cenach towarów i usług, niezwiązanych bezpośrednio z energią czy żywnością, co obrazują zmiany inflacji bazowej. Presja inflacyjna i ryzyko odkotwiczenia oczekiwań inflacyjnych wymusiły reakcję głównych banków centralnych. Odpowiedź ze strony Fed była bardziej zdecydowana niż EBC. Od marca 2022 roku, Fed wygasił program luzowania ilościowego i rozpoczął cykl zdecydowanych podwyżek stóp procentowych z poziomu 0,25% w lutym 2022 roku. Do końca 2022 roku, główna stopa Fed została podniesiona do poziomu 4,5%. Ekonomiści grupy ING spodziewają się podwyżek w 2023 roku i zakończenia cyklu zacieśniania monetarnego. Na przełomie 2022 i 2023 roku komunikacja Fed skupiała się na podtrzymywaniu restrykcyjnego nastawienia w polityce pieniężnej, w kontraście do oczekiwań i wycen rynkowych instrumentów finansowych. Uczestnicy rynku oczekują stosunkowo szybkiego przejścia Fed do obniżek stóp o około 50 p.b. jeszcze w II połowie 2023 roku i kolejne 75-100 p.b. w 2024 roku. Oczekiwania te wynikają z wyraźnej dezinflacji głównego indeksu cen konsumpcyjnych oraz inflacji bazowej pod koniec 2022 roku oraz rosnącego prawdopodobieństwa recesji w USA w 2023 roku, głównie z powodu załamania nowych inwestycji mieszkaniowych. Od około połowy października 2022 roku do początku 2023 roku, rentowności 10-letnich Treasuries pozostają w trendzie spadkowym. Umocnieniu obligacji w tym okresie towarzyszyła presja na stopniowe osłabienia dolara w stosunku do euro.
EBC rozpoczął cykl zacieśniania polityki pieniężnej kilka miesięcy później niż Fed i pierwsza podwyżka o 50 p.b. miała miejsce w lipcu 2022 roku, po prawie 3 latach utrzymywania niezmienionych stóp procentowych na poziomie 0% (stopa refinansowa). Do końca 2022 roku, EBC dokonał 3 kolejnych podwyżek do poziomu 2,5% w grudniu. Jednocześnie Prezes EBC Christine Lagarde zapowiedziała dalsze podwyżki o 50 p.b. na kolejnych posiedzeniach Rady Prezesów EBC w 2023 roku i determinację w EBC w sprowadzeniu inflacji do 2% celu średniookresowego. W kontekście stagnacji gospodarczej w strefie euro w IV kwartale 2022 roku i istotnego ryzyka technicznej recesji w połowie 2023 roku oraz spadku cen gazu z powodu m.in. wyjątkowo łagodnej zimy w Europie, zobowiązania EBC do dalszego zacieśniania polityki pieniężnej w 2023 roku nie znalazły pełnego odzwierciedlenia w wycenach instrumentów rynkowych. Uczestnicy rynku spodziewają się wprawdzie, że w i połowie 2023 roku stopy EBC wzrosną jeszcze o 100 p.b., ale w 2024 roku wyceniane są obniżki łącznie o około 75 p.b.
Dalsze stopniowe osłabienie dolara w stosunku do euro może stworzyć przestrzeń do nieznacznego umocnienia złotego i innych walut regionu. Polska i Węgry - według stanu na początek 2023 roku - wciąż nie uruchomiły płatności funduszy UE ze swoich krajowych planów odbudowy (KPO), co umożliwiłoby wsparcie procesów transformacji zielonej i cyfrowej oraz zwiększenie odporności służby zdrowia. Utrzymujący się spór prawny o praworządność stanowi ograniczenie dla aprecjacji złotego i utrudnia obniżanie inflacji. Choć instrumenty rynku pieniężnego w Polsce wskazują na obniżki stóp NBP w II połowie 2023 roku, to – w ocenie ekonomistów ING – w 2023 roku nie będzie przestrzeni do obniżek stóp procentowych z powodu uporczywie wysokiej inflacji.
Prognozy makroekonomiczne |
|||||
|
2020 |
2021 |
2022 |
2023P |
2024P |
Wzrost PKB (%) |
-2,0 |
6,8 |
4,9 |
1,5 |
3,3 |
Dług sektora general government wg metodologii UE (% PKB) |
57,1 |
53,8 |
51,3 |
54,1 |
55,8 |
Inflacja (CPI) średnia w roku (%) |
3,4 |
5,1 |
14,4 |
14,0 |
7,5 |
Stopa bezrobocia rejestrowanego (%; GUS) |
6,8 |
5,8 |
5,2 |
5,6 |
5,4 |
Kurs USD/PLN (koniec roku) |
3,76 |
4,07 |
4,40 |
4,21 |
3,94 |
Kurs EUR/PLN (koniec roku) |
4,61 |
4,60 |
4,69 |
4,72 |
4,53 |
WIBOR 3M (koniec roku) |
0,21 |
2,54 |
7,02 |
6,92 |
6,83 |
Według ekonomistów ING w 2023 roku gospodarki europejskie nadal będą mierzyć się ze skutkami szoku energetycznego, związanego m.in. z embargiem na rosyjski węgiel i ropę naftową, dostarczaną drogą morską, oraz głęboki spadek importu gazu ziemnego z Rosji. Ceny energii najprawdopodobniej pozostaną znacząco wyższe niż w 2021 roku. w połączeniu z szeregiem czynników lokalnych, jak silny wzrost płac, najprawdopodobniej utrzyma to inflację konsumencką w Polsce na bardzo wysokim poziomie, średnio nie wiele różnym od tego z 2022 roku. Z jednej strony oznaczać to będzie ubytek w realnych dochodach gospodarstw domowych, ale z drugiej – utrzymanie wysokich stóp procentowych przez bank centralny.
Konsekwencją tego będzie znaczący spadek dynamiki wydatków konsumpcyjnych w 2023 roku względem 2022 roku, Szczególnie, że nie jest już raportowany wzrost liczby uchodźców, których popyt podtrzymywał popyt konsumpcyjny w 2022 roku. Najprawdopodobniej dojdzie też do wzrostu stopy bezrobocia, chociaż sytuacja demograficzna nie wskazuje, aby było to duże pogorszenie. Wysoki poziom stóp procentowych i duża niepewność wśród gospodarstw domowych mogą też nadal ograniczać popyt na nieruchomości, pogłębiając problemy np. w budownictwie.
Jednocześnie jednak już końcówka 2022 roku pokazała dużo większą odporność przemysłu na szok energetyczny, zarówno w Polsce, jak i całej Europie. Znaczące złagodzenie zaburzeń w globalnych łańcuchach dostaw, czy spadek np. cen gazu ziemnego, prawdopodobnie pozwoli nawet na odbudowę aktywności w niektórych branżach przetwórstwa, np. chemii. Relatywnie dobra kondycja branż eksportowych i niższe ceny surowców energetycznych powinny także pozwolić na poprawę eksportu netto.
W ocenie ekonomistów ING w 2023 roku silnego spowolnienia gospodarczego nie da się więc uniknąć. Najprawdopodobniej nie dojdzie jednak do recesji.
Rok 2022 na rynku nieruchomości mieszkaniowych można podsumować jako zapaść. Główną tego przyczyną były podwyżki stóp procentowych oraz zaostrzenie regulacji przez KNF. Od kwietnia weszła w życie rekomendacja KNF, która mocno ograniczyła dostępność kredytów hipotecznych. Nakazała bankom przy wyliczeniu zdolności kredytowej uwzględniać stopy procentowe wyższe o 5 pkt proc. od stopy referencyjnej NBP. Ponadto od stycznia do lipca co miesiąc NBP podnosił stopy procentowe, a po sierpniowej przerwie, we wrześniu wprowadził kolejną podwyżkę. Na początku roku stopa referencyjna NBP wynosiła 1,75%, w kwietniu już 4,5%, a na koniec 2022 roku wyniosła aż 6,75%. Tak duże podwyżki stóp procentowych spowodowały drastyczny wzrost rat kredytów. W związku z powyższym na rynku mieszkaniowym wyraźnie widoczny jest wolniejszy wzrost cen. Ma to związek ze znaczącym spadkiem liczby kupujących mieszkania z pomocą kredytu hipotecznego. Jednocześnie podaż mieszkań jest wysoka, ponieważ na rynku wciąż jest wiele projektów deweloperskich w trakcie budowy, co skutkuje wolniejszym wzrostem cen.
Ponadto w 2022 roku ceny najmu rosły w niespotykanym dotąd tempie. Wzrosty najbardziej widoczne były w pierwszych miesiącach po rozpoczęciu wojny w Ukrainie - wówczas głównym czynnikiem napędzającym wzrosty było zwiększenie popytu na wynajem w związku z bardzo dużą liczbą uchodźców przybywających do Polski. W III kwartale liczba uchodźców w Polsce już się ustabilizowała, oferta mieszkań na wynajem była jednak już przebrana, zatem podaż była na niskim poziomie.
Rynek pierwotny
Zgodnie z raportem firmy Jones Lang LaSalle (JLL) IV kwartał 2022 przyniósł poprawę wyników pod względem liczby sprzedanych mieszkań. Łącznie na sześciu głównych rynkach - w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Poznaniu i Łodzi - deweloperzy sprzedali prawie 8,5 tys. mieszkań. Wzrost w porównaniu z poprzednim, bardzo słabym kwartałem wyniósł 29%.
W całym 2022 roku mieliśmy do czynienia z wyraźnym spadkiem liczby sprzedanych mieszkań. W porównaniu do 2021 roku, który był drugim najlepszym w historii pod względem sprzedaży, liczba zawartych transakcji spadła o prawie połowę do poziomu 35 tys. Tak niskie wyniki są następstwem szeregu wydarzeń, zaczynając od kolejnej fali pandemii na początku roku, przez wybuch wojny w Ukrainie i napływ uchodźców, aż po przyspieszenie wzrostu inflacji, wraz z tym wzrost stóp procentowych, co przełożyło się na wyraźne ograniczenie zdolności kredytowej.
Tak silne uderzenie w rynek kredytów hipotecznych spowodowało, że w II połowie 2022 roku aktywni byli głównie nabywcy gotówkowi, którzy kupowali nieco droższe, dobrze zlokalizowane apartamenty oraz najmniejsze lokale pod wynajem. Kryzys na rynku hipotek przypomniał nam, że brak nowych kredytów hamuje sprzedaż na rynku pierwotnym nie tylko bezpośrednio, ale także za pośrednictwem rynku wtórnego. Jakaś część potencjalnych nabywców nowych mieszkań uzależnia bowiem zakup od sprzedaży swojego dotychczasowego mieszkania.
Okres pomiędzy październikiem i grudniem 2022 roku to kolejny kwartał z rzędu, gdzie nowa podaż była na niskim poziomie. Spektakularne zmiany miały jednak miejsce pod koniec I połowy 2022 roku, kiedy w życie weszła nowa ustawa deweloperska, a wraz z nią m.in. opłaty na Deweloperski Fundusz Gwarancyjny. Zaowocowało to wprowadzeniem do sprzedaży w II kwartale rekordowej liczby nowych mieszkań, częściowo w celu zapewnienia możliwości sprzedawania ich na dotychczasowych zasadach. W całym 2022 roku łącznie na sześciu rynkach wprowadzono do sprzedaży ponad 49 tysięcy mieszkań.
W skali całego roku wzrost cen mieszkań w ofercie był najwyższy we Wrocławiu i Krakowie, odpowiednio 22,6% oraz 18,6%. Zbliżony, również dwucyfrowy, wzrost odnotowano także w Poznaniu - 16,5%. Na pozostałych trzech rynkach, w Warszawie, Trójmieście i Łodzi, ceny mieszkań w ofercie urosły w ciągu roku między 9 a 10%.
Roczny wynik sprzedaży mieszkań na sześciu największych rynkach był zbliżony do wyniku z 2013 roku, czyli do okresu sprzed boomu mieszkaniowego. Spadek sprzedaży o ok. 50% rdr wynika jednak także z rekordowo wysokich wyników w 2021 roku.
Wyraźne zmniejszanie się dostępności kredytów hipotecznych spowodowało, że liczba udzielonych kredytów według danych opublikowanych przez BIK ukształtowała się w ostatnich miesiącach na rekordowo niskich miesięcznych poziomach (około 6 tys. miesięcznie udzielonych kredytów w całej Polsce zarówno na rynek pierwotny, jak i wtórny i budowę domów jednorodzinnych). Rósł za to udział nabywców kupujących mieszkania za gotówkę, którzy podtrzymali sprzedaż w końcówce roku.
Rynek wtórny
Zgodnie z najnowszymi danymi NBP na rynku wtórnym w III kwartale 2022 roku obserwowano niewielkie wzrosty dynamiki nominalnych cen transakcyjnych we wszystkich grupach miast. Ceny transakcyjne na rynku wtórnym wzrosły zwłaszcza w Krakowie, Wrocławiu i Gdyni. Utrzymywał się popyt na mieszkania starsze, lepiej położone, ale mniejsze. Obserwowano spadki cen realnych, szczególnie w Warszawie.
Zgodnie z najnowszymi danymi NBP, średnia transakcyjna cena jednostkowa na rynku wtórnym w I-III kwartale 2022 roku dla 17 analizowanych miast (Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Gdynia, Katowice, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Opole, Poznań, Rzeszów, Szczecin, Warszawa, Wrocław, Zielona Góra) wyniosła 8 031 zł/m2, najniższa cena na poziomie 6 118 zł/m2 wystąpiła w Zielonej Górze, natomiast najwyższa, na poziomie 11 702 zł/m2 wystąpiła w Warszawie.
Wzrost poziomu stawek czynszów w najmie długoterminowym spowodował wyższy poziom wskaźnika opłacalności najmu mieszkań. Do II kwartału 2022 roku inwestycja mieszkaniowa (nie uwzględniając kosztów transakcyjnych) była konkurencyjna na tle oprocentowania lokat bankowych lub inwestycji w obligacje skarbowe. Dodatkowy wzrost stawek wynajmu o kilkanaście % w II kwartale 2022 roku został spowodowany napływem uchodźców z Ukrainy. W rezultacie od marca 2022 systematycznie zmniejszała się liczba mieszkań pozostających w ofercie wynajmu.
Podaż i popyt na rynku nieruchomości mieszkalnych
Relacja popytu i podaży jest fundamentalnym czynnikiem wpływającym na zmiany cen nieruchomości w czasie. Do najważniejszych czynników wpływających na popyt i podaż w drugiej połowie 2022 roku należy zaliczyć m.in. znaczny spadek akcji kredytowej związany z wysokimi stawkami WIBOR i regulacjami KNF, w konsekwencji których znacznie spadła zdolność kredytowa. W III kwartale popyt w dużej mierze był generowany przez osoby finansujące zakup w całości gotówką lub przynajmniej w przeważającej części. Z kolei na stronę podażową wpływała liczba nowo rozpoczynanych budów i liczba wystawianych na sprzedaż mieszkań na rynku wtórnym. W związku z tym, że w roku 2021 było rozpoczynane bardzo dużo nowych inwestycji, podaż na rynku pierwotnym była na wysokim poziomie, ale już w 2022 można było zaobserwować znaczne spowolnienie w rozpoczynanych przez deweloperów inwestycjach.
Według wstępnych danych, w 2022 roku oddano do użytkowania 238,6 tys. mieszkań, tj. 1,7% więcej niż w 2021 roku. Deweloperzy przekazali do eksploatacji 143,8 tys. mieszkań – o 1,3% więcej niż przed rokiem, natomiast inwestorzy indywidualni – 91,0 tys. mieszkań, tj. o 3,2% więcej. W ramach tych form budownictwa wybudowano łącznie 98,4% ogółu nowo oddanych mieszkań. W pozostałych formach budownictwa, tj. spółdzielczej, komunalnej, społecznej czynszowej i zakładowej, oddano do użytkowania łącznie 3,8 tys. mieszkań (wobec 4,6 tys. przed rokiem).
W 2022 roku wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia budowy 297,4 tys. mieszkań, tj. o 12,8% mniej niż w 2021 roku. Pozwolenia na budowę największej liczby mieszkań otrzymali deweloperzy (203,0 tys., spadek o 4,9% r/r) oraz inwestorzy indywidualni (89,5 tys., spadek o 27,2%). Łącznie w ramach tych form budownictwa otrzymano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia budowy z projektem budowlanym dla 98,4% ogółu mieszkań. W pozostałych formach budownictwa odnotowano 4,9 tys. mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym (4,5 tys. w roku ubiegłym)
W 2022 roku rozpoczęto budowę 200,3 tys. mieszkań, tj. o 27,8% mniej niż przed rokiem. Deweloperzy rozpoczęli budowę 115,3 tys. mieszkań (o 30,7% mniej), a inwestorzy indywidualni 82,2 tys. (o 22,5% mniej). Łącznie udział tych form budownictwa wyniósł 98,6% ogólnej liczby mieszkań. W pozostałych formach budownictwa rozpoczęto budowę 2,9 tys. mieszkań (wobec 5,1 tys. w roku poprzednim).
Prognozy dla rynku mieszkaniowego w 2023 r.
W najbliższym czasie możemy spodziewać się ograniczonej dostępności mieszkań na rynku pierwotnym ze względu na utrudnienia w uzyskaniu finansowania, tj. otrzymaniu kredytu hipotecznego. Deweloperzy w dalszym ciągu będą wstrzymywali nowe inwestycje oraz szukali alternatywnych strategii działania: sprzedaży mieszkań funduszom i rozwoju najmu instytucjonalnego. Korekta cen będzie zależna od wielu czynników, przede wszystkim od kondycji finansowej poszczególnych firm deweloperskich. Zwiększy się liczba sprzedaży wymuszonych, jako efekt niespłacania kredytów. Na rynku najmu mieszkań cały czas utrzyma się przewaga popytu nad podażą, z widoczną tendencją zmniejszania się dynamiki wzrostu cen.
Za najistotniejsze czynniki wpływające na rynek mieszkaniowy w Polsce można uznać zmiany przestrzenne w strukturze miast oraz wzrost standardu premium w nieruchomościach. W związku z tym, że zrównoważony rozwój staje się coraz popularniejszym trendem, będzie rosło znaczenie budownictwa ekologicznego. Popyt na zrównoważone środowiskowo budynki będzie napędzany przez zmieniającą się świadomość klientów i przyniesie wymierne korzyści w postaci oszczędności na opłatach eksploatacyjnych.
Na 31 grudnia 2022 roku należności banków z tytułu kredytów mieszkaniowych względem gospodarstw domowych w Polsce wyniosły 496,9 mld zł i spadły o 3,0% r/r – zgodnie z danymi opublikowanymi przez NBP. Saldo kredytów udzielonych w złotych spadło o 1,5% r/r do 395,3 mld zł.
Kolejne podwyżki stóp procentowych skutkowały coraz droższymi kredytami hipotecznymi a rosnąca inflacja wiązała się z wyższymi kosztami utrzymania. Wspomniane czynniki nie tylko spowodowały stopniowy spadek nowej akcji kredytowej, ale także skłaniały kredytobiorców do wcześniejszej spłaty zaciągniętych wcześniej zobowiązań.
ING Bank Śląski S.A. będący strategicznym partnerem Banku, na koniec grudnia zajmował drugą pozycję na rynku pod kątem nowej sprzedaży oraz trzecią pozycję pod kątem wielkości posiadanego portfela kredytów hipotecznych w zł.
Potrzeby mieszkaniowe Polaków w dużej mierze nadal pozostają niezaspokojone, jednak dalszy wzrost rynku kredytów hipotecznych jest uzależniony od rozwoju sytuacji zewnętrznej w tym m.in. kształtowania się poziomu inflacji oraz stóp procentowych.
Na koniec grudnia 2022 roku w Polsce prowadziło działalność pięć banków hipotecznych:
o PKO Bank Hipoteczny S.A.,
o mBank Hipoteczny S.A.,
o Pekao Bank Hipoteczny S.A.,
o Millennium Bank Hipoteczny S.A.,
o ING Bank Hipoteczny S.A.
Polski rynek listów zastawnych jest niewielki w porównaniu do rozwiniętych gospodarek UE, gdzie listy zastawne stanowią ważne źródło finansowania kredytów hipotecznych. Emitenci z Polski plasują listy zastawne zarówno na rynku krajowym jak i rynkach zagranicznych. Dominują emisje publiczne - w Polsce na zmienną stopę procentową i zagraniczne na stopę stałą. W okresie pandemii, a następnie w związku z konfliktem zbrojnym w Ukrainie, rozwój rynku listów zastawnych w Polsce został spowolniony z uwagi na niepewną sytuację gospodarczą. W kolejnych latach dużą szansą na rozwój rynku są również nowe regulacje związane z czynnikami ESG.
Na koniec czwartego kwartału 2022 roku w Polsce łączna wartość pozostających w obrocie hipotecznych listów zastawnych wynosiła około 20,9 mld zł, co oznacza spadek o 2,1 mld zł w stosunku do grudnia 2021 roku. PKO Bank Hipoteczny jest aktualnie największym emitentem listów zastawnych w Polsce. Wskaźnik finansowania kredytów hipotecznych listami zastawnymi nadal pozostaje na niskim poziomie.
Działalność banków hipotecznych pozwala na: wzmocnienie stabilności finansowania w ramach grupy kapitałowej, dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania portfela detalicznych kredytów hipotecznych, lepsze dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie (polskie banki zasadniczo finansują długoterminowe kredyty hipoteczne krótkoterminowymi depozytami) oraz obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Istotne zmiany w otoczeniu prawno – regulacyjnym w 2022 roku, a mające wpływ na działalność Banku, dotyczą w szczególności:
wprowadzenia instytucji tzw. wakacji kredytowych,
nowelizacji ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
zmian w ustawie Kodeks spółek handlowych,
wyboru wskaźnika WIRON jako przyszłego zamiennika wskaźnika WIBOR,
przemodelowania dotychczasowego systemu podatkowego przez tzw. Polski Ład.
1. W dniu 29 lipca 2022 r. weszła w życie ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (Wakacje kredytowe).
Ustawa przewiduje wprowadzenie od sierpnia 2022 r. m.in. tzw. wakacji kredytowych - czyli możliwości tymczasowego zawieszenia spłat rat kredytów hipotecznych przez osoby, które spłacają złotówkowy kredyt zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe, niezwiązany z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Rozwiązanie to obejmuje również umowy o kredyt hipoteczny, które zostały zawarte przed wejściem w życie ustawy o kredycie hipotecznym w 2017 roku. Na wniosek konsumenta, kredytodawca zawiesza spłatę kredytu hipotecznego udzielonego w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty innej niż waluta polska. Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresie:
o od 1 sierpnia 2022 roku do 30 września 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
o od 1 października 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku – w wymiarze dwóch miesięcy;
o od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale.
Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi tylko w stosunku do jednej umowy zawartej w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Z dniem doręczenia kredytodawcy wniosku, spłata kredytu zostaje zawieszona na okres w nim wskazany, a rata zostaje przesunięta do spłaty, bez odsetek. W okresie zawieszenia, konsument nie jest zobowiązany do dokonywania płatności wynikających z umowy, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tą umową.
Ustawa wprowadziła także rozwiązania umożliwiające dokonanie zmiany tzw. kluczowego wskaźnika referencyjnego. W umowach o kredyt hipoteczny w zł jest to co do zasady wskaźnik WIBOR. Wzrost wskaźnika WIBOR przekłada się na wzrost rat kredytu, w związku z czym ustawa wprowadza możliwość zastąpienia go innym wskaźnikiem, który obniży wysokość raty. Procedura wyznaczenia zamiennika, po wystąpieniu zdarzenia uruchamiającego, określonego w unijnym rozporządzeniu BMR, będzie inicjowana przez Komisję Nadzoru Finansowego. W proces zostanie zaangażowany Komitet Stabilności Finansowej (zrzeszający przedstawicieli wszystkich instytucji sieci bezpieczeństwa finansowego), aby wypracować jak najlepsze rozwiązanie. Finalnie, Minister Finansów będzie mógł określić zamiennik w rozporządzeniu.
2. W dniu 8 lipca 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw.
Zmiana dostosowała ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych do postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2162, z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie emisji obligacji zabezpieczonych i nadzoru publicznego nad obligacjami zabezpieczonymi oraz zmieniającej dyrektywę 2009/65/WE i 2014/59/UE („dyrektywa 2019/2162”, „dyrektywa Covered Bonds”), stanowiącej wraz z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2160 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającym rozporządzenie (UE) 575/2013 w odniesieniu do ekspozycji w postaci obligacji zabezpieczonych („rozporządzenie 2019/2160”), część pakietu regulacyjnego dotyczącego obligacji zabezpieczonych. W warunkach polskich odpowiednikiem obligacji zabezpieczonych (covered bonds) w rozumieniu dyrektywy 2019/2162 są listy zastawne emitowane przez wyspecjalizowane banki hipoteczne.
Do najważniejszych zmian w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych należą m.in. nowa definicja listu zastawnego odwołującą się do] mechanizmu podwójnego regresu, który zapewnia inwestorom możliwość dochodzenia roszczeń zarówno w stosunku do emitentów listów zastawnych (banków hipotecznych), jak i z puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych tworzących osobną masę upadłości zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe. Ustawa określiła także zasady i przesłanki stosowania przez banki hipoteczne oznaczeń „europejski list zastawny” i „europejski list zastawny (premium)” oraz wprowadziła zasadę emisji listów zastawnych w oparciu o szczegółowo określony program.
Nowelizacja rozszerzyła kategorie aktywów stanowiących podstawę emisji publicznego listu zastawnego oraz ustaliła warunki umożliwiające zakwalifikowanie instrumentów pochodnych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych. Zmiana dotyczy także rezygnacji z limitu dotyczącego ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego z tytułu udzielanych i nabywanych przez banki hipoteczne wierzytelności, przy jednoczesnym zachowaniu wymogu ustawowego, zgodnie z którym wartość pojedynczego kredytu nie może przekroczyć bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości. Wprowadzono także modyfikację zasady kalkulacji bufora płynności dla puli aktywów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych (obniżenia wskaźnika bufora ze 110% do 105%) oraz modyfikację wymogu utrzymywania nadzabezpieczenia listów zastawnych poprzez określenie wymagań względem aktywów mogących kwalifikować się do obowiązkowej nadwyżki z tytułu nadzabezpieczenia. Uchylono wymóg wpisu w księdze wieczystej informacji o dokonaniu wpisu do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Ustawa wprowadza także dodatkowe wymogi dotyczące monitorowania emitowania listów zastawnych przez banki hipoteczne, obowiązków informacyjnych dotyczących emitowania listów zastawnych w celu umożliwienia inwestorom badania profilu ryzyka danego programu oraz ustanowienia szczególnych cyklicznych obowiązków sprawozdawczych dla banków hipotecznych wobec Komisji Nadzoru Finansowego oraz wymogów w zakresie publikowania informacji o emisjach listów zastawnych.
W przepisach przejściowych, przesądzono, że do listów zastawnych wyemitowanych przed dniem wejścia w życie ustawy do dnia upływu terminu ich zapadalności znajdą zastosowanie nowe regulacje, z wyjątkiem przepisu określającego warunki emisji listów zastawnych, a banki hipoteczne posiadające w dniu wejścia w życie ustawy zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie emisji listów zastawnych będą kontynuowały swoją działalność zgodnie z tym zezwoleniem.
Uchwalone ustawą zmiany obejmują również ustawę - Prawo bankowe, do której wprowadzono regulacje dotyczącej zasad tworzenia i funkcjonowania tzw. systemu ochrony. Celem systemu ochrony ma być zapewnienie płynności i wypłacalności każdego z uczestników tego systemu (banków) m.in. przez udzielanie pożyczek, gwarancji i poręczeń na zasadach określonych w podpisanej przez uczestników systemu umowie, zgodnie z ustawą. System ten może także wspierać powadzoną przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny przymusową restrukturyzację lub przejęcie banku będącego spółką akcyjną. System ten mogą utworzyć jedynie banki prowadzące działalność w formie spółek akcyjnych. Uczestnikami tego systemu mogą być także banki - spółki akcyjne, które przystąpią do systemu po jego utworzeniu. Udział w tym systemie jest dobrowolny.
3. W dniu 13 października 2022 r. weszła w życie ustawa o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw.
Ustawa wprowadziła doprecyzowanie zasad ustalania kadencji zarządu oraz rady nadzorczej przyjmując, że kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Zmiany dotyczą również rad nadzorczych spółek kapitałowych. Chodzi m.in. o wyposażenie ich w możliwość samodzielnego (tzn. bez udziału zarządu) wyboru i zatrudnienia zewnętrznego doradcy. We wszystkich spółkach kapitałowych wprowadza się również obowiązek corocznego przedstawiania sprawozdania z działalności przez radę nadzorczą. Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy rada nadzorcza może ustanowić doraźny lub stały komitet rady nadzorczej, składający się z członków rady nadzorczej, do pełnienia określonych czynności nadzorczych. Ustawa wprowadza także zasadę biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule), stanowiącą, iż członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny. Projekt zakłada ponadto wzmocnienie nadzoru realizowanego przez właścicieli oraz rady nadzorcze w spółkach kapitałowych. Wprowadzono prawo wyboru doradcy rady nadzorczej bez udziału zarządu oraz możliwość zawarcia z takim doradcą umowy przez radę nadzorczą. W spółkach akcyjnych, z wyłączeniem spółek publicznych, wprowadzono wymóg uzyskania zgody rady nadzorczej na zawarcie przez spółkę ze spółką dominującą, spółką zależną lub spółką powiązaną transakcji, której wartość zsumowana z wartością transakcji zawartych z tą samą spółką w okresie roku obrotowego przekracza 10% sumy aktywów spółki w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalonych na podstawie ostatniego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki. Statut może ten wymóg wyłączać lub modyfikować.
4. Ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (tzw. Polski Ład).
W dniu 1 stycznia 2022 roku weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2021 roku o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Ustawa określana jest mianem Polskiego Ładu (pierwotnie: Nowy Ład) i wprowadza znaczną ilość zmian do obowiązujących zasad opodatkowania, w szczególności podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o systemowym znaczeniu. Zmiany podatkowe w obszarze podatku dochodowego od osób fizycznych obejmują m.in. likwidację możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku dochodowego od osób fizycznych, zwiększenie wysokości kwoty wolnej od podatku, wprowadzenie tzw. ulgi dla klasy średniej czy tzw. ulgi na powrót.
W obszarze podatku dochodowego od osób prawnych, do zmian implementowanych Polskim Ładem należy zaliczyć:
o zmiany przepisów o cenach transferowych;
o przemodelowanie przepisów dotyczących procedury poboru podatku u źródła poprzez, m.in. wdrożenie dodatkowych obostrzeń / warunków, których spełnienie niezbędne jest do stosowania przez płatników obniżonych stawek podatku u źródła lub zwolnień od poboru podatku.;
o modyfikacja przepisów dotyczących ryczałtu od dochodów spółek kapitałowych (tzw. CIT estońskiego), mająca na celu rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do wyboru tego opodatkowania, a także złagodzenie niezbędnych do spełnienia warunków;
o wprowadzenie ulg dla przedsiębiorców ponoszących koszty w związku z zatrudnianiem pracowników przy działalności badawczo-rozwojowej, produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia go na rynek oraz na zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów;
o wprowadzenie ulgi konsolidacyjnej dla podatników pragnących dokonywać ekspansji gospodarczej na rynkach krajowych i zagranicznych, poprzez nabywanie udziałów (akcji) spółek kapitałowych funkcjonujących na tych rynkach;
o wprowadzenie zmian w zakresie amortyzowania budynków i lokali mieszkalnych poprzez wyłączenie możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych (ograniczenie to wejdzie w życie 1 stycznia 2023 roku dla budynków i lokali nabytych do 31 grudnia 2021 roku);
o wprowadzenie obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych (ewidencji podatkowych) przy użyciu programów komputerowych, a także obowiązku ich przesyłania w formie ustrukturyzowanej w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy (obowiązek ten wejdzie w życie 1 stycznia 2023 roku);
o wprowadzenie przepisów ograniczających generowanie sztucznych kosztów uzyskania przychodu w postaci wypłaty tzw. „ukrytej dywidendy”, tzw. profit stripping - ustawodawca finalnie odroczył obowiązywanie nowej regulacji do 1 stycznia 2023 roku;
o wprowadzenie przepisów dotyczących podatku od przerzucanych dochodów – nowododany art. 24aa w ustawie CIT. Do kosztów, które będą generowały podatek od przerzucanych dochodów, należą m.in.: koszty usług niematerialnych (doradcze, reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, gwarancje i poręczenia oraz usługi o podobnym charakterze), opłaty i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z określonych wartości niematerialnych i prawnych, koszty finansowania dłużnego (w tym kary i opłaty za wynagrodzenia za przeniesienie funkcji, aktywów i ryzyk - jeżeli suma tych kosztów poniesionych w roku podatkowym na rzecz podmiotów (w tym niepowiązanych) stanowi co najmniej 3 proc. sumy kosztów uzyskania przychodów poniesionych w tym roku w jakiejkolwiek formie;
Oprócz licznych zmian w podatkach dochodowych, Polski Ład wpłynął również na podatek od towarów i usług, a to za sprawą takich rozwiązań jak m.in:
o możliwość wyboru opodatkowania usług finansowych - zostaje wprowadzona opcja opodatkowania usług finansowych, które dotychczas korzystały ze zwolnienia od VAT. Możliwość wyboru opodatkowania usług finansowych dotyczyć będzie wyłącznie relacji: business to business (B2B). Usługi finansowe świadczone osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej (klientom indywidualnym) będą nadal obowiązkowo zwolnione z podatku VAT. Decyzja o wyborze opcji opodatkowania będzie wiążąca dla podatnika przez okres co najmniej 2 lat;
o wprowadzenie nowej kategorii podatników, tj. grup VAT. Przez pojęcie grupa VAT rozumieć się będzie grupę podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, zarejestrowaną jako podatnik podatku VAT. Celem wprowadzonego rozwiązania jest umożliwienie takim podmiotom wspólnego rozliczania dla potrzeb podatku od towarów i usług. Model oparty na wspólnych rozliczeniach ma mieć charakter dobrowolny. Funkcjonowanie grupy VAT ma znacznie uprościć rozliczenia pomiędzy jej członkami oraz pozytywnie wpłynąć na efektywność i płynność finansową w ramach grupy. Jako nowa kategoria podatników VAT będzie ona obowiązywała od 1 stycznia 2023 roku.
5. Wyznaczenie wskaźnika referencyjnego stopy procentowej WIRON.
W trzecim kwartale 2022 roku powołano Narodową Grupę Roboczą ds. reformy wskaźników referencyjnych (NGR) określając cele, zakres i tryb jej funkcjonowania. Komitet Sterujący NGR wybrał WIRON jako rekomendowany indeks zastępujący dotychczasowy wskaźnik referencyjny WIBOR. Ponadto, Komitet przyjął wniosek administratora wskaźników referencyjnych GPW Benchmark SA o uznanie danych transakcyjnych pozostających w posiadaniu GPW Benchmark S.A. za właściwe i wystarczające do wyznaczenia historycznych wartości indeksu WIRON. Ponadto, Komitet Sterujący zaakceptował Mapę Drogową procesu zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez indeks WIRON. Zakończenie procesu zaplanowano na rok 2025 w którym nastąpi wyznaczenie w rozporządzeniu Ministra Finansów, w ramach ustawowej procedury, wskaźnika WIRON jako zamiennika kluczowego wskaźnika referencyjnego WIBOR. Na mocy rozporządzenia MinFin, zamiennik, będzie miał zastosowanie do umów i instrumentów finansowych spełniających przesłanki wskazane w rozporządzeniu BMR. Rozporządzenie MinFin zdefiniuje również spread korygujący oraz datę, od której zamiennik będzie stosowany.
6. Rekomendacja Z wydana przez Komisję Nadzoru Finansowego dotycząca zasad ładu wewnętrznego w bankach.
Na dzień 1 stycznia 2022 roku ustalony został przez Komisję Nadzoru Finansowego termin dostosowania się przez banki do Rekomendacji Z. Stanowi ona zbiór dobrych praktyk w zakresie zasad ładu wewnętrznego. Na ład wewnętrzny składają się w szczególności: system zarządzania bankiem, organizacja banku, zasady działania, uprawnienia, obowiązki i odpowiedzialność oraz wzajemne relacje rady nadzorczej, zarządu i osób pełniących kluczowe funkcje w banku. Rekomendacja Z stanowi uzupełnienie, uszczegółowienie i rozwinięcie zagadnień z zakresu ładu wewnętrznego w bankach, które zostały już uregulowane w prawie i dokumentach KNF. Postanowienia Rekomendacji Z zostały opracowane przede wszystkim z uwzględnieniem wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego (EUNB) oraz EUNB i Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW). W Rekomendacji uwzględnione zostały wybrane zalecenia z wytycznych innych organizacji międzynarodowych.
7. Stanowisko UKNF skierowane do Prezesów Zarządów Banków oraz Dyrektorów oddziałów instytucji kredytowych ws. działań mających na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego.
W dniu 7 marca 2022 roku KNF opublikował Stanowisko ws. działań mających na celu ograniczenie poziomu ryzyka kredytowego skierowane m.in. do prezesów zarządów banków. W związku z rosnącymi kosztami obsługi zadłużenia przez kredytobiorców i wynikającym stąd możliwym wzrostem ryzyka kredytowego, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego (UKNF) zobowiązał Banki do podjęcia działań wskazanych w stanowisku organu nadzoru w celu minimalizowania ryzyka systemowego.
KNF wskazał w szczególności, że przewidziany w Rekomendacji S poziom zmiany stopy procentowej uwzględniany na potrzeby oceny zdolności kredytowej jest wskazany jako minimalny. Poziom ten powinien podlegać redefinicji przez bank w sytuacji zmieniającej się sytuacji rynkowej. W tym kontekście uwarunkowań na rynku kredytów hipotecznych oraz w świetle stwierdzonych praktyk stosowania Rekomendacji S przez banki w omawianym zakresie, organ nadzoru zalecił, żeby w procesie oceny zdolności kredytowej wszystkie banki przyjmowały minimalną zmianę poziomu stopy procentowej o 5 p.p. Ponadto, KNF zalecił przyjmowanie przy ocenie zdolności kredytowej kosztów utrzymania gospodarstwa domowego na poziomie wyższym od minimum socjalnego ogłoszonego przez niezależne źródło, z uwzględnieniem zróżnicowania ze względu na miejsce zamieszkania i aktywności zawodowej. Dodatkowo, zalecono korektę parametru kosztów stosując określony przez bank i większy niż 1 mnożnik, zapewniający dodatkowy bufor, który będzie adekwatny w szczególności do poziomu oczekiwań inflacyjnych oraz długości okresu kredytowania.
KNF zaleciła również, aby banki dołożyły jak największych starań w celu skutecznego uatrakcyjnienia i promocji oferty w zakresie kredytu o okresowo stałej stopie procentowej oraz wprowadzenia docelowo do swojej oferty kredytu o stopie procentowej stałej dla całego okresu kredytowania, w tym dla klientów zainteresowanych kredytem hipotecznym.
Banki zostały zobowiązane do prowadzenia aktywnej akcji informacyjnej dla klientów będących konsumentami, w zakresie wyjaśnienia ryzyka zmienności stóp procentowych oraz indeksów referencyjnych stopy procentowej, a w stosunku do klientów już posiadających kredyt hipoteczny, o przysługującym im prawie do konwersji kredytu zmiennoodsetkowego na kredyt o stałym lub okresowo stałym oprocentowaniu, bez stosowania przez banki jakichkolwiek barier przy takiej konwersji. Rozwiązaniem wspierającym powyższe działania powinno być aktywne informowanie kredytobiorców o możliwości wykorzystania instrumentów określonych w ustawie o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej.
UKNF zobowiązał banki do dostosowania do ww. stanowiska nie później niż do końca marca 2022 r.
Rok 2022 był dla ING Banku Hipotecznego S.A. czwartym rokiem działalności operacyjnej. Na koniec okresu sprawozdawczego Bank posiadał 2,9 mld portfela kredytów hipotecznych stanowiących w zasadniczej części potencjalne zabezpieczenie pod przyszłe emisje listów zastawnych. Z uwagi na niekorzystną sytuację rynkową, oraz wprowadzenie „wakacji kredytowych” Bank w 2022 roku nie przeprowadził transakcji nabycia portfela wierzytelności zabezpieczonych hipoteką od ING Banku Śląskiego S.A. W 2022 roku w ramach dywersyfikacji źródeł finansowania Bank wyemitował obligacje własne o łącznej wartości nominalnej 361 mln zł. Powyższe zdarzenia stanowiły podstawowe czynniki kształtujące wyniki finansowe Banku.
Poniżej prezentowane są podstawowe informacje na temat sytuacji finansowej Banku za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku.
|
|
|
|
stan na |
stan na |
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach |
-1,32% |
0,50% |
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału |
-10,06% |
4,41% |
DR - wskaźnik ogólnego zadłużenia |
85,93% |
87,95% |
TCR - łączny współczynnik kapitałowy* |
36,06% |
30,44% |
LR - wskaźnik dźwigni* |
14,13% |
11,93% |
LCR - wskaźnik pokrycia wypływów netto |
142% |
131% |
ROA - wskaźnik zwrotu na aktywach – stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu aktywów z 5 kolejnych kwartałów.
ROE - wskaźnik zwrotu z kapitału – stosunek zysku netto z 4 kolejnych kwartałów do średniego stanu kapitałów własnych z 5 kolejnych kwartałów.
DR – wskaźnik ogólnego zadłużenia – stosunek zobowiązań ING Banku Hipotecznego S.A. do stanu aktywów na dzień 31.12.2022.
TCR – łączny współczynnik kapitałowy – stosunek funduszy własnych ING Banku Hipotecznego S.A. do aktywów ważonych ryzykiem na dzień 31.12.2022.
LR – wskaźnik dźwigni – stosunek kapitału Tier I do ekspozycji wskaźnika dźwigni na dzień 31.12.2022.
LCR – wskaźnik pokrycia wypływów netto – stosunek aktywów płynnych do wypływów netto na dzień 31.12.2022.
*Zgodnie z zaleceniami nadzorczymi wskaźniki według stanu na 31 grudnia 2021 roku są ponownie przeliczane po zatwierdzeniu podziału zysku przez Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A., a następnie raportowane Nadzorcy. Przed zatwierdzeniem podziału zysku za rok 2021 r wskaźniki opublikowane w sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku kształtowały się na poziomie: TCR 30,43%; LR 11,67%
|
|
|
||||
|
|
|
[tys. zł] |
|||
|
|
stan na |
stan na |
|||
31.12.2022 |
31.12.2021 |
|||||
Należności od banków |
|
13 348,0 |
46 828,4 |
|||
Dłużne papiery wartościowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite dochody |
|
84 623,0 |
49 640,8 |
|||
Dłużne papiery wartościowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu |
|
0,0 |
14 995,6 |
|||
Kredyty i pożyczki udzielone klientom |
|
2 901 111,1 |
3 882 999,5 |
|||
Rzeczowe aktywa trwałe |
|
1 306,0 |
1 207,1 |
|||
Wartości niematerialne |
|
0,0 |
0,1 |
|||
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
6 112,7 |
0,0 |
|||
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego |
|
11 382,6 |
1 115,5 |
|||
Inne aktywa |
|
2 388,1 |
2 413,7 |
|||
Aktywa razem |
|
3 020 271,5 |
3 999 200,7 |
|||
|
|
|
|
|||
Zobowiązania wobec banków |
|
2 043 049,2 |
2 453 682,8 |
|||
Zobowiązania z tytułu emisji obligacji |
|
135 927,4 |
654 660,0 |
|||
Zobowiązania z tytułu emisji listów zastawnych |
|
406 711,6 |
399 876,9 |
|||
Rezerwy |
|
561,7 |
823,6 |
|||
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego |
|
0,0 |
444,6 |
|||
Inne zobowiązania |
|
9 009,2 |
7 725,9 |
|||
Zobowiązania razem |
|
2 595 259,1 |
3 517 213,8 |
|||
Kapitał akcyjny |
|
380 000,0 |
380 000,0 |
|||
Kapitał zapasowy - nadwyżka ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej |
|
62 002,2 |
62 002,2 |
|||
Skumulowane inne całkowite dochody |
|
-1 168,2 |
-554,1 |
|||
Zyski zatrzymane |
|
-15 821,6 |
40 538,8 |
|||
Kapitał własny razem |
|
425 012,4 |
481 986,9 |
|||
Zobowiązania i kapitał własny razem |
|
3 020 271,5 |
3 999 200,7 |
|||
|
|
|
|
|||
Wartość księgowa |
|
425 012,4 |
481 986,9 |
|||
Liczba akcji |
|
380 000 |
380 000 |
|||
Wartość księgowa na jedną akcję (w zł) |
|
1 118,45 |
1 268,39 |
|||
|
|
|
|
|||
Sprawozdanie z sytuacji finansowej należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
Szczegółowe informacje dotyczące sprawozdania z sytuacji finansowej Banku zaprezentowano w notach 7.7 do 7.21 Sprawozdania Finansowego.
W okresie zakończonym 31 grudnia 2022 roku ani w analogicznym okresie roku ubiegłego nie wystąpiła w ING Banku Hipotecznym S.A. działalność zaniechana. Rachunek zysków i strat należy analizować łącznie z notami do sprawozdania finansowego, które stanowią integralną część sprawozdania finansowego.
|
|
|
|
Szczegółowe noty do poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat znajdują się w Sprawozdaniu Finansowym – noty 7.1 do 7.6.
Zgodnie z Rozporządzeniem CRR Bank wylicza wymogi w zakresie funduszy własnych dla następujących rodzajów ryzyka:
o z tytułu ryzyka kredytowego – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej (CVA) – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka rozliczenia i dostawy – metodą standardową,
o z tytułu ryzyka operacyjnego – metodą wskaźnika bazowego (BIA),
o z tytułu ryzyka rynkowego (ryzyko walutowe) – metodą podstawową.
Na 31 grudnia 2022 roku Bank wykazuje zerowe wartości dla wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka związanego z korektą wyceny kredytowej, rozliczenia i dostawy oraz rynkowego. W związku z powyższym na łączny wymóg w zakresie funduszy własnych na datę sprawozdania składał się wymóg z tytułu ryzyka kredytowego oraz operacyjnego.
Wymogi w zakresie funduszy własnych |
31.12.2022 |
Ryzyko kredytowe (mln zł) |
87,72 |
Ryzyko operacyjne (mln zł) |
6,55 |
Łączny wymóg w zakresie funduszy własnych (mln zł) |
94,27 |
Współczynnik kapitału podstawowego Tier 1 (CET1) |
36,06% |
Współczynnik kapitału Tier 1 (T1) |
36,06% |
Łączny współczynnik kapitałowy (TCR) |
36,06% |
Szczegółowe informacje na temat Filara I prezentowane są w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w części 7.31 dotyczącej Ujawnień w zakresie adekwatności kapitałowej.
Bank utrzymuje fundusze własne na poziomie nie niższym niż wyższa z następujących wartości:
a. wymóg kapitałowy,
b. kapitał wewnętrzny
Zarządzanie kapitałem
Proces zarządzania kapitałem prowadzony jest w Banku w oparciu o zaimplementowaną Politykę Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., która powstała na bazie obowiązujących przepisów.
Zarządzanie kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu umożliwić i ułatwić rozwój Banku zgodnie z przyjętą strategią i modelem biznesowym, przy zachowaniu w sposób ciągły funduszy własnych na poziomie adekwatnym do skali oraz profilu ryzyka działalności Banku, z uwzględnieniem wymogów nadzorczych. Ponadto, pozwala aktywnie zarządzać kapitałem mając na uwadze wielkość jak i dynamiki zmian, zarówno obecnie jak i w przyszłości.
Nadrzędnym celem tego procesu jest posiadanie wystarczającej i efektywnej kapitalizacji Banku do spełnienia strategii biznesowej i planów rozwojowych sformułowanych w planach finansowych, przy jednoczesnym spełnianiu wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych wymogów kapitałowych. Oznacza to elastyczność finansową w obecnym i przyszłym otoczeniu w celu dostosowania do zmieniających się warunków rynkowych i regulacyjnych. W tym względzie działania z zakresu zarządzania kapitałem wykorzystują dostępne kapitałowe instrumenty i transakcje zarówno w scenariuszu bazowym, jak również w scenariuszu szokowym.
Zachowanie odpowiedniego poziomu adekwatności kapitałowej regulują przepisy zewnętrzne. Główne ograniczenia kapitałowe wynikają z wewnętrznej odporności na ryzyko ocenianej m.in. w testach warunków skrajnych, wymagań nadzorczych (SREP), regulacyjnych minimalnych poziomów współczynników kapitałowych i dźwigni oraz wewnętrznego apetytu na ryzyko.
Zarządzanie to obejmuje:
o Filar I: minimalne wymogi kapitałowe określone w przepisach,
o Filar II: kapitał wewnętrzny, wyznaczony za pomocą modeli własnych Banku, dla rodzajów ryzyka uznanych za istotne oraz trwale istotne,
o Filar III: ujawnienia na temat profilu ryzyka i poziomu kapitalizacji w sprawozdaniu finansowym.
W ramach zarządzania kapitałem Bank:
a. prowadzi identyfikację i ocenę istotności rodzajów ryzyka występujących w jego działalności;
b. prowadzi działania mające na celu szacowanie i monitorowanie kapitału wewnętrznego, wymogu kapitałowego oraz funduszy własnych;
c. monitoruje potencjalne zagrożenia dla adekwatności kapitałowej;
d. dokonuje alokacji kapitału wewnętrznego;
e. ustala limity wewnętrzne w celu ograniczania generowanych wymogów kapitałowych oraz kapitału wewnętrznego;
f. prowadzi politykę dywidendową wynikającą z długoterminowego celu kapitałowego oraz preferowanej struktury kapitału;
g. planuje kapitał wewnętrzny i wymóg kapitałowy oraz fundusze własne;
h. przygotowuje awaryjne plany kapitałowe definiujące kroki postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia spadku adekwatności kapitałowej poniżej poziomów „niedopuszczalnych”;
i. prowadzi analizy wpływu czynników makroekonomicznych na adekwatność kapitałową zgodnie z „Polityką przeprowadzania testów warunków skrajnych w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
Na 31 grudnia 2022 roku łączny współczynnik kapitałowy Banku wyniósł 36,06%.
Zgodnie z obowiązującą legislacją kapitał wewnętrzny definiowany jest jako oszacowana przez bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka.
W Banku prowadzony jest proces szacowania kapitału wewnętrznego. Jest on integralną częścią systemu zarządzania kapitałem oraz zarządzania Bankiem zapewniając prawidłową identyfikację, pomiar, monitorowanie, agregację podejmowanego ryzyka, umożliwiając utrzymanie funduszy własnych na wymaganym poziomie, a także w sposób efektywny i ostrożny zarządzać ryzykiem i kapitałem.
Powyższy proces obejmuje:
a. Identyfikację oraz ocenę istotności rodzajów ryzyka wpływających na działalność Banku,
b. pomiar i kontrolę ryzyka,
c. szacowanie i agregację kapitału wewnętrznego, w oparciu o narzędzia i metodologie zatwierdzone przez Zarząd lub właściwe komitety,
d. monitorowanie kapitału wewnętrznego,
e. alokację, planowanie oraz raportowanie kapitału wewnętrznego.
Kapitał wewnętrzny dla Banku szacuje się na ryzyka istotne i trwale istotne przypisane do następujących kategorii:
a. ryzyko kredytowe obejmujące ryzyko braku spłaty i ryzyko kontrahenta, ryzyko koncentracji, ryzyko rezydualne, ryzyko pozostałych niekredytowych aktywów – dla ryzyka braku spłaty i ryzyka kontrahenta oraz ryzyka rezydualnego ekonomiczny wymóg kapitałowy wyznaczany jest z wykorzystaniem zmodyfikowanej metody AIRB (INCAP), wymóg z tytułu ryzyka rozliczenia/dostawy jest wyliczany zgodnie z Rozporządzeniem CRR. Ryzyko rezydualne związane jest ze stosowaniem technik redukcji ryzyka kredytowego, kwantyfikowane w postaci miary ryzyka – LGD z okresu dekoniunktury. Kapitał wewnętrzny z tytułu ryzyka koncentracji jest szacowany jako różnica pomiędzy całkowitym zaangażowaniem wobec danej grupy klientów a maksymalnym zaangażowaniem (wewnętrznym limitem ustalonym przez bank) pomniejszona o odpisy aktualizujące;
b. ryzyko rynkowe obejmujące ryzyko stóp procentowych w księdze bankowej - ryzyko strat na pozycjach w księgach bankowych spowodowane zmianami stóp procentowych. Wymóg kapitałowy kalkulowany jest za pomocą metody opartej na VaR;
c. ryzyko biznesowe obejmujące ryzyko makroekonomiczne - metodologia wyznaczania wymogu kapitałowego bazuje na wewnętrznych testach warunków skrajnych dla scenariusza łagodnej recesji oraz pożądanego poziomu miar adekwatności kapitałowej;
d. ryzyko płynności i finansowania - ryzyko polegające na niemożności spełnienia, przy racjonalnej cenie, zobowiązań pieniężnych wynikających z pozycji bilansowych
i pozabilansowych. Bank utrzymuje płynność w taki sposób, aby zobowiązania pieniężne mogły być zawsze realizowane przy pomocy dostępnych środków, wpływów z zapadających transakcji, dostępnych źródeł finansowania po cenach rynkowych i/lub z likwidacji zbywalnych aktywów. Kapitał ekonomiczny stanowi wartość kosztu pozyskania dodatkowego finansowania pozwalającego na przywrócenie odpowiednich poziomów miary LCR w przypadku ich naruszenia;
e. ryzyko operacyjne obejmujące ryzyko błędów kontroli, ryzyko niedozwolonych działań, ryzyko błędów w przetwarzaniu, ryzyko niewłaściwych praktyk kadrowych i bezpieczeństwa miejsca pracy, ryzyko informacji, ryzyko oszustw wewnętrznych i zewnętrznych, ryzyko zakłócenia ciągłości działalności, ryzyko naruszenia bezpieczeństwa osób i zasobów, ryzyko braku zgodności/compliance oraz ryzyko prawne; zakres zarządzania ryzykiem operacyjnym uwzględnia również możliwość wystąpienia ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk), ryzyka utraty reputacji oraz ryzyka koncentracji (w odniesieniu do ryzyka operacyjnego)) - wymóg kapitałowy wyznaczany metodą wskaźnika bazowego;
f. ryzyko modeli - Bank tworzy wymogi kapitałowe albo bezpośrednio w ramach ryzyka modeli albo poprzez nakładanie narzutów kapitałowych bezpośrednio na wyniki modeli lub jako dodatkowy narzut kapitałowy wewnętrzny na ryzyka, w obszarze, którym model jest wykorzystywany.
Łączny kapitał wewnętrzny stanowi sumę wysokości kapitału wewnętrznego niezbędnego do pokrycia wszystkich istotnych lub trwale istotnych dla Banku rodzajów ryzyka. Szacując łączny kapitał wewnętrzny Bank przyjmuje ostrożne podejście i nie wykorzystuje efektu dywersyfikacji.
Struktura kapitału wewnętrznego |
31.12.2022 |
Na pokrycie ryzyka kredytowego |
54,3% |
Na pokrycie ryzyka rynkowego |
32,1% |
Na pokrycie ryzyka biznesowego |
0% |
Na pokrycie ryzyka płynności i finansowania |
0% |
Na pokrycie ryzyka operacyjnego |
13,6% |
Na pokrycie ryzyka modeli |
0% |
Razem |
100,0% |
Raz w roku przeprowadzany jest przegląd procesu adekwatności kapitału wewnętrznego (ang. ICAAP – internal capital adequacy assessment process), a raport z przeglądu przekazywany jest do Zarządu oraz Rady Nadzorczej Banku. Dodatkowo, Stanowisko Audytu Wewnętrznego okresowo przeprowadza niezależny audyt procesu ICAAP.
Uwzględniając skalę oraz specyfikę działalności Banku, Bank ujawnia w sprawozdaniu finansowym wybrane informacje na temat adekwatności kapitałowej. Informacje dotyczą w szczególności:
o celów i strategii w zakresie zarządzania ryzykiem,
o funduszy własnych zgodnie z artykułem 437 Rozporządzenia CRR, z uwzględnieniem przepisów przejściowych określonych w artykule 492 Rozporządzenia CRR,
o przestrzegania wymogów w zakresie funduszy własnych zgodnie z artykułem 438 Rozporządzenia CRR,
o przestrzegania wymogów w zakresie bufora antycyklicznego zgodnie z artykułem 440 Rozporządzenia CRR,
o wskaźnika dźwigni finansowej oraz zarządzania ryzykiem nadmiernej dźwigni finansowej zgodnie z artykułem 451 Rozporządzenia CRR,
o ekspozycji Banku na ryzyko kredytowe i ryzyko rozmycia zgodnie z artykułem 442 Rozporządzenia CRR oraz Rekomendacją R[1],
o stosowanych przez Bank technik ograniczenia ryzyka kredytowego zgodnie z artykułem 453 Rozporządzenia CRR,
o ryzyka operacyjnego, zgodnie z wymogami zawartymi w Rekomendacji M,
o płynności zgodnie z artykułem 451a Rozporządzenia CRR, a także systemu zarządzania ryzykiem płynności oraz pozycji płynności, zgodnie z Rekomendacją P,
o ekspozycji objętych działaniami stosowanymi w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez COVID-19 zgodnie z wymogami zawartymi w Wytycznych EBA/GL/2020/07 (publikowane po raz ostatni w ujawnieniach za 31 grudnia 2022 roku),
o wymogów, o których mowa w art. 111a Prawo bankowe oraz w Rekomendacji H,
o polityki w zakresie wynagrodzeń osób, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka Bank zgodnie z wymogami opisanymi w artykule 450 Rozporządzenia CRR oraz rekomendacji 30.1 zawartej w Rekomendacji Z.
Informacje dotyczące przyjętej w Banku polityki zarządzania konfliktami interesów, w tym informacje na temat sposobu zarzadzania istotnymi konfliktami oraz konfliktami, które mogłyby powstać z powodu przynależności Banku do grupy lub transakcji zawieranych z innymi podmiotami w grupie zostały opisane w „Polityce przeciwdziałania konfliktom interesów”. Informacje te są podawane do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie na stronie internetowej.
Bank każdorazowo dokonuje oceny adekwatności ujawnianych informacji w kontekście dostarczenia uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka Banku. Jeżeli ocena ta wykaże, że ujawniane informacje o charakterze jakościowym i ilościowym nie dostarczają uczestnikom rynku kompleksowego obrazu profilu ryzyka, Bank podaje do publicznej wiadomości inne niezbędne informacje. Zmiana zakresu lub odstępstwo od ujawniania informacji podlega każdorazowo akceptacji przez Głównego Księgowego Banku.
Bank, działając w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., dostarcza również informacje podmiotowi dominującemu w celu ujęcia ich w danych skonsolidowanych.
Szczegółowe informacje o zakresie ujawnianych informacji, sposobie ich weryfikacji oraz publikacji zawiera dokument: „Polityka ujawniania informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz innych informacji podlegających ogłaszaniu w ING Banku Hipotecznym S.A.”.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku Bank lokował swoje przejściowe nadwyżki środków na rachunkach lokat krótkoterminowych w ING Banku Śląskim S.A. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.7. W okresie sprawozdawczym Bank zawierał również transakcje na papierach wartościowych. Szczegóły w tym zakresie zostały zaprezentowane w Sprawozdaniu Finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. w nocie 7.8. W 2022 roku Bank nie stosował rachunkowości zabezpieczeń.
Działalność związana z nabywaniem wierzytelności kredytowych od ING Banku Śląskiego S.A. docelowo będzie finansowana poprzez emisję listów zastawnych. Bank przestrzegał norm zdefiniowanych w Ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych dotyczących dozwolonego poziomu zobowiązań wynikających z zaciągania kredytów i pożyczek (w tym zobowiązań z tytułu nabytych wierzytelności) oraz wyemitowanych obligacji w relacji do funduszy własnych Banku. W 2022 roku Bank nie emitował listów zastawnych, natomiast w celu dalszej dywersyfikacji dotychczasowych źródeł finansowania dokonał kolejnych emisji krótkoterminowych serii obligacji w ramach ustanowionego programu emisji obligacji własnych.
W ocenie Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2022 roku nie wystąpiły przesłanki mogące świadczyć o ryzyku nieterminowej spłaty zobowiązań zaciągniętych przez Bank.
Celem strategicznym Banku Hipotecznego S.A. jest pozyskiwanie, a następnie zwiększanie udziału długoterminowego finansowania w bilansie Grupy ING Banku Śląskiego S.A. poprzez emisję listów zastawnych.
Osiągnięcie założonego celu umożliwi:
o wzmocnienie stabilności finansowania w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o dywersyfikację źródeł finansowania w zakresie finansowania obecnego portfela detalicznych kredytów hipotecznych,
o dopasowanie terminowej struktury aktywów oraz pasywów w bilansie Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o obniżenie kosztów finansowania prowadzonej akcji kredytowej w części portfela kredytowego finansowanego innymi długoterminowymi instrumentami.
Nabywanie portfeli wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie w celu emisji hipotecznych listów zastawnych jest głównym elementem prowadzenia działalności biznesowej ING Banku Hipotecznego S.A. Bank nabywa wierzytelności wyłącznie od ING Banku Śląskiego S.A. Odbywa się to na podstawie zawartej w 2019 roku Ramowej umowy przeniesienia wierzytelności w celu emisji listów zastawnych.
Z uwagi na niekorzystną sytuację rynkową, oraz wprowadzenie „wakacji kredytowych”, w 2022 roku Bank nie przeprowadził transakcji nabycia portfela wierzytelności zabezpieczonych hipoteką od ING Banku Śląskiego S.A.
W procesie nabywania wierzytelności ING Bank Hipoteczny S.A. stosuje kryteria wynikające z Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, a także ustala dodatkowe warunki, które muszą spełniać nabywane wierzytelności. Główne z tych kryteriów zostały przedstawione w poniższej tabeli:
Kryterium |
Wartość |
Kwota nabywanej wierzytelności / Bankowo Hipoteczna Wartość Nieruchomości |
Max. 100% |
Zabezpieczenie kredytu |
Ustanowiona hipoteka na pierwszym miejscu |
Waluta kredytu |
PLN |
Przeznaczenie kredytu |
Cele mieszkaniowe |
Tytuł prawny do nieruchomości |
Własność lub użytkowanie wieczyste |
Opóźnienia w spłacie lub przesłanki utraty wartości |
Brak |
Struktura portfela kredytowego według LtV (Loan to Value) – 31.12.2022 rok:
LTV wg BHWN |
Struktura % |
(0-50> |
32,8% |
(50-60> |
18,3% |
(60-70> |
19,7% |
(70-75> |
9,2% |
(75-80> |
7,3% |
(80-100> |
12,6% |
Suma |
100,0% |
LTV wg wyceny rynkowej |
Struktura % |
(0-50> |
45,8% |
(50-60> |
26,0% |
(60-70> |
20,5% |
(70-75> |
7,6% |
(75-80> |
0,1% |
(80-100> |
0,0% |
Suma |
100,0% |
Średnie LtV BHWN ważone kapitałem wynosiło 58,01%, zaś średnie LtV rynkowe 49,39%.
Według stanu na 31 grudnia 2022 roku, wartość bilansowa portfela wierzytelności z tytułu umów kredytów zabezpieczonych hipoteką wynosiła 2 901 mln zł. Wierzytelności z tytułu nabytych umów kredytów oparte są w zdecydowanej większości o zmienną stopę procentową WIBOR 6M. Od 30 czerwca 2021 roku, zgodnie z wymaganiami Rekomendacji S KNF, Bank umożliwia kredytobiorcom zmianę formuły oprocentowania ze stopy zmiennej na okresowo stałą. Na 31 grudnia 2022 rok konwersji oprocentowania podlegały 322 umowy z łączną wartością kapitału 64,45 mln zł.
W związku z pandemią COVID-19 Bank kontynuował wdrożone w 2020 roku działania mające na celu pomoc klientom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej.
Klienci nadal korzystali w wprowadzonego od 24 czerwca 2020 roku zawieszenia wykonania umowy kredytu (na mocy znowelizowanej ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID–19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych). W ramach tego działania, na wniosek klienta Bank przez okres od 1 do 3 miesięcy zawieszał spłatę pełnej raty kredytu, nie naliczając odsetek za okres, oraz - stosownie do okresu zawieszania - wydłużał okres spłaty kredytu. W 2022 roku z zawieszenia wykonania umowy kredytu korzystało 21 kredytobiorców, przy czym klienci mogli korzystać z tej formy wsparcia do 29.07.2022 roku, a następnie forma wsparcia uległa zmianie zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom wprowadzono tzw. „wakacje kredytowe”. Nową formułą wsparcia zostali objęci kredytobiorcy posiadający kredyt na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych zaciągnięty w zł. Pomoc również opierała się o zawieszenie płatności rat – łącznie 8 rat (2 raty w 2 i 3 kwartale 2022 r. i po 1 racie w każdym kwartale 2023 r.). Do końca 2022 roku zawieszeniem co najmniej jednej raty objętych było 11 420 kredytów z łączną kwotą kapitału w wys. 2 123,9 mln zł.
Bank na bieżąco monitoruje liczbę i wolumen kredytów objętych zawieszeniem spłaty kredytów oraz ich wpływ na zapewnienie zgodnego z przepisami zabezpieczenia emisji listów zastawnych. Mając na uwadze wysokie nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych (na 31 grudnia 2022 roku do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych wpisane zostały wierzytelności o wartości 2 379,4 mln zł), sytuacja Banku jest bezpieczna, co pozwala na bieżąco regulować zobowiązania wobec inwestorów.
W 2022 roku, w związku z niekorzystnym otoczeniem rynkowym Bank nie przeprowadził emisji listów zastawnych. Według stanu na 31 grudnia 2022 rok, nominalna wartość wyemitowanych przez Bank i pozostających w obrocie listów zastawnych nie zmieniła się w stosunku do stanu na koniec 2021 roku i wynosiła 400 mln zł.
Hipoteczne listy zastawne Banku są notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Luksemburgu oraz na rynku równoległym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Listy zastawne Banku mogą stanowić zabezpieczenie dla kredytu lombardowego, technicznego i operacji repo prowadzonych przez Narodowy Bank Polski.
Rating dla wyemitowanych przez Bank listów zastawnych w zł pozostaje na najwyższym możliwym do osiągniecia przez emitenta z Polski poziomie „Aa1” (wg. oceny agencji ratingowej Moody’s), co potwierdza wysoką jakość portfela kredytów hipotecznych stanowiących zabezpieczenie dla wyemitowanych listów zastawnych.
Kolejne emisje listów zastawnych będą uzależnione od warunków rynkowych.
Aktualna ocena ratingowa ING Banku Hipotecznego S.A. oraz jego listów zastawnych przedstawia się następująco:
Moody's Investors Service |
|
Rating listów zastawnych |
Aa1 |
Długoterminowy rating emitenta (LT Issuer Ratings) |
A3 |
Krótkoterminowy rating emitenta (ST Issuer Ratings) |
P-2 |
Długookresowy rating ryzyka kontrahenta (LT Counterparty Risk) |
A1 |
Krótkookresowy rating ryzyka kontrahenta (ST Counterparty Risk) |
P-1 |
Perspektywa ratingu (Outlook) |
Stabilna |
Długoterminowa/krótkoterminowa ocena ryzyka kontrahenta (CR Assesment) |
A1 (cr) / P-1 (cr) |
Agencja Moody’s w swoim ostatnim komunikacie podkreśliła, że rating Banku odzwierciedla:
o 100% własność ING Banku Śląskiego S.A. i jego stabilną perspektywę rozwoju,
o istotne strategiczne znaczenie Banku oraz jego operacyjną integrację w ramach struktur Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o zobowiązanie ze strony ING Bank Śląskiego S.A. do wsparcia pozycji kapitałowej i płynnościowej ING Banku Hipotecznego S.A. w celu spełnienia wymagań regulacyjnych.
Zasadniczo formuła działalności ING Banku Hipotecznego S.A. bazuje na wykorzystaniu efektu synergii pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A., jako strategicznym partnerem outsourcingowym ING Banku Hipotecznego S.A., w szczególności poprzez:
o outsourcing dozwolonych prawem czynności do ING Banku Śląskiego S.A. w zakresie w jakim jest to uzasadnione z punktu widzenia efektywnej działalności Banku, w oparciu o istniejące rozwiązania wypracowane w ramach Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A.,
o współdzielenie infrastruktury informatycznej i systemów IT wykorzystywanych przez Grupę Kapitałową ING Banku Śląskiego S.A.,
o ukształtowanie struktury organizacyjnej ING Banku Hipotecznego w sposób zapewniający możliwość efektywnego kontrolowania usług powierzonych do ING Banku Śląskiego S.A. oraz realizację czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie Banku w tym m.in. czynności związanych z podejmowaniem decyzji czy procesami zarządzania ryzykiem,
o odwzorowanie bieżących procesów obsługi kredytów istniejących w ING Banku Śląskim S.A. przy uwzględnieniu niezbędnych modyfikacji, w tym modyfikacji wynikających z porządku prawnego.
Tym samym podstawową kwestią warunkującą zasady współpracy pomiędzy obydwoma podmiotami jest umowa outsourcingowa, w której kluczowymi elementami są:
o zagwarantowanie pozostawienia czynności wymaganych przepisami prawa do wykonywania po stronie ING Banku Hipotecznego S.A. w tym m.in. czynności decyzyjnych czy procesów zarządzania ryzykiem, a w przypadku procesów zautomatyzowanych lub częściowo zautomatyzowanych oparcie tych procesów na warunkach określonych przez Bank,
o powierzenie ING Bankowi Śląskiemu S.A.: (i) pośrednictwa w zakresie niektórych czynności bankowych oferowanych przez Bank, w szczególności przy administrowaniu i obsłudze posprzedażowej wierzytelności z tytułu kredytów zabezpieczonych hipoteką nabytych przez Bank; oraz (ii) czynności faktycznych związanych z działalnością bankową Banku,
o uwzględnienie ograniczeń wynikających z art. 6a ust. 3 ustawy Prawo bankowe (dalej „Prawo Bankowe” lub „PB”), tj. zapewnienie, aby powierzenie wykonywania czynności nie obejmowało: (i) zarządzania bankiem w rozumieniu art. 368 § 1 KSH, w szczególności zarządzania ryzykiem związanym z prowadzeniem działalności bankowej, w tym zarządzania aktywami i pasywami, dokonywania oceny zdolności kredytowej i analizy ryzyka kredytowego; oraz (ii) przeprowadzania audytu wewnętrznego banku,
o zapewnienie, aby ewentualne dalsze powierzenie czynności przez ING Bank Śląski S.A. podmiotom trzecim spełniało wymogi art. 6a ust. 7 PB – a w poszczególnych przypadkach – aby zawierane były bezpośrednie umowy pomiędzy takimi podmiotami trzecimi a Bankiem,
o przygotowanie i aktualizowanie, zarówno po stronie ING Banku Śląskiego S.A., jak i Banku, planów działania zapewniających ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową outsourcingową,
o zapewnienie Bankowi narzędzi skutecznego monitorowania i kontrolowania wykonywania umowy przez ING Bank Śląski S.A.
Z perspektywy klienta, którego kredyt hipoteczny zostanie przekazany w ramach przelewów wierzytelności do ING Banku Hipotecznego S.A., zarówno proces obsługi kredytu, jak i poziom kosztów kredytowych i około-kredytowych pozostają bez zmian.
Zasady i zakres współpracy pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. a ING Bankiem Śląskim S.A. zostały szczegółowo określone w zawartej pomiędzy podmiotami Umowie o współpracy.
I. Cele systemu kontroli wewnętrznej
Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie:
1) skuteczności i efektywności działania Banku;
2) wiarygodności sprawozdawczości finansowej;
3) przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem Banku;
4) zgodności działania Banku z przepisami prawa, wymogami nadzorczymi, regulacjami wewnętrznymi i standardami rynkowymi.
W ramach realizacji celów ogólnych system kontroli wewnętrznej zapewnia również:
1) badanie zgodności działalności Banku i czynności wykonywanych w ramach tej działalności przez osoby powiązane, z regulacjami rynków, na których działa Bank, regulacjami Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A., izb rozliczeniowych i rozrachunkowych, o których mowa w art. 68a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz giełdowych izb rozrachunkowych, o których stanowi art. 2 pkt 4 ustawy o giełdach towarowych, których uczestnikiem jest Bank,
2) dobrze zorganizowane i bezpieczne prowadzenie działalności,
3) funkcjonowanie odpowiednich procedur administracyjnych i księgowych,
4) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przepływu informacji poufnych i informacji stanowiących tajemnicę zawodową oraz zabezpieczenia dostępu do nich,
5) wiarygodność sprawozdań niefinansowych,
6) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących rozpatrywania reklamacji i wniosków klientów oraz prowadzenia rejestru reklamacji,
7) skuteczność aktów wewnętrznych dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,
8) prowadzenie przez Bank inwestycji zgodnie z wymogami i standardami oraz w sposób adekwatny do skali ryzyka tych inwestycji.
Rada Nadzorcza w ramach swoich funkcji określonych m.in. w Statucie Banku oraz w Regulaminie Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. związanych z monitorowaniem i nadzorem nad systemem kontroli wewnętrznej po uprzednim zarekomendowaniu przez Komitet Audytu i Ryzyka:
1) zatwierdza Politykę – System kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A.,
2) zatwierdza kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, zaproponowane przez Zarząd,
3) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem i zapewnianiem funkcjonowania adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej,
4) monitoruje skuteczność systemu kontroli wewnętrznej w oparciu o informacje otrzymywane od Zarządu, Komitetu Audytu i Ryzyka oraz Komórki ds. Zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
5) dokonuje corocznej oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, w tym adekwatności i skuteczności funkcji kontroli realizowanej w pierwszej i drugiej linii obrony, Komórki ds. Zgodności oraz Stanowiska Audytu Wewnętrznego, a także spełniania przez Zarząd Banku obowiązków, o których mowa w części B Rekomendacji H,
6) zatwierdza zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, obejmujących co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne,
7) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych Rada Nadzorcza:
o nadzoruje wykonywanie obowiązków przez Zarząd dotyczących zarządzania ryzykiem braku zgodności,
o zatwierdza Politykę zgodności ING Banku Hipotecznego S.A.,
o co najmniej raz w roku ocenia stopień efektywności zarządzania ryzykiem braku zgodności przez Bank.
Zarząd Banku w ramach procesu zarządzania Bankiem:
1) projektuje, wprowadza oraz zapewnia funkcjonowanie adekwatnego i skutecznego systemu kontroli wewnętrznej,
2) podejmuje działania mające na celu zapewnienie ciągłości działania systemu kontroli wewnętrznej,
3) ustanawia kryteria oceny adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej,
4) określa rodzaje działań podejmowanych w celu usunięcia nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej, w tym środki naprawcze i dyscyplinujące,
5) akceptuje zasady kategoryzacji nieprawidłowości wykrytych przez system kontroli wewnętrznej obejmujących, co najmniej nieprawidłowości wysokie i krytyczne,
6) zatwierdza kryteria wyboru procesów istotnych oraz ich listę wraz z ich powiązaniem z celami ogólnymi i szczegółowymi,
7) zapewnia regularny przegląd wszystkich funkcjonujących procesów w Banku pod kątem ich istotności,
8) akceptuje Politykę - system kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A., zapewnia jej okresowy przegląd i aktualizację, a także przedstawia wyniki tego przeglądu Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej,
9) zapewnia dostęp pracowników Komórki ds. Zgodności, Stanowiska Audytu Wewnętrznego, Stanowiska Ryzyka Operacyjnego oraz pozostałych jednostek koordynujących realizację celów ogólnych do niezbędnych dokumentów źródłowych, w tym zawierających informacje prawnie chronione, w związku z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych,
10) ustanawia zasady projektowania, zatwierdzania i wdrażania mechanizmów kontrolnych we wszystkich procesach funkcjonujących w Banku oraz określa rolę jednostek organizacyjnych odpowiedzialnych za opracowanie projektu mechanizmu kontrolnego, jego zatwierdzenie i wdrożenie,
11) odpowiada za zapewnienie adekwatności i skuteczności mechanizmów kontrolnych w procesach funkcjonujących w Banku,
12) w ramach zapewniania przez system kontroli wewnętrznej przestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz standardów rynkowych odpowiada za opracowanie polityki zgodności, zapewnienie jej przestrzegania i składanie Komitetowi Audytu i Ryzyka oraz Radzie Nadzorczej raportów w sprawie zarządzania ryzykiem braku zgodności,
13) ustanawia odpowiedni zakres i kryteria niezależnego monitorowania przestrzegania mechanizmów kontrolnych obejmującego weryfikację bieżącą i testowanie,
14) zapewnia funkcjonowanie matrycy funkcji kontroli wraz z przypisaniem zadań związanych z zapewnieniem jej funkcjonowania,
15) ustanawia zasady raportowania, co najmniej o skuteczności kluczowych mechanizmów kontrolnych oraz wynikach testowania pionowego,
Udziela informacji tj.:
16) informuje Radę Nadzorczą, nie rzadziej niż raz w roku, o sposobie wypełnienia zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej ze szczególnym uwzględnieniem:
a) adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej w zapewnianiu osiągania każdego z celów systemu kontroli wewnętrznej,
b) skali i charakterze nieprawidłowości znaczących i krytycznych oraz najważniejszych działaniach zmierzających do usunięcia tych nieprawidłowości, w tym o podjętych środkach naprawczych i dyscyplinujących,
c) zapewniania niezależności Komórki ds. Zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
d) zapewniania odpowiednich zasobów kadrowych niezbędnych do skutecznego wykonywania zadań oraz koniecznych środków finansowych do systematycznego podnoszenia kwalifikacji, zdobywania doświadczenia i umiejętności przez pracowników Komórki ds. zgodności i Stanowiska Audytu Wewnętrznego.
III. Schemat trzech linii obrony w ramach struktury organizacyjnej Banku
Pierwsza linia Obrony |
|
Druga linia Obrony |
|
Trzecia linia Obrony |
Jednostki biznesowe oraz organizacyjne Banku wspierające operacyjnie i technologicznie Biznes |
|
1) Jednostki z obszaru: • ryzyka operacyjnego • ryzyka braku zgodności (compliance) • ryzyka prawnego • ryzyka kredytowego i rynkowego • finansów • zarządzania zasobami ludzkimi oraz 2) Stanowisko walidacji modeli |
|
Stanowisko Audytu Wewnętrznego |
Jest częścią funkcji kontroli.
Odpowiada za:
o opracowanie, wdrożenie i wykonywanie mechanizmów kontrolnych mających za zadanie zapewnienie osiągania celów ogólnych i szczegółowych systemu kontroli wewnętrznej.
o przestrzeganie zasad wynikających z zatwierdzonych polityk, regulaminów, instrukcji i procedur,
o analizę, kontrolę oraz zarządzanie ryzykami w procesach, w tym również w odniesieniu do działań zleconych na zewnątrz (outsourcing),
o niezależny monitoring przestrzegania mechanizmów kontrolnych w postaci weryfikacji bieżącej i/lub testowania poziomego,
o zapewnienie podjęcia działań wynikających z rekomendacji audytorskich i poza-audytorskich.
Zadania pierwszej linii obrony realizuje wyższe rangą kierownictwo, jak i jednostki organizacyjne przez nie nadzorowane, realizujące cele biznesowe oraz bezpośrednio je wspierające. Pierwszą linię obrony stanowią jednostki organizacyjne Banku niewskazane w drugiej i trzeciej linii obrony.
W ramach realizowanych przez siebie zadań testowania (w obszarze pierwszej linii obrony), jednostki te mają prawo dostępu do informacji objętych przedmiotem testowania.
Realizuje zadania wynikające z funkcji kontroli drugiej linii obrony oraz wspiera pierwszą linię obrony w osiąganiu celów systemu kontroli wewnętrznej.
Odpowiada za:
o zatwierdzanie decyzji pierwszej linii obrony dotyczących wdrażania, modyfikacji lub usuwania mechanizmów kontrolnych,
o weryfikowanie stosowania przez pierwszą linię obrony regulacji z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o monitorowanie poziome przestrzegania mechanizmów kontrolnych w ramach drugiej linii obrony,
o monitorowanie pionowe pierwszej linii obrony w zakresie przestrzegania mechanizmów kontrolnych.
Jednostki drugiej linii obrony mają uprawnienia do eskalacji problemów na wyższy szczebel zarządzania (do Zarządu Banku i Rady Nadzorczej), przedstawiając swoje opinie do decyzji biznesowych obarczonych nieakceptowalnym ryzykiem.
Jednostki podlegające Wiceprezesowi ds. Ryzyka oraz Komórka ds. Zgodności, w monitorowanych przez siebie obszarach i w sposób nie naruszający – wynikającej z przepisów prawa - niezależności określonych jednostek w Banku (np. Stanowiska Audytu Wewnętrznego), są upoważnione do rekomendowania działań naprawczych odnośnie mechanizmów kontroli oraz mechanizmów kontroli ryzyka wszystkim jednostkom Banku.
Role, uprawnienia, zakres i charakter pracy, zakres odpowiedzialności Stanowiska Audytu Wewnętrznego oraz zasady współpracy jednostek organizacyjnych Banku z SAW są uregulowane w Polityce – Karta Audytu Wewnętrznego ING Banku Hipotecznego S.A. (Karta Audytu).
W ramach funkcji kontroli wyodrębniono procesy istotne dla Banku, w których wskazane zostały kluczowe mechanizmy funkcji kontroli.
V. Zasady oceny skuteczności i adekwatności systemu kontroli wewnętrznej
o wyników / opinii audytów ze zrealizowanego rocznego planu audytu. Do przygotowania rocznego planu audytu SAW wykorzystuje m.in. informacje o systemie kontroli wewnętrznej, które są zawarte w matrycy funkcji kontroli;
o wyników / opinii z badania przeprowadzonego przez audytora zewnętrznego wraz z uwzględnieniem zaleceń regulatora otwartych na dzień wydawania oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o wyników procesu Badania i Oceny Nadzorczej (BION), przeprowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego,
o zidentyfikowanych ryzyk krytycznych i wysokich w trakcie roku ze szczególnym uwzględnieniem otwartych ryzyk na dzień oceny systemu kontroli wewnętrznej;
o terminowości i postępu w realizacji działań ograniczających zidentyfikowane ryzyka
o limitów ryzyka oraz wynikających z ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych, prezentowanych na posiedzeniach organów Banku.
o ocenę Stanowiska Audytu Wewnętrznego,
o informację Zarządu o sposobie wykonywania zadań z zakresu systemu kontroli wewnętrznej,
o okresowe raporty Komórki ds. Zgodności,
o istotne, z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, informacje uzyskane od podmiotu dominującego,
o ustalenia dokonane przez biegłego rewidenta lub audytora zewnętrznego,
o ustalenia wynikające z czynności nadzorczych wykonywanych przez uprawnione do tego instytucje (np. KNF, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów),
o istotne z punktu widzenia adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej, oceny i opinie dokonywane przez podmioty zewnętrzne, jeżeli były wydawane.
W lutym 2023 roku Rada Nadzorcza dokonała oceny systemu kontroli wewnętrznej ING Banku Hipotecznego S.A. za 2022 rok, biorąc pod uwagę powyższe czynniki i oceniając, iż system kontroli wewnętrznej w ING Banku Hipotecznym S.A. był skuteczny i adekwatny do modelu biznesowego oraz skali działalności Banku.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. ma na celu zapewnienie skutecznej kontroli ryzyka i jego utrzymania w warunkach zmieniającego się otoczenia makroekonomicznego i prawnego w ramach zaakceptowanego przez Bank apetytu na ryzyko, z uwzględnieniem założonego poziomu działalności biznesowej. Zakładany poziom ryzyka stanowi ważny składnik procesu planistycznego.
Zarządzanie ryzykiem w ING Banku Hipotecznym S.A. opiera się w szczególności na następujących zasadach:
o proces zarządzania ryzykiem, w tym proces kredytowy, jest określony i regulowany przez strategie, polityki i procedury przyjęte odpowiednio przez Zarząd i/lub Radę Nadzorczą ING Banku Hipotecznego S.A.,
o Bank zarządza wszystkimi zidentyfikowanymi rodzajami ryzyka bankowego i przeprowadza proces ICAAP (Internal Capital Adequacy Assessment Process) przy czym:
o proces zarządzania ryzykiem jest odpowiedni do skali działalności oraz do istotności, skali i złożoności danego ryzyka oraz na bieżąco dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka,
o metody zarządzania ryzykiem, modele i ich systemy pomiaru ryzyka oraz ich założenia są dostosowane do skali i złożoności ryzyka oraz okresowo weryfikowane i walidowane,
o struktura organizacyjna zarządzania ryzykiem zapewnia niezależność obszaru ryzyka, w tym niezależność wyceny nieruchomości i podejmowania decyzji kredytowych od działalności biznesowej,
o proces zarządzania ryzykiem jest zintegrowany z procesami planistycznymi i controllingowymi oraz wspiera realizację strategii Banku, przy zachowaniu zgodności ze strategią zarządzania ryzykiem, w szczególności w zakresie apetytu na ryzyko,
o proces zarządzania ryzykiem jest spójny z zasadami zarządzania ryzykiem Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., dostosowanymi do specyfiki działania ING Banku Hipotecznego S.A. oraz zatwierdzonymi przez właściwe organy ING Banku Hipotecznego S.A.,
o raportowanie źródeł i czynników ryzyka a także pomiaru poziomu ryzyka i jego kosztów umożliwia podjęcie odpowiednich działań profilaktycznych i naprawczych.
Proces zarzadzania ryzykiem jest nadzorowany przez Radę Nadzorczą Banku, która regularnie otrzymuje informacje o profilu ryzyka w ING Banku Hipotecznym S.A. oraz najważniejszych działaniach podejmowanych w zakresie zarządzania ryzykiem.
Zarząd Banku odpowiada za zarządzanie ryzykiem, w tym za nadzorowanie i monitorowanie działań podejmowanych przez Bank w tym zakresie. Zarząd Banku podejmuje najważniejsze decyzje mające wpływ na poziom ryzyka Banku oraz uchwala przepisy wewnętrzne dotyczące zarządzania ryzykiem.
Zarządzanie ryzykiem jest realizowane w trzech, wzajemnie niezależnych liniach obrony.
Cele, zasady i organizacja zarządzania ryzykiem, a także szczegółowy sposób zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka opisane zostały w sprawozdaniu finansowym ING Banku Hipotecznego S.A.
ING Bank Hipoteczny S.A. realizuje wyznaczone zadania w zakresie zabezpieczeń kredytowych w oparciu o następujące zewnętrzne i wewnętrzne akty prawne:
o Ustawę o listach zastawnych i bankach hipotecznych,
o Ustawę o księgach wieczystych i hipotece,
o Ustawę Prawo bankowe,
o Zalecenia i rekomendacje Komisji Nadzoru Finansowego, w tym w szczególności rekomendacje F, S i J,
o Zapisy wewnętrznych regulacji bankowych w szczególności Regulamin ustalania Bankowo Hipotecznej Wartości Nieruchomości (dalej: BHWN).
Bank posiada i stosuje Regulamin ustalania BHWN, zatwierdzony 4 stycznia 2019 roku przez Komisję Nadzoru Finansowego. Regulamin zawiera wytyczne wskazane w Rekomendacji F, dotyczące podstawowych kryteriów stosowanych przez Komisję Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu regulaminów ustalania BHWN wydawanych przez banki hipoteczne.
BHWN to ustalona na podstawie ekspertyzy zgodnie przepisami ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych wartość, która w ocenie Banku odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia spłaty nabytych przez Bank kredytów.
Ustalenie BHWN na podstawie ekspertyzy służy jako podstawa do podjęcia decyzji, czy wierzytelność może być nabyta przez Bank. BHWN ustalana jest w sposób ostrożny z uwzględnieniem parametrów mających długookresowy charakter.
ING Bank Hipoteczny S.A. ustala BHWN w oparciu o ekspertyzę BHWN. Ekspertyza BHWN wykonywana jest z zachowaniem należytej staranności i ostrożności. Uwzględnia ona jedynie te parametry nieruchomości, które będą miały trwały charakter i przy założeniu racjonalnej eksploatacji będą możliwe do uzyskania przez każdego posiadacza nieruchomości. Uwzględnia możliwie wszystkie rodzaje ryzyka, które w wyniku posiadanych doświadczeń i analiz może mieć negatywny wpływ na BHWN. W ekspertyzie, sporządzonej na określoną datę, udokumentowane są założenia i parametry przyjęte do analizy, proces ustalania BHWN i wynikająca z niego propozycja BHWN.
Ekspertyza uwzględnia analizy i prognozy dotyczące parametrów specyficznych dla danej nieruchomości, które mają istotny wpływ na ocenę ryzyka kredytowego związanego z przyjęciem nieruchomości jako zabezpieczenia, a także czynniki o charakterze ogólnym w tym: cykle koniunkturalne, zmiany wartości nabywczej pieniądza, demografię, stopę bezrobocia, miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
Proces ustalania BHWN realizowany jest w Banku przez dedykowany zespół w Obszarze Zarządzania Ryzykiem, który jest niezależny od funkcji biznesowych Banku.
W przypadku nabywania wierzytelności proces ustalania BHWN składa się z czterech etapów:
Weryfikacja stanu prawnego nieruchomości |
ING Bank Śląski S.A. w ramach Umowy outsourcingowej |
Przeprowadzenie inspekcji z zewnętrznymi oględzinami nieruchomości oraz z badaniem lokalnego rynku |
Rzeczoznawca Majątkowy, który posiada odpowiednie doświadczenie oraz umiejętność szacowania ryzyka bankowego w zakresie zabezpieczania kredytów mieszkaniowych |
Sporządzenie ekspertyzy BHWN |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
Sprawdzenie ekspertyzy BHWN I ustalenie BHWN |
Dedykowana komórka organizacyjna Banku – Zespół Wycen i Decyzji Kredytowych |
Procesy sporządzania ekspertyzy BHWN oraz ustalania BHWN opisane powyżej realizowane są przez dwie niezależne od siebie osoby.
ING Bank Hipoteczny S.A. prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych (dalej: Rejestr). Rejestr jest prowadzony zgodnie z wymogami określonymi w poniższych dokumentach:
o Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. 2022 poz. 1412),
o Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 czerwca 2022 r. w sprawie przeprowadzania rachunku zabezpieczenia listów zastawnych oraz testu równowagi pokrycia i testu płynności (Dz.U. 2022 poz. 1412),
o Rekomendacja K Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 9 lutego 2016 roku, dotycząca zasad prowadzenia przez banki hipoteczne rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Do Rejestru Bank wpisuje nabyte wierzytelności z tytułu umów kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipoteką oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także dodatkowe środki, które stanowią nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. Listy zastawne są zabezpieczone wierzytelnościami Banku zabezpieczonymi hipoteką z najwyższym pierwszeństwem.
Dodatkowo podstawę emisji listów zastawnych mogą stanowić środki Banku wskazane w art. 18 ust. 3 Ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych.
Wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz innych środków, o których mowa w ustawie o listach zastawnych i bankach hipotecznych na 31 grudnia 2022 roku wyniosła 2 409,4 mln zł (aktywa podstawowe wraz z aktywami zastępczymi).
Struktura Rejestru na tę datę przedstawiała się następująco (dane w mln zł):
Obligacje Skarbu Państwa o wartości 30 mln zł zabezpieczają w części płatność odsetek od listów zastawnych za okres 6 miesięcy (kwota 16 084 tys. zł). Łączna wartość wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz zabezpieczenia zastępczego (w części niewykorzystanej na pokrycie płatności odsetek od listów zastawnych) przekładała się na ogólny poziom zabezpieczenia listów zastawnych równy 602,36%.
W związku z faktem, że wierzytelności zabezpieczone hipoteką oraz wyemitowane listy zastawne były dopasowane pod kątem waluty i stopy procentowej na koniec 2022 roku Rejestr nie zawierał transakcji zabezpieczających.
Bieżący nadzór nad prowadzeniem Rejestru sprawuje Powiernik.
Podstawowe dane dotyczące Rejestru według stanu na dzień 31 grudnia 2022 roku zostały zaprezentowane w poniższej tabeli:
|
31.12.2022 |
Rejestr zabezpieczenia listów zastawnych |
|
Wierzytelności zabezpieczone hipoteką (mln zł) |
2 379,4 |
Obligacje Skarbu Państwa (mln zł) |
30 |
Wysokość nadwyżki zgodnie z Art. 18 ust. 3a Ustawy (tys. zł) |
0 |
Liczba kredytów (aktywnych) |
14 598 |
Średnia wartość kredytu (tys. zł) |
162 |
Średni termin zapadalności (mies.) |
233 |
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do wyceny rynkowej) |
47,97% |
Średnie LtV (wartość kredytu w odniesieniu do BHWN) |
56,14% |
Zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Ustawa) przy każdym banku hipotecznym powołuje się powiernika oraz co najmniej jednego zastępcę powiernika. Do zadań powiernika należy sprawdzenie czy:
o zobowiązania wynikające ze znajdujących się w obrocie listów zastawnych zabezpieczone są przez bank hipoteczny zgodnie z przepisami ustawy,
o przyjęta przez bank hipoteczny Bankowo-hipoteczna wartość nieruchomości ustalona została zgodnie z regulaminem,
o bank hipoteczny przestrzega wymogów zdefiniowanych w art. 18 Ustawy,
o wyniki testu równowagi pokrycia i testu płynności potwierdzają, że wierzytelności banku hipotecznego oraz prawa i środki wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, wystarczają na pełne zaspokojenie posiadaczy listów zastawnych,
o sposób prowadzenia przez bank hipoteczny rejestru zabezpieczenia listów zastawnych odpowiada warunkom Ustawy,
o bank hipoteczny zapewnia zgodnie z przepisami Ustawy zabezpieczenie dla planowanej emisji listów zastawnych oraz kontrolę, czy dokonane zostały odpowiednie wpisy do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych.
Dodatkowo, zgodnie z nowelizacją Ustawy, Powiernik corocznie, nie później niż do 31 marca, przedstawia Komisji Nadzoru Finansowego sprawozdanie za poprzedni rok dotyczące działalności banku hipotecznego w zakresie zadań Powiernika.
Po rozpatrzeniu wniosku Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 4 stycznia 2019 roku powołała na okres 6 lat Panią Grażynę Zielińską na Powiernika przy ING Banku Hipotecznym S.A. oraz Pana Krzysztofa Brejdaka, jako Zastępcę Powiernika.
Bank prowadzi i przechowuje rejestr zabezpieczenia listów zastawnych, do którego wpisywane są w odrębnych pozycjach wierzytelności Banku oraz prawa i środki stanowiące podstawę emisji listów zastawnych, a także środki stanowiące nadwyżkę na pokrycie odsetek od znajdujących się w obrocie hipotecznych listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy.
Powiernik oraz Zastępca Powiernika sprawują stałą kontrolę nad prowadzeniem rejestru.
Działając zgodnie z Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych ING Bank Hipoteczny S.A. monitoruje limity związane z działalnością banku hipotecznego.
Limity ustawowe i poziom ich wykorzystania na 31 grudnia 2022 roku przedstawiały się następująco:
Lp. |
Limit ustawowy |
Wartość ustawowa limitu |
Wykonanie limitu |
Podstawa prawna |
|
1. |
Udział wierzytelności, dla których stosunek wysokości pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką w dniu nabycia wierzytelności do BHWN przekracza 100% |
0% |
0% |
|
art. 13 ust. 2 ulzbh |
2. |
Maksymalny stosunek refinansowania nabytych wierzytelności (w części do 80% wartości BHWN) środkami uzyskanymi z emisji listów zastawnych |
100% |
13,81% |
|
art. 14 ulzbh |
3. |
Maksymalna wysokość wolumenu nabytych i objętych akcji lub udziałów innych podmiotów w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego |
10% |
0% |
|
art. 15 ust. 1 pkt. 5 |
4. |
Maksymalna krotność sumy zaciągniętych kredytów i pożyczek, wyemitowanych obligacji w stosunku do funduszy własnych banku hipotecznego |
10 |
5,24 |
|
art. 15 ust. 2 pkt. 1 |
5. |
Maksymalna krotność łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych Banku hipotecznego do funduszy własnych banku hipotecznego |
40 |
0,96 |
|
art. 17 ust. 1 ulzbh |
6. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką oraz innymi środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) |
105% |
602,36% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
7. |
Minimalne nadzabezpieczenie emisji listów zastawnych wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką |
85% |
594,86% |
|
art. 18 ust. 1 ulzbh |
8. |
Minimalny stosunek dochodu banku hipotecznego z tytułu wierzytelności oraz innych środków (obligacje, gotówka, środki w NBP, finansowe instrumenty zabezpieczające) w stosunku do kosztów z tytułu odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych |
100% |
377,28% |
|
art. 18 ust. 2 ulzbh |
9. |
Stosunek pokrycia środkami (obligacje, gotówka, środki w NBP) kwoty nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy. |
100% |
100% |
|
art. 18 ust. 3a ulzbh |
10. |
Maksymalny stosunek wierzytelności zabezpieczonych hipotekami ustanowionymi w trakcie realizacji inwestycji budowlanych do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych. |
10% |
0% |
|
art. 23 ust. 1 ulzbh |
11. |
Maksymalny stosunek wierzytelności zabezpieczonych hipotekami na nieruchomościach przeznaczonych pod zabudowę zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, do ogólnej wartości wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie stanowiących podstawę emisji hipotecznych listów zastawnych. |
1% |
0% |
|
art. 23 ust. 2 ulzbh |
Poza monitorowaniem limitów ustawowych, Bank - zgodnie z ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych - przeprowadza za każdy dzień roboczy rachunek zabezpieczenia listów zastawnych. Test równowagi pokrycia jest przeprowadzany nie rzadziej niż co 6 miesięcy, a test płynności nie rzadziej niż co 3 miesiące.
Mając na względzie ostrożnościowe podejście do zarządzania Bank przeprowadza testy równowagi pokrycia i płynności, w miarę możliwości za każdy dzień roboczy.
W całym okresie objętym niniejszym sprawozdaniem ING Bank Hipoteczny S.A. nie przekroczył żadnego ze wskazanych w tabeli limitów, a także uzyskał pozytywne wyniki przeprowadzanego rachunku zabezpieczenia listów zastawnych oraz wykonanych testów równowagi pokrycia oraz płynności.
Zarządzanie ING Bankiem Hipotecznym S.A. jest realizowane na bazie struktury organizacyjnej przedstawionej na poniższym schemacie oraz w ramach określonych w dalszej części niniejszego rozdziału obowiązków Organów Banku.
Struktura organizacyjna ING Banku Hipotecznego S.A. w obszarach funkcjonalnych.
Kompetencje Organów Banku określone są przepisami Prawa bankowego, Kodeksu spółek handlowych, oraz innymi przepisami prawa i postanowieniami Statutu Banku jak również właściwymi dla tych organów Regulaminami.
Do kompetencji Walnego Zgromadzania Banku należy w szczególności:
o rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Banku oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów Banku z wykonania przez nich obowiązków,
o powoływanie oraz odwoływanie członków Rady Nadzorczej,
o podejmowanie uchwał w sprawach ustalania zasad wynagradzania członków Rady Nadzorczej, oraz innych sprawach przewidzianych przepisami prawa, Statutu albo wnoszonych przez Radę Nadzorczą, Zarząd lub uprawnionych akcjonariuszy,
o podejmowanie uchwał w sprawie roszczeń o naprawienie szkody, wyrządzonej przy zawiązywaniu Banku lub sprawowaniu zarządu albo nadzoru,
o ustalanie trybu umorzenia akcji oraz wysokości wynagrodzenia za umarzane akcje oraz wyrażanie zgody na nabycie akcji Banku w celu ich umorzenia,
o podejmowanie uchwał o likwidacji, zbyciu lub wydzierżawieniu przedsiębiorstwa Banku lub jego zorganizowanej części oraz ustanowieniu na nich ograniczonego prawa rzeczowego.
Do kompetencji Rady Nadzorczej Banku należy w szczególności:
o ocena sprawozdania Zarządu oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami jak i ze stanem faktycznym,
o ocena wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty,
o składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny,
o dokonywanie rewizji majątku Banku i kontroli finansowej,
o zatwierdzanie zasad ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem oraz opracowanej przez Zarząd strategii Banku i dokonywanie okresowych przeglądów i weryfikacji jej realizacji, jak również zatwierdzanie opracowanych przez Zarząd wieloletnich planów rozwoju Banku i rocznych planów finansowych działalności Banku,
o zatwierdzanie akceptowalnych poziomów ryzyka w obszarach działalności Banku,
o zatwierdzanie wniosków Zarządu Banku dotyczących tworzenia i likwidacji jednostek organizacyjnych Banku za granicą,
o wyrażanie zgody na nabycie lub zbycie przez Bank akcji i praw z akcji lub udziałów innych osób prawnych, o ile wartość aktywów przekracza jednorazowo równowartość w złotych polskich kwoty 1.000.000,0 EUR lub czynność dotyczy aktywów stanowiących co najmniej 50% kapitału zakładowego innej osoby prawnej; zgoda Rady nie jest wymagana w przypadku zaangażowania Banku wynikającego z zamiany wierzytelności, realizacji przyjętego przez Bank zabezpieczenia,
o powoływanie i odwoływanie członków Zarządu Banku,
o zawieranie z członkami Zarządu Banku umów dotyczących wykonania powierzonych im funkcji oraz ustalanie wynagrodzeń wynikających z tych umów, jak również wyrażanie zgody na pobieranie przez członków Zarządu innych świadczeń od Banku lub podmiotów z nim powiązanych,
o zatwierdzanie Regulaminu Zarządu, Regulaminu Organizacyjnego oraz systemu kontroli wewnętrznej Banku,
o dokonywanie wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego Banku, na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu i Ryzyka Rady oraz wyrażanie opinii w sprawie rozwiązania umowy z tym podmiotem,
o wyrażanie zgody na zawieranie transakcji pomiędzy Bankiem a jego akcjonariuszami lub ich podmiotami powiązanymi lub członkami władz Banku, jeżeli wartość tej transakcji przekracza 1 000 000 EUR, z wyjątkiem typowych i rutynowych transakcji, zawieranych na warunkach rynkowych, których charakter i warunki wynikają z bieżącej działalności operacyjnej prowadzonej przez Bank lub transakcji przewidzianych w zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą rocznym planie finansowym Banku,
o wyrażanie zgody na zaciągnięcie przez Bank zobowiązania lub podjęcie czynności rozporządzającej, której wartość jednorazowo lub łącznie w stosunku do jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych z tym podmiotem przekracza 10% funduszy własnych Banku, z zastrzeżeniem postanowień § 26 ust. 1 pkt 4), i 11) Statutu Banku; zgoda ta nie jest wymagana w odniesieniu do podmiotów, o których mowa w § 26 ust. 1 pkt 9) Statutu Banku,
o wyrażanie zgody na nabycie, zbycie lub obciążenie przez Bank środka trwałego, którego wartość przekracza równowartość w złotych polskich kwoty 1 000 000 EUR; zgoda Rady – z zastrzeżeniem postanowień § 26 ust. 1 pkt 10) Statutu Banku– nie jest wymagana w przypadku, gdy nabycie środka trwałego następuje w drodze przejęcia takiego środka przez Bank jako wierzyciela wskutek windykacji należności Banku,
o wyrażanie zgody na nabycie, zbycie lub obciążenie przez Bank nieruchomości lub udziału w nieruchomości, albo prawa wieczystego użytkowania, którego wartość przekracza równowartość w złotych polskich kwoty 1 000 000 EUR,
o przedstawianie Zwyczajnemu Walnemu Zgromadzeniu sprawozdań i ocen określonych w przepisach, rekomendacjach organu nadzoru oraz w innych regulacjach przyjętych przez Bank,
o zawieszanie, z ważnych powodów, członka Zarządu Banku w czynnościach oraz delegowanie, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członków Zarządu nie mogących sprawować swoich funkcji,
o zatwierdzanie polityki Banku w zakresie ryzyka braku zgodności,
o zatwierdzanie zasad dotyczących procesów szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania kapitałowego oraz planowania kapitałowego,
o zatwierdzanie regulaminu ustalania BHWN wchodzącego w życie po zatwierdzeniu przez Komisję Nadzoru Finansowego,
o zatwierdzanie umów o współpracy z ING Bankiem Śląskim S.A.,
o występowanie do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o powołanie powiernika i jego zastępcy,
o zatwierdzanie zasad zarządzania modelami,
o zatwierdzanie kodeksu (zasad) etyki i zasad zarządzania konfliktem interesów.
Uchwały Rady Nadzorczej mogą dotyczyć w szczególności:
o formułowania wniosków i zaleceń wynikających z przeprowadzonych czynności nadzorczo-kontrolnych,
o udzielania zgód i zezwoleń,
o zatwierdzania strategii, polityk i innych dokumentów, jeżeli wynika to ze Statutu bądź regulacji szczególnych
o wyrażania opinii,
o sprawozdań i ocen przedkładanych przez Radę Walnemu Zgromadzeniu, a w szczególności:
o corocznego sprawozdania Rady Nadzorczej za ubiegły rok obrotowy, zawierającego co najmniej:
o wyniki oceny sprawozdań finansowych oraz sprawozdań Zarządu z działalności Banku w roku obrotowym, a także wniosku Zarządu co do podziału zysku lub pokrycia straty Banku,
o oceny sytuacji Banku, z uwzględnieniem oceny adekwatności i skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem, compliance
i audytu wewnętrznego,
o ocenę realizacji przez Zarząd obowiązków informacyjnych wobec Rady,
o informację o łącznym wynagrodzeniu należnym od Banku z tytułu wszystkich badań zleconych przez Radę Nadzorczą w trakcie roku obrotowego w trybie określonym w § 37,
o podsumowanie działalności Rady i jej komitetów w roku obrotowym wraz z informacjami o składzie Rady i jej komitetów,
o sprawozdania z oceny funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku, sporządzone w toku bieżącego nadzoru, monitoringu i oceny obowiązującej w Banku Polityki wynagradzania,
o oceny stosowania przez Bank Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych,
o oceny adekwatności i skuteczności przyjętych w Banku zasad ładu wewnętrznego,
o innych spraw leżących w kompetencji Rady.
Do kompetencji Komitet Audytu i Ryzyka Rady Nadzorczej należy w szczególności:
o wspieranie Rady Nadzorczej w zakresie monitorowania i nadzoru nad procesem sprawozdawczości finansowej, audytem wewnętrznym i zewnętrznym oraz systemem zarządzania w Banku, a w szczególności adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem, relacji pomiędzy Bankiem i podmiotem wykonującym badanie sprawozdań finansowych Banku.
o wspieranie Rady Nadzorczej w zakresie monitorowania i nadzoru nad procesem zarządzania ryzykiem, w tym ryzykiem operacyjnym, ryzykiem kredytowym i ryzykiem rynkowym, ryzykiem braku zgodności, a także procesem szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania i planowania kapitałowego, oraz ryzyka modeli i obszaru adekwatności kapitałowej.
Do kompetencji Zarządu Banku należy w szczególności:
o reprezentowanie Banku wobec władz i osób trzecich oraz zarządzanie majątkiem i interesami Banku. Zarząd działa we wszystkich sprawach niezastrzeżonych do kompetencji innych organów Banku,
o wydawanie uchwał w sprawach, które zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz postanowieniami Statutu Banku wymagają decyzji innych statutowych organów Banku,
o określanie polityk Banku, w tym w szczególności polityki kredytowej, polityki zarządzania ryzykami i polityki płacowej,
o ustalanie zasad pozyskiwania środków od innych instytucji finansowych oraz zasad ich wykorzystania oraz ustalanie zasad lokowania własnych środków w innych bankach,
o określanie zasad ustalania oprocentowania produktów oferowanych przez Bank, w tym w szczególności oprocentowania kredytów i pożyczek oraz karnych odsetek,
o rozpatrywanie wniosków o uznanie strat nadzwyczajnych oraz tworzenie rezerw przekraczających kwoty ustalone przez Zarząd Banku odrębnie,
o uchwalanie planów inwestycyjnych i ustalanie zasad realizacji inwestycji,
o podejmowanie decyzji w sprawach związanych z nabyciem, obciążeniem, zbyciem i wydzierżawieniem nieruchomości oraz innych praw majątkowych, w zakresie przekraczającym kwoty odrębnie ustalone przez Zarząd,
o podejmowanie decyzji w sprawie nabywania i zbywania przez Bank udziałów lub akcji innych osób prawnych, o wartości przekraczającej kwoty odrębnie ustalone przez Zarząd,
o ustalanie zasad udzielania i odwoływania pełnomocnictw do wykonywania określonych czynności lub czynności określonego rodzaju,
o sprawy przekraczające zakres zwykłego zarządu, w tym w szczególności sprawy wykraczające poza kompetencje poszczególnych członków Zarządu oraz Komitetów powołanych przez Zarząd,
o inne sprawy, w których rozstrzygnięcia zostały zastrzeżone do kompetencji Zarządu w odrębnych regulacjach uchwalonych przez Zarząd oraz inne sprawy wniesione przez Prezesa Zarządu lub innego Członka Zarządu.
Zarząd Banku powołał następujące komitety stałe: lista komitetów stałych stanowi zał. 4 do Regulaminu Organizacyjnego ING Banku Hipotecznego SA:
o Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami (ALCO),
o Komitet Polityki Kredytowej (KPK),
o Komitet Ryzyka Niefinansowego,
o Komitet Zielonych Listów Zastawnych.
Komitet Zarządzania Aktywami i Pasywami nadzoruje i podejmuje decyzje w zakresie :
o zarządzania ryzykiem rynkowym w ING Banku Hipotecznym,
o zarządzania ryzykiem płynności i finansowania w ING Banku Hipotecznym,
o zarządzania bilansem banku (aktywami i pasywami), łącznie z metodami systemu cen transferowych,
o struktury ksiąg ING Banku Hipotecznego,
o zarządzania kapitałem oraz adekwatnością kapitałową,
o wyceny instrumentów finansowych oraz kalkulacji korekt wyceny uwzględniających czynniki nieuwzględnione w wycenie w systemach Banku.
Komitet monitoruje poziom ryzyka modeli. Komitet akceptuje raporty z walidacji oraz wyniki monitoringów modeli ryzyka rynkowego, ryzyka płynności i finansowania oraz modeli wyceny.
Komitet Polityki Kredytowej
Zakres działania obejmuje następujące obszary:
o Apetyt na ryzyko kredytowe, w zakresie szczegółowych limitów apetytu na ryzyko oraz limitów koncentracji:
o Określa rodzaje limitów,
o Ustala i zmienia poziomy limitów.
o Polityka Kredytowa w ramach której:
o KPK podejmuje decyzje w sprawie regulacji dotyczących realizacji Polityki zarządzania ryzykiem kredytowym w ING Banku Hipotecznym S.A.,
o KPK określa i modyfikuje zasady dotyczące identyfikacji, oceny i kontroli ryzyka w tym:
o zasady oceny ryzyka kredytowego,
o standardy analizy kredytowej,
o kompetencje kredytowe,
o przebieg procesu ratingowego,
o zasady monitorowania klientów i ekspozycji kredytowych,
o zasady prowadzenia restrukturyzacji i windykacji,
o zasady ustanawiania i monitorowania zabezpieczeń,
o zasady tworzenia odpisów aktualizacyjnych/rezerw,
o zasady oceny ryzyka środowiskowego i społecznego,
o zasady oceny ryzyka kontrahenta.
o Modele ryzyka kredytowego:
o KPK zatwierdza regulacje w zakresie budowy, utrzymania oraz stosowania modeli ryzyka, w tym:
o zasady zarządzania modelami ryzyka kredytowego,
o metodykę budowy i monitorowania modeli,
o definicje modeli ryzyka kredytowego,
o zakres stosowania modeli ryzyka kredytowego,
o instrukcje i procedury opisujące proces walidacji modeli ryzyka kredytowego.
o KPK monitoruje poziom ryzyka wyżej wymienionych modeli. KPK akceptuje raporty walidacji oraz wyniki monitoringów modeli ryzyka kredytowego.
o KPK monitoruje poziom ryzyka kredytowego, zapewnia przestrzeganie prawa, regulacji nadzorczych oraz standardów Grupy ING oraz omawia i zatwierdza wszelkie inne kwestie związane z ryzykiem kredytowym oraz rozliczeniowym.
o KPK nie podejmuje decyzji w zakresie:
o indywidualnych transakcji z klientami,
o ratingów dla poszczególnych klientów lub ekspozycji
o wysokości rezerw na poziomie klienta lub poszczególnych ekspozycji.
Komitet Ryzyka Niefinansowego - Komitet kierując się wymogami prawa powszechnie obowiązującego, wymogami regulatora, regulacjami wewnętrznymi Banku oraz dobrymi praktykami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., obejmuje zakresem działania m.in. następujące zagadnienia/obszary:
o Inicjowanie i rekomendowanie zmian oraz nowych rozwiązań w obszarze ryzyka niefinansowego .
o Wykonywanie zadań wynikających ze stosowania outsourcingu opisanych w Polityce Outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A. oraz Instrukcji postępowania przy outsourcingu ING Banku Hipotecznego S.A.
o Zatwierdzanie, opiniowanie i rekomendowanie planów, projektów oraz programów, a także standardów kontrolnych związanych z zarządzaniem ryzykiem niefinansowym.
o Zatwierdzanie m.in.:
o celów zarządzania ryzykiem operacyjnym na dany rok kalendarzowy,
o odstąpień od stosowania (ang. Waivers) oraz odstępstw (ang. Deviations) z obszaru ryzyk niefinansowych,
o rocznych planów i wyników testowania kluczowych kontroli,
o rocznego Planu identyfikacji i oceny ryzyka oraz wyników tego procesu w przypadku zidentyfikowania ryzyk nieakceptowalnych, planu zarządzania kryzysowego oraz wyników Oceny Środowiska Biznesowego,
o listy kontroli wskazanych do niezależnych testów wykonywanych przez 2 linię obrony,
o harmonogramu realizacji zadań oraz raportu z monitoringu 2 Linii Obrony w ramach testowania kluczowych kontroli (w tym z obszaru IT), a także wyników niezależnych testów,
o raportów z zakresu ryzyka niefinansowego (w tym NFRD) i rekomendowanie Zarządowi Banku, podjęcia decyzji w odniesieniu do istotnych kwestii w zakresie ryzyka niefinansowego (w tym w zakresie nieakceptowalnego ryzyka związanego ze zmianami odnoszącymi się do produktów),
o listy obligatoryjnych szkoleń z obszaru ryzyka niefinansowego,
o okresowych wyników przeglądu struktury organizacyjnej Banku, pod kątem jej zgodności z zasadami zarządzania ryzykiem operacyjnym,
o metodyki wyznaczania kapitału wewnętrznego na ryzyko operacyjne,
o wyników pomiaru kapitału ekonomicznego i regulacyjnego na ryzyko operacyjne, w tym monitorowanie w okresach kwartalnych poziomu wymaganego kapitału na ryzyko operacyjne oraz czynników wpływających na jego zmiany,
o działań ograniczających.
o Monitorowanie:
o procesów identyfikacji, oceny, monitorowania i ograniczania ryzyka niefinansowego, w tym w szczególności w obszarze outsourcingu,
o procesu zapewnienia jakości w procesach zarządzania ryzykiem niefinansowym,
o statusu działań ograniczających, udoskonalających związanych z programami i projektami w Banku (w tym z projektami dotyczącymi ryzyka niefinansowego),
o statusu wdrożenia standardów kontrolnych,
o czynników ryzyka wynikających z Oceny Środowiska Biznesowego,
o raportów związanych z ryzykiem reputacyjnym, skarg i reklamacji klientów oraz zagadnień odnoszących się do ryzyka prowadzenia działalności (ang. conduct risk) oraz ryzyka braku zgodności, raportów/dokumentów dotyczących zdarzeń ryzyka niefinansowego, w tym lessons learned,
o ryzyk niefinansowych, w odniesieniu do istotnych zmian w strukturze zarządzania Banku oraz istotnych elementów procesów outsourcingowych.
Komitet Zielonych Listów Zastawnych jest odpowiedzialny za wszelkie aspekty związane z prośrodowiskowym charakterem emisji listów zastawnych.
Zakres działania:
o Inicjowanie i rekomendowanie zmian oraz nowych rozwiązań w obszarze zielonych listów zastawnych.
o Zatwierdzanie:
o zmian do dokumentu ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework,
o zmian w technicznych warunkach pozwalających na kwalifikację wierzytelności kredytowej do portfela zielonych aktywów,
o raportów dotyczących alokacji środków pozyskanych w ramach emisji (allocation reporting) oraz wpływu na środowisko (impact reporting),
o cyklicznych raportów przekazywanych Climate Bonds Initiative.
o Nadzorowanie:
o procesów związanych z operacyjnym wdrożeniem zmian wynikających z dokumentu ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework.
o procesów związanych z operacyjnym wdrożeniem zmian w warunkach technicznych pozwalających na kwalifikację wierzytelności do portfela zielonych aktywów,
o procesu wykorzystania środków pozyskanych w trakcie emisji zielonych listów zastawnych z uwzględnieniem ewentualnych inwestycji alternatywnych określonych w ING Bank Hipoteczny S.A. Green Covered Bond Framework,
o procesu budowy portfela zielonych aktywów,
o współpracy z firmami zewnętrznymi zaangażowanymi w procesy związane z zielonymi listami zastawnymi,
o zapewnienia jakości w procesach związanych z zielonymi listami zastawnymi,
o procesu przekazywania informacji raportowych do Grupy ING.
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku skład Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. przedstawiał się następująco:
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Mirosław Boda |
Prezes Zarządu |
26.02.2018 – 30.09.2022
|
Jacek Frejlich |
Wiceprezes Zarządu
Prezes Zarządu |
26.02.2018 – 27.10.2022
28.10.2022 - aktualnie
|
Roman Telepko |
Wiceprezes Zarządu |
26.02.2018 – 14.11.2022 |
Marek Byczek |
Wiceprezes Zarządu |
01.10.2022 - aktualnie |
Paweł Serocki |
Wiceprezes Zarządu |
15.11.2022 - aktualnie |
Podział kluczowych kompetencji w ramach Zarządu Banku:
Mirosław Boda (w okresie 26.02.2018 – 30.09.2022) |
Prezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Zarządczy |
Jacek Frejlich (w okresie 26.02.2018 – 30.09.2022)
(w okresie 01.10.2022 – 27.10.2022)
(od 28.10.2022) |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Finansów, Skarbu, Operacji i IT Wiceprezes kierujący pracami Zarządu Banku i koordynujący jego zadania Prezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Zarządczy |
Roman Telepko (w okresie 26.02.2018 – 14.11.2022) |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Ryzyka |
Marek Byczek (od 01.10.2022) |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Finansów, Skarbu, Operacji i IT |
Paweł Serocki (od 15.11.2022) |
Wiceprezes Zarządu odpowiedzialny za Obszar Ryzyka |
Pozostałe funkcje zarządcze Członków Zarządu:
|
Funkcja |
Okres pełnienia funkcji |
Mirosław Boda |
Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej – ING Usługi dla Biznesu S.A. |
5 stycznia 2012 - 30 września 2022 |
Jacek Frejlich |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej. |
W całym okresie sprawozdawczym |
Roman Telepko |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej |
W całym okresie sprawozdawczym |
Marek Byczek |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej |
W całym okresie sprawozdawczym |
Paweł Serocki |
Nie pełnił dodatkowych funkcji członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej. |
W całym okresie sprawozdawczym |
Skład Zarządu Banku jak i zakres oraz podział obowiązków pomiędzy członków Zarządu uległ zmianie.
W dniu 7 czerwca 2022 roku wpłynęła rezygnacja Pana Mirosława Body z pełnienia funkcji
w Zarządzie ING Banku Hipotecznego i jednocześnie z funkcji Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. ze skutkiem na koniec dnia 30 września 2022 r. W dniu 13 lipca 2022 roku Rada Nadzorcza powołała Pana Jacka Frejlicha na stanowisko Prezesa Zarządu Banku, pod warunkiem uzyskania zgody Komisji Nadzoru Finansowego i z dniem wyrażenia tej zgody, nie wcześniej jednak niż z dniem 1 października 2022 roku. W dniu 29 września 2022 roku Rada Nadzorcza powierzyła Wiceprezesowi Zarządu Banku, Panu Jackowi Frejlichowi, kierowanie pracami Zarządu Banku i koordynowanie jego zadań. W dniu 28 października 2022 roku Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie Pana Jacka Frejlicha na stanowisko Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. W związku
z powyższym, z dniem 28 października 2022 roku Pan Jacek Frejlich objął funkcję Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
W dniu 1 sierpnia 2022 roku Rada Nadzorcza powołała Pana Marka Byczka na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. z dniem 1 października 2022 roku. Zgodnie z przyjętym w dniu 29 września 2022 roku podziałem odpowiedzialności, od 1 października 2022 roku Pan Marek Byczek objął stanowisko Wiceprezesa Zarządu odpowiedzialnego
za Obszar Finansów, Skarbu, Operacji i IT.
W dniu 3 listopada 2022 roku Pan Roman Telepko złożył rezygnację z zasiadania w Zarządzie ING Banku Hipotecznego S.A. oraz z funkcji Wiceprezesa Zarządu Banku, ze skutkiem na koniec dnia 14 listopada 2022 roku. W dniu 28 października 2022 roku Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie wyraziła zgodę na powołanie Pana Pawła Serockiego na stanowisko członka Zarządu nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności ING Banku Hipotecznego S.A. W związku z powyższym w dniu 3 listopada 2022 roku Rada Nadzorcza powołała Pana Pawła Serockiego na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. odpowiedzialnego za nadzór nad zarządzaniem ryzykiem istotnym w działalności Banku z dniem 15 listopada 2022 roku.
Polityka rekrutacyjna dotycząca wyboru Członków Zarządu oraz ocena Członków Zarządu
Wszyscy powołani członkowie Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. spełniają wymogi określone w art.22aa ustawy Prawo Bankowe, przed powołaniem podlegali ocenie odpowiedniości zgodnie z wytycznymi EUNB.
Członków Zarządu powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza biorąc po uwagę wymogi określone w ustawie Prawo bankowe.
Rada Nadzorcza powołuje członków Zarządu spośród kandydatów wyłonionych na podstawie planów sukcesji, a w razie potrzeby spośród kandydatów zewnętrznych, którzy przeszli procedurę oceny adekwatności i uzyskali pozytywną rekomendację.
Prezes Zarządu oraz Wiceprezes nadzorujący zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku powoływani są za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Zgody Komisji wymaga również powierzenie funkcji Wiceprezesa, o którym mowa wyżej, uprzednio powołanemu członkowi Zarządu.
Proces wyłaniania i oceny kandydatów na członków Zarządu w ING Banku Hipotecznym S.A. oparty jest o zasady wyznaczone w Polityce powoływania, wprowadzania w obowiązki i odwoływania członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
W przypadku konieczności uruchomienia procesu poszukiwania kandydatów na stanowisko w Zarządzie, Rada Nadzorcza przygotowuje listę kandydatów w oparciu o Bazę sukcesyjną. W razie braku kandydatów wewnętrznych spełniających wymagane kryteria i potrzeby uruchamiana jest rekrutacja zewnętrzna. Rada wybiera z listy jednego kandydata i zleca przeprowadzenie procesu oceny odpowiedniości zgodnie z obowiązującą Polityką oceny adekwatności Członków Rady Nadzorczej, Członków Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje w ING Banku Hipotecznym S.A. W wyjątkowych przypadkach (np. nagła konieczność zastąpienia członka Zarządu) ocena adekwatności kandydatów może zostać przeprowadzona do 4 tygodni od momentu objęcia stanowiska.
Do Członków Zarządu zastosowanie mają następujące zasady ogólne dotyczące doboru, wyznaczania i planowania sukcesji:
o Członków Zarządu powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza w głosowaniu tajnym biorąc po uwagę wymogi określone w ustawie Prawo bankowe.
o Zarząd Banku składa się z co najmniej trzech członków, w tym Prezesa i Wiceprezesów. Na wniosek Prezesa Zarządu Rada Nadzorcza może powierzyć jednemu z Wiceprezesów pełnienie funkcji I Wiceprezesa.
o Liczbę członków Zarządu ustala Rada Nadzorcza. Co najmniej połowa członków Zarządu powinna być obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej.
o Członkowie Zarządu są powoływani na okres wspólnej kadencji, która rozpoczyna się z dniem powołania i obejmuje pięć kolejnych pełnych lat obrotowych.
o Prezes Zarządu oraz Wiceprezes nadzorujący zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku powoływani są przez Radę Nadzorczą za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Zgody Komisji wymaga również powierzenie funkcji Wiceprezesa, o którym mowa wyżej, uprzednio powołanemu członkowi Zarządu.
Polityka różnorodności
W ING Banku Hipotecznym S.A. obowiązuje Polityka różnorodności w odniesieniu do członków Zarządu i Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A.
Polityka ma na celu dotarcie do szerokiego zakresu kompetencji przy powoływaniu członków Rady Nadzorczej i Zarządu, aby pozyskać różne punkty widzenia i doświadczenia oraz umożliwić wydawanie niezależnych opinii i rozsądnych decyzji w ramach organu oraz zapewnić wysoką jakość realizacji zadań przez organy zarządzające.
Bank traktuje różnorodność jako jeden z atrybutów kultury organizacyjnej. W zakresie kryteriów merytorycznych strategia zróżnicowania zapewnia wybór osób posiadających zróżnicowaną wiedzę, umiejętności i doświadczenie, adekwatne do pełnionych przez nie funkcji i powierzonych im obowiązków, które dopełniają się na poziomie całego składu Zarządu i Rady Nadzorczej.
Kryteria te podlegają weryfikacji w procesie oceny adekwatności opisanym w Polityce oceny adekwatności członków Rady Nadzorczej, Zarządu oraz osób pełniących kluczowe funkcje w ING Banku Hipotecznym S.A. Ponadto Polityka różnorodności obejmuje i wykorzystuje do osiągnięcia najlepszych rezultatów różnice, które oprócz wiedzy, kompetencji i doświadczenia zawodowego, wynikają z płci i wieku.
Zasady wynagradzania Członków Zarządu Banku
W grudniu 2022 roku Rada Nadzorcza Banku Uchwałą nr 55/16/2022 zatwierdziła aktualizację Regulaminu wynagradzania członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., który określa podstawowe zasady i warunki kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. Regulamin jest zgodny z wartościami i długoterminowymi interesami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., a tym samym sprzyja skutecznemu zarządzaniu ryzykiem w Grupie. Zasady wynagradzania Członków Zarządu ustalane są na podstawie danych rynkowych. Uwzględniają poziom wiedzy i umiejętności, odpowiedzialności oraz podejmowanego ryzyka w ramach sprawowanej funkcji. Każdy z członków Zarządu Banku zawarł z Bankiem umowę o pracę określającą m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji.
Regulamin:
1. jest zgodny ze strategią, wartościami oraz apetytem na ryzyko Banku, a zatem także wspiera długoterminowe interesy Banku,
2. promuje i wspiera proces efektywnego zarządzania ryzykiem w celu utrzymania i ochrony bezpiecznej bazy kapitałowej Banku,
3. nie zachęca do podejmowania nadmiernego ryzyka wykraczającego poza zaakceptowaną przez Radę Nadzorczą Banku skłonność do ryzyka,
4. opiera się na zarządzaniu wynikami pracy, które jest kluczowym procesem biznesowym, łączącym cele indywidualne z długookresową strategią biznesową i zapewniającym stabilny rozwój,
5. jest neutralny pod względem płci co oznacza niestwarzanie warunków do nieuzasadnionego uprzywilejowania którejś z płci w zakresie zatrudnienia, rozwoju kariery, awansów oraz przyznawania i wypłaty wynagrodzenia.
6. Średnie roczne wynagrodzenie całkowite brutto członków Zarządu nie przekracza 40-krotności średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników w okresie rocznym. Relacja podlega corocznej analizie w ramach przeglądu polityki płacowej.
Wynagrodzenie członków Zarządu
W 2022 roku, łączna kwota świadczeń wypłaconych przez Bank Członkom Zarządu wyniosła 2 541,3 tys. zł, podczas gdy w 2021 roku było to 2 007,1 tys. zł.
Zarząd |
|||||
2022 |
|||||
Świadczenia należne Członkom Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. w 2022 roku |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
nagrody* |
pozostałe korzyści** |
Razem |
RAZEM |
01.01.2022-31.12.2022 |
1 571 404,86 |
0,00 |
461 064,36 |
2 032 469,22 |
*Świadczenia za rok 2022 dla członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. wynikające z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń nie zostały jeszcze przyznane. Zgodnie z obowiązującym w Banku systemem wynagrodzeń, Członkom Zarządu Banku może przysługiwać bonus za rok 2022, którego wypłata będzie miała miejsce w latach 2023-2029. W związku z tym została utworzona rezerwa na wypłatę bonusa za rok 2022 dla Członków Zarządu, która wynosiła 916 049,81 zł na dzień 31 grudnia 2022 roku. Ostateczną decyzję odnośnie wysokości tego bonusu podejmie Rada Nadzorcza Banku. |
|||||
**pozostałe korzyści obejmują między innymi: PPE, opiekę medyczną, samochód służbowy |
Zarząd |
|||||
2022 |
|||||
Świadczenia wypłacone Członkom Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. w 2022 roku |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
nagrody* |
pozostałe korzyści** |
Razem |
RAZEM |
01.01.2022-31.12.2022 |
1 571 404,86 |
508 828,14 |
461 064,36 |
2 541 297,36 |
*Premia wynikająca z Programu Zmiennych Składników Wynagrodzeń za rok 2021 gotówka nieodroczona, za rok 2019 I transza gotówka odroczona, za rok 2018 II transza gotówka odroczona oraz instrumenty finansowe przetrzymane za rok 2020 i za 2018 I transza odroczone. |
|||||
**pozostałe korzyści obejmują między innymi: PPE, opiekę medyczną, samochód służbowy |
W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku skład Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. przedstawiał się następująco:
|
Funkcja w Radzie Nadzorczej |
Data powołania |
Data odwołania/ rezygnacji |
Członek niezależny* |
Komitet Audytu |
Brunon Bartkiewicz |
Przewodniczący Członek |
26.02.2018 26.02.2018 |
14.06.2021 |
|
|
Bożena Graczyk |
Członek Przewodnicząca |
26.02.2018 15.06.2021 |
|
|
Cz |
Joanna Erdman |
Członek
|
26.02.2018 |
|
|
|
Marcin Giżycki |
Wiceprzewodniczący |
26.02.2018 |
|
|
|
Krzysztof Gmur |
Członek |
26.02.2018 |
|
|
P |
Jacek Michalski |
Sekretarz |
11.09.2018 |
|
|
Cz |
P - Przewodniczący Komitetu, Cz – Członek Komitetu
*/ zgodnie z definicją Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Skład Rady Nadzorczej w 2022 roku nie uległ zmianie.
W okresie sprawozdawczym odbyło się 6 posiedzeń stacjonarnych Rady Nadzorczej oraz 6 stacjonarnych posiedzeń Komitetu Audytu i Ryzyka. W związku z pandemią, posiedzenia organów Banku odbywają się za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość.
Zgodnie z art. 395 § 2 pkt 3 k.s.h. zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy raz w roku udziela absolutorium osobno każdemu z członków Rady Nadzorczej. Udzielenie absolutorium stanowi ocenę członków Rady Nadzorczej, niezależnie od rozpatrzenia przez zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy sprawozdania Rady Nadzorczej z działalności.
W dniu 7 kwietnia 2022 roku odbyło się Zwyczajne Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A. na którym Walne Zgromadzenie Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku:
o zatwierdziło roczne sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A.,
o zatwierdziło roczne sprawozdanie Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A., obejmujące Oświadczenie Zarządu o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego,
o przyjęło sprawozdania Rady Nadzorczej z wyników oceny w/w sprawozdania finansowego, sprawozdania Zarządu z działalności oraz wniosku Zarządu w sprawie podziału zysku osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A.,
o przyjęło sprawozdania i oceny Rady Nadzorczej obejmujące:
1) ocenę sytuacji Banku w 2021 roku z uwzględnieniem oceny systemów zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, w tym funkcji komórki ds. zgodności i audytu wewnętrznego,
2) sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej i jej Komitetu,
3) sprawozdanie z oceny funkcjonowania polityki wynagradzania w Banku w 2021 roku,
4) ocenę stosowania przez Bank Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych w 2021 roku
o udzieliło absolutorium wszystkim członkom Rady Nadzorczej,
o udzieliło absolutorium wszystkim członkom Zarządu,
o zatwierdziło wniosek Zarządu w sprawie podziału zysku netto osiągniętego przez ING Bank Hipoteczny S.A. w 2021 roku.
W dniu 19 października 2022 roku odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A., na którym podjęto uchwałę w sprawie oceny spełniania przez Członków Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. wymogów, o których mowa w art. 22aa Prawa bankowego (ocena adekwatności).
Wynagradzanie Członków Rady Nadzorczej
W 2022 roku, łączna kwota wynagrodzeń (definiowana jak w przypadku wynagrodzenia Zarządu Banku) należnych i wypłaconych przez Bank członkom Rady Nadzorczej wyniosła 128,8 tys. zł.
Rada Nadzorcza |
|||||
2022 |
|||||
Świadczenia należne i wypłacone członkom Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
Nagrody |
pozostałe korzyści |
Razem |
RAZEM |
|
128 800,00 |
0,00 |
0,00 |
128 800,00 |
Rada Nadzorcza |
|||||
2021 |
|||||
Świadczenia należne i wypłacone członkom Rady Nadzorczej ING Banku Hipotecznego S.A. |
|||||
|
|
wynagrodzenia |
Nagrody |
pozostałe korzyści |
Razem |
RAZEM |
|
120 000,00 |
0,00 |
0,00 |
120 000,00 |
|
Zatrudnienie
31 grudnia 2022 roku w ING Banku Hipotecznym S.A. było zatrudnionych 36 osób (36 etatów). Oznacza to spadek stanu zatrudnienia o 2 osoby (2 etaty) w stosunku do stanu z 31 grudnia 2021 roku.
Polityka wynagradzania
Polityka wynagradzania ING Banku Hipotecznego S.A. uwzględnia Politykę wynagradzania w Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. oraz określa kluczowe założenia kształtowania polityki wynagrodzeń stosowanej w celu przyciągania i utrzymania pracowników poprzez zapewnianie konkurencyjnego rynkowo poziomu wynagrodzeń oraz definiuje składniki wynagrodzeń.
Polityka zawiera zapisy dot.:
o neutralności pod względem płci - co oznacza niestwarzanie warunków do nieuzasadnionego uprzywilejowania którejś z płci w zakresie zatrudnienia, rozwoju kariery, awansów oraz przyznawania i wypłaty wynagrodzenia,
o relacji wynagrodzenia członków Zarządu do wynagrodzenia pracowników - średnie roczne wynagrodzenie całkowite brutto poszczególnych członków Zarządu nie przekracza 40-krotności średniego całkowitego wynagrodzenia brutto pozostałych pracowników w okresie rocznym. Relacja podlega corocznej analizie w ramach przeglądu polityki płacowej,
o monitorowania wskaźnika wynagrodzeń kobiet i mężczyzn - w ramach corocznego przeglądu wynagrodzeń Bank monitoruje wskaźnik równości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn oraz podejmuje adekwatne działania w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie.
Bank identyfikuje ryzyka społeczne i środowiskowe diagnozowane w ramach strategii zrównoważonego rozwoju. Polityka wynagradzania w ING Banku Hipotecznym S.A. pozostaje w spójności z przyjętą w Grupie kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. na dany okres strategią oraz wspiera społeczną odpowiedzialność biznesu, co znajduje odzwierciedlenia w celach wyznaczanych pracownikom na dany rok. Jednocześnie Polityka nie wspiera działań niezgodnych ze zrównoważonym rozwojem.
Polityka wynagradzania ma na celu zapewnienie, że konflikty interesów związane z wynagradzaniem są identyfikowane i w sposób odpowiedni ograniczane. Jednym z elementów procesu przyznawania wynagrodzenia zmiennego są odpowiednie działania ograniczające ryzyko, tj. wielopoziomowy proces decyzyjny, jasne i transparentne zasady oceny wyników, które są komunikowane wszystkim pracownikom.
ING Bank Hipoteczny S.A. nie przewiduje żadnej formy wynagrodzenia, która mogłaby stanowić dla pracowników zachętę do faworyzowania własnych interesów lub interesów Banku przy jednoczesnym działaniu na szkodę klientów.
Zasady wynagradzania osób działających w imieniu Banku nie stanowią zachęty do podejmowania nadmiernego ryzyka niewłaściwej sprzedaży produktów.
Podstawową regulację wewnętrzną w zakresie polityki wynagradzania stanowi Regulamin wynagradzania pracowników ING Banku Hipotecznego S.A. Regulamin jest aktualizowany na bieżąco, wraz ze zmieniającymi się warunkami oraz regulacjami w ING Grupie Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. Zmiany w regulaminie wprowadzane zostają uchwałą Zarządu Banku.
Zgodnie z zapisami regulaminu całkowite wynagrodzenie pracowników Banku składa się z części stałej i zmiennej.
Wynagrodzenie stałe obejmuje:
a. wynagrodzenie zasadnicze;
b. świadczenia przyznawane na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa oraz regulacji wewnętrznych Banku, a w szczególności: dodatkowe wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, ekwiwalent pieniężny z tytułu urlopu, zwrot kosztów używania przez pracownika samochodu osobowego, niebędącego własnością pracodawcy;
c. świadczenia dodatkowe stanowiące część ogólnej polityki Banku tj: opieka medyczna, pracowniczy program emerytalny, samochody służbowe, świadczenia przyznane pracownikom na podstawie Regulaminu programu kafeteryjnego;
d. odprawy o charakterze stałym tj:
o odprawa dla pracowników zwolnionych z przyczyn niedotyczących pracowników;
o odprawa pieniężna w związku z przejściem na rentę inwalidzką lub emeryturę;
o odprawa pośmiertna.
Wynagrodzenie zmienne obejmuje:
o premię roczną na zasadach określonych w Regulaminie oceny pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
o albo premię określoną na zasadach określonych w Regulaminie oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Wynagrodzenie zmienne pozostaje w odpowiedniej relacji do wynagrodzenia stałego. Poziom wynagrodzenia stałego w stosunku do wynagrodzenia zmiennego powinien stanowić na tyle dużą część, aby zachęcać do dbałości o długookresowy i stabilny rozwój Banku. Ustala się, że relacja wynagrodzenia stałego do zmiennego wynosi 1 do maksymalnie 1.
Wynagrodzenia zasadnicze
Podstawowym założeniem systemu wynagrodzeń zasadniczych jest utrzymanie spójności i sprawiedliwości wynagrodzeń w ING. Możliwe jest to dzięki regularnej analizie wielu aspektów, m.in. finansowych i ekonomicznych. Zapewniamy "rynkowość" wynagrodzeń, dokonując aktualizacji w oparciu o szczegółowe informacje rynkowe. Celem polityki wynagrodzeń jest pozyskanie i utrzymanie pracowników przyczyniających się do rozwoju naszej firmy poprzez zapewnienie konkurencyjnych i sprawiedliwych wynagrodzeń.
Bank stosuje kategorie zaszeregowania stanowisk wynikające z wartościowania pracy przeprowadzonego w oparciu o niezależną obiektywną punktową metodę wartościowania stanowisk. Każde stanowisko z Globalnego Taryfikatora Grupy ING jest przypisane do: grupy rodzin stanowisk, rodziny stanowisk, profilu stanowiska oraz globalnego poziomu ścieżki kariery. Bank weryfikuje adekwatność wynagrodzeń zasadniczych poprzez coroczne porównanie z regularnymi benchmarkami wykonywanymi przez zewnętrzny podmiot.
Wynagrodzenia zmienne
Głównym elementem wynagrodzenia zmiennego jest premia - to dodatkowe wynagrodzenie, które pracownik może uzyskać, realizując swoje zadania STEP UP wynikające ze strategii biznesowej oraz wartości ING.
Zasady wyznaczania oraz oceny zadań zawierają:
- Regulamin oceny pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
- Regulamin oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Podstawowym celem oceny (Step Up) jest zapewnienie odpowiednich kompetencji pracowników poprzez motywującą informację zwrotną, stawianie adekwatnych celów, rzetelne rozliczanie zadań i budowanie zaangażowania, aby osiągnąć cele biznesowe oraz utrzymać konkurencyjną pozycję ING Banku Hipotecznego S.A.
Dla osób mających istotny wpływ na profil ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A., Bank reguluje proces przyznawania wynagrodzeń zmiennych w Regulaminie oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A. W przypadku Członków Zarządu zasady premiowania określa Regulamin wynagradzania Członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Zgodnie z Polityką Zarządzania Kapitałem w ING Banku Hipotecznym S.A., Bank przeprowadza test kapitału celem zapewnienia, że całkowita pula wynagrodzenia zmiennego wszystkich pracowników nie ogranicza jego zdolności do utrzymania adekwatnej bazy kapitałowej. W przypadku takiego ograniczenia może zostać podjęta decyzja o nieuruchomieniu puli wynagrodzenia zmiennego.
W przypadku Identified Staff wynagrodzenie zmienne składa się z:
o wypłaty gotówkowej (nie więcej niż 50%),
o instrumentów finansowych (minimum 50%).
Podział na wskazane części dotyczy zarówno wynagrodzenia wypłacanego bezpośrednio po zakończeniu okresu oceny, jak i tego podlegającego odroczeniu.
Okres odroczenia wynosi pięć lat od ustalenia wynagrodzenia zmiennego przez Zarząd /Radę Nadzorczą.
Niezależnie od systemu premiowania, w Banku funkcjonuje system nagradzania pracowników, w ramach którego tworzy się fundusz nagród z przeznaczeniem na indywidualne uznaniowe nagrody dla pracowników uzyskujących wyróżniające się wyniki w pracy zawodowej lub za osiągnięcia, w wyniku których uzyskano efekty ważne dla Banku.
Świadczenia pozapłacowe
Dodatkowa opieka medyczna |
Bank zapewnia pracownikom oprócz świadczeń medycyny pracy (wynikających z przepisów Kodeksu pracy), opiekę medyczną, która przysługuje pracownikom według zróżnicowanych pakietów świadczeń, dedykowanych określonym grupom stanowisk pracy. Ponadto pracownicy mogą korzystać z bezpłatnych badań w ramach Programu Profilaktyki Onkologicznej. |
Pracowniczy Program Emerytalny |
jest zorganizowaną formą oszczędzania dodatkowych środków na przyszłą emeryturę, jest tworzone przez Pracodawcę, który odprowadza składki za swoich Pracowników do wybranej instytucji finansowej zarządzającej środkami zgromadzonymi w programie. |
Ubezpieczenie grupowe |
Pracownicy mają możliwość przystąpienia za pośrednictwem banku do grupowego ubezpieczenia na życie wg preferencyjnych stawek wynegocjowanych przez bank. Pracownicy mają możliwość włączenia do ubezpieczenia członków swoich rodzin. Pracownicy mogą przystąpić do ubezpieczenia w dwóch firmach ubezpieczeniowych bądź wybrać jedną z nich. |
System kafeteryjny |
W ramach którego każdy pracownik Banku za pośrednictwem internetowej platformy benefitowej ma możliwość samodzielnego dysponowania przyznanymi mu środkami z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. |
Zasady wynagradzania członków Zarządu Banku
15 grudnia 2022 roku Rada Nadzorcza Banku Uchwałą nr 82/18/2022 zatwierdziła zmiany do Regulaminu wynagradzania członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., który zawiera podstawowe zasady i warunki kształtowania wynagrodzeń członków Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A. Regulamin jest zgodny z wartościami i długoterminowymi interesami Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A., a tym samym sprzyja skutecznemu zarządzaniu ryzykiem w Grupie. Jest on również zgodny ze strategią, wartościami oraz apetytem na ryzyko Banku, a zatem także wspiera długoterminowe interesy Banku. Regulamin promuje i wspiera proces efektywnego zarządzania ryzykiem w celu utrzymania i ochrony bezpiecznej bazy kapitałowej Banku. Jego zapisy nie zachęcają do podejmowania nadmiernego ryzyka wykraczającego poza zaakceptowaną przez Radę Nadzorczą Banku skłonność do ryzyka.
Opiera się on na zarządzaniu wynikami pracy, które jest kluczowym procesem biznesowym, łączącym cele indywidualne z długookresową strategią biznesową i zapewniającym stabilny rozwój.
Zasady wynagradzania członków Zarządu ustalane są na podstawie danych rynkowych. Uwzględniają poziom wiedzy i umiejętności, odpowiedzialności oraz podejmowanego ryzyka w ramach sprawowanej funkcji.
Pakiet wynagrodzenia członka Zarządu składa się z:
a. wynagrodzenia stałego, w skład którego wchodzi wynagrodzenie zasadnicze oraz następujące świadczenia dodatkowe: Pracowniczy Program Emerytalny (zwany dalej PPE), opieka medyczna, samochód służbowy, świadczenia związane z rozwiązaniem umowy o pracę, inne świadczenia, przyznane na podstawie decyzji Rady Nadzorczej.
b. wynagrodzenia zmiennego, które stanowi premia roczna, zgodnie z postanowieniami Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A. w tym Członków Zarządu.
Informacja na temat składników wynagrodzeń i innych świadczeń na rzecz członków Zarządu Banku w okresie sprawozdawczym została zamieszczona w sprawozdaniu finansowym ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2022.
Zmienne składniki wynagrodzeń Członków Zarządu oraz Identified Staff
Zgodnie z wymogami:
a. Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. (Dz. U. 2021 poz. 2439),
b. Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca 2021w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej, oraz polityki wynagrodzeń w bankach, zwanego dalej Rozporządzeniem Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej,
c. Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego z dnia 2 lipca 2021 r. dotyczących prawidłowej polityki wynagrodzeń,
d. Rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/923 z dnia 25 marca 2021 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających kryteria służące ustaleniu obowiązków kierowniczych, funkcji kontrolnych, istotnych jednostek gospodarczych i znacznego wpływu na profil ryzyka istotnej jednostki gospodarczej oraz określające kryteria służące ustaleniu pracowników lub kategorii pracowników, których działalność zawodowa wpływa na profil ryzyka tych instytucji w sposób porównywalnie tak istotny jak w przypadku pracowników lub kategorii pracowników, o których mowa w art. 92 ust. 3 tej dyrektywy.
W Banku obowiązują następujące regulacje określające zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzeń:
a. Polityka zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff,
b. Wykaz Identified Staff,
c. Regulamin oceny Identified Staff ING Banku Hipotecznego S.A.
Regulacjami Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff na dzień 31 grudnia 2022 roku objętych było 6 członków Rady Nadzorczej, 3 członków Zarządu oraz 8 stanowisk ujętych w Wykazie Identified Staff.
Wykaz Identified Staff - wykaz osób zatrudnionych w Banku, zidentyfikowanych jako mających istotny wpływ na profil ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A. na podstawie kryteriów ilościowych i jakościowych wskazanych w Załączniku 1 do Polityki zmiennych składników wynagrodzeń dla Identified Staff, zgodnie z obowiązującymi przepisami Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów oraz Rozporządzenia RTS.
Wykaz Identified Staff aktualizowany jest na bieżąco przez Prezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
Na podstawie kryteriów za Identified Staff uznaje się w szczególności:
o członków Rady Nadzorczej i Zarządu Banku,
o pracowników kadry kierowniczej wyższego szczebla,
o pracowników odpowiedzialnych wobec organu zarządzającego za działania funkcji kontrolnej,
o pracowników którzy pełnią obowiązki kierownicze w zakresie:
a. kwestii prawnych
b. bezpieczeństwa zasad i procedur rachunkowości;
c. finansów, w tym opodatkowania i budżetowania; przeprowadzania analizy ekonomicznej;
d. zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;
e. zasobów ludzkich polityki wynagrodzeń;
f. technologii informacyjnych;
g. bezpieczeństwa informacji;
h. zarządzania ustaleniami dotyczącymi outsourcingu funkcji o podstawowym lub istotnym znaczeniu, o których mowa w art. 30 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/565.
o pracowników pełniących obowiązki kierownicze w odniesieniu do jakichkolwiek z kategorii ryzyka określonych w art. 79–87 dyrektywy 2013/36/UE lub członków posiadających prawo głosu w komitecie do spraw zarządzania jakiejkolwiek kategorii ryzyka określonej w wymienionych artykułach,
o wynagrodzenie pracownika wynosi co najmniej 500 000 EUR oraz co najmniej tyle, ile wynosi średnie wynagrodzenie przyznane członkom organu zarządzającego i kadry kierowniczej wyższego szczebla instytucji,
o pracownik należy do 0,3 % pracowników, w zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej, którym w poprzednim roku obrachunkowym przyznano najwyższe łączne wynagrodzenie.
Ponadto przy ustalaniu, czy dane stanowisko / osoba posiada istotny wpływ na profil ryzyka Banku i powinno zostać włączone do Wykazu Identified Staff brane są pod uwagę następujące kryteria:
a. osoba na danym stanowisku posiada zakres kompetencji, który pozwala podejmować decyzje bądź wydawać wiążące opinie, mające materialny wpływ na profil ryzyka Banku,
b. osoba na danym stanowisku posiada odpowiedzialność za funkcje kontrolne w Banku z uwzględnieniem odpowiedzialności lub udziału w rozwoju systemów zarządzania ryzykiem, tworzeniu lub wdrażaniu istotnych procedur ograniczania ryzyka w Banku.
Dodatkowym elementem analizy wpływu na profil ryzyka Banku jest wskazanie kluczowych komitetów Banku, których decyzje mają wpływ na profil ryzyka Banku oraz objęcie Wykazem Identified Staff ich członków z prawem głosu posiadających prawo weta lub prawo decydującego głosu.
Rada Nadzorcza zatwierdza Politykę zmiennych składników wynagrodzeń i sprawuje nadzór nad jej przestrzeganiem.
Wynagrodzenie zmienne pozostaje w odpowiedniej relacji do wynagrodzenia stałego. Relacja wynagrodzenia stałego do zmiennego kształtuje się na poziomie 1 do maksymalnie 1.
Ocena wyników jest podstawą ustalenia wynagrodzenia zmiennego, które składa się:
o z wypłaty gotówkowej (nie więcej niż 50%),
o z instrumentów finansowych (minimum 50%).
Podział na wskazane części dotyczy zarówno wynagrodzenia wypłacanego bezpośrednio po zakończeniu okresu oceny, jak i tego podlegającego odroczeniu.
W 2022 roku Bank stosował zasadę odraczania wynagrodzenia zmiennego, z zastrzeżeniem wartości kwotowej wynagrodzenia zmiennego, które nie podlegało odroczeniu tj. do 10 000 EUR ani 10% rocznego łącznego wynagrodzenia pracownika będącego Identified Staff.
Do wynagrodzenia zmiennego przyznanego w instrumentach finansowych stosuje się okres przetrzymania. Okres ten wynosi jeden rok od daty otrzymania instrumentów.
Instrumenty finansowe, przyznawane w ramach wynagrodzenia zmiennego, stanowią instrument w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, dla którego instrumentem bazowym jest wartość aktywów netto ING Banku Hipotecznego S.A.
Dopuszczalne jest obniżenie lub niewypłacenie wynagrodzenia zmiennego podlegającego odroczeniu na podstawie:
o weryfikacji oceny realizacji zadań lub
o korekty ryzyka ex post i testu kapitału.
Weryfikacja oceny realizacji zadań pozwala ustalić, czy wystąpiły przesłanki do zmiany wyników za okres oceny, biorąc pod uwagę efekty pracy danego Identified Staff – a co za tym idzie do obniżenia lub niewypłacenia wynagrodzenia zmiennego. Dotyczy to w szczególności wystąpienia zachowania pracownika prowadzącego do istotnej korekty rocznych sprawozdań finansowych Banku albo utraty reputacji przez Bank.
Na podstawie korekty ryzyka ex post Bank ma prawo do redukcji lub niewypłacenia wynagrodzenia zmiennego w następujących okolicznościach:
a. wystąpienie zdarzeń powodujących naruszenie lub niebezpieczeństwo naruszenia przez Bank norm określonych art. 142 ust. 1 prawa bankowego powodujących konieczność wdrożenia Planu Naprawy,
b. wypłacenia wynagrodzenia zmiennego na podstawie danych, które okazały się nieprawdziwe,
c. w przypadku niespełnienia przez Identified Staff odpowiednich standardów dotyczących kompetencji i reputacji,
d. wystąpienia konfliktu interesów w związku z wypłatą części wynagrodzenia zmiennego w instrumentach finansowych poprzez nieprzestrzeganie zasad dotyczących wykorzystywania informacji poufnych oraz innych działań, które mogą mieć wpływ na wartość aktywów ING Banku Hipotecznego S.A. w krótkiej perspektywie.
Pracownik nie nabywa prawa do premii rocznej (w tym niewypłaconej części odroczonej) w przypadku rozwiązania umowy o pracę:
a. na mocy artykułu 52 Kodeksu pracy,
b. z inicjatywy pracodawcy z przyczyn leżących po stronie pracownika za wypowiedzeniem.
Identified Staff zobowiązani są nie korzystać z własnych strategii hedgingowych lub ubezpieczeń dotyczących wynagrodzenia i odpowiedzialności, z wyłączeniem ubezpieczeń obowiązkowych wynikających z przepisów szczególnych, które neutralizowałyby działania podejmowane w odniesieniu do nich w ramach realizacji Polityki. Identified Staff zobowiązani są do składania pracodawcy – do 31 stycznia każdego roku w okresie pełnienia funkcji - oświadczenia o niestosowaniu strategii hedgingowych i ubezpieczeń.
Bank nie przyznaje indywidualnych świadczeń emerytalnych rozumianych jako część pakietu wynagrodzenia zmiennego.
Bank nie stosuje żadnych rozwiązań dotyczących przyznawania lub wypłaty wynagrodzenia zmiennego, które prowadziłyby do obchodzenia Polityki.
ING Bank Hipoteczny S.A. raz do roku, do dnia 31 stycznia, przekazuje Komisji Nadzoru Finansowego dane na temat liczby osób zatrudnionych w Banku, dla których łączne wynagrodzenie każdej z tych osób w poprzednim roku przekracza równowartość 1 mln (jeden milion) euro, według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego obowiązującego w ostatnim dniu roboczym roku, za który przekazywane są dane, wraz z informacjami dotyczącymi stanowiska zajmowanego przez taką osobę oraz wartości głównych elementów wynagrodzenia, przyznanych premii i nagród długookresowych oraz odprowadzonych składek emerytalnych.
W ING Banku Hipotecznym S.A. żaden z pracowników nie otrzymał w okresie rozliczeniowym wynagrodzenia w wysokości co najmniej 1 mln EUR. ING Bank Hipoteczny S.A. podaje do wiadomości publicznej informacje dotyczące Polityki w zakresie wskazanym przez Komisję Nadzoru Finansowego w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu.
W przypadku członków Zarządu podstawowym warunkiem uruchomienia wypłaty premii rocznej jest osiągnięcie przez Bank wyniku finansowego na poziomie przynajmniej 80% planu narastająco za rok, za który naliczane jest Wynagrodzenie zmienne.
Zgodnie z Polityką Zarządzania Kapitałami w ING Banku Hipotecznym S.A., ING Bank Hipoteczny S.A. przeprowadza test kapitału celem zapewnienia, że całkowita pula wynagrodzenia zmiennego wszystkich pracowników nie ogranicza zdolności Grupy do utrzymania adekwatnej bazy kapitałowej. W przypadku takiego ograniczenia może zostać podjęta decyzja o nieuruchomieniu puli wynagrodzenia zmiennego.
Wysokość zmiennych składników wynagrodzenia może być zmniejszana, a ich wypłata wstrzymywana, gdy Bank wykazuje trwałą stratę bilansową.
W przypadku rozwiązania umowy o pracę przez Bank członkowi Zarządu przysługuje odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego z ostatnich trzech miesięcy poprzedzających rozwiązanie stosunku pracy.
Członkowie Zarządu i Identified Staff objęci są umowami o zakazie konkurencji, które z tytułu powstrzymywania się przez zatrudnieniem w firmie konkurencyjnej po zatrudnieniu w Banku przewidują wypłaty odszkodowań.
W ING Banku Hipotecznym S.A. żaden z pracowników nie otrzymał w okresie rozliczeniowym wynagrodzenia w wysokości co najmniej 1 mln EUR.
Umowy zawarte między Bankiem a osobami zarządzającymi
W rozumieniu przepisów § 2 ust. 1 pkt. 30 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim osobami zarządzającymi Bankiem są członkowie Zarządu.
Każdy z członków Zarządu Banku zawarł z Bankiem umowę o pracę określającą m.in. warunki wynagradzania i zakazu konkurencji.
https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/knf_140904_Zasady_ladu_korporacyjnego_22072014_38575.pdf
na podstawie wskazanych niżej decyzji organów Banku:
o Uchwały Zarządu Banku nr 29/10/19 z dnia 11 marca 2019 r. - w zakresie treści oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji i obowiązków Zarządu, tj. prowadzenia spraw Banku i jego reprezentacji, zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
o Uchwały Rady Nadzorczej nr 20/3/2019 z dnia 22 marca 2019 r.- w zakresie przyjęcia oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji i obowiązków Rady Nadzorczej, tj. nadzorowania prowadzenia spraw Banku zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa oraz statutem Banku,
o Uchwały Walnego Zgromadzenia nr 18 z dnia 3 kwietnia 2019 r. – w zakresie przyjęcia oświadczenia o stosowaniu w ING Banku Hipotecznym S.A. Zasad Ładu Korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych, przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego, w tym zasad dotyczących kompetencji przysługujących Walnemu Zgromadzeniu,
o Uchwały Zarządu Banku nr 34/15/19 z dnia 15 kwietnia 2019 r. - dotyczącej przyjęcia do stosowania Zasad ładu korporacyjnego dla instytucji nadzorowanych przyjętych przez Komisję Nadzoru Finansowego.
o Zasady wprowadzone w § 8 ust. 4 oraz § 9 ust. 6 nie mają zastosowania z uwagi na fakt, iż 100 % akcji ING Banku Hipotecznego S.A. objętych jest przez jednego Akcjonariusza – ING Bank Śląski S.A. Liczba udziałowców nie uzasadnia konieczności stosowania niniejszych zasad.
o Zasady wprowadzone w § 28 ust. 3 oraz § 28 ust. 4 są wyłączone do stosowania w ING Banku Hipotecznym S.A. z uwagi na zasadę proporcjonalności. Bank posiada wyłącznie jednego akcjonariusza, który jest reprezentowany w organie nadzorującym Banku, a obowiązujące w Banku zasady funkcjonowania systemu informacji zarządczej w sposób należyty zabezpieczają interesy udziałowca.
o Zasady wprowadzone w § 32 ust. 1 - § 34 oraz § 36 ust.1 i 2 nie mają zastosowania, ponieważ w przyjętym w ING Banku Hipotecznym S.A. modelu biznesowym nie przewiduje się akwizycji klientów (w tym, z wykorzystaniem przekazu reklamowego) a jedynie zakup istniejących wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie od ING Banku Śląskiego S.A.
o Zasady wprowadzone w § 49 ust. 4 oraz § 52 ust. 2 nie mają zastosowania, ponieważ w ING Banku Hipotecznym S.A. funkcjonują komórki audytu wewnętrznego i do spraw zgodności.
o Zasady wskazane w Rozdziale 9 „Zasad” – Wykonywanie uprawnień z aktywów nabytych na ryzyko klienta – zasady wyłączone ze stosowania w ING Banku Hipotecznym S.A., ponieważ Bank nie może prowadzić działalności w zakresie przewidzianym w niniejszym Rozdziale.
Bank ograniczył stosowanie w ING Banku Hipotecznym S.A. wskazanych niżej Zasad:
o Zasady wprowadzone w § 9 ust. 1 – zasady stosowane w ograniczonym zakresie z uwagi na posiadanie jednego akcjonariusza, którego przedstawiciele zasiadają w organie nadzorującym Banku.
o Zasady wprowadzone w § 29 ust. 1 - 2 - zasady stosowane w ograniczonym zakresie, mają zastosowanie tylko do członków niezależnych organu nadzorującego.
o Zasady wprowadzone w § 35, § 37 oraz § 38 ust. 1 - 2 - zasady stosowane w ograniczonym zakresie, dotyczącym obsługi posprzedażowej wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, w związku z modelem biznesowym przyjętym w ING Banku Hipotecznym S.A.
Ocena stosowania Zasad w Banku, zgodnie w wymogiem wynikającym z § 27 Zasad została przeprowadzona przez Radę Nadzorczą Banku w pierwszym kwartale 2022 roku.
Wynik przedmiotowej oceny jest dostępny na stronie internetowej Banku:
https://www.inghipoteczny.pl/_fileserver/item/w0lgrlc
Po przyjęciu przez Bank do stosowania Zasad w dnia 15 kwietnia 2019 roku, wykonana została analiza luki celem zidentyfikowania ewentualnych obszarów wymagających podjęcia działań dostosowawczych. Dodatkowo, stosowanie Zasad w Banku jest przedmiotem niezależnego przeglądu Komórki ds. Zgodności. W wyniku przeglądu przeprowadzonego w lutym 2022 roku (za 2021 rok) ustalono, iż zidentyfikowane w ramach przeglądu za 2021 rok działania zostały wykonane. Nie stwierdzono naruszeń Zasad w 2021 roku. Ocena zasad funkcjonowania ładu korporacyjnego za rok 2022 zostanie przeprowadzona w pierwszym kwartale 2023.
Zasady etyki zawodowej pracowników ING Banku Hipotecznego S.A.
W Banku obowiązuje Regulamin – Zasady etyki zawodowej pracowników ING Banku Hipotecznego S.A. stanowiący zestawienie kluczowych zasad postępowania dla pracowników Banku, promujący kulturę korporacyjną opartą na znajomości i przestrzeganiu przepisów prawa, regulacji wewnętrznych i standardów rynkowych. Określone w Regulaminie zasady mają zastosowanie do wszystkich działań pracownika związanych z realizacją obowiązków służbowych. Niektóre z zasad mogą mieć również zastosowanie do prywatnej aktywności pracownika, jeżeli może ona mieć negatywny wpływ na reputację Banku lub powodować konflikt interesów. W 2021 r. Regulamin został zaktualizowany, w związku z wdrażaniem w Banku Rekomendacji Z Komisji Nadzoru Finansowego, poprzez uwzględnienie w jego treści zasad kultury ryzyka, jak również rocznego przeprowadzania oceny przestrzegania zasad etyki zawodowej przez pracowników. Regulamin podlegał również przeglądowi i aktualizacji w styczniu 2023.
Pomarańczowy Kod
W Banku kluczowym elementem budującym kulturę organizacyjną opartą na wartościach promowanych w Grupie ING, są zasady określone w tzw. Pomarańczowym Kodzie. To zestaw norm, które obowiązują wszystkich pracowników Banku i których przestrzeganie jest uwzględniane w ocenie rocznej pracowników. Pomarańczowy Kod składa się z dwóch części:
Wartości ING, będące złożoną wobec otoczenia zewnętrznego obietnicą:
o Jesteśmy uczciwi,
o Jesteśmy rozważni/ Kierujemy się zdrowym rozsądkiem,
o Jesteśmy odpowiedzialni.
Zachowania ING, określające sposób postępowania pracowników. To zobowiązania, które pracownicy składają sobie nawzajem oraz standardy umożliwiające ocenę ich działań:
o Podejmujesz inicjatywę i działasz skutecznie,
o Pomagasz innym osiągać sukcesy,
o Jesteś zawsze o krok do przodu.
Polityka informacyjna ING Banku Hipotecznego S.A.
Bank jako instytucja zaufania publicznego, prowadzi politykę informacyjną na zasadach otwartej i przejrzystej komunikacji w stosunku do akcjonariuszy, inwestorów, klientów, mediów oraz wszystkich zainteresowanych. Realizując politykę informacyjną Bank kieruje się zasadami ładu korporacyjnego, z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa, w tym wymogów Prawa bankowego, Kodeksu spółek handlowych, ustaw o ofercie publicznej oraz obrocie instrumentami finansowymi i ich aktami wykonawczymi, rozporządzeniem MAR, a także Ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa. W szczególności Bank przestrzega zasad zachowania tajemnicy bankowej oraz zasad zapobiegania wykorzystywaniu i ujawnianiu informacji poufnych, jak również spełnia wymogi wynikające z przepisów prawa dotyczących poufności i bezpieczeństwa informacji obowiązków informacyjnych emitenta, w szczególności:
o Właściwych przepisów prawa Luksemburga obowiązujących emitenta,
o Regulaminów spółek prowadzących rynek regulowany, mających zastosowanie do Banku.
ING Bank Hipoteczny realizując politykę informacyjną zapewnia akcjonariuszom, inwestorom, agencjom ratingowym, mediom oraz wszystkim zainteresowanym właściwy dostęp do informacji Banku. Pełna treść Polityki informacyjnej jest dostępna na stronie internetowej Banku.
System kontroli i zarządzania ryzykiem w procesie sporządzania sprawozdań finansowych
Proces sporządzania sprawozdań finansowych jest realizowany jako jeden z kluczowych elementów zgodności z normami. Podstawowymi elementami pozwalającymi na realizację procesu jest przyjęta przez Zarząd Banku Polityka rachunkowości, określająca główne zasady ewidencji zdarzeń gospodarczych Banku. W konsekwencji ewidencji zdarzeń powstają księgi Banku, będące w dalszej kolejności podstawą sporządzenia sprawozdań finansowych.
W procesie sporządzania sprawozdań finansowych Bank zidentyfikował następujące ryzyka kluczowe dla Banku:
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane niewłaściwą identyfikacją, oceną i interpretacją nowej/zmienionej regulacji dotyczącej polityki i procedur rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane niewłaściwą polityką i procedurami rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku braku zgodności z obowiązującymi regulacjami spowodowane nieodpowiednią implementacją polityk i procedur rachunkowości oraz sprawozdawczości;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem zdyscyplinowanych procesów raportowania finansowego i regulacyjnego;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane błędami lub innymi niewłaściwymi działaniami;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem odpowiednich umiejętności i wiedzy;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane niską jakością danych;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane rozbieżnościami w danych między księgą główną a źródłami danych i raportowaniem (finansowymi i regulacyjnymi);
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane niewłaściwymi / niespójnymi metodologiami/ procedurami przeglądu;
o ryzyko straty finansowej, nałożenia sankcji regulacyjnych lub/i naruszenia reputacji w wyniku niepoprawnego/ niepełnego/ opóźnionego raportowania finansowego i regulacyjnego spowodowane brakiem zaangażowania kierownictwa w sporządzanie raportów finansowych i regulacyjnych (nieokreślona odpowiedzialność kierownictwa);
o ryzyko IT - ryzyko straty finansowej/reputacyjnej z powodu naruszonej integralności lub poufności danych na skutek błędu aplikacji lub nieautoryzowanego dostępu;
o ryzyko braku zgodności (compliance risk) - ryzyko straty finansowej, sankcji regulacyjnych i / lub naruszenia reputacji wskutek: (1) niezgodności wewnętrznych przepisów i regulacji podatkowych, w tym przepisów dotyczących cen transferowych z prawem powszechnie obowiązującym; (2) nieprzestrzegania zasad wytycznych Grupy ING w kwestiach podatkowych oraz (3) istotnych błędów w sprawozdaniach finansowych i / lub zeznaniach podatkowych, spowodowanych przez: brak świadomości zmian w prawie i regulacjach podatkowych; lub błędne interpretowanie przepisów i regulacji podatkowych; lub brak raportowania transakcji w dedykowanych systemach finansowych ING Banku Hipotecznego S.A. (m.in. nieprawidłowe stosowanie regulacji cen transferowych).
Dla wszystkich zidentyfikowanych ryzyk określono kontrole ograniczające te ryzyka.
Kontrole ograniczające ryzyko procesowe obejmują między innymi weryfikację poprawności danych generowanych przez aplikacje oraz weryfikację na 2 pary oczu raportów/deklaracji podatkowych wysyłanych przez Bank. Sprawozdania finansowe są przyjmowane przez Zarząd Banku oraz podlegają opiniowaniu przez Komitet Audytu i Ryzyka i ocenie przez Radę Nadzorczą Banku.
W celu ograniczenia ryzyka IT wdrożono kontrole związane z zarządzaniem dostępem do danych, m.in. mechanizmy ograniczające nieautoryzowany dostęp, matryce ról aplikacyjnych z zachowaną zasadą minimalnych niezbędnych uprawnień i brakiem toksycznych kombinacji, wdrożenie narzędzia do nadawania dostępów i ról, w którym zaszyto wymóg akceptacji wniosków przez przełożonego.
Kontrole ograniczające ryzyko braku zgodności obejmują m.in. coroczny udział pracowników Zespołu Rachunkowości i Podatków w szkoleniach lub spotkaniach zewnętrznych dotyczących zmian w przepisach podatkowych, rachunkowych i sprawozdawczych a także poddanie rocznych i półrocznych sprawozdań finansowych weryfikacji przez niezależnego audytora zewnętrznego.
Za zapewnienie przestrzegania mechanizmów kontrolnych w sprawozdawczości finansowej odpowiada manager Zespołu Rachunkowości i Podatków - Główny Księgowy Banku. SAW okresowo weryfikuje i niezależnie ocenia m.in. adekwatność i skuteczność kontroli w procesie sporządzania sprawozdań finansowych oraz ocenia zarządzanie ryzykiem w tym procesie (w ramach zatwierdzonych planów audytu).
Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem liczby posiadanych przez te podmioty akcji i liczby głosów z nich wynikających.
Kapitał akcyjny ING Banku Hipotecznego S.A. wynosi 380 000 000 złotych i dzieli się na 380 000 sztuk akcji zwykłych imiennych o wartości nominalnej 1 000,0 złotych każda akcja. Kapitał akcyjny został w całości pokryty wkładami pieniężnymi. Każda akcja zwykła daje swojemu posiadaczowi prawo do dywidendy i jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu.
Struktura kapitału akcyjnego |
|||||||
|
|||||||
Seria |
Rodzaj akcji |
Liczba akcji |
Wartość nominalna 1 akcji (w zł) |
Wartość serii według wartości nominalnej (w zł) |
Data podjęcia uchwały przez WZA |
Data emisji |
Data rejestracji w KRS |
A |
zwykłe |
120 000 |
1 000,00 |
120 000 000 |
nie dotyczy* |
26.02.2018 |
20.03.2018 |
B |
zwykłe |
90 000 |
1 000,00 |
90 000 000 |
03.01.2019 |
03.01.2019 |
06.02.2019 |
C |
zwykłe |
170 000 |
1 000,00 |
170 000 000 |
11.12.2019 |
11.12.2019 |
09.01.2020 |
* Emisja akcji serii A wynika z aktu założycielskiego z dnia 26.02.2018. |
17 marca 2022 roku Rada Nadzorcza ING Banku Hipotecznego S.A. dokonała wyboru BDO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. Komandytowa jako firmy audytorskiej, która będzie odpowiedzialna za badanie i przegląd sprawozdań finansowych Banku za lata 2022 -2023.
BDO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. komandytowa z siedzibą w Warszawie przy ul. Postępu 12, 02-676 Warszawa, jest wpisana na listę firm audytorskich prowadzoną przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów pod numerem 3355. Wybór podmiotu uprawnionego do badania i przeglądu sprawozdań finansowych dokonany został przez Radę Nadzorczą Banku, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi, na podstawie par. 26 ust.1 pkt 8 Statutu Banku.
15 lipca 2022 roku pomiędzy ING Bankiem Hipotecznym S.A. i BDO została zawarta umowa na przeprowadzenie badania sprawozdań finansowych za lata kończące się 31 grudnia odpowiednio 2022 oraz 2023 roku oraz przeglądów sprawozdań finansowych za okres kończący się odpowiednio 30 czerwca 2022 i 30 czerwca 2023 roku.
Wynagrodzenie firmy audytorskiej (brutto)
|
|
dane w tys. zł |
|
okres |
okres |
|
od 01.01.2022 |
od 01.01.2021 |
|
do 31.12.2022 |
do 31.12.2021 |
Badanie rocznych sprawozdań finansowych |
147,6 |
129,2 |
Przegląd śródrocznych sprawozdań finansowych |
49,2 |
36,9 |
Usługi poświadczające (Comfort Letter) |
0,0 |
24,6 |
Inne |
0,0 |
0,0 |
RAZEM |
196,8 |
190,7 |
Wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych
Wybór firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie sprawozdania finansowego za 2022 rok dokonany został zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym przepisami dotyczącymi wyboru oraz procedury wyboru firmy audytorskiej.
Firma audytorska (BDO Sp. z o.o. Spółka komandytowa) oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej.
W Banku są przestrzegane obowiązujące przepisy dotyczące rotacji firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowych okresów karencji. Minimalny 2-letni okres trwania zlecenia udzielonego przez Bank obecnej firmie audytorskiej zakończy się badaniem sprawozdania za rok 2023 rok.
Bank posiada „Politykę wyboru firmy audytorskiej do badania sprawozdań finansowych, oceny jej niezależności oraz świadczenia innych dozwolonych usług w ING Banku Hipotecznym S.A.”, która obejmuje politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na rzecz Banku przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
Zasady zmiany Statutu Banku
Aktualny Statut ING Banku Hipotecznego S.A. jest dostępny na stronie internetowej.
Rada Nadzorcza uchwałą z dnia 20 lutego 2020 roku przyjęła tekst jednolity Statutu ING Banku Hipotecznego S.A. w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego, uchwalonym przez Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ING Banku Hipotecznego S.A. w dniu 11 grudnia 2019 roku.
Zmiana Statutu Banku wymaga uchwały Walnego Zgromadzenia oraz wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Ponadto, zmiana Statutu wymaga obligatoryjnie uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
W 2022 roku Statut nie uległ zmianie.
Czynniki, które będą miały wpływ na sprawozdanie finansowe w perspektywie co najmniej kwartału
Wśród czynników, które będą miały wpływ na sprawozdanie finansowe w perspektywie co najmniej kwartału należy wymienić:
o Transfery wierzytelności kredytowych od partnera strategicznego - ING Banku Śląskiego S.A.,
o Moratoria kredytowe – szczegóły poniżej w punkcie „Przyjęcie Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom tzw. wakacje kredytowe”,
o Rozwój lokalnego oraz zagranicznego rynku listów zastawnych pod kątem popytu i oczekiwanego przez inwestorów wynagrodzenia,
o Rozwój rynku mieszkaniowego w Polsce,
o Rozwój rynku kredytów hipotecznych w Polsce,
o Rozwój otoczenia regulacyjnego,
o Przebieg konfliktu zbrojnego w Ukrainie,
o Rozwój otoczenia makroekonomicznego.
Zmiany w stanie posiadania akcji ING Banku Hipotecznego S.A. i uprawnień do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące
W okresie od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2022 roku nie wystąpiły zmiany w posiadaniu akcji ING Banku Hipotecznego S.A. i uprawnieniach do nich przez osoby zarządzające i nadzorujące.
Znaczące umowy z Bankiem Centralnym lub organami nadzoru
W okresie sprawozdawczym Bank nie zawierał umów z Bankiem Centralnym ani organami nadzoru.
Udzielone zobowiązania finansowe i gwarancje
W okresie sprawozdawczym Bank nie udzielał gwarancji oraz nie posiadał zobowiązań finansowych z tytułu udzielonych a nie wypłaconych kredytów.
Udzielone zobowiązania finansowe na rzecz jednostek powiązanych
W okresie sprawozdawczym Bank nie udzielał zobowiązań pozabilansowych na rzecz jednostek powiązanych.
Zaciągnięte kredyty i umowy pożyczek, gwarancji i poręczeń niedotyczące działalności operacyjnej Banku
W okresie sprawozdawczym Bank nie zaciągnął kredytów, ani umów pożyczek, gwarancji lub poręczeń niedotyczących działalności operacyjnej Banku.
Umowy o subemisje i gwarancje udzielone podmiotom zależnym
Bank nie zawierał umów o subemisję ani nie udzielił gwarancji podmiotowi zależnemu.
Wskazanie postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej
Na dzień 31 grudnia 2022 roku nie toczyły się istotne postępowania przed sądem, organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczące zobowiązań albo wierzytelności ING Banku Hipotecznego S.A.
Informacje o zaciągniętych i wypowiedzianych w danym roku obrotowym umowach dotyczących kredytów i pożyczek
30 marca 2022 r. Bank podpisał aneksy z ING Bankiem Śląskim S.A. do Umowy Kredytowej 1 z dnia 31 stycznia 2019 r. i Umowy Kredytowej 3 z dnia 14 grudnia 2020 r. przesuwających 0,3 mld zł limitu zaangażowania zwiększając maksymalną kwotę zaangażowania w następujący sposób: dla Umowy Kredytowej 1 do 3,2 mld zł (z 2,9 mld), jednocześnie zmniejszając maksymalną kwotę zaangażowania dla Umowy Kredytowej 3 do 0,7 mld zł (z 1 mld).
Również 30 marca 2022 r. Bank podpisał aneks z ING Bankiem Śląskim S.A. do Umowy Ramowej (Gwarancja) z dnia 14 grudnia 2020 r. Zmiana dotyczyła ustalenia kwoty gwarancji na 0,9 mld zł (z 1,6 mld).
13 października 2022 r. Bank podpisał z ING Bankiem Śląskim S.A. kolejny aneks do Umowy Kredytowej 1 z dnia 31 stycznia 2019 r. Zmiana umożliwia wykorzystanie kredytu na stałej stopie do 100 mln zł (wcześniej brak).
6 grudnia 2022 r. Bank podpisał kolejne aneksy z ING Bankiem Śląskim S.A. do Umowy Kredytowej 2 i 3 obie z dnia 14 grudnia 2020 r. Zmiana dotyczyła ustalenia Okresu Dostępności do 14 grudnia 2023 r.
20 grudnia 2022 r. Bank podpisał aneks z ING Bankiem Śląskim S.A. do Umowy Ramowej (Gwarancja) z dnia 14 grudnia 2020 r. Zmiana dotyczyła Okresu Dostępności – do trzeciej rocznicy daty zawarcia Umowy.
Bank wykorzystał przyznane limity w wysokości 2,036 mld zł.
Informacje o zawarciu przez emitenta lub jednostkę od niego zależną jednej lub wielu transakcji z podmiotami powiązanymi, jeżeli są one istotne i zostały zawarte na warunkach innych niż rynkowe
ING Bank Hipoteczny S.A. nie zawarł istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na warunkach innych niż rynkowe.
Informacje o zmianach w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku
W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania przedsiębiorstwem Banku.
Umowy wsparcia finansowego
ING Bank Hipoteczny S.A. nie zawarł umowy wsparcia finansowego z innymi podmiotami podlegającymi nadzorowi skonsolidowanemu działającymi w tym samym holdingu ani z podmiotami blisko powiązanymi.
Depozyty oraz udzielone gwarancje i poręczenia
ING Bank Hipoteczny S.A. nie przyjmuje depozytów oraz nie udziela gwarancji ani poręczeń.
Informacje o wartości zabezpieczeń ustanowionych na rachunkach lub aktywach kredytobiorców
W okresie sprawozdawczym ING Bank Hipoteczny S.A. nie ustanawiał zabezpieczeń na rachunkach kredytobiorców.
Istotne zdarzenia mające miejsce po dniu, na który sporządzono Sprawozdanie
Rezygnacja ze stanowiska Wiceprezesa Zarządu ds. Ryzyka ING Banku Hipotecznego S.A. i powołanie nowego Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A.
W dniu 8 lutego 2023 roku Wiceprezes Zarządu ds. Ryzyka, Pan Paweł Serocki, złożył z przyczyn osobistych, z dniem 9 lutego 2023 roku rezygnację z zasiadania w Zarządzie ING Banku Hipotecznego S.A. oraz pełnionej funkcji. Rada Nadzorcza, z dniem 9 lutego 2023 roku powołała Pana Romana Telepko na stanowisko Wiceprezesa Zarządu ING Banku Hipotecznego S.A., na okres do upływu aktualnej wspólnej kadencji Zarządu Spółki.
Zmiany częstotliwości monitoringu BHWN
30 stycznia 2023 roku dostosowano tryb i zasady przeprowadzania okresowego monitoringu BHWN do istniejącej praktyki rynkowej oraz wymogów art. 129 Rozporządzenia 575/2013 w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (CRR).
Powyższa zmiana wpłynęła na możliwość preferencyjnego traktowania wyemitowanych przez Bank listów zastawnych (zgodnie z art. 129 CRR). W odniesieniu do zasad i trybu przeprowadzania monitoringu BHWN powyższy przepis wprowadza konieczność przestrzegania rocznego cyklu monitoringu BHWN nieruchomości stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych
Emisja obligacji własnych serii INGBH010
26 stycznia 2023 roku ING Bank Hipoteczny S.A. wyemitował kolejną serię niezabezpieczonych trzymiesięcznych obligacji własnych. Wartość emisji wyniosła 124 000 tys. zł, a jej cena została ustalona w oparciu o stałą stopę procentową. Cała emisja została wykupiona przez podmiot z Grupy Kapitałowej ING Banku Śląskiego S.A. i nie była przedmiotem ubiegania się przez emitenta o dopuszczenie do notowania na rynku regulowanym.
Transakcja nabycia portfela wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych
W dniu 3 marca 2023 roku podpisana została z ING Bankiem Śląskim S.A. Umowa Przeniesienia Wierzytelności w celu emisji Listów Zastawnych nr 13, na podstawie której 4 marca ING Bank Hipoteczny S.A. nabył kolejny portfel wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych hipotecznie za łączną kwotę 637 276,2 tys. zł.
Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom tzw. wakacje kredytowe i jej szacowany wpływ na wyniki Banku w 2023 roku
W 2022 roku Prezydent RP podpisał ustawę o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Wprowadziła ona m.in. dla kredytobiorców posiadających kredyt hipoteczny w zł możliwość zawieszenia spłaty do 8 miesięcznych rat kredytu hipotecznego - po dwie w każdym z kwartałów 2 półrocza 2022 roku oraz o jednej w każdym z kwartałów 2023 roku („moratoria kredytowe”, „wakacje kredytowe”).
Zmiana prawa spowodowała, że Bank ujął korektę wartości bilansowej brutto kredytów hipotecznych w zł, oszacowaną zgodnie z wymogami MSSF 9. Kwota korekty wynosząca na 31 grudnia 2022 roku -34 937,3 tys. zł, zaprezentowana w nocie nr 7.1. Wynik z tytułu odsetek, w linii wpływ korekty wartości bilansowej brutto kredytów z tytułu moratoriów kredytowych została ustalona jako różnica pomiędzy wartością bieżącą szacowanych przepływów pieniężnych wynikających z umów kredytowych uwzględniającą zawieszenie płatności rat oraz bieżącą wartością bilansową brutto portfela kredytowego, przy uwzględnieniu odsetka klientów, którzy zawieszą spłatę rat.
W 2 półroczu 2022 roku wakacjami kredytowymi było objęte średnio 64% portfela kredytów hipotecznych w zł (w ujęciu wartościowym w stosunku do całego portfela spełniającego kryteria wymagane do skorzystania z wakacji kredytowych). Wskaźnik został zdefiniowany jako średnie zainteresowanie klientów wakacjami na podstawie czterech okresów, w których klienci mogli skorzystać z wakacji kredytowych. Na 31 grudnia 2022 Bank przyjął w oszacowaniach, że w 2023 roku zainteresowanie klientów wyniesie w ujęciu wartościowym 75% w 1 półroczu oraz 77,5% w 2 półroczu 2023 roku.
Szacowany odsetek zainteresowania klientów jest głównym parametrem wpływającym na wartość korekty. Zmiana oszacowanego odsetka klientów o +/-5p.p. w całym roku 2023 spowodowałby zmianę wysokości korekty o około +/- 3,8 mln zł.
Na koniec 2022 roku kredyty hipoteczne w PLN objęte wakacjami kredytowymi w ponad 91% (w ujęciu wartościowym) znajdowały się w Etapie 1 wyceny oczekiwanych strat kredytowych.
Zarząd ING Banku Hipotecznego S.A. oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy:
o sprawozdanie finansowe ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku oraz dane porównywalne sporządzone zostało zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedla w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową ING Banku Hipotecznego S.A. oraz jego wynik finansowy,
o sprawozdanie Zarządu z działalności ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji ING Banku Hipotecznego S.A., w tym opis podstawowych ryzyk i zagrożeń.
Zarząd ING Banku Hipotecznego S.A. oświadcza, że firma audytorska, dokonująca badania sprawozdania finansowego ING Banku Hipotecznego S.A. za okres od 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2022 roku została wybrana zgodnie z przepisami prawa, oraz że podmiot ten oraz biegły rewident dokonujący tego badania spełnił warunki do wydania bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania sprawozdania finansowego, zgodnie z właściwymi przepisami i normami zawodowymi.
Podpisy wszystkich członków Zarządu
31.03.2023 |
Jacek Frejlich |
Prezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
31.03.2023 |
Marek Byczek |
Wiceprezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
31.03.2023 |
Roman Telepko |
Wiceprezes Zarządu |
podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym |
[1] Począwszy od 1 stycznia 2022 r.